میکروب‌شناسی یا میکروبیولوژی دانشی است که دربارهٔ شکل، ترکیب، خواص و بیماری‌زایی ریزسازواره‌ها (میکروارگانیسمها) یا جانداران بسیار ریز بحث و گفتگو می‌کند. جاندارانی که در میکروبیولوژی بیشتر بررسی می‌شوند شامل پروکاریوتها (باکتریها)، ویروسها، و یوکاریوت‌هایی مانند قارچ و تک سلولی‌ها یا پروتوزوئرها میباشد. پروکاریوتها ریزسازواره‌هایی هستند که دی‌ان‌آ آنها بطور فیزیکی از سیتوپلاسم جدا نشده است.
تاریخچه
نخستین کسی که در مورد موجودات میکروسکوپی اندیشید، دانشمند ایتالیایی، گیرولامو فراکاستورو بود که گمان می‌کرد بیماری‌ها واگیردار هستند. با این که زاخاریاس یانسن در سال ۱۶۰۹ اساسمیکروسکوپ را کشف کرد، اما پایه‌ریزی دانش میکروب‌شناسی به قرن ۱۷ میلادی باز می‌گردد که یک بازرگان پارچهٔ هلندی به نام آنتونی فان لیوونهوک توانست با میکروسکوپ اختراعی خود، نخست الیاف پارچه‌ها و سپس دنیایی از موجودات و ذرات ریز را در قطره آب برکه مشاهده کند. او حتی توانست گلبول قرمز را هم ببیند. در اواخر قرن ۱۷۷ نظریه تولید خودبخودی مورد بحث قرار گرفت. در این زمان بسیاری از دانشمندان از جمله فرانسیکو ردی، فکر می‌کردند میکروارگانیسمها از مواد غیر زنده ایجاد شده‌اند. در سال ۱۷۶۶ اسپالانزانی نتیجه گرفت که میکروبها از هوای غیرسترون وارد محلولهای غذایی شده و آنها را فاسد می‌کنند. دو دانشمندی که به کنار گذاشتن نظریه خلق‌الساعه کمک شایانی کردند شیمیدان فرانسوی به نام لویی پاستور و پزشک انگلیسی به نام تندال بود. در ۱۰۰۰ سال گذشته میکروب شناسان موفق به دریافت چند جایزه نوبل شده‌اند.
میکروبیولوژی مواد غذایی
میکروارگانیسمها تغییرات مطلوب و نامطلوب در مواد غذایی پدید می‌آورند؛ و از طرف دیگر تهیه بسیاری از فراورده‌های غذایی بدون کمک میکروارگانیسمها، امکان‌پذیر نیست. مانند کلم شور، زیتون رسیده و پنیر. اسیدهای حاصل توسط میکروارگانیسمها و اضافه کردن آنها به مواد غذیی مانند خیار شور آنها را از گزند میکروارگانیسم‌های نامطلوب حفظ می‌کند. این بخش از میکروبیولوژی، امروزه کاربرد زیادی دارد.
فهرست مطالب:
شرایط موثر روی رشد میکروارگانیسم ها
عوامل درونی
مواد مغذی
رطوبت
اسیدیته
قدرات اکسیداسیون و احیا
مواد ممانعت کننده
عوامل خارجی موثر در کیفیت محصول
درجه حرارت
رطوبت نسبی محیط
حضور و غلظت گازها در محیط
حضور و فعالیت سایر میکروارگانیسم ها
اصطلاحات مهم
میکروارگانیسم های وابسته به مواد غذایی
انواع و جنس های باکتری های موجود در مواد غذایی
آئروموناس
آلتروموناس
آنتروکوکوس
آنتروباکتر
آلکالیژنس
ادواردسیلا
اروینیا
استافیلوکوکوس
استوباکتر
اسینتوباکتر
اشرشیا
باسیلوس
بروسلا
بروکوتریکس
پانتآ
پدیوکوکوس
پزودوموناس
پروتئوس
پنی باسیلوس
و...
پاورپوینت کامل با عنوان میکروبیولوژی مواد غذایی در 88 اسلاید
