دانلود مقاله نگرشی بر تولید کشاورزی و بررسی راههای افزایش تولید در مرکز آموزش کشاورزی گچساران

اختصاصی از فی بوو دانلود مقاله نگرشی بر تولید کشاورزی و بررسی راههای افزایش تولید در مرکز آموزش کشاورزی گچساران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

در حالیکه قرن بیست و یکم را قرن تولید غذا می گویند و اعتقاد بر این است که در این قرن جنگ هم جنگ غذا است و دیگر کاری از دست ارتش و اسلحه های مدرن آنها ساخته نیست ، توجه به امر تولید و افزایش حجم تولید در واحد سطح تا سطح خودکفایی بهترین ضامن استقلال هر کشور است . در حالیکه ایران روی کمربند بیابانی جهان قرار دارد (30 درجه ) و قسمت اعظم خاک ایران (بیش از مساحت ایران ) جزء مناطق کویری یا بیابانی است که میزان بارش سالیانه آن بین صفر تا 200 میلی متر در سال نوسان دارد و در این وسعت زیاد حتی یک رودخانه دائمی با آب شیرین نداریم (به استثنای زاینده رود که از کوههای غرب سرچشمه گرفته و بخش بزرگی از آب آن توسط تونلهای کوهرنگ از کارون تأمین میشود. )
سطح آبهای زیر زمینی بعلت برداشت بی رویه در 50 سال اخیر بسیار پائین رفته و در بسیاری از مناطق به حد بحرانی رسیده است بنابراین دسترسی به آبهای زیرزمینی روز به روز کمتر و کمتر میشود.
این مسئله مطرح میشود که با این افزایش جمعیت بی رویه کشور چگونه برخورد کنیم تا غذای 65 الی 70 میلیون نفر را تأمین کنیم ؟
آیا همانند سالهای گذشته نفت استخراج و صادر کرده و در مقابل آن گندم وارد کنیم . مسلماً جواب غیر از این است . زیرا نفت معدنی تجدید شونده نیست و بزودی تمام میشود . پس به نظر می آید راه دیگری را باید دنبال کرد .
تنها پاسخ این است که برای جبران و تأمین غذای جمعیت کشور افزایش تولید در واحد سطح در بقیه خاک ایران (ناحیه مرطوب خزری و غرب زاگرس و شمال البرز و کوههای شمالی ) آن هم با مصرف بهینه آب .
برای روشن کردن این وضعیت لازم است به تقسیم بندی ایران از نظر بارش جوی سالانه با توجه به اینکه در تولید کشاورزی دارای اهمیت فوق العاده ای می باشد توجه کنیم .
اگر به نقشه طبیعی ایران دقت کنیم دو رشته کوه را می بینیم که از آذربایجان در شمال غرب شروع شده و سپس دو شاخه شدن یک رشته در امتداد شمال از غرب به شرق کشیده و پس از خراسان وارد افغانستان میشود. میزان بارش در غرب این رشته کوه بیشتر از شرق و در شمال بیشتر از جنوب می باشد .
رشته کوه دوم از آذربایجان و کردستان بطرف جنوب و سپس جنوب شرق کشیده شده است . میزان بارندگی در این رشته کوه نیز در غرب بیش از شرق و در شمال به جنوب کم میشود.
بنابراین در مجموع نیز بارش در ایران از شمال غرب بطرف مرکز و جنوب شرق کم شده و کمترین بارندگی (بجز کویرها) در مناطق مسکونی در زابل و میرجاوه است که در بعضی سالها حتی یک قطره بارندگی ندارد .
در نقشه ضمیمه مناطق نیمه خشک تا نیمه مرطوب ایران که از نظر بارش و آبهای جاری نسبتاً وضعیت بهتری دارند مشخص شده است . و در این مناطق است که میتوان سرمایه گذاری نموده تا بتوان حداکثر تولید در واحد سطح را بدست آورد .
بجز این وضعیت کلی در خاک ایران ، حدود خاک ایران که در جنوب دریاچه خزر قرار دارد وضعیتی استثنایی نسبت به بقیه خاک ایران دارد . به دلیل بادهای مرطوب خزر و دیواره البرز ابرهائی که تولید میشوند نمی توانند از البرز عبور کنند بنابراین یک ناحیه مرطوب و معتدل مدیترانه ای ایجاد شده که بارندگی سالانه آن در غرب (انزلی – رشت ) بین 2000-1800 میلیمتر ، در ناحیه مرکزی (نوشهر – چالوس-رامسر) حدود 1500-1200 و در ناحیه شرق (دشت گرگان) حدود 700 میلیمتر می باشد .
این منطقه را میتوان مستعدترین بخش ایران دانست که از نظر فراوانی آب یگانه است و 80 درصد برنج ایران از همین منطقه تأمین میشود.
متأسفانه در سالهای اخیر این منطقه نیز میدان تاخت و تاز سرمایه داران و زمین خواران شده و بهترین اراضی کشاورزی کشور با خاکهای حاصلخیز آن به ویلاهای شخصی مبدل شده است و تنها جنگل صنعتی ایران در این منطقه نیز غارت قاچاقچیان چوب شده و به جنگلهای نیمه مخروب و درختچه های بی ارزش تبدیل شده است .

مقدمه :
استان کهگیلویه و بویراحمد با مساحتی معادل 16264 کیلومتر مربع حدود یک درصد خاک ایران را تشکیل میدهد ، این استان با وجودی که یکی از استانهای بسیار کوچک کشور است ، اما از نظر تنوع « آب و هوا ، پستی و بلندی و میزان نزولات جوی » بسیار جالب است .
استانی با داشتن سه شهرستان با سه آب و هوای متفاوت :
الف) شهرستان بویراحمد (یاسوج ، سی سخت و دشت روم ). دارای آب و هوای سرد و کوهستانی (در زمستان ) و هوای ملایم و معتدل در تابستان ، میزان بارش سالیانه حدود 500تا 700 و در بعضی سالها به 1000 میلیمتر هم می رسد و مرطوبترین قسمت استان می باشد .
در این شهرستان نسبت اراضی مسطح نسبت به کل اراضی کسر کوچکی است ، به همین دلیل کشاورزی این منطقه بیشتر پرورش درختان میوه و زنبورداری و دامداری سنتی (پرورش گوسفند به شکل سیّار و بصورت مهاجرتی می باشد .)
ب) شهرستان کهگیلویه (دهدشت) . این شهرستان در منطقه گرمسیری قرار گرفته لیکن شدت گرمای این شهرستان کمتر از گچساران وخوزستان می باشد و بعلت وسعت زیاد حومه (بخش مرکزی شهرستان چندان بزرگ نیست) دارای چندین نوع آب و هوا می باشد به گونه ای که بخشی از حومه را ییلاق و بخشی دیگر را قشلاق می گویند.
وجود انهار و چشمه های فراوان در حومه این شهرستان تشکیل رودخانه های آب شیرین مارون و خیرآباد را می دهند که پس از ورود به خوزستان در نهایت به خلیج فارس می ریزند .
از نکات بسیار جالب این استان ساختار نهرها و رودخانه هاست. که با هزینه ای نه چندان زیاد میتوان با ایجاد سد و آب بند آنها را برای فصول بدون بارش ذخیره نمود ، در سالهای اخیر نیز سدهایی بر آن بسته شده که به تازه گی مورد بهره برداری واقع شده اند اما ظرفیت استان و شهرستان کهگیلویه بخصوص بیش از دو یا سه سد می باشد .
بهترین مثال در این مورد تنگ پیرزال در شهرستان کهگیلویه می باشد که اگر به شکل تنگه دقت شود به نظر می رسد خداوند برای احداث سد آن را خلق کرده ، در صورتیکه عبور لوله انتقال گاز صنعت نفت از کف تنگ هر نوع تغییر و دستکاری در آن را ناممکن ساخته است ، این وضعیت در حالی به وجود آمده است که نهر آبی در تنگ جریان دارد و جلوی تنگ دشت وسیعی قرار گرفته که اگر آب تنگ را مهار کنیم چند هزار هکتار اراضی دیم کم محصول به آبی پر محصول تبدیل میشود .
این شهرستان نسبت به دو شهرستان دیگر از نظر وسعت دشتهای مسطح بزرگتر اما به دلیل عدم برنامه ریزی صحیح برای مهار آبهای جاری موقت و دائم تنها زیر کشت گندم و جو دیم رفته و نان بخور و نمیری به مالکانش می دهد.
ج) شهرستان گچساران (دوگنبدان ) :
شهرستان گچساران یکی از شهرستانهای این استان که دارای دشتهای وسیع و مناسب جهت کشت و زرع می باشد از جمله این دشتها دشت امامزاده جعفر که از زمینهای مناسب و تعداد زیادی چاه عمیق که این دشت را آبیاری می نماید مرکز آموزش کشاورزی با توجه به پتانسیلهای فراوان استان و موقعیت خاص شهرستان گچساران و وجود دشتهای یاد شده که نیاز به بالابردن سطح کمی و کیفی دانش کشاورزی جهت بهره برداری از این امکانات بوده در حاشیه دشت ابدالان (امامزاده جعفر ) احداث و در زمینه ارتقاء سطح دانش کشاورزی فعالیت دارد .
منطقه ای با آب و هوای گرم و خشک که از این نظر کاملاً شبیه خوزستان است (با 2 تا 3 درجه اختلاف دما ) بنابراین موقعیت این شهر از نظر کشاورزی کاملاً مشابه خوزستان است .
موقعیت ممتاز این شهرستان نسبت به منطقه سردسیر استان سرسبز بودن صحرا در زمستان تا بهار و امکان کشت و کار در طول تمام سال می باشد .
در این شهرستان همانند خوزستان به سادگی امکان دو کشت و حتی در مواردی سه کشت در طول سال میسر است . با وجود این موقعیت ممتاز متأسفانه کشاورزی این شهرستان چندان توسعه نیافته است . علت عدم توسعه کشاورزی در این شهرستان و در کل استان را در دو عامل زیر میتوان بیان نمود:
الف) جنگهای محلی بین خوانین محلی با دولت وقت تا سال 1350
ب) وجود ذخایر سرشار نفت و گاز در این شهرستان که اکثریت مردم به شکل مستقیم یا غیر مستقیم به آن وابسته شده اند .
با پیروزی انقلاب بزرگ اسلامی و نیز حذف خان و عواملش باعث شده کشاورزی در این شهرستان تا حدودی رواج پیدا کند . متأسفانه این توسعه کشاورزی چندان تناسبی با شرایط محلی خود نداشته ، بلکه بیشتر تقلیدی از شهرستانهای مجاور به خصوص بهبهان و نورآباد ممسنی می باشد . به عنوان مثال به کشت برنج که اصلی ترین محصول کشاورزی این شهرستان می باشد اشاره می کنیم شاید تنها نقطه ای در جهان که برنج کاری با آب چاه عمیق انجام میشود در همین شهرستان است .
در حالیکه برنجکاری در حومه بهبهان با استفاده از آب رودخانه انجام میشود ، در حومه نورآباد مانند فهلیان و مصیری نیز برنجکاری با آب رودخانه و در روستاهای دهنو ، کوپن و روستاهای عرب نشین اطراف آن برنجکاری به کمک چاههای دستی ، ( با عمق 10-6 متر ) انجام میشود .
مورد دیگر تناوب برنج و گندم می باشد دو گیاه از یک خانواده با خواستگاه مشابه ، بیماریها و آفات مشترک ، وضعیت یکسان ریشه هر دو گیاه می باشد ، تلاش های اداره کشاورزی نیز برای تغییر در الگوی کاشت نیز بی نتیجه بوده و به هیچ عنوان این کشاورزان حاضر به تغییر تناوب خود نمی باشند .
در حالیکه همچنان کشاورزان به کشت متناوب گندم – برنج مشغول هستند ، اداره کشاورزی به خصوص مرکز آموزش و ترویج با تشکیل کلاسهای مشترک سعی نمودند تناوب مناسب منطقه را رواج دهند. که متأسفانه تا کنون چندان موفقیتی به دست نیاوردند.
بهترین تناوب در منطقه گچساران تناوبهای زیر می باشد:
الف) گندم (پاییز )- ذرت (بهار ) دو ساله
ب) گندم – ذرت – سیب زمینی – ذرت 4 ساله
ج) کلزا – ذرت – سیب زمینی – صیفی جات (هندوانه- طالبی ) 4 ساله
د) صیفی (خیارسبز – گوجه فرنگی – بادمجان ) – ذرت (تابستان ) گندم (پاییز سال بعد ) – ذرت (دانه ای – علوفه ای )

تاریخچه مرکز آموزش کشاورزی :
یکی از وظایف مهم وزارت کشاورزی امر مقدس آموزش کشاورزی می باشد ، این وظیفه را سازمان آموزش کشاورزی بعنوان ایستگاه مادر واقع در روستای محمدآباد در کیلومتر 8 جاده مردآباد بعهده دارد ، در رأس این سازمان ابتداء ریاست سازمان قرار داشت که بعداً با تشکیل مثلث تات (سازمانهای تحقیقات – آموزش و ترویج کشاورزی ) بعنوان حوزه معاونت وزیر کشاورزی اداره آن را به معاون وزیر سپردند که سال بعد ترویج از این مثلث خارج شده و دو سازمان تحقیقات و آموزش در حوزه فعالیت این معاونت می باشد.
سازمان آموزش در بدو تأسیس در چند استان کشور اقدام به تأسیس مرکز آموزش کشاورزی نمود و در طی سالهای بعد تعداد این مراکز را در استانهای دیگر افزایش داد ، بطوریکه در حال حاضر در استان فارس دو مرکز آموزش و در سایر استانها نیز حداقل یک مرکز آموزش فعال داریم ، ضمناً استانهای بدون مرکز آموزش در استانهای مجاور سهمیه آموزشی داشتند، تنها استانی که مرکز آموزش ندارد استان بوشهر است که سهمیه 33 درصد از مرکز آموزش کشاورزی استان کهگیلویه و بویراحمد را داشت ، در سال 82-81 با ادغام دو وزارتخانه کشاورزی و جهاد سازندگی سازمان آموزش دگرگون شد ، زیر مجموعه سازمان جهاد نیز تعدادی مراکز آموزشی وجود داشت که از ادغام آنها با مراکز آموزش کشاورزی مجتمع های آموزشی ایجاد گردید.
اما وظایف مراکز آموزش قبل از ادغام بدو قسمت تقسیم می شد:
الف) آموزش ب) تولیدات
الف) وظیفه اول امر آموزش و مهمترین وظیفه مرکز آموزشی است که خود در سه حوزه 1- آموزش دانش آموزان (از مقطع سیکل و یا سال دوم دبیرستان یا مقطع دیپلم و فوق دیپلم می باشد ) که بعنوان آموزش رسمی بلندمدت مهمترین بخش آموزشی آن می باشد . این بخش را اصطلاحاً آموزشهای رسمی علمی – کاربردی می گوئیم .
2- آموزش کوتاه مدت کشاورزان : تشکیل کلاسهای یک ، دو یا سه روزه متناسب با فصل کاشت و نوع گیاهان زراعی و باغی برای آشنایی کشاورزان محلی با یافته های جدید و بهبود سیستمهای کاشت ، داشت و برداشت به این بخش اصطلاحاً آموزش بهره وران می گوئیم.
این کلاسها ممکن است در مراکز آموزش یا در محل روستا و حتی در مزارع تشکیل شود. بیشتر این کلاسها با همکاری سازمان ترویج انجام می شد که با جدا شدن ترویج از تات تقریباً این مسئولیت از مراکز آموزش بطور کامل سلب شده است.
3- آموزش کوتاه مدت کارکنان : این کلاسها به طور عمده بین 3 روز تا یک هفته و بیشتر در زمان تعطیلی آموزش تشکیل میشود ، در این کلاسها مربیان مراکز (اعم از لیسانس و فوق لیسانس و فوق دیپلم ) در یک گروه ، دیپلمها در گروه دیگر آموزش می بینند و نحوه آموزش آن تقریباً مشابه مورد دوم می باشد.
با این تفاوت که مربیان هم رشته از چندین مرکز آموزش به یک مرکز (میزبان دوره ) دعوت شده و طی مدت مذکور زیر نظر مربیانی از دانشگاه آموزش دیده و در پایان دوره با شرکت در آزمون مربوطه گواهی دوره را دریافت می کنند.

ب) تولید در مرکز آموزش :
مراکز آموزش علاوه بر فضای آموزشی معمولاً دارای امکانات کشاورزی از قبیل زمین ، آب ، امکانات دامپروری و ماشین آلات می باشند که مقادیر آن در مراکز بسیار متفاوت است ، بعنوان مثال مرکز آموزش کشاورزی علی آباد کمین فارس دارای 1000 هکتار زمین و بزرگترین مرکز آموزش کشور می باشد .
در حالیکه مرکز آموزش تنکابن مازندران با مساحت 22 هکتار کوچکترین مرکز آموزش می باشد .
مرکز آموزش کشاورزی گچساران واقع در 20 کیلومتری جاده گچساران شیراز در جنوب شرقی شهرستان گچساران واقع شده است . این مرکز در سال 1350 هجری شمسی تأسیس گردیده و در همین سال فعالیتهای آموزشی با پذیرش هنرجو در رشته دامپروی آغاز نمود.
در سال 1353 این مرکز به سازمان آموزش کشاورزی وقت واگذار گردید و علاوه بر رشته دامپروری در رشته زراعت نیز به پذیرش داوطلب تحصیل اقدام گردید .
پس از پیروزی انقلاب بدنبال وقفه ای یکساله در پذیرش دانش آموز مجدداً فعالیت آموزشی بلند مدت تا سال 1377 در زمینه پذیرش دانش آموز دوره متوسطه کشاورزی ادامه یافت .
اولین دوره کاردانی ناپیوسته در سال 1373 با پذیرش تعداد 41 نفر دانشجو در دو رشته تکنولوژی آب و خاک و تکنولوژی تولیدات گیاهی شروع شد و دوره کاردانی پیوسته تکنولوژی تولیدات باغی از سال 1377 با پذیرش 30 نفر دانشجو آغاز گردید که تا کنون ادامه دارد .
آموزش کشاورزی و روستائیان و همچنین آموزش کارکنان کشاورزی در تمام این سالها در این مؤسسه آموزشی تداوم داشته است . حاصل این تلاش سی ساله تربیت تعداد بسیار زیادی تحصیل کرده در رشته های کشاورزی بوده است که بسیاری از آنان هم اکنون عهده دار مسئولیتهای گوناگون از سطح مدیر عالی در سازمانها تا مروجان کار آزموده در واحد های گوناگون اجرایی می باشند .
کل مساحت این مرکز تا سال 60 حدود 52 هکتار بود که با ضمیمه شدن دو قطعه زمین که هر کدام به مساحت حدود 11 هکتار بود در حال حاضر جمعاً 74 هکتار مساحت دارد . از کل مساحت بالا تقریباً 20 هکتار آنرا ساختمان ها – خیابان ، جاده ، فضای باز ورزشی و بقیه را مزارع و باغات تشکیل می دهد .
مساحت کل باغات و درختان مثمر و غیر مثمر حدود 17-15 هکتار و مساحت مزارع حدود 37 تا 39 هکتار می باشد .
مرکز آموزش دارای 7 حلقه چاه نیمه عمیق 70 متری است که دارای عمر های متفاوت می باشند و عمر آنها متناسب با شماره چاهها می باشد که قدیمیترین چاه ، چاه شماره یک و جدیدترین آنها چاه شماره 7 می باشد .
میزان آبدهی چاهها بسیار متفاوت ولی بسته به سمت مرکز متفاوت است بطوریکه سه چاه شماره 1و 2و 7 که در ضلع شمالی قرار دارند پر آب ترین و چاههای 3و 4و 6 که در ضلع جنوبی قرار دارند کم آب ترین چاه ها می باشد. در حال حاضر علاوه بر چاههای 1و 2و 7 چاه شماره 7 بطور کامل در اختیار باغ جدید الاحداث مرکبات می باشد ، چاه شماره یک در اختیار آب – شرب اداره – خوابگهای دانش آموزی ، و منازل کارکنانی و آب لوله کشی سالن دامپروری می باشد .
چاه شماره 5 نیز در اختیار باغ مرکبات ( بیشتر نارنجستان) بصورت قطره ای بوده که مازاد آب این دو چاه (1 و 5 ) وارد استخر ذخیره آب (با گنجایش حدود 350 متر مکعب )شده که پس از پرشدن از طریق کانالهای سیمانی به مزارع هدایت میشود.
در سالهای اخیر به دلیل حفر چندین حلقه چاه با عمق حدود 120 متر در مزارع اطراف مرکز آموزش از یک طرف و خشکسالی چند ساله از طرف دیگر و ریزش بدنه چاهها دبی چاهها به شدت کم شده است و مراکز آموزش به ناچار بخشی از آب یک چاه آهکی خارج از مرکز را به داخل مرکز لوله کشی نموده که دبی حدود 10-6 لیتر در ثانیه دارد .
در حال حاضر میزان آب مزارع در یک تایم 10-8 ساعته در شبانه روز به حدود 20 لیتر در ثانیه می رسد .

تولیدات مرکز آموزش:
مرکز از دیرباز در زمینه دامپروری شامل پرورش گوسفند (نژاد لک قشقایی) که نژادی گوشتی – پوستی می باشد پرورش گاو هلشتاین (شیری ) ، پرورش مرغ گوشتی و مرغ تخمی (در سطح کوچکتر ) ، پرورش زنبور عسل فعالیت داشته که با واگذاری امور دام به جهاد همگی حذف شدند و در حال حاضر فقط تعداد 300-250 رأس گوسفند دارد . در زمینه باغبانی در سالهای گذشته تولید صیفی جات بخصوص گوجه فرنگی – خیارسبز و بادمجان در سطح 3-2 هکتار داشته که در سالهای اخیر این بخش نیز تعطیل شده و بخش باغبانی مرکز آموزش به تولید گلهای فصلی در حد فضای سبز اداره اقدام می کند . در بخش زراعت بطور عمده تولیدات شامل تولید یونجه (در سطح 4-3 هکتار ) ، ذرت علوفه ای سیلویی (4-3 هکتار ) ، جو دیم (12-10 هکتار ، )و گندم دیم با آب تکمیلی در بهار 2-1 نوبت آبیاری ، در سطح 15-12 هکتار انجام میشود که کل یونجه ، ذرت و جو تولیدی در اختیار بخش دامپروری گذاشته شده و گندم تولیدی بیشتر گندم بذری و مادری بوده که به تحقیقات فروخته شده و بقیه آن تحویل سیلوی کشور میشود. سالیانه مجموع تولیدات مازاد مرکز آموزش فروخته شده و به حساب خزانه واریز میشود.
اهم وظایف مرکز آموزش کشاورزی :
مرکز آموزش کشاورزی با داشتن امکانات آموزشی در زمینه آموزشهای رسمی و غیررسمی بصورت کوتاه مدت و میان مدت و بلند مدت فعالیت دارد و در جوار فعالیتهای آموزشی خود در بخشهای مختلف تولیدی شامل :
زراعت ، باغبانی ، ماشین آلات ، حفظ نباتات و دامپروری مشغول به فعالیت می باشد .
جداول زیر مربوط به فعالیتهای مرکز آموزش کشاورزی می باشد :
وضعیت آموزش رسمی مرکز آموزش کشاورزی گچساران در سال تحصیلی 83-82
دانشجویان کاردانی ناپیوسته انتقال آب 15 نفر
دانش آموزان کاردانش مرکبات سال سوم 29 نفر
دانش آموزان فنی و حرفه ای سال دوم 18 نفر
دانش آموزان فنی و حرفه ای سال سوم 17 نفر
جمع کل 79 نفر
آمار دانش آموختگان (فارغ التحصیلان ) مرکز آموزش کشاورزی گچساران از بدو تأسیس تا کنون
فنی و حرفه ای نظام قدیم کشاورزی عمومی 619 نفر
نظام جدید آموزش متوسطه امور زراعی و باغی 164 نفر
کاردانی پیوسته تکنولوژی تولیدات باغی 88 نفر
کاردانی ناپیوسته تکنولوژی آب و خاک 21 نفر
کاردانی ناپیوسته تکنولوژی تولیدات گیاهی 20 نفر

عملکرد آموزش کوتاه مدت مرکز آموزش کشاورزی گچساران در سال 82
آموزش کارکنان (راهبران ) 1013 نفر
آموزش کاربران (کشاورزان ) 1315 نفر
شرح وظایف واحدهای تولیدی :
واحدهایی که مستقیماً در تولیدات مرکز نقش دارند شامل بخش زراعت ، ماشین آلات ، باغبانی و دامپروری می باشند. و واحدهای دیگر به عنوان حامی و پشتیبان و تدارکات عمل می نمایند. به طوریکه سه بخش زراعت ، باغبانی و دامپروری محصول نهایی را تولید و بخش ماشین آلات سرویس دهنده بخشهای فوق الذکر می باشد.
تولیدات بخش زراعت شامل: پنبه – ذرت – جو که به مصرف واحد دامپروری جهت تغذیه دامها می رسد گندم که بیشترین سطح زیر کشت را به خود اختصاص داده مستقیماً به فروش می رسد که عمدتاً به تعاون روستا و سیلو فرستاده می شود .
تولیدات بخش باغبانی شامل : مرکبات – گلگاری – گیاهان گل خانه ای و ایجاد فضای سبز و حفظ جنگلهای غیر مثمر مرکز که تولیدات مثل مرکبات مستقیماً به فروش رفته و گلگاری بقیه فعالیتهای این بخش در حوزه مرکز آموزش می باشد .
تولیدات بخش دامپروری : که در حال حاضر گوسفند بوده و سالیانه تعدادی معادل زاد و ولد آنها به فروش می رسد .
بخش ماشین آلات : که بیشترین وظیفه آن دادن سرویسهایی به بخش زراعت و در واقع کلیه عملیات کاشت و برداشت از طریق این بخش صورت گرفته لازم به ذکر است که در بخش کشاورزی واحدهای ان به شکلی تنگاتنگ باید با هم کار کنند تا این بخش بتواند به تولیدات خود ادامه دهد یعنی مدیریت کشاورزی ایجاب می کند که زنجیره واحدهای آن به هم متصل عمل کند تا سود آوری داشته باشد . و گرنه اگر فعالیت در یک واحد مثلاً دامپروری بدون زراعت باشد به هیچ عنوان اقتصادی نمی باشد .
اهم وظائف مسئول مزارع آموزشی و تولیدی :
مسئول مزارع آموزشی و تولیدی که فرد کارشناس کشاورزی با تجربه بالا و دارای تبحر خاص در بخش کشاورزی بوده انتخاب می شود و بدلیل اینکه بعنوان هماهنگ کننده کلیه برنامه های آموزشی و تولیدی می باشد . با کلیه بخش ها ارتباط داشته و به عنوان فرد مؤثر در واحد های تولید می باشد .
برنامه های تولیدی هر بخش توسط مسئول بخش تنظیم و جهت تصمیم گیری به شورای فنی ارسال می گردد پس از تصویب در این شورا جهت اجرا به بخش مربوطه و مسئول مزارع آموزشی و تولیدی جهت هماهنگی و برقراری ارتباط و آمادگی لازم نهادهایی که در فعالیت مذکور باید بکار گرفته شوند ارجاع می گردد . در واقع قفل ارتباطی بین همه بخشهایی که در تولید نقش دارند کارشناس مسئول مزارع آموزشی و تولیدی می باشد و همچنین برنامه های آموزشی پس از تصویب به کارشناس مسئول ابلاغ و هماهنگیهای لازم جهت اجرا از طریق کارشناس مسئول مزارع آموزشی و تولیدی صورت می گیرد .
اهم وظائف واحد زراعت :
در رأس کار مربی و مسئول بخش قرار دارد که فردی کارشناس با تخصص در امر زراعت می باشد و وظیفه دارد کلیه امکانات و استعداد های موجود را جهت امر آموزش و تولید بکار گرفته تا بتواند تولیدات زراعی را افزایش دهد و همچنین برنامه زراعی سالیانه را همراه آیش و تناوب لازم تنظیم و به مدیر مرکز جهت مطابقت با سیاستهای کلی ارجاع نماید و عملیات مربوط به بخش زراعت را همراه با تکنیسین مربوطه انجام می دهند .
اهم وظائف واحد باغبانی :
این بخش زیر نظر مربی باغبانی مرکز فعالیت کرده که مربی دارای مدرک کارشناسی در رشته باغبانی بوده و همانند مسئول بخش زراعت برنامه های باغبانی را تنظیم نموده و عملیات باغی دانشجویان و دانش آموزان را نیز انجام می دهند
اهم وظائف بخش دامپروری :
با توجه به اینکه رشته های تحصیلی موجود در مرکز عمدتاً در بخش زراعت و باغبانی می باشد بیشترین فعالیت این بخش به امر تولید ارتباط داشته و کمتر با امر آموزش سرو کار داشته و در رأس آن یک نفر کارشناس دامپروری که برنامه های واکسیناسیون ، پشم چینی ، سم چینی و سایر برنامه های تولید و نگهداری دامها را کنترل و نظارت می نماید .
اهم وظائف بخش ماشین آلات :
این بخش به لحاظ اهمیت در سرویس دهی به سایر بخش های تولید دارای توان نسبتاً بالائی می باشد . که در این بخش مربی ماشین آلات ، کمک کارشناس ماشین آلات و مکانیسین ماشین آلات عهده دار وظائف سرویس و نگهداری ماشین آلات بوده و همچنین از طریق مربی مربوطه برنامه های عملیاتی اجرا می گردد .
در بخش تولید نیز با هماهنگی با بخش های زراعت و باغبانی ماشین آلات مورد نیاز در زمان مورد نیاز آماده و در اختیار آنان گذاشته می شود .

حفظ نباتات :
که به عنوان یک واحد رسمی نبوده بلکه در زمان بروز آفات و یا بیماریها و یا جهت کنترل علفهای هرز مزارع در زمان های معینی واردعمل گردیده و اقدامات لازم مثل سمپاشی مزارع و باغات و یا مبارزه مکانیکی بر علیه آفات و علفهای هرز را انجام داده که در رأس این بخش کارشناس گیاهپزشکی انجام وظیفه می نماید . و در بقیه مواقع که در امر تولید ضرورتی به وجود ایشان نیست صرفاً برنامه آموزشی خود را انجام می دهد .

امکانات بالقوه در مرکز آموزش
الف ) آب و هوا : اگر چه آب و هوای گچساران در تابستان طولانی و طاقت فرساست اما برای گیاهان بسیار ایده آل است به گونه ای که در این مناطق (زمستان ملایم ، تابستان گرم تا معتدل ) در طول سال کشاورزی رونق دارد و درصورت تأمین آب مورد نیاز بسادگی می توان حداقل دو محصول و در مواردی حتی سه محصول در طول سال برداشت نمود، در صورتیکه در مناطق سرد سیر (دشت روم – سی سخت ) حداقل در 5 ماه از سال عملاً کشاورزی متوقف شده و گیاهان رشد و نموی ندارند .
از این مسئله با برنامه ریزی صحیح و انتخاب گیاهان مناسب می توان دو برابر مناطق سرد درسال از زمین در آمد بدست آورد .
بعنوان مثال به تناوب زیر توجه می کنیم – پائیز (آبان ماه ) کاشت گندم – برداشت اوایل خرداد سپس به فاصله 30 تا 45 روز بعد از برداشت کاشت ذرت (دانه ای /علوفه ای ) – برداشت در شهریور تا مهر ماه در این تناوب بسته به نیاز منطقه می توان نخود – نخود سبز – سیب زمینی و …. را جایگزین گندم نموده و در تابستان نیز بجای ذرت محصول دیگری کاشت نمود .
مثال دیگر : کشت یونجه است – در مناطقی همانند یاسوج یونجه های همدانی و تبریزی کشت شده که حداکثر 4 چین در سال تولید دارند در صورتیکه درخوزستان و کهگیلویه گرمسیر یونجه یزدی 9 چین و نیک شهری و بغدادی 12 تا 15 چین در سال محصول می دهد .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   64 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

نقش فرهنگ سازمانی در افزایش کارآئی کارکنان بانک کشاورزی

اختصاصی از فی بوو نقش فرهنگ سازمانی در افزایش کارآئی کارکنان بانک کشاورزی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل:word (قابل ویرایش)

تعداد صفحات :44

فهرست مطالب :

۱-مقدمه
۲-ادبیات تحقیق
۲-۱-فرهنگ سازمانی
شکل گیری فرهنگ سازمانی
طبقه بندی فرهنگ سازمانی :
۱-فرهنگ مکانیکی( (Mechanic culture
۲-فرهنگ ارگانیکی (organic cuiture)
ارزش ها :
فرض های زیرساز بنیادی :
فرهنگ سازمانی ضعیف و قوی :
الف ) فرهنگ قوی
الف –۱- تعریف فرهنگ قوی
الف-۲-خصوصیات فرهنگ های قوی
ب-فرهنگ ضعیف
ب-۱-تعریف فرهنگ ضعیف
ب-۲-خصوصیات فرهنگهای ضعیف
مدل های فرهنگ سازمانی :
الف) مدل z :
۱-احساس تعهد نسبت به کارکنان
۲-ارزیابی
۳-مشاغل
۴-کنترل
۵- تصمیم گیری
در موسسات ژاپنی و آمریکائی نوع Z این انتظار قوی است که تصمیم گیری در گروهها انجام شود و بر مبنای اصول توزیع کامل اطلاعات و توافق جمعی باشد.
۶-یکی از ویژگی های موسسات مدل Z بحث مسئولیت فردی و گروهی درقبال تصمیمات می‌باشد که این موضوع بستگی به نوع ارزش ها و هنجارهای فرهنگی قوی درزمینه های مختلف دارد.
۷-توجه به افراد
ب) مدل AGILپارسونز :
مدل پارسونز
ج ) الگوی کیلمن و سکستن :
مرحله سوم -تعیین و تدوین هنجارهای جدید
مرحله چهارم –مشخص کردن شکاف فرهنگی
مرحله پنجم –پرکردن شکاف فرهنگی
۲-۲-کارائی
۳-روش تحقیق
مدل رابطه فرهنگ سازمانی و کارائی
ویژگی های پنجگانه شناخت فرهنگ سازمانی
مسئولیت پذیری (ریسک پذیری ):
مشارکت
ابتکار خلاقیت
خود کنترلی
سیستم پاداش (تشویق
ویژگی های سه گانه کارائی :
انگیزش
رضایتمندی
توانمندی
۴-تجزیه و تحلیل داده ها
۴-۱-آزمون فرضیه ها
فرضیه اصلی :
بین فرهنگ سازمانی و کارائی کارکنان رابطه معنی داری وجود دارد.
۵-نتیجه گیری و پیشنهادها
۵-۱-نتیجه گیری
۵-۲-پیشنهادها
فهرست منابع

مقدمه
پیچیدگی سازمان های امروزی، تشریح آنان را تا حدودی دشوارنموده است. تکنولوژی و
پیشرفت های بشری به گونه ای سرعت گرفته است که انسان کمترشباهتی با گذشته می تواند پیداکند. افزایش تلاطم های محیطی، فضای تغییرو تحول، دگرگونی و عدم اطمینان رافراهم آورده است و ما را به توانایی های جدید و طرحی نو درافکندن، می خواند.
معیارهای پیشرفت و توسعه یافتگی به شدت دگرگون شده وهم اکنون درصحنه های جهانی، ‌جنگ برسربرتری های اقتصادی درقرن ۲۱ آغاز شده است. ابزارهای نظامی و قهر آمیز جای خویش را به موجی ازلشگرهای اغواگر سپرده که هرلحظه ازطریق روان کردن سیل تصاویر، گفتارها و واژه ها برپیکره فرهنگ ها، ‌ارزش ها و سنت های دیرپای جوامع تاخته و بشر امروز را درمقابله با بحران هویت و ناهنجاریهای قرن خود، درمانده و نا امید ساخته است. مدیریت با تمام قدرت پابه عرصه حیات گذارده و برای پاسخ به چالش های محیطی و غیرمحیطی به جستجوی شیوه های نو و جدید پرداخته است.
یکی از تحولات عمده و اساسی‌که درمدیریت شکل گرفته است، “تحول درنگرش به سازمان است ”. بدین گونه که به سازمان ها به عنوان “ فرهنگ ها ” نگریسته می شود. پدیده جدیدی که یکی از مهارتهای اصلی مدیریت و رفتارسازمانی را شکل داده است. باورها براین است که انسانهایی که دریک چارچوب نظام اجتماعی بزرگ و یا کوچک زندگی می کنند، دارای مجموعه ای از باورها، اعتقادات، ارزش ها و سنت ها هستند که درمجموع، فرهنگ آن نظام را شکل می دهد. ضعف یا قوت فرهنگ هرنظام اجتماعی بستگی به میزان ژرفا و همبستگی با پدیده های مزبور دارد. بی شک و تردید می توان اظهارداشت که هرقدرفرهنگ سازمانی دارای نیرومندی بیشتری باشد،‌ آن سازمان از ثبات اقتصادی و اجتماعی آن سازمان و نیز از ژرفای بیشتری برخوردار خواهد بود.
سمت دادن سازمان ها درجهت اهداف اساسی و استراتژیک، چنانچه با باورها و فرهنگ سازمانی کارکنان همسو نباشد، کاری بس دشوار است و درنهایت روند اجرائی با موانع عمده مواجه خواهد شد.
مطالب فوق یاد آوری می نماید که بوجود آوردن ارزش های مشترک، باورهای عمیق ومحکم، همسو کردن باورهای اساسی و دریک کلام فرهنگ سازمانی مورد قبول، نرم افزاری است
تعیین کننده برای کاهش کاستی های موجود درسطح سازمان و اجتماع و حرکتی است مطمئن ولی کند برای کاهش مشکلات درواحد های خدماتی و تولیدی. براساس همین استدلال اعتقاد براین است که فرهنگ غنی سازمانی همانند یک نیروی قوی و انرژی زا سازمان را بوسیله نیروی انسانی مارآ بپیش برده و احساس ادراک یکسان به اهداف مشترک بخشیده، انگیزه قوی درافراد ایجاد کرده و حس فداکاری، تعهد وفاداری و شایسته پروری را درسازمان بوجود می آورد.
به عقیده ما، سازمان ها مانند افراد انسانی، ‌دارای شخصیت هستند. همانطور که دریک نظام اجتماعی کوچک یا بزرگ، یکسری باورها، سنت ها، ارزش ها و هنجارهای مشترک وجود دارد که درمجموع فرهنگ آن نظام را تشکیل می دهند، سازمان ها نیز به عنوان یک نظام اجتماعی، برحسب اهداف و مقاصد شان، خط و مشی هایشان، ‌پیشینگی پیدایششان، ساختار سازمانی و رویه های اجرائی شان، دارای فرهنگ خاص خودشان هستند. همسوئی هدف ها و مجموعه وظایف سازمان و جلب تمایل قبلی و برانگیختن انگیزه های درونی افراد درجهت اجراء اهداف تدوین شده، مدیریت فرهنگ سازمانی را شکل می دهد. بنابراین عقیده براین است که فرهنگ سازمانی، رفتارهای موجود و عقاید مشترک رانهادینه کرده و زبان مشترک ایجاد می نماید. با توجه به مطالب اشاره شده سوالات (فرضیه ها ) زیر:
۱-آیا بین فرهنگ سازمانی و کارائی کارکنان بانک کشاورزی رابطه معنی داری وجود دارد؟
۲-آیا احیای حس مسئولیت پذیری نسبت به شغل موجب افزایش انگیزش کارکنان بانک خواهد شد؟
۳-آیا ترویج تفکرمشارکتی بین کارکنان موجب افزایش انگیزش کارکنان بانک خواهد شد؟
۴-آیا ایجاد روحیه ابتکارو خلاقیت درکارکنان موجبات توانمندی آنان را فراهم می سازد؟
۵-آیا ترویج خود کنترلی دربین کارکنان باعث افزایش رضایت شغلی آنان می شود؟
۶-آیا ایجاد سیستم تشویق (پاداش ) دربین کارکنان، افزایش رضایت شغلی آنها را به دنبال خواهد داشت؟
مطرح می شود و هدف عمده بررسی حاضرضمن پاسخگویی به سوالات فوق، مطالعه جو و فضای اداری حاکم بربانک کشاورزی بوده و وضعیت موجود بانک ازلحاظ فرهنگی و نگرش حاکم برسیستم اداری را مورد بررسی قرارمی دهد.هدف دیگری که دنبال می شود این است که به مدیران درشناخت فرهنگ سازمانی خویش مساعدت شود تا بتوانند سیاست های اجرائی متناسب را در جهت پیشرفت امور و افزایش کارایی اتخاذ نمایند.

دانلود مقاله راهکارهای افزایش بهره وری

اختصاصی از فی بوو دانلود مقاله راهکارهای افزایش بهره وری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

چکیده
با وجود تعاریف زیاد درباره بهره وری، به منظور اجرایی کردن آن می بایست تعریفی هماهنگ و سازگار با شرایط و نیازهای معین سازمان به کار برد و ازطریق مشارکت کلیه کارکنان قدمهای موثری را در این راه برداشت. استمرار یک سیستم بهره وری، مستلزم اقداماتی چند نظیر تسهیم منافع، اصلاح ساختار سازمانی، توسعه منابع انسانی و... است. راهکارهای افزایش بهره وری مستلزم شناخت کافی وضعیت موجود و فرهنگ کاری شرکتهاست. باتوجه به تفاوتهای مهم در فرهنگ کاری شرکتها و وضعیت موجود آنها می توان گفت راهکارهای افزایش بهره وری نیز در آنها متفاوت خواهدبود. ازجمله راهکارهای افزایش بهره وری می توان به کاهش ضایعات، ایجاد تعهد در کارکنان، توجه به کارکنان، استفاده بهینه از استعدادها، ایجاد انگیزه درکارکنان، توجه به تغییرات و... اشاره کرد. درجه تاثیر هر یک از این راهکارها در افزایش بهره وری به وضعیت موجود شرکت در آن زمینه و ضرورت پرداختن به هریک از این موارد بستگی دارد، کـه می بایست به شکل ماهرانه ای شناسایی و اولویت بندی شده و برآن اساس اقدام شود. به عنوان مثال، در سازمانی ممکن است کاهش ضایعات در اولویت اول قرار گیرد و در سازمانی دیگر توجه به کارکنان وایجاد انگیزه در اولویت اول باشد. عدم شناخت کافی از وضعیت موجود شرکتها و بی توجهی به اولویتها می تواند اثرات معکوسی در میزان بهره وری به وجود آورد. از این رو قبل از هـــرگونه اقدامی در افزایش بهره وری برروی شناخت کافی وضعیت موجود و اولویت بندی صحیح راهکارها تاکید می شود.
بــرای آگــاهی از میزان افزایش بهره وری می بایست آن را در قالب شاخصهای مختلف و در دوره هـــای معینی اندازه گیری کرد. با اندازه گیری شاخصهای بهره وری می توان مشخص ساخت که تلاشهای بهره وری تاچه حدی مفید بوده است. اندازه گیری بهره وری نیز می بایست براساس یک سیستم مناسب و اصولـــــی انجام گیـرد، درغیر این صورت نمی توان به نتایج آن اطمینان و انتظار بهبود در آن را داشت. یکی از مـوارد مهم در اندازه گیری بهره وری مشخص کردن صحیح طول دوره ارزیابی است که به عواملی نظیر دسترسی به اطلاعات، ماهیت عملیات تولیدی و اهداف مدیریت بستگی دارد. از نتایج اندازه گیری شاخصهای بهره وری می توان به عنوان ابزاری مناسب جهت برنامه ریزیهای بلندمدت مدیریت در سطح سازمان استفاده کرد.
مقدمه
سرعت رشد صنایع بویژه صنعت خودرو و توسعه آن در دهه های اخیر حاکی از آن است که کشورمان درحال گذر از یک اقتصاد نیمه صنعتی به یک اقتصاد صنعتی است. توجه به تولید و بهره ور بودن آن می تواند ضمن سرعت بخشیدن به رشد و توسعه صنعتی آن را در مسیری صحیح و اصولی هدایت کند. از این رو به آشنایی شرکتها با مفاهیم بهره وری و راهکارهای افزایش آن تاکید می شود. بنابراین، می توان گفت درجه توسعه یافتگی صنایع به میزان قابل توجهی به بهره گیری مطلوب و بهینه از منابع و امکانات تولید بستگی دارد. از این رو بهره وری و افزایش مستمر آن در شرکتها از جایگاه ویژه ای برخوردار است. به این ترتیب مشخص می شود که برای رشد و توسعه صنایع می بایست به بهره وری و افزایش مستمرآن در شرکتها توجه و اهمیت بیشتری داده شود. بررسی شرکتها نشان می دهد که توجه به بهره وری در شرکتهای مختلف به شکلهای متفاوتی صورت گرفته و می گیرد. البته باتوجه به شرایط شرکتها و سیاستهای مدیریتی طبیعی است که به راههای مختلف و متناسب با وضعیت موجود می بایست اقدام کرد. به همین خاطر در این مقاله سعی بر آن شـــده است تا ضمن اشاره به مفاهیم اصلی بهره وری، به رویکردها و راهکارهای مختلف افزایش بهره وری پرداخته شود.
رویکردها
قبل از پرداختن به رویکردهای افزایش بهره وری و انـــدازه گیری شاخصهای آن، علی رغم اینکه امروزه کمتر کسی است که واژه بهره وری را نشنیده و درباره آن نوشته هایی چند نخوانده باشد، بهتر است ابتدا به تعریف آن از دیدگاههای مختلف پـــرداخته سپس به اندازه گیری شاخصهای بهره وری و رویکردهای افزایش آن بپردازیم.

بهره وری (PRODUCTIVITY) در لغت به معنی قــدرت تولید و بارور بودن و مولد بودن به کاررفته و در ادبیات فارسی به بهره وری، با فایده بودن و سود برندگی معنی شده است. دررابطه با تعریف کاربردی بهره وری نیز تعاریف مختلفی ارائه شده که برخی از آنها به قرار زیر است.
- استیگل در تعریف بهره وری می گوید: نسبت میان بازده و مرتبط به عملیات تولیدی مشخص و معین است.

- ماندلا بهره وری را چنین تعریف کرده است: بهره وری به مفهوم نسبت بازده تولید به واحد منابع مصرف شده است که با یک نسبت مشابه دوره پایه مقایسه شده وبه کار می رود.
بنابراین، اگر ما در هر موردی نسبت خروجی به ورودی را محاسبه کنیم، درواقع میزان بهره وری را برای آن موضوع به دست آورده ایم که جهت بررسی آن می توانیم به شاخصهای مهمی که در این زمینه در سطح جهانی از سوی شرکتهای مهم و پیشرفته به کار رفته است اتکا کنیم. البته بهتر است بجای برگزیدن بهترین شاخص یک الگو (BENCHMARK) برای شرکت خود برگزینیم و جهت دستیابی به آن حرکت کنیم.
در اینجا بد نیست به تعریفی در این زمینه که از سوی سازمان بین المللی کار (ILO) به کار رفته است بپردازیم: بهره وری عبارت از رابطه بین ستــاده حاصل از یک سیستم تولیدی با داده های به کاررفته مانند زمین، سرمایه، نیروی کار و غیره به منظور تولید آن ستاده است.
گــــرچه تعاریف عمومی زیادی برای بهره وری وجود دارد ولی به منظور قابلیت اجرایی کردن آن، تعریف بهره وری می بایست هماهنگ و سازگار با نیازهای ویژه و معین سازمان باشد تا بتواند محیطی بهره ور جو با کارکنانی مشوق برای اجرای بهره وری ایجاد کند و اگر مکانیسمی مناسب برای مشارکت کلیه کارکنــــان تدوین و به کار گرفته شود می توان گفت قدمهــــای موثری در ایجاد بهره وری برداشته شده است. ولی تداوم و افزایش مستمر آن، مستلزم مواردی چند نظیر تسهیم منافع حاصل از بهره وری بین کارکنان، اصلاح ساختار سازمانی و ایجاد یک ساختار سازمانی منــــاسب برای بالفعل درآوردن برنامه های افزایش بهره وری، توسعه و بهسازی نیروی انسانی متناسب با ساختار سازمــانی ایجاد شده و توسعه و نوسازی فناوری های موجود است. تجربه نشان داده است که سازمانهای گوناگون به منظور افزایش بهره وری خود، روشهای متفاوتی را به کار گرفته اند. بنابراین، به کارگیری الگوی خاصی از روشهای بهره وری بدون درنظر گرفتن شرایط حاکم، شاید مفید فایده واقع نیفتد. از این رو، ضروری است ابتدا شناخت کاملی از وضعیت موجود شرکت به دست آورده سپس شروع به بررسی راههای افزایش بهره وری کرد. البته باید گفت اگر چه هرکشوری باید متناسب با سنن ملی، فرهنگ و آداب و رسوم خود به بهبود بهره وری بپردازد، لکن بهره وری اکنون دیگر فقط یک مسئله ملی و داخلی نیست بلکه یک موضوع جهانی است و در جهان امروز سازمانهایی به حیات خود ادامه خواهند داد که بهره ورتر تولید می کنند.
ولی به طور کلی می تـــوان گفت راههای افزایش بهره وری در شرکتهای مختلف متفاوت است که در زیـــــــر به برخی از رویکردهای آن می پردازیم.
کاهش ضایعات
یکی از راههای افزایش بهره وری کاهش ضایعات است. ضایعات و افزایش روزافزون آن، یکی از پدیده های تولید انبوه است که کشورهای صنعتی ازجمله اروپاییان در جستجوی یافتن راههایی برای جلوگیری و قطع این جریان هستند. کاهش ضایعات یکی از اصول اساسی زندگی اجتماعی بشری است که از هزاران سال قبل بدون آنکه آگاهی از مفهوم آن داشته باشند به کار می بستند. به عنوان مثال انسان وقتی با کم آبی روبرو می شد از مصرف غیرضروری آن خودداری می کرد، زارعان اگر زمین کمتری برای کشت دارند تلاش بیشتری برای بهره بــــــرداری از تمامی آن به خرج می دهند. و دهها مثال از اینگونه زندگی اجتماعی بشری همه و همه حکایت از ضایعات دارند. موضوع قطع جریان ضایعات و یا کاهش آن و همچنین دورسازی ضایعات اجتناب ناپذیر، به دلیل حجم بالای منابع تولیدی تلف شده و خسارت محیطی بالقوه از اهمیت خاصی برخوردار است. اهمیت کاهش ضایعات در اقتصاد ملی به قدری است که بسیاری از رسانه های کشوری گاه و بی گاه به بیان مطالبی ازضایعات منابع کشوری پرداخته و اهمیت آن را به مردم گوشزد می کنند.
با کـــاهش ضایعات و درنتیجه کاهش هزینه ها، سود بیشتری عاید شرکت می شود که بخشی از آن نیز به عنوان بهره وری به کارگران و کارکنــان پرداخته می شود. درنتیجه آنها نیز می توانند با داشتن درآمد بیشتر زندگی بهتری را برای خود وخانواده خود و درنتیجه افراد جامعه فراهم آورند. از این رو، تولید بهتر و با ضایعات کمتر علاوه بر آنکه سطح زندگی کارگران را بهبود می بخشد موجب شکوفایی اقتصاد مملکت نیز می گردد.
اگر این اصل را که برای کاهش ضایعات باید برنامه ای مناسب و کارآمد داشته باشیم، قبول کنیم، تهیه یک برنامه جامع اجرایی برای هماهنگ ساختن اقدامات و تلاشهای همه بخشهـــا و واحدهای سازمان ضرورتی اجتناب ناپذیراست. این برنامه موجب هدایت تلاشهای سازمان درجهت تامین نیازها و ابزارهای کاهش ضایعات می گردد. کاهش ضایعات موجب کاهش تنشهای موجود در سازمان و ایجاد فضایی سرشار از اعتماد و اطمینان در بین کارکنان می گردد که آنها را به همکاری هرچه بیشتر با یکدیگر تشویق می کند. حال که کاهش ضایعات را به عنوان یکی از راههـــای افزایش بهره وری بررسی کردیم، می پردازیم به چگونگی کاهش ضایعات در شرکتها.
کلیه کارکنان باید ضمن استفاده از تواناییهای شخصی خود، با تشکل در گروههای کاری، نظرات و پیشنهـــادات سازنده ای را در ارتبـــاط با کاهش ضایعات و افزایش بهره وری ارائه کنند. در این رابطـــه می توان به ایجاد و اجرای نظام پیشنهادات و تشکیل گروههای کوچک کاری، نظیر گروههای کنترل کیفــی، گروه کاهش ضایعات، گروه افزایش بهره وری و گروههای حل مشکل که متناسب با شرایط خاص سازمان باشد اشاره کرد. در کارهای گروهی علاوه بر غنای نظریات و عقاید ایجاد شده با تعامل گروهی، احتمال زیادی وجود دارد که تصمیمات گروه به عمل منجر شود. زیرا این اعضای گروه بوده اند که راهبردهــــای موردنظر را ایجاد و تصویب کرده اند. هرچه گروهها موثرتر و تعدادشان بیشتـــــر باشد، کار با کارآیی بیشتری انجام می شود، چون افراد بیشتری برای سرنوشت خود مسئولیت تقبل کرده اند. در کارگروهی سازمان در مواجهه با چالش در رقابت، از تعدد عقاید و نظریات بهره می برد و تک تک اعضای گروه نصیب بیشتری از آن می برند. اینکه عقاید و نظریات افراد را دیگر اعضای گروه می شنوند و مــی پذیرند، اعتماد به نفس آنان را تقویت می کند. مهمتر از همه، فرد از تنهایی خود خارج می شود.

یکی دیگر از راههای کاهش ضایعات نوسازی و توسعه فناوری است.
هرگونه توسعه تکنولوژیک مستلزم افزایش مهارت کارکنان است که می بایست به همراه سایر زمینه های موردنیاز مربوط به تغییرات تکنولوژیک به مورداجرا درآید. فناوری های جدید بر روی ساختار سازمانی، مهارتها، روابط کارکنان و مشاغل تاثیر خواهدگذاشت. لذا کلیه موارد فوق و سایر زمینه های مرتبط با آنها می بایست موردتجزیه و تحلیل دقیق قرار گرفته و اصلاحات یا تغییرات لازم جهت استفاده بهینه از آنها داده شود.

ایجاد تعهد در کارکنان
یک کارمند متعهد برای سازمان فوق العاده ارزشمند است. او می تواند با انجام به موقع کارهــا و حس مسئولیت در افزایش تولید و بهره وری موثر باشد. لذا سعی کنید کارمندان متعهــدی برای سازمان تربیت کنید.
مدیران می توانند با برآورده کردن نیازهای اساسی کارکنان، برقراری اعتماد متقابل میان خود و آنها و ایجاد یک فرهنگ عاری از سرزنش، آنها را نسبت به سازمان متعهد کنند. تا زمانی که نیازهای روحی و روانی کارکنان برآورده نشود هرگز به طور کامل نسبت به سازمان احساس تعهد نخواهند کرد.
تنها متعهد ساختن کارکنان به سازمان کافی نیست بلکه باید تعهد آنها را به سازمان همواره حفظ کرد. یکی ازموثرترین راههای حفظ تعهد در کارکنان و نگه داشتن آنها درسازمان، غنی سازی شغل و افزایش انگیزه در آنان است. قدردانی از افراد به خاطر عملکرد برترشان انگیزه ای است در حفظ تعهد کارکنان و ایجاد رضایت شغلی در آنان. استفاده از محرکهای مالی نظیر افزایش حقوق (مزایا)، پرداختهای موردی تشویقی و غیره برای عملکردهای استثنایی و دارای بهره وری بالای کارکنان از لحاظ حفظ تعهد کارکنان حائزاهمیت است. لازم به توضیح است که هرگز ارزش و تاثیر عمیق استفاده از اصطلاحات ساده متشکرم، دستتان درد نکندو... در مقابل انجام کارهای ساده را دست کم نگیرید زیرا این کارها سبب ایجاد تعهد در کارکنـــــان و به دنبال آن افزایش فعالیت و بهره وری در آنها می گردد.

توجه به کارکنان
تجربه نشان داده است که یک سازمان فقط با اتکا به کارکنان خود می تواند موفق باشد. از این رو سازمانهای نیک اندیش همواره بر بهبود مستمر کیفیت کاری کارکنان خود توجه خاصی می کنند و این الگوی رفتاری در مدیران سازمانها، کاهش ضایعات و بهبود کیفیت محصول را به همراه دارد که نتیجه نهایی آن نیز افزایش بهره وری است.

دادن مشــــاغل جدید یا بهتر به افراد نشان دهنده آن است که شما برای موفقیتهای آنان ارزش قائل هستید. این کار شما آنها را به کسب موفقیتهای بیشتر تشویق می کند. یکی از روشهای ساده و اثربخش برای ارتقای کارکنان با توجه به دو سوال مهم زیر اعمال می شود: اول آنکه آیا آنها توانایی لازم برای انجام کار را دارند؟ دوم اینکه آیا آنها انگیزه لازم برای انجام کار را دارند؟ تنها کارمندی که هم از انگیزه و هم از توانایی لازم برخوردار باشد می تواند بهره وری شرکت را افزایش دهد. ولی اگر فردی بدون استحقاق لازم ارتقاءیافته باشد علاوه بر اینکه باعث رنجش خاطر و نارضایتی سایر کارکنان شایسته تر می شود، خود نیز احساس ناامنی کرده و دائماً در دلهره به سر خواهد برد که همه این موارد باعث فعالیت کمتر و کاهش بهره وری خواهدشد.
بعضی از مدیران نیازهای تولید را به سایر نیازهای سازمانی مقدم می شمارند و برعکس عـــده ای دیگر به افراد بیش از تولید اهمیت می دهند.
هر دو سبک مذکور اشتباه است. تغییر یا به کارگیری شیوه ای جدید زمانی اثربخش خواهدبود که هر دو گروه به یک اندازه موردتوجه قرار گیرند. توجه به کارکنان به عنوان انسان و ابراز علاقه نسبت به رفاه، سلامتی، امیال و آرزوهای آنان، موجب عملکـــرد بهتر آنها شده و سبب می شود که بهره وری افزایش یابد.

استفاده از استعدادها
تشخیص و استفاده از استعدادهای فردی افراد یکی از سازنده ترین و ارضاکننده ترین کارهای یک مدیر است. که می تواند به شکل ابزاری قوی در راه افزایش بهره وری به کارگرفته شود. در سازمانها بویژه سازمانهای بزرگ، اغلب اوقات استعدادهای فردی به طور کامل موردبهره برداری کامل قرار نمی گیرند و گاهی اوقات کاملاً ناشناخته باقی می مانند. یعنی استعدادهای بالقوه در راستای افزایش بهره وری به کارگرفته نمی شوند که خود یک نوع فرصت از دست رفته افزایش بهره وری محسوب می شود. بنابراین، لازم است مدیران سعی کنند توانمندیهایی را که به طورکامل مورداستفاده قرار نگرفته اند کشف و راههای بهتری برای استفاده بیشتر از آنها در راستای افزایش بهره وری پیدا کنند.

انگیزه
مسلماً پول تنها عامل انگیزش افراد نیست. اما اگر حقوق افراد خیلی نازل باشد باعث از بین رفتن انگیزه آنها می شود. درنتیجه پاداش مالی همچنان به صورت یک انگیزش قوی برای آنها باقی می ماند. از این رو، سعی کنید از پاداشهای تشویقی به عنوان راهی برای سهیم کـــــردن کارکنان در موفقیتهای سازمان و بهره وری حاصل از آن استفاده کنید نه به عنوان عامل ایجاد انگیزه. به عبارتی برای کارکنان تفهیم شود در بهـــــره وری کاری که انجام می دهند سهیم اند.

بزرگترین ایجاد عامل انگیزه در افراد این است که به آنها نشان داده شود به نحوی در مالکیت سازمان شریک هستند. و این همان سهیم کردن کارگران در بهره وری حاصل از کارشان است که به نوبه خود موجب افزایش بهره وری می گردد. ازطرفی پاداشهای پرداختی یا سهیم کردن کارگران در بهره وری کارشان باید عادلانه باشد، در غیراین صورت ممکن است نتیجه عکس بدهد. به عبارتی ساده باید گفت ثمرات و مزایای حاصل از بهره وری باید به طور عادلانه بین مدیریت و کارگران تقسیم شود. بهره وری بسیار بالای افراد بیش از پرداختهای اضافی به آنها ارزش دارد. ولی همه افراد پاداش عادلانه را دوست دارند. افراد مایلند پاداشی که دریافت می کنند متناسب با تلاش آنها باشد. در این صورت آنها تعهد بیشتری نسبت به شیوه های جدید کار از خود نشان خواهند داد. درغیر این صورت، آنها در مقابل پرداختهای ناعادلانه و افکار شما مقاومت نشان خواهند داد و ممکن است این مقاومت به صورت منفعل بوده و موجب کاهش بهره وری گردد. اگر بـــه افراد احتیاج داشته باشید ولی نمی توانید آنها را پیدا کنید، اگر آنها در جلسات حضور پیدا نمی کنند و در صورت حاضر بودن در بحثها مشارکت نمی کنند، اگر از انتقال اطلاعات خودداری می کنند، اگر پیغامها را به تأخیر می اندازند یا آنها را بلوکه می کنند، یا چنانچــــه به ظاهر از ایده های شما حمایت می کنند ولی درعمل جلو آن را می گیرند، در آن صورت باید نسبت به وجود مقاومت منفعل ظنین باشید.
با هدف ایجاد انگیزه در کارکنان و رضایتمندی بیشتر آنها از کارشان، عملکردشان را ارزیابی کنید. بنابراین، به قدردانی از موفقیتهای افراد و مهارتهای منحصر به فرد آنان اهمیت بدهید و آنها را درخصوص شیوه های بهبود عملکـــــردشان در راستای افزایش بهره وری راهنمایی کنید. به جای انتقاد بیش از حد و مقصر قلمدادکردن افراد، سعی کنید به آنها پیشنهادهای سازنده بدهید زیرا در این صورت درجه پذیرش آنها بالارفته و موجب افزایش فعالیت درنتیجه افزایش بهــره وری می گردد.
توجه به تغییر
تغییر برای سازمانها راهی برای افزایش بهره وری و حفظ توان رقابتی آنهاست. بنابراین، می توان گفت جهت رشد سازمانها، تغییر امری اجتناب ناپذیر است و افراد سازمانی باید با روند تغییرات سازگاری داشته باشند. این سازگاری می تواند ازطریق فراگیری مهارتهای جدید حاصل شود. در بسیاری از موارد ممکن است یادگیری تغییر، خود یک تغییر عمده محسوب شود، در این صورت یکی از بهترین روشهای ایجاد شیوه کار و تفکر جدید و سازگار، تشکیل یک «سازمان یادگیرنده» است. سازمان یادگیرنده، سازمانی است که در آن شیوه تفکر تغییر - گرا برای همه افراد به یک عادت تبدیل می شود. به همین علت تغییر همواره در حال رخ دادن است و کلیه فرایندها و سیستم ها به طور طبیعی در معرض بازنگری مستمر قرار می گیرند. این نوع رویکرد، توسعه سازمان را تسهیل می کند و این اطمینان را به وجود می آورد که در مواقع اضطراری، سازمان آمادگی کامل برای مدیریت بحران را دارد. اما برای اثربخش تر شدن تغییرات عمده، لازم است این نوع تغییرات به همه افراد و همه موارد تسری داده شوند. امروزه تغییر مهمترین عامل موثر در مدیریت کسب و کار موفق است. سازمانها و افراد شاغل در آنها باید نگرش مثبتی نسبت به مسئله تغییر داشته باشند، تا از این طریق توان رقابتی خود در بازارهای تهاجمی امروزی را حفظ کنند. بی توجهی به یک روند درحال تغییر ممکن است بسیار پرهزینه باشد. تغییر برای سازمانها راهی برای رشد افزایش بهره وری و حفظ توان رقابتی است. درمورد افراد فرصتهای به وجود آمده در اثر تغییر، موجب غنی سازی زندگی شغلی و خصوصی آنها می شود. انسانها باید به نحوی خود را با تغییر هماهنگ کنند، چرا که در غیر این صورت بهره وری آنها کاهش یافته و توان رقابتی خود را از دست خواهند داد.
اندازه گیری بهره وری
برای بشر آگاهی از نتایج تلاشهایش یک نیاز ذاتی است و مدیران نیز باید بدانند سیستم سازمانی که آن را مدیریت می کنندچگونه عمل می کند. اندازه گیری بهره وری ابزاری موثر در تجزیه وتحلیل عملکرد شرکت بوده و ضمن آنکه مشخص می کند تلاشهای بهره وری تاچه حدی مفید بوده است، محلهای قابل بهبود را نیز نشان می دهد. اندازه گیری بهره وری زمانی موثر بوده و به بهبود سازمان کمک می کند که براساس یک سیستم صحیح و اصولی انجام گیــــــــرد. در غیراین صورت، یعنی از اندازه گیری های پراکنده و غیرسیستماتیک نمی توان انتظار بهبود مستمر داشت. برای اندازه گیری درست بهره وری باید به نکات زیر توجه کرد:

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   25 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله به حاشیه رفتن دین و نگاه ابزاری به اخلاق پیامدی جز افزایش جرم و جنایت ندارد

اختصاصی از فی بوو دانلود مقاله به حاشیه رفتن دین و نگاه ابزاری به اخلاق پیامدی جز افزایش جرم و جنایت ندارد دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

شاید نظریه ‌پردازان غربی و تئوریسینهای لیبرالیس گمان نمی‌بردند که ایدئولوژی آنها نیز مانند مارکسیسم به این زودی موزه ‌ای و کتابخانه‌ای شود. ایدئولوژی جهان سرمای ه‌داری گمان می‌کرد که با استواری بر پایه‌های اومانیسم، سکولاریسم و مدرنیسم می‌تواند سلطنت بی‌گزند و پایداری بر جوامع بشری پیدا کند. اما این خام‌اندیشی بر اثر غفلت از شناخت درست در مورد انسان، آفرینش، و خدا بوجود آمد و به جرأت می‌توان مدعی شد که اگر نوزایی معاصر در جهان اسلام نبود، می‌رفت که جهان را در ورطة هلاکت و نابودی افکند.
اکنون که مدرنیسم سکولار، درگیر چالش‌های درونی بسیار است، با طرح پروژة جهانی‌شدن سعی دارد کل جامعة بشری را هم در پارادوکسهای گرداب ‌گونة خود فرو برد. در این میان وجدان بیدار بشریت روز به روز به سمت دین و معنویت اقبال می‌کند و بعد از سرخوردگی از ایدئولوژی‌ های معوج‌ چپ و راست، اکنون پاسخ نیازهای روحی، جسمی، اجتماعی، سیاسی و فلسفی خود را از دین تمنـّا می‌کند.

مقدمه
مبحث چگونگی تعامل دین با تمدن جدید هنگامی مطرح می‌شود که انسان امروزی سرمست از پیشرفتهای سریع علمی و تکنولوژیک، با شتاب به سوی دنیایی که خود ترسیم کرده پیش می‌رود و در این مسیر با احساس بی نیازی به دین، اندیشه اومانیسم را محور حرکت خویش قرار داده است. با وجود این ، در گفتار حاضر اساسا قصد تخطئه علم و انکار پیشرفتهای به دست آمده از آن را نداریم. همچنین معتقدیم بشر در آینده به دست آوردهای علمی سودمند فراوانی دست خواهد یافت که امروزه تصور آن نیز برای ما ممکن نیست. بنابراین مقصود و نیت اصلی ما از ارائه بحث دین و دنیای متجدد طرح این پرسش است که اولا: بشر با این سرعت به کجا می‌رود و در این مسیر با چه چالشهایی مواجه خواهد شد و آیا علم و تکنولوژی قادر به رفع چالشهای مزبور می‌باشد؟ ثانیا: نقش دین در رفع نیازهای انسان معاصر، چیست؟ به عبارت دیگر سخن از معناداری زندگی و بررسی چالشهای دنیای متجدد و کارکردهای دین در جهان معاصر، موضوع اصلی مقاله حاضر را تشکیل می‌دهد.
الف- چالشهای دنیای متجدد
1- آینده مبهم : بحث خود را از این پرسش آغاز می‌کنیم که بشر در نهایت مسیری که قرار دارد به کجا خواهد رسید؟ شاید تاکنون برخی فیلمهای هالیوودی را که تلاش می‌کنند سرانجام بشر امروزی را نشان دهند دیده ‌اید؛ هرچند ممکن است در نگاه اول، تعدادی از آنها مضحک به نظر برسند اما تفکری در آنها نهفته است که چه بسا تهیه کنندگان این گونه فیلمها نیز به آن آگاه نباشند.
چنین برنامه‌هایی سعی دارند شوربختی بشر را در اوج پیشرفتهای علمی و تکنولوژیکی نشان دهند. انسان نوین به یک ربات با برنامه‌ای خاص تبدیل شده که هر لحظه از روح و طبیعت انسانی خود بیشتر فاصله می‌گیرد. متاسفانه با وجود پیشرفت اعجاب آور علوم، معرفت و شناخت نه تنها رشد نکرده، بلکه از هرگونه ترقی جزئی نیز باز مانده است. اومانیسم عریان جدید حتی کارکرد اصلی فلسفه را تغیییر داده و آن را به خدمت خود درآورده است. به همین دلیل دیگر قادر به درک رازهایی که در پیش و پس اعمالمان نهفته است، نیستیم و باید سوگمندانه مرگ فلسفه را باور کنیم.
وضعیت بشر امروزی مانند کسی است که بدون اطلاع از جهت حرکت رودخانه به داخل آن می‌پرد و خود را به جریان آب می‌سپارد. این گونه افراد در واقع هیچ نقشی در هدایت خود نداشته و غوطه‌ور در وضع بی ‌خبری سرانجام متوجه می‌شوند که دیگر دیر شده و در لبه پرتگاه نیستی قرار دارند. آیا تا به حال از خود سوال کرده‌ایم، چرا باید درون این رودخانه پرید و به سوی ناکجاآباد حرکت کرد؟ فرض کنید پایان حرکت بشر امروزین، دست یابی به حداکثر رفاه و قدرت است. در این بین ارائه یک نمونه بسیار راهگشا خواهد بود. از جهت پیشرفتهای دنیوی، آمریکا در مقایسه با اروپا، مانند شهری در برابر روستا است. اما در همین آمریکایی که زندگی در آن رویای بسیاری از جوانان است و برای اقامت در آنجا گاه سالها رنج و حقارت را تحمل می‌کنند، با وجود آن که کمتر از پنج درصد جمعیت جهان را در خود جای داده بیش از پنجاه درصد کوکائین جهان مصرف می‌شود. معادل ارزش بودجه دفاع ملی آمریکا که به میلیاردها دلار می‌رسد مشروبات الکلی خریداری می‌گردد. سالانه پانزده میلیون آمریکایی به افسردگی مبتلا گشته و بیش از پانصد میلیون دلار صرف خرید داروهای ضد افسردگی می‌شود. (1)
بسیاری از جوانان این کشور با احساس پوچی و بی هدفی دست به خودکشی می‌زنند. مطالعات و پژوهشهای جدید در آمریکا نشان می‌دهد که مسائل و مشکلات اصلی جامعه مانند؛ فقر، جنایت، نا‌‌امنی و خشونت با تقلیل و نزول جایگاه خانواده، انجمنهای محلی، مراکز عبادت و کلیساها و بی‌علاقگی افراد به مشارکت در این گونه اجتماعات مرتبط می‌باشد. جالب اینجاست که از خود مردم آمریکا نیز ریشه این مسایل، نه مشکلات مادی، بلکه مسایل معنوی و اخلاقی می‌باشد. (2)
اما براستی چرا پیشرفتهای بشر او را به آسودگی خاطر و فراغ خیال نرسانده و هر روز بر ترس و اضطرابش افزوده می‌شود؟ حتی شادیها و لذتهای کوتاه و ناپایدار نیز او را نسبت به سرنوشت نهایی خود نگران ‌تر ساخته است. حداقل نتیجه‌ای که از این وضعیت گرفته می‌شود این است که امروز بشر، محتاج راه جدیدی است که به نگرانیهای او پایان داده و به استمرار زندگی او معنا دهد.
2. دموکراسی بی هدف : بی‌تردید دموکراسی یکی از بنیانهای اصلی زندگی اجتماعی غرب را شکل می‌دهد. دموکراسی در یک تعریف کلی عبارت است از: حکومت مردم، توسط مردم، برای مردم، توسط همه و برای همه. (3) همچنین دموکراسی را حق برابر کلیه اعضای جامعه جهت شرکت در تصمیم ‌گیریها نیز می‌نامند(4) . دموکراسی به قدری برای غرب اهمیت دارد که برای صدور آن به سایر کشورها- که به زعم غرب فاقد دموکراسی هستند- خشونت نیز مجاز دانسته شده است. ممکن است برخی معتقد باشند، دموکراسی مقبول ‌ترین نظام حکومتی در شرایط کنونی است اما براستی دموکراسی تا چه میزان در تحقق آرمانهای خود موفق بوده است؟ آیا مدلهای مختلف دموکراسی قادر به مشارکت عموم طبقات اجتماعی در تصمیمات سیاسی، اقتصادی و.. هستند؟ آیا این اکثریت است که همواره حکومت را به دست می‌گیرد یا اقلیت نیز در شکلی از دموکراسی قادر به کسب قدرت می‌باشد؟ نمونه بارز این پرسش انتخاب جرج دبلیو بوش به ریاست جمهوری آمریکا با رای دادگاه و بدون برخورداری از اکثریت آراء مردم می‌باشد. لذا باید پذیرفت که انسانها دقیقا در جاده ‌ای خطرناک قرار دارند که فقط با یک اشتباه به دامان دیکتاتوری و یا یک نظام تمامیت خواه در خواهند غلتید(5) . حال اگر این اکثریت است که براساس دموکراسی صاحب حق می شوند، پس حق این اقلیت چگونه رعایت خواهد شد؟ آیا دموکراسی جهت تامین حقوق اقلیت ناکام فکری کرده است؟ از سوی دیگر ، تا چه میزان مردم در انتخاب خود آزاد و مستقلند؟ آیا صاحبان قدرت و ثروت با بهره برداری از امکانات تبلیغی حق یک انتخاب آزاد و مستقل را برای مردم محفوظ می‌دارند؟ چه تضمینی وجود دارد که قدرت حاکمه از صلاحیتهای کافی برای حکومت برخوردار باشد؟
نتایج یک سنجش ملی در آمریکا در سال 1996 نشان داد که فقط 35 درصد از شهروندان این کشور معتقدند که می ‌توان به افرادی غیر ازخود در جامعه اعتماد داشت(6) . آرنولد توین بی در رابطه دموکراسی و شایسته سالاری می‌گوید:« دولت قانونی، کسانی را می‌پروراند که سیاست را پیشه خود قرار داده و در هنر ترغیب رای دهندگان برای رساندن آنان به قدرت و حفظ آنان در موضع قدرت به صورت اشخاصی حرفه‌ای در می‌آیند. اِعمال این هنر حرفه‌ای، سیاستمداران را قادر می‌سازد که در انتخابات پیروز شوند… انتخاب کنندگان آنان را انتخاب می‌کنند و با این حال از آنها متنفرند. بی اعتبار شدن سیاستمداران، نظام سیاسی قانونی را بی اعتبار می‌سازد؛ نظامی را که باعث می‌شود سیاستمداران از طریق اشتباه انتخاب ‌کنندگان، به مدیریت جایگاهی که لایق آن نیستند انتخاب شوند» (7) ‌ . پرسشهای مختلف دیگری نیز درباره مشروعیت دموکراسی وجود دارد که غرب تاکنون از پاسخ به آن عاجز بوده و از این طریق چالش بزرگی در برابر دنیای متجدد ایجاد شده است. اما آیا می‌توان نظام جدیدی را جایگزین دموکراسی نمود که از عیوب آن مبرا باشد؟ به نظر ما پاسخ به این پرسش مثبت است و در بخشهای بعدی این گفتار تلاش می‌کنیم به این موضوع بپردازیم.
3- بی‌عدالتی : وجود فاصله طبقاتی و مسئله فقر از بحثهای بسیار مهم در غرب به شمار می‌رود. اعلام آمار افراد بی‌خانمان در کشورهای اروپایی حتی مناظر زیبای توریستی غرب را نیز تحت تاثیر قرار داده است. در حالی که بخش قابل توجهی از جمعیت جهان از سوء تغذیه و گرسنگی در رنج می‌باشند، سالانه چندین میلیارد دلار صرف درمان بیماری چاقی در غرب می‌شود. در هر ثانیه حدود پانزده هزار دلار جهت تولید سلاح در آمریکا خرج می‌شود و شرکتهای تولید کننده انواع سلاح از طریق جنگهای متمدنانه‌ای که اغلب، یک طرف پیدا یا پنهان آن کشورهای غربی هستند، هر روز متمولتر می‌شوند. فضای لیبرالیسم و سوسیالیسم اقتصادی در غرب معاصر، اساسا اجازه ظهور و بروز عدالت را نمی‌دهد. نظامهای تامین اجتماعی نیز عمدتا برای آرام کردن کسانی است که به وسیله سرمایه‌داران غربی از حق طبیعی خود محروم شده‌اند. نظام سرمایه داری با ترویج مصرف گرایی و تجمل طلبی، فرصت رشد اقتصادی را از اکثریت جامعه سلب می‌کند. این وضعیت مرزهای بی عدالتی را در پروژه جهانی شدن گسترش می‌دهد و در نتیجه کشورهای توسعه نیافته برای همیشه قربانی منافع پایان ناپذیر کشورهای توسعه یافته باقی خواهند ماند. گشوده شدن بازارهای داخلی به روی تولیدات جهانی و فقدان رقابت قدرت علمی و تکنولوژیکی با کالاهای غربی، بازارهای داخلی کشورهای توسعه نیافته را از کالاهای ملی تهی خواهد کرد و دیگر چیزی به نام اقتصاد ملی، خودکفایی و استقلال معنا نخواهد داشت. در چنین وضعیتی، چه در کشورهای غربی و چه در کل جهان تنها یک اقلیت خوش شانس از ثروت و قدرت برخوردار بوده و سایرین به سوی مقصدی می دوند که هیچگاه به آن نخواهند رسید. از آنجا که عدالت همواره توام با آزادی امکان تنفس می‌یابد، این مفهوم نیز در دنیای متجدد با پرسشهای بسیاری مواجهه گشته است. در سالهای اخیر محدود سازی شدید آزادی مطبوعات و رسانه‌ها و برنامه‌ ریزی به منظور جهت دهی به افکار عمومی در غرب به ویژه پس از حادثه یازده سپتامبر، استمرار تبعیضهای نژادی، قومی، مذهبی و اعمال خشونت علیه رنگین پوستان به کرات مشاهده می‌شود.
4- جرم، جنایت و فحشا: در حالی که آمار جرم، جنایت و فحشا به ویژه در میان نسل جوان در جوامع توسعه یافته، بسیار بالاست، حرکت کور انسان معاصربه سوی ناکجاآباد، افزایش آمارهای مورد اشاره را طبیعی جلوه می‌دهد. به حاشیه رفتن دین و نگاه ابزاری به اخلاق پیامدی جز افزایش جرم و جنایت ندارد. همچنین وجود فحشا را نیز باید نتیجه طبیعی نگاه اومانیستی به جهان دانست.« زندگی برای لذت بیشر» پیام اصلی دنیای متجدد است. کسب لذت بیشتر نیز با تنوع و جذابیت بخشیدن به لذایذ دنیوی حاصل می‌شود. سود سرسام آور سایتهای اینترنتی و شبکه‌های تولید و توزیع فیلمها و تصاویر مستهجن، نشان از بحرانی است که حاصلی جز سقوط و نابودی بشریت ندارد. فحشا نیز مانند مواد مخدر انسان را تنها به لذتی موقت می‌رساند که رنج پس از آن، نابسامانیهای روحی فراوانی برای انسان متجدد به بار می‌آورد. فحشا در بستر بی بندوباری و فقدان عفاف در جامعه رشد کرده و ریشه خانواده را که ستون اصلی هر جامعه‌ای است می‌خشکاند. امروزه آمار روز افزون فرزندان بی سرپرست محصول طلاق و فحشا ، شیوع بیماریهای مهلک نظیر ایدز، ناراحتیهای روانی ناشی از ارتباطات نامشروع و دهها معضل دیگر دنیای متجدد را با چالشهای جدی مواجه ساخته است.
5- خشونت و تروریسم: بی‌ترید باید پذیرفت که قرن اخیر، از جهت آمار کشتار انسانها یکی از خشن‌ ترین قرون تاریخ بوده است. بزرگ ‌ترین جنگهای قرن گذشته در غرب رخ داده و یا چنانکه گذشت یک طرف پیدا یا پنهان آن غرب بوده است. رقابت تسلیحاتی و تولید انبوه سلاحهای هسته‌ای، شیمیایی و کشتار جمعی همگی با پیشرفت علمی و با تکیه بر اندیشه دنیای متجدد انجام پذیرفته است. از سوی دیگر، باید غرب را کانون تولید و رشد تروریسم در اشکال مختلف آن دانست. رژیم صهیونیستی که کاملا مخلوق غرب شمرده می‌شود، مظهر واقعی تروریسم دولتی در جهان است و با حمایتهای بی دریغ غرب به ویژه آمریکا، به جنایات خود در سرزمین اشغالی فلسطین ادامه می‌دهد. تجاوز رژیم بعثی عراق با حمایت تبلیغی، مالی و تسلیحاتی مستقیم غرب به ایران و سپس بروز جنگهای اخیر خلیج فارس که به درستی جنگ نفت نامیده می‌شود و نیز جنگ افغانستان، همگی محصول تفکر حاکم بر دنیای متجدد است. افشای ماهیت حادثه یازده سپتامبر که هنوز در هاله‌ای از ابهام قرارد دارد و نیز فجایع به بار آمده در افغانستان و عراق نظیر اعمال شکنجه‌های وحشتناک از سوی مدعیان حفظ حقوق بشر، حیثیت غرب را به شدت مخدوش ساخته است. این نگرانی زمانی شدت خواهد یافت که پیوند پیشرفتهای کشورهای توسعه یافته به ویژه در تکنولوژی زیستی و الکترومکانیک با رشد اقتصادی، موجب تولید سلاحهای جدید کشتار جمعی و توسعه خشونت در جهان گردد.
6- محیط زیست : از چند دهه قبل، مسئله آلودگی و نابودی محیط زیست به ابعاد نگران کننده ‌ای رسیده است. هم اکنون بشر با تهدید جدیدی مواجه شده که مبنای آن حرص و طمع موجود در اندیشه‌های اومانیستی می‌باشد. باید گفت که نامهربانی با طبیعت از یک طرز تفکر ویژه سرچشمه می‌گیرد و صرفا مسئله‌ای اتفاقی نیست. آلودگیهای صنعتی و شیمیایی و نیز نابودی منابع طبیعی، خطری است که سلامتی و بقای انسان را تهدید می‌کند. به کار بردن سلاحهای کشتار جمعی جدید در برخی از مناطق جهان، علاوه بر مرگ هزاران انسان، تهدیدی جدی حیات طبیعی و سلامتی نسلهای آتی را نیز در پی خواهد داشت. وجود انبارهای عظیم سلاحهای هسته‌ای و شیمیایی در کنار آلودگی هایی که باید از آن به ثمره تکنولوژی مدرن تعبیر کرد، همگی محصول دنیای متجدد است که به صورت شرم آوری دامنگیر حیات تمام جامعه بشری شده است.
7- خروج پیشرفت علم و تکنولوژی از چارچوبهای اخلاقی: زمانی که دین و اخلاق از جوامع انسانی رخت بندد، همواره خطر سوء استفاده از علم و تکنولوژی وجود خواهد داشت. برخی پیشرفتهای تکنولوژیک که برای دهه‌های آتی پیش بینی شده‌اند قدرت متنابهی را به صاحبانشان می‌دهند که امکان هرگونه سوء استفاده از آنها متصور است. تکنولوژی زیستی به رغم فواید بسیار زیادی که برای بشر ایجاد کرده، ممکن است پیامدهای شومی را نیز در پی داشته باشد. از آن جمله می‌توان به مواردی نظیر تولید تجهیزات کشنده‌ و پیچیده‌ یا تغییر رفتار بشری از طریق مهندسی ژنتیک اشاره کرد. (8) همچنین پیش بینی می‌شود میکرو الکترومکانیک، با یک نوآوری اساسی، امکان تولید ابزار و وسایل را با بهره‌ گیری از روشهای تولید مولکولی و با تقلید از آفرینش انسان فراهم خواهد ساخت (9) . موارد فوق در عین ایجاد تحول در زندگی بشر، در صورت سوء استفاده فاجعه بار خواهند بود.
ب- کارکردهای دین در دنیای معاصر:
1- یکی از پاسخهای مهم دین به بشر، تبیین هدف زندگی می‌باشد. در طول تاریخ، آدمی همواره با پرسش از هدف زندگی مواجه بوده و پاسخ به این پرسش نقش تعیین کننده ‌ای در جهت‌ یابی زندگی فردی و اجتماعی او داشته است. در واقع می‌توان گفت مسیر دین و تجدد را همین پاسخ مهم از یکدیگر جدا ساخته است. علاوه بر این بررسی مسئله کشف هدف زندگی با رسالت انبیای الهی و غایت خلقت انسان نیز پیوند دارد. استاد شهید مطهری در این باره می‌گوید:« این مسئله به این که انسان چه موجودی است و چه استعدادهایی در او نهفته است باز می‌گردد. به عبارت دیگر، چون بحث را از جنبه اسلامی انجام می‌دهیم، نه عقلی وفلسفی، باید ببینیم اسلام چه بینشی درباره انسان دارد و انسانی که اسلام می‌شناسد، استعداد چه کمالاتی را دارد که برای آنها آفریده شده است… مطلبی که مورد اتفاق همه است این است که انبیاء برای دستگیری انسان و برای کمک به انسان آمده‌اند. در واقع یک نوع خلأ و نقص در زندگی هست که انسان فردی و حتی انسان اجتماعی با نیروی افرد عادی دیگر نمی‌تواند آن را پر کند و تنها به کمک وحی است که انسان می‌تواند به سوی یک سلسله کمالات حرکت کند» (10) . تفاوت اصلی جهان بینی اسلامی با نگرش اومانیستی در این موضوع نهفته که یکی ایمان به خدا و وحی را محور زندگی و تکامل فردی و اجتماعی قلمداد می‌کند و دیگری انسان را در جایگاه خدا می‌نشاند و نقش خالق هستی و هدایت الهی به واسطه انبیاء را نادیده می‌گیرد. از سوی یکی، سعادت انسان در اوج قدرت و لذت در دنیاست و دیگری سعادت انسان را قرار گرفتن در مسیر کمال وجودی او می‌داند. انسان متجدد، این موجود ضعیف که هنوز هزاران معمای خلقت را برای خود حل نکرده و هرچه پیش می رود بر جهل او افزوده می‌گردد، قادر به ایجاد آرامش در زندگی خود نیست، چراکه مسیر حرکت او خلاف مسیر کمال وجودی انسان است که از طریق انبیاء الهی و وحی تبیین گردیده است.
نگرش اسلامی به هستی، خلقت و انسان، یک نگرش پویا و پیش برنده است و می‌تواند زندگی انسان را در دنیا به سامان رسانده و به پرسشهای بی شمار او درباره دنیا، مرگ و زندگی پس از مرگ پاسخ دهد و او را به لذت و آرامشی پایدار برساند. ما از این نگرش به جهان بینی توحیدی تعبیر می‌کنیم که قدرت ایجاد تحول در زندگی انسان را نیز داراست. جهان بینی توحیدی یعنی درک این نکته که جهان از یک مشیت حکیمانه پدید آمده و نظام هستی براساس وجود خیر و رحمت و رسانیدن موجودات به کمالات استوار است. جهان بینی توحیدی، یعنی جهان« یک قطبی» و « تک محوری» که از ماهیت از اویی(انالله) و « به سوی اویی» ( انا الیه راجعون) برخوردار است (11‌) .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 25   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله افزایش چربی خون

اختصاصی از فی بوو دانلود مقاله افزایش چربی خون دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه
افزایش چربی خون از جمله بیماریهای مزمن است که به دلیل اختلالات متابولیسمی ناشی از عوامل متعدد ایجاد می‌شود. با اینکه داروهای کاهندۀ چربی خون در دسترس هستند هنوز این بیماری یکی از عوامل مهم در تشدید بیمـاریهـای قلبی ـ عروقی در بیمـاران مبتلا به دیابت، فشار خون بالا و بیماران قلبی عروقی می‌باشد.
عواملی مانند عدم رضایت بیماران از مصرف داروهای رایج کاهندۀ چربی خون، بروز عوارض جانبی ناشی از مصرف بیش از حد و طولانی این داروها، بیماریهای ناشی از افزایش چربی خون و هزینه‌های تحمیلی بر بیماران موجب شده است که تمایل به درمانهای جایگزین و سنّـتی افزایش یابد.
مصرف گیاهان داروئی و میوه‌جات علاوه بر کاهش هزینه‌های درمان نتایج رضایت‌بخشی در عوارض افزایش چربی خون بالا در بسیاری از جوامع داشته است. باید توجه داشت که تمایل به مصرف گیاهان داروئی کاهش دهندۀ چربی خون در اکثر جوامع حتی در کشورهای پیشرفته نیز بطور گسترده‌ای عمومیت یافته است.
مصرف این گیاهان بخصوص زمانی که درمانهای رایج قادر به کنترل بیماری نباشند، چشمگیر می‌باشد (فصلنامۀ گیاهان داروئی، حسن فلاح حسینی). رژیم غذایی و مصرف گیاهان داروئی مؤثر بر چربی خون میانگین کلسترول تام و تری گلیسیرید (T.G) و لیپوپروتئین با دانسیتۀ کم (LDL) و نسبت کلسترول توتال و لیپوپروتئین با دانسیتۀ زیاد (HDL) را نسبت به قبل از درمان کاهش داده و میزان (HDL) را افزایش داده است (تحقیقات بالینی باریج اسانس، دکتر طوبی کاظمی ـ دکتر حسین پناهی).

کلسترول چیست؟

کلسترول ماده‌ای است از جنس چربی که در تمام سلول‌های بدن وجود دارد و در ساخت دیوارۀ سلولی و برخی هورمون‌ها نقش مهمی ایفا می‌کند. مولکول‌هـای چربی پس از جذب از روده در سیستم گردش خـون توسـط کلستـرول حمـل می‌شونـد. قسمت اعظــم کلستـرول در داخـل بـدن و توسـط کبـد ساخته می‌شود و بقیـۀ آن بـا مصـرف غذاهـای پُـر کلسترول و پُـر چرب وارد بـدن می‌شـود (سـایت: www.tebyan.com).
بالا بودن کلسترول
بالا بودن سطح چربی خون ممکن است منجر به تصلّب شرائین و افزایش خطر سکته‌های قلبی شود. وجود چربی اشباع شدۀ بیش از اندازه در رژیم غذایی ممکن است عامل آن باشد اما ارثی بودن آن هم قابل انکار نیست. کلسترول برای بسیاری از اعمال بدن لازم است و ذاتاً خطرناک نمی‌باشد.

انواع کلسترول
1- کلسترول LDL (بد)
این نوع کلسترول خاصیت چسبندگی دارد و به راحتی به جدار داخلی دیوارۀ رگها می‌چسبد و باعث باریک شدن و در نهایت انسداد مجرای داخلی رگها می‌گردد. از این رو به کلسترول بد معروف است.
2- کلسترول VLDL (خوب)
این نوع کلسترول مولکول‌های چربی را از کبد به دیگر قسمت‌های بدن حمل می‌کند و بعد از انتقال چربی به بافت‌ها، تبدیل به کلسترول LDL می‌گردد.
3- کلسترول HDL (خوب)
این نوع کلسترول، کلسترول‌های LDL موجود در طول دیواره‌های رگها را پیدا کرده و به آنها می‌چسبد و آنها را از جدارۀ رگها پاک می‌کند و از باریک شدن و انسداد رگها جلوگیری می‌نماید. به همین دلیل به کلسترول خوب معروف است.
بطور کلی برای تشخیص بالا بودن چربی خون اندازه‌گیری دو نوع چربی خون یعنی کلسترول و تری گلیسیرید انجام می‌شود (سـایت: www.tebyan.com).
افزایش کلسترول خون
افراد زیادی دچار مشکل بالا بودن کلسترول خون هستند. کلسترول مادۀ موم مانندی شبیه به چربی است که توسط کبد ساخته می‌شود و در تمامی سلولهای بدن وجود دارد. بدن ما به کلسترول نیاز دارد تا بتواند هورمونها و بعضی ویتامینها و نیز دیوارۀ سلولی را بسازد و وظایف مهم دیگری را انجام دهد.
قسمت عمدۀ چربی خون به صورت کلسترول می‌باشد. گر چه مقادیر محدود کلسترول برای بدن لازم است لیکن بالا بودن میزان آن می‌تواند موجب تصلّب شریانها و افزایش خطر حملۀ قلبی و سکته‌های قلبی و مغزی شود و هر چه جزء بیشتری از کلسترول خون از کلسترول(HDL) تشکیل شده باشد و میزان کلسترول (LDL) آن کمتر باشد، خطر حملۀ قلبی کاهش خواهد یافت.
پژوهشگران طی بررسی‌های زیاد متوجه شده‌اند که میزان بالای کلسترول خون همیشه خطرآفرین است و به ازای هر 1% افزایش میزان کلسترول خون، خطر حملۀ قلبی تقریباً 2% افزایش می‌یابد و به ازای هر 1% کاهش کلسترول خون احتمال وقوع حملات قلبی 2% کم می‌شود. به عنوان مثال اگر کلسترول خون فردی 20% کاهش یابد، احتمال خطر قلبی در وی 40% کم می‌شود.
عموماً اگر میزان کلسترول بدن شما کمتر از 200 میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد، میزان آن در حد خوبی است (پایان‌نامه، دکتر علیرضا آثاررخ، 6902 کلسترول).
1- اسیدهای چرب اشباع شده
اسید چرب بـا 2 کربن (2C)، اسید استیک در چربیها یافت نمی‌شود اما اولین اسید چرب اسید بوتریک( 4C) که اولین بار در کره مشاهده گردید. اسیدهای چرب اشباع معمولاً دارای مولکول‌های فاقد شاخۀ جانبی هستند.
اسید چرب اشباع با 8 کربن در حرارت معمولی مایع است که در چربی شیر یافت می‌شود. با افزایش تعداد کربنها در ساختار اسیدهای چرب اشباع شده بیش از 10 کربن به صورت جامد می‌باشند. با افزایش تعداد کربنهای اسید چرب نقطۀ ذوب، وزن مولکولی و ویسکوزیته افزایش می‌یابد. اسیدهای چرب کاپریک (10C)، میرستیک (14C) و لوریک (12C) در چربیهای نارگیل و روغن هستۀ نخل وجود دارد.
میزان اسیدهای چرب پالمتیک (16C) و استئاریک (18C) موجود در چربیها متفاوت می‌باشند. بخصوص روغن پالم (نخل) سرشار از اسید پالمتیک بوده اما بافت چربی حیوانی (پیه) سرشار از اسید استئاریک است.
2- اسیدهای چرب اشباع نشده
اسیدهای چرب اشباع نشده دارای یک، دو و یا سه گروه آلیل می‌باشند و به مقدار بیشتری نسبت به اسیدهای چرب اشباع شده در ساختمان تری گلیسیرید شرکت می‌کنند.
اسیدهای چرب اشباع نشده برای اغلب حیوانات و انسانها ضروری هستند زیرا اسیدهای چرب اشباع نشده در بدن آنها سنتز نمی‌شوند لذا باید این اسیدهای چرب در جیرۀ غذایی روزانۀ حیوان و انسان وجود داشته باشد.
بیشترین میزان اسیدهای چرب اشباع نشدۀ موجود در چربیها و روغنها را گروه (18C) تشکیل می‌دهند. این اسیدها با پیشوند امگا نشان داده می‌شوند. مهمترین آنها اسید اولئیک (1 : 18C) (امگا 9) با یک پیوند مضاعف، اسید لینولئیک (2 : 18C) (امگا 6) با دو پیوند مضاعف جزء اسیدهای چرب ضروری محسوب می‌شوند زیرا بدن قادر به سنتز آن نیست و یا اسیدهای چرب اشباع نشده با چند پیوند مضاعف اسید لینولئیک (امگا 6) توسط گیاهان سنتز می‌شود و نقش تغذیه‌ای مهمی را به عنوان یک اسید چرب ضروری به عهده دارد. جدول (1) درصد اسیدهای چرب در ترکیب با گلیسرول را در بعضی از روغنها و چربیها نشان می‌دهد.

جدول (1) ـ درصد اسید چرب ترکیب شدۀ موجود در روغنها و چربیها
روغن یا چربی اسید میرستیک 0=14C اسید پالمتیک
0=16C اسید استئاریک
0=18C اسید اولئیک
1=18C اسید لینولئیک
2=14C اسیدهای‌چرب اشباع‌نشده‌چند پیوندی
کره 11 26 11 30 2 1
چربی 1 24 18 42 9 0
مارگارین 5 23 9 33 12 1
مارگارین‌(پلی‌غیراشباع) 1 12 8 22 52 1
روغن ماهی 5 15 3 27 7 43
روغن زیتون 0 12 2 73 11 1
روغن پالم 1 40 4 45 9 0
روغن کلزا 0 0 1 24 15 10
روغن ذرت 0 12 2 31 53 2
روغن لوبیای سویا 0 10 4 14 53 7
روغن آفتابگردان 0 6 6 33 58 0
روغن گلرنگ 0 7 2 13 74 0

جدول (2) ـ منابع چربیهای اشباع شده و اشباع نشدۀ چند پیوندی
چربیهای اشباع شده به مقدار زیاد فرآورده‌های شیر
گوشت
مواد غذایی دیگر کره، خامه، شیر، پنیر
جگر، گوشت بره، گوشت گاو
روغن نارگیل، روغن هستۀ پالم، روغن پالم، مارگارین جامد، پیه
چربیهای اشباع نشدۀ چند پیوندی به مقدار زیاد روغنهای نباتی

میوه‌های گردویی
مارگارین روغن ذرت، روغن لوبیای سویا، روغن گلرنگ، روغن ‌آفتابگردان
بیشتر آنها به جز میوه‌های ‌نارگیلی
بسیاری از انواع مارگارین مخصوصاً مربوط به لوبیای سویا و دانۀ آفتابگردان

اسیدهای چرب ضروری
اسیدهای چرب اشباع نشدۀ چند پیوندی (PUFA) در تغذیۀ انسان اهمیّت ویژه‌ای دارند. چون بعضی از آنها برای بدن ضروری هستند زیرا بدن نمی‌تواند آنها را بسازد و بنابراین باید از طریق غذا تأمین شوند. مهمترین اسیدهای چرب ضروری (EFA) اسید لینولئیک است که به مقدار زیاد در روغن‌های استخراج شده از دانه‌های ذرت، لوبیای سویا و آفتابگردان یافت می‌شود. اسید آراشیدونیک را نیز اغلب به عنوان یک اسید چرب ضروری می‌شناسند هر چند اگر بطور قاطع صحبت شود واقعاً چنین نیست چون می‌تواند در بدن از اسید لینولئیک ساخته شود.

اهمیّت اسید لینولئیک در تغذیه
مهمترین اسید چرب اشباع نشده از بُعد تغذیه اسید لینولئیک (2 : 18C) می‌باشد. چنانچه ذکر شد این اسید چرب در بدن سنتز نمی‌شود لذا باید توسط مواد غذایی تغذیه شود. کمبود اسید لینولئیک در جیرۀ غذایی باعث بیماری تصلّب شرائین (انسداد عروق) در انسان می‌شود که نهایتاً منجر به سکتۀ قلبی خواهد شد. این اسید چرب اشباع نشده در سلامتی انسان نقش اساسی دارد که عبارتند از:
1- ترمیم بافتهای مجروح
2- سلامتی پوست
3- در مکانیسم رشد و تکامل
4- سازندۀ پروستاگلاندین
بیوسنتز اسید لینولئیک به پروستاگلاندین
اسید لینولئیک تغذیه شده می‌تواند در بدن انسان به پروستاگلاندین تبدیل شود. نمودار (1) بیوسنتز اسید لینولئیک به پروستاگلاندین را نشان می‌دهد.
اسید لینولئیک (امگا 6)
د ـ هموگامالینولئیک اسید
اسید آراشیدونیک
ایکزاپنتانیک اسید
پروستاگلاندین ترمبوزکزان

پروستاگلاندین باعث سنتز ایکوزانوئیدها می‌شود که از لحاظ بیولوژیکی یک هورمون فعال‌کنندۀ بافتها می‌باشد. ایکوزانوئیدها نقش اساسی در سنتز ترمبوژنازها، اریتروژنازها و تنظیم فشار خون دارد.
ایکوزانوئیدها می‌توانند از رسوب چربیها و تشکیل پلاکتها و یا به عبارتی از تصلّب شرائین جلوگیری نمایند. هر فرد می‌تواند احتیاج روزانۀ اسید لینولئیک خود را با تغذیۀ روغنهای گیاهی مانند روغنهای گلرنگ، آفتابگردان، سویا، پنبه‌دانه، بادام زمینی و کلزا تأمین نماید. جدول (3) میزان اسید لینولئیک موجود در روغنهای گیاهی، چربیهای حیوانی و روغن آبزیان بر حسب درصد را نشان می‌دهد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  33  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید