مقدمه
راهاندازی، کنترل و نگهداری شبکه شاید یکی از مشکلترین و دشوارترین بخشهای کاری یک Administrator یا مسئول سایت باشد. چون مشکلات و عیوب ناشی از سخت افزارهای یک شبکه، با مشکلات وعیوب ناشی از برنامههای نرم افزاری شبکه ادغام شده و اگر به فرض در هنگام تنظیم شبکه مشکلی به وجود آید، وقت زیادی تلف خواهد گردید تا بفهمیم مشکل از ناحیه سخت افزاری است یا نرم افزاری لذا این جزوه حاصل تجربیات عملی اینجانب در مدت 240 ساعت کارآموزی در شرکت خدمات فنی ساعت شهر شرق میباشد که شامل مباحثی در موردAdministrator شبکه، پروتکلها، سرویسهای شبکه و طریقه نسب و بکارگیری آنها میباشد تا شاید کمکی هر چند ناچیز در جهت رفع مشکلات و موانع دانشجویان عزیز در این زمینه باشد.
تنظیم و کنترل برنامه Network Nelghborhood
بعد از نصب کارت شبکه آیکون تنظیمات آن در درون Conrtol Panel یا همچنین میز کار یا Desktop جهت تنظیمات قابل مشاهده است.
جهت تنظیم شبکه کافی است شما روی آیکونNetwork Neighborhood کلیک راست نموده و گزینهProperties را انتخاب نمایید.
قبل از شروع کار و تنظیمات لازم میدانم شما را کمی با این پنجره و مشخصات آن آشنا نمایم.
درون این پنجره پوشههای (Tab) گوناگونی وجود دارد و مهمترین آنها قسمت Configurations یا پیکربندی شبکه و بخش Jdentification یا مشخصات و شناسایی کامپیوتر میباشد.
در بخش Configurations یا پیکربندی معمولاً گزینههای جهت بکارگیری، Client Protocols ,( ) adapters ( ) ( ) وservices ( ) وجود دارد.
Clients .
نرم افزارهای Clients شما را قادر میسازد که پرینترها و فایهای مشترک (Shared) را در کامپیوترهای دیگر مشاهده و استفاده نمایید.
Adapters.
adapters ، یک وسیله سخت افزاری است که از نظر فیزیکی مشخص میکند کامپیوتر شما به شبکه متصل است.
Protocol :
نشانگر یک زبان مشترک است که کامپیوترها جهت ارتباط با یکدیگر از شبکه نیاز دارند. (کامپیوترها باید از یک زبان مشترکTcp/Ip جهت ارتباط با یکدیگر استفاده نمایند.)
Services:
بعضی از سرویسهای شما را قادر میسازند که شما بتوانید فایلهای و پرینترهای خود را با دیگران در شبکه مشترک (Share) نمایید و سرویسهای دیگری جهت گرفتن پشتیبان اتوماتیک از سیستم (Automatic system bacukp) تنظیمات و ثبت از راه دور (Remote Registory) و عامل کنترل و مشاهده شبکه(Network Monitor Agent) وجود دارند.
در زیر این گزینهها سه دکمه Remove, AddوProperties وجود دارد که با کلیک روی دکمه Add پنجرهای باز میشود که شما میتوانید در صورت نیاز از آن protocol) , services,clint , (adapter مورد نیاز خود را اضافه نمایید.
و درصورتی که بخواهید گزینهای را حذف نمایید آن را انتخاب نموده و روی دکمه Remove کلیک نمایید. برنامه حذف خواهد گردید.
با انتخاب گرینهای و کلیک روی دکمه properties شما مشخصات و تنظیمات جزئی و بیشتری را در پنجره باز شده مشاهده خواهید نمود.
در بخش Primary Network Logon ، شما میتوانید با کلیک در مثلث پایین رو، نوع اتصال به شبکه را انتخاب نمایید. این بخش نشان میدهد که کدام شبکه اتصال شما را پشتیبانی خواهد نمود. بنابراین شما از آن شبکه استفاده نمایید. مثلاً اگر شما windows Logon را انتخاب نمایید شما به ویندوز 98 متصل بوده و در صورتی که شبکه شما قطع باشد شما هیچ پیامی بر این مبنی نخواهید داشت. ولی اگر گزینه Client for Microsoft network را انتخاب نموده باشید، هنگام ورود به ویندوز پنجرهای از شما نام کاربرد (User Name) و رمز ورود (password) و احتمالاً Domain یا نام شبکه را از شما خواهد خواست و در صورتیکه شبکه شما دچار مشکل باشد، پیامهای هشدار دهنده رد این بخش مشاهده خواهید نمود.
در قسمت انتهایی این پنجره یک دکمه فشاری به نام File and printers Sharing وجود دارد که با کلیک روی آن پنجره دیگری باز میشود که شما میتوانید با کلیک درون جعبههای دو گزینه موجود اجازه دهید دیگران از فایلها و پرینترهای Share شده و مشترک شما استفاده نمایند.
در قسمت Tab (Identification) یا مشخصات کامپیوتر شما سه کادر وجود دارد که عبارتند از:
Computer Name :
در جلو این کادر شما میتوانید نام کامپیوتر خود را برای شناخته شدن در شبکه برای دیگران درج نمایید. (حداکثر 15 حرف و بدون فاصله باشد.)
Workgroup :
نام گروه کامپیوتری است که در ارتباط میباشند و کامپیوترها باید هم جهت مشاهده و هم قرار گرفتن در یک گروه حتماً دارای یک Workgroup مشترک باشند. (حتماً رعایت حروف بزرگ و کوچک در این قسمت دقت شود و در اینجا هم بیش از 15 حرف و فاصله ممنوع است. بهتر است جهت راحتی کار اسمی مشخص و کوچک و با حروف بزرک نوشته شود. مثلاً SAF )
Computer Descrption:
در این بخش شما میتوانید جهت مشخص شدن دقیق هر کامپیوتر توضیحات خاصی را درج نمایید که اختیاری است و دیگران را قادر میسازد اطلاعات بیشتری را در رابطه با آن کامپیوتر در صورت لزوم مشاهده نمایند.
تنظیم شبکه
همانطور که گفتیم جهت تنظیم شبکه روی آیکون Network Neighborhood کلیک راست نموده و سپس گزینه properties را انتخاب مینماییم.
در پنجره باز شده دقت میکنیم حتماً گزینههای مورد نیاز موجود باشند از جمله:
Client for Microsoft nework
Dial- up Adapter
Tcp/Ip
File and printer sharing for Microsoft
Network
در صورتی که یکی از آنها نبود به روشی که گفته شد با کلیک بر دکمه Add آن را انتخاب و اضافه مینماییم. مثلاً برای اضافه نمودن پروتکل Tcp/Ip روی دکمه Add کلیک کرده و از پنجره دکمه Add موجود را کلیک میکنیم. پنجرهای باز میشود که دو قسمت میباشد.
در بخش Network Protocols پروتکل مورد نیاز مثلاً Tcp/Ip را انتخاب مینماییم. برای افزودنFile and printer sharing for Microsoft Network روی دکمه File and printer sharing واقع در پنجره Configuration کلیک نموده و در کادر جعبهای گزینهها کلیک کرده و انتخاب مینماییم.
بعد از تنظیم و کنترل Configuration در قسمت Identification کلیک نموده و یک اسم به کامپیوتر خود جهت شناسایی راحت دیگران در شبکه در قسمت نام کامپیوتر (Name Computer) توضیحی در زمینه آن کامپیوتر مینویسیم که لزومی نیست.
بعد از اتمام تنظیمات اگر روی دکمه OK کلیک نمایید، پنجره شروع به فعالیت نموده و نسبت به تنظیم و نصبت برنامههای تنظیمی اقدام میکند و احتمالاً سی دی ویندوز ویا درایور یا راهانداز کارت شبکه را از شما خواهد خواست که با هدایت آن به مسیر مربرطه و نصب موارد خواسته شده کامپیوتر مجدداً راهاندازی (Restart) شده و بالا خواهد آمد و در صورتی که گزینه Client for Microsoft network را در پنجره Configurationدر بخش Primary Network Logon انتخاب نموده باشید، کامپیوتر هنگام بالا آمدن پنجره ورودی کاربر را بالا خواهد آورد و شما با نوشتن نام کاربر و رمز ورود میتوانید وارد شبکه شوید.
دقت شود که میتوانید در صورت عدم رمز ورودی را برای راحتی همه خالی گذاشته و شماره کامپیوتر را به عنوان نام کاربر نوشته و دکمه OK را کلیک نمایید.
تذکر
مشاهده میشود بعضی از کاربران بدون زدن دکمه OK ویا Enter با زدن دکمه Cancel یا دکمه Escape وارد کامپیوتر میشوند که در این صورت قادر نخواهند بود از شبکه استفاده نمایند. شما برای اطمینان از اینکه کاربر دست وارد شبکه گردیده است، اگر در قسمت Start کلیک نموده و در بخش Log off نام کاربر را ببینید، مطمئن میشوید کاربر وارد شبکه گردیده و میتوانید از آن استفاده نمایید. ولی اگر در آن قسمت چیزی نبود نشان میدهد که کاربر با زدن دکمه کنسل (Cancel) وارد شبکه نگردیده است.
استفاده از شبکه و عمل sharing
اگر شبکه یک سایت درست راهاندازی شده باشد و مشکلی نباشد، هنگامیکه شما دو بار روی آیکون Network Neighborhood کلیک مینمایید قادر خواهید بود کامپیوترهای مورد نظر وارد آن شده واز برنامههای مشترک آن (Shared) استفاده نمایید.
توجه: حتماً کامپیوتر مورد نظر نیز روشن باشد و ضمناً برنامهای را Share کرده باشد. چگونه میشود برنامهای را Share نمود که دیگران نیز به آن از کامپیوتر ما دسترسی داشته باشند؟
نکته مهم: فقط درایوها (d:; CD-rom floppy A;c) ، سی دی و پوشهها قابل اشتراک هستند و در صورتی بخواهیم فایل یا سندی را Share نماییم، حتماً ابتدا آن را در پوشهای قرار دهیم.
برای عمل Sharing روی درایو و یا پوشه مورد نظر کلیک راست نموده و گزینه Sharing را انتخاب میکنیم. پنجرهای باز میشود که در قسمت دکمه رادیویی Shared as کلیک مینماییم.
میتوانیم در بخش Comment نام یا توضیح خاصی جهت اطلاع افرادی که آن پوشه را میبینید بنویسیم. (مثلاً CD-Rom ) و با زدن دکمه OK پوشه یا درایو ما به شکل یک دست خواهد شد که نشان میدهد این پوشه ما مشترک قرار داده شده است و در صورتی که مجدداً بخواهیم آن را از حالت اشتراک در بیاوریم تا کامپیوترهای دیگر به آن دسترسی نداشته باشند، کافی است مجدداً روی آن کلیک راست نموده و گزینه Not Shared را انتخاب نماییم. با زدن OKاز حالت اشتراک درآمده و شکل دست نیز از روی آیکون Share شده. پاک خواهدشد.
در پنجره باز شده Shared سه گزینه در بخش پایین وجود دارد که بطور پیش فرض همیشه گزینه Read only یا فقط خواندنی فعال است و به کاربری که از فایل مشترک استفاده میکند، فقط اجازه میدهد آن را دیده، در صورت لزوم برای خود کپی نمایید ولی حق ویرایش، حذف و یا تغییراتی در آن را ندارد.
اما اگر گزینه Full و یا Depended on the password را انتخاب نماییم و در جلوی کارد آنها پسووردی درج کنیم و به کاربر کامپیوتر دیگر دهیم. او قادر خواهد بود با دادن رمز درخواستی تغییرات مورد لزوم را نیز بر روی آن وارد نمایید، لذا دقت کنید در صورت عدم نیاز همیشه از گزینه Read only استفاده نمایید.
چند تذکر:
-اگر سی دی رام خود را Share نمایید میتوانید از کامپیوترهای دیگر از آن استفاده نمایید و برنامههای موجود در آن را در کامپیوترهای دیگر کپی نموده و یا نصب کرده استفاده نمایید ولی اگر برنامهای را نصب نمایید که احتیاج به سی دی داشته باشد باید همواره کامپیوتر مورد مشترک روشن بوده و آمار دادن اطلاعات باشد. توجه شود که سی دیهای اجرایی که احتیاج به سی دی دارند را باید در سی دی رام هر دستگاه جداگانه گذاشته و اجرا نمایید و نمیتوانید از چند دستگاه به اجرای آن در سیستم اقدام نمایید.)
-اگر از کامپیوتری برنامهای سنگین و طولانی را برای کامپیوترهای مختلف میخواهید کپی نمایید چون این عمل کار آن کامپیوتر را بسیار کند میکند در یک لحظه اجازه دهید یک یا دو دستگاه این عمل را انجام دهد و سپس میتوانید جهت سرعت دادن به کار از آن دو دستگاه نیز جهت اشتراک گذاری استفاده نمایید و سرعت کار را افزایش دهید.
مواظب باشید در وسط عمل کپی و یا نصب، کسی کامپیوتر مشترک دهنده فایل را خاموش ننماید.
-در هنگام بستن کامپیوتر اگر پیامی بدین مضموم:
3 …) users using your computer,There are one (2
ظاهر شود، نشان میدهد که یک یا چند کامپیوتر دیگر دارند از برنامههای کامپیوتر شما استفاده مینمایند. لذا منتظر و یا مطمئن شوید که دیگر به کامپیوتر شما متصل نبوده و کاری ندارند و سپس اقدام به خاموش نمودن سیستم نمایید.
بررسی سایر گزینههای Network neighborhood
اگر روی آیکون شبکه یا Network neighborhood کلیک راست نمایید گزینههای دیگری را علاوه بر Properties مشاهده خواهید نمود.
نصب و تنظیم برنامه Wingate جهت اتصال شبکه به سرور و اینترنت
از آنجایی که استفاده از ویندوز NT و یا ویندوز Advanced Server 2000 جهت اتصال نرمافزاری شبکه و نگهداری و کنترل آن برای خیلی از سایتها مشکل میباشد، توصیه میشود از بنرامه ساده Wingate که یک برنامه بسیار قوی و ساده میباشد جهت انجام این امور استفاده نمایید. این برنامه که قفل شکسته آن نیز در بازار در درون سی دی ها وجود دارد میتوانید از اینترنت نیز آن را Download نمایید.
تذکر مهم:
این برنامه فقط روی سرورسایت نصب خواهد گردید و بطور اتوماتیک به دستگاههایی که در یک گروه کاری قرار دارند و به این سرور متصل هستند یک IP آدرس خواهد داد و هیچ احتیاجی نیست به دستگاهها بطور دستی آیپی آدرس دهیم.
نکته:
این برنامه علاوه بر ویندوز 98 قابل نصب بر روی ویندوز2000 وNT نیز میباشد و تمامی مراحل تنظیم آن یکسان و شبیه بوده و فقط دقت شود که برنامه Wingate قابل نصب مخصوص NT را باید اجرا نمایید (Wgntsetup) نه ویندوز 98 (Wg9xsetup).
1-مراحل تنظیم سرور قبل از نصب
2-مراحل نصب برنامه Wingate
3-مراحل تنظیم Wingate
4-نحوه تنظیم دستگاههای موجود در شبکه جهت اتصال به شبکه
5-نحوه استفاده از برنامه Wingate برای کنترل شبکه
مراحل تنظیم سرور قبل از نصب
قبل از نصب Wingate باید شما فقط سرور خود را به نحوی که گفته میشود آماده نمایید.
ابتدا روی آیکون Network Neighborhood کلیک راست نموده و گزینهProperties را انتخاب نمایید. (نحوه تنظیم کردن شبکه و این بخش قبلاً بطور کامل بیان گردیده است) در پنجره Configuration گزینه TCP/IP را انتخاب نمایید و سپس روی دکمه Properties کلیک نمایید تا پنجرهای باز گردد.
درهمه کامپیوترها به پیش فرض قسمت Obtain an IP address automaticaly تیک خورده و فعال است. (این گزینه قادر میسازد کامپیوتر از سرور بطور اتوماتیک IP address بگیرد.) شما در سرور بایستی گزینه پایینی آن یعنی Specify an Ipaddress را کلیک نموده و آن را فعال سازید، بعد از فعال نمودن، کادرهای پایین آن جهت درج آدرس فعال خواهند گردید و شما قادر خواهید بود یک آدرس به سرور خود دهید و سپس بعد از نصب Wingate بقیه دستگاهها بطور تصادفی (Random) یک آدرس ار سرور خواهند گرفت. درقسمت IP address یک آدرس معتبر مثلاً 10.0.0.1 را نوشته و در بخش Subnet Mask نیز عددهای 0.255.0.0 را درج نمایید و سپس دکمه OK را کلیک کرده و کامپیوتر رامجدداً راهاندازی نمایید.
بعد از نصب Wingate، دستگاهها IP آدرسهایی مثل 10.0.0.2و 10.0.0.3 و الی آخر را بطور اتوماتیک خواهند گرفت.
مراحل نصب برنامه Wingat
بعد از نصب سرور سراغ برنامه Wingat رفته ابتدا شماره سریال نامبر (Key) مثلاً در اینجا f0401f6970300d197276e13 را یادداشت یا کپی نموده و سپس برنامه نصب آن را اجرا مینمایید (برای ویندوز Wg9xsetup 98 و جهت ویندوز 2000 و یاNT از این Wgntsetup استفاده نمایید.)
بعد از اجرا ابتدا پنجره توافقنامه یا قراردادنامه میآید.
که با کلیک روی گزینه Iagree موافقت خود را اعلام میکنید و وارد پنجره بعدی میشود که گزینه ( این دستگاه را به عنوان سرور Wingat شناسایی و تنظیم نمایید سپس مجدداً پنجره دیگری که هشدار میدهد این برنامه مخصوص ویندوز 95 و 98 میباشد ظاهر میشود.
و شما با کلیک دکمه Next وارد پنجره License Info خواهید گردید. در این پنجره حتماً گزینه اول (Install or Upgrade your Wingate Enter your key below) را انتخاب نموده و در کارهای پایین که فعال میشوند مشخصات را درج نماییدو مثلاً در بخش License Name کلمه schoolnet و در بخش License Key همان کدی که قبلاً کپی نمودهاید مثلاً f040dlf6970300d197276e13 وارد نمایید و سپس دکمه Next را کلیک کنید.
تذکر:
گرینه دوم (Evaluate Wingate home. Standard or (free for 30 day trial) اگر انتخاب نمایید احتیاجی به سریال ندارید ولی برنامه شما فقط یک ماه کار خواهد نمود و بطور آزمایشی نصب میشود و گزینه سوم (Purchase Wingate now (online) جهت خرید مستقیم برنامه از اینترنت میباشد.
بعد از زدن دکمه Next را کلیک نمایید.
بعد از آن پنجره زیر که در آن دو گزینه وجود دارد. اولین گزینه یا Express Setup (recommended) که تنظیمات پیش فرض خود برنامه را نصب میکند و گزینه دوم یا Custom Setup اجازه میدهد شما خودتان آن تنظیم و انتخاب نمایید.
شما بهتر است گزینه دوم را انتخاب نموده و از پنجره باز شده چک مارک گزینههای 3و 5 و6 و 7 را غیر فعال سازید ( بجز Telnet ,ftp ,Http)
سپس با زدن دکمه Next وارد پنجره تنظیم نامههای SMTP از طریق Wingate میباشد که نیازی نیست و آن را خالی گذاشته و روی دکمه Next کلیک نمایید.
پنجره بعدی نیز برای NEWS بوده و احتیاجی نیست آن را خالی گذاشته و ریو دکمه Next کلیک نمایید.
در پنجره www Cache Settings اجازه میدهد برنامههای اینترنت در Cache دستگاه ذخیره شده و دستگاههای دیگر هنگام کار دراینترنت از این Cache استفاده نمایید. لذا سرعت کار آنها بالا رود. شما میتوانید در صورت لزوم مقدار کش را پیش فرض 50 مگابایت تغییر داده و بیشتر و یا کمتر نمایی. (در صورت داشتن فضای اضافی در سرور 350 مگابایت سفارش میشود.)
و سپس با زدن دکمههای Next اجازه دهید برنامه نصب شود. بعد از اتمام نصب برنامه کامپیوتر اقدام به راهاندازی مجدد خواهد نمود.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 40 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلودمقاله گزارش کارآموزی شبکه Administratar