در سال 1351 ، در پی بازدید و تهیه نمونه معدنی از منطقه جاجرم و انجام آزمایشات روی نمونه‌ها، مشخص شد که بوکسیت جاجرم دارای ارزش اقتصادی بعنوان ماده اولیه تولید آلومینا می‌باشد.
طرح احداث کارخانه آلومینا از بوکسیت درنزدیکی معدن بوکسیت جاجرم(که بزرگترین معدن بوکسیت شناخته شده ایران می‌باشد)،با ظرفیت سالانه 280 هزارتن آلومینا پس از مطالعات اولیه انجام شده توسط سازمان توسعه صنعتی ملل متحد ( UNIDO ) در دستور کار وزارت معادن و فلزات( سابق )قرار گرفت. با شکل گیری طرح تجهیز معدن و احداث کارخانه آلومینا در سال 1369 و برگزاری مناقصه احداث کارخانه تولید آلومینا،شرکت تکنواکسپورت از جمهوری چک(که بر مبنای دانش فنی ژیار و با همکاری شرکت مهندسی خپوس در مناقصه شرکت کرده بود)برنده شد و قرارداد احداث کارخانه در تابستان سال1370باشرکت مزبور منعقد گردید.
به دنبال عدم موفقیت پیمانکار اولیه در راه‌اندازی کارخانه،اصلاحات واحد انحلال و سایر واحدهای فرآیندی با همکاری شرکت NFC از کشور چین انجام شد و طرح در سال 1381 به مرحله بهره‌برداری با بوکسیت وارداتی و در سال 1382 به مرحله بهره‌برداری با بوکسیت جاجرم رسید.
مـوقعیتشهرستان جاجرم در ناحیه شمال غربی استان خراسان(در فاصله تقریبی 175 کیلومتری جنوب غربی شهرستان بجنورد،160 کیلومتری شمال غربی شهرستان سبزوار و 194 کیلومتری شمال شرقی شاهرود ) در حاشیه شمالی کویر قرار دارد.
ارتباط جاجرم با شهرستان شاهرود و سبزوار و بجنورد از طریق راه آسفالته برقرار است. راه آهن سراسری تهران ـ مشهد از 37 کیلومتری جنوب جاجرم عبور می‌کند.
نقشه ی مجتمع
نمای بالایی مجتمع در صفحه ی بعد نشان داده شده است.
مشخصـات کلـی مجتمـع
مساحت مجتمع 360هکتار
مساحت بخش صنعتی 75 هکتار
تکنولوژی تولید روش بایر
ظرفیت اسمی تولید آلومینا 280000 تن در سال
بوکسیت مصرفی 812000 تن در سال
سود مصرفی 104160 تن در سال آهک مصرفی 113680 تن در سال
مصرف آب سالیانه 1500520 متر مکعب
مصرف برق سالیانه 177000 مگاوات ساعت
مصرف سوخت مازوت سالیانه 135000 تن
مصرف روزانه گاز طبیعی ( جایگزین مازوت ) 470000 متر مکعب
وزن فولاد مصرفی 77000 تن
اهــداف
تولید سالیانه 280000 تن آلومینا بعنوان ماده اولیه تولید آلومینیوم
صرفه جوئی ارزی سالیانه به میزان تقریبی 80 میلیون دلار در سال
قطع وابستگی به واردات آلومینا از خارج
انتقال دانش فنی
تقلیل هزینه‌های تولید آلومینا
دستیابی به ارزش افزوده بالاتر، از طریق تولید محصولات نزدیکتر به صنعت
ایجاد اشتغال
بطور مستقیم 1500 نفر
بطور غیر مستقیم 3000 نفر
فـرآیند تـولید آلـومینا
کارخانه تولید آلومینا از بوکسیت، به منظور تهیه آلومینا که ماده اولیه اصلی در تولید آلومینیوم می‌باشد، احداث گردیده است. در این کارخانه از روش انحلال لوله‌ای استفاده می‌شود. در این روش سنگ بوکسیت حمل شده از معدن در دو مرحله تا اندازه mm20 خرد می‌شود و سپس بوکسیت، آهک و سود به روش تر آسیاب می‌شوند تا دوغاب بوکسیت با ذرات معلق در اندازه9 0/0 میلی‌متر تولید شود.
در واحد سیلیس زدایی مقدماتی دوغاب بوکسیت سیلیس زدائی شده و سپس در واحد انحلال لوله‌ای به کمک بخار و حرارت کوره ، درجه حرارت دوغاب در فشار 60 بار تا 275 درجه سانتیگراد بالا می‌رود . در نتیجه فشار و حرارت بالا ، آلومینای موجود در بوکسیت با سود واکنش می‌دهد و بقیه بصورت مواد زائد در دوغاب باقی می‌ماند.
دوغاب خنک شده، پس از رقیق شدن به دو جریان محلول آلومینات ( Aluminate Liquor ) و گل قرمز تقسیم می‌شود. محلول آلومینات در مراحل بعد بصورت بلورهای هیدارت آلومینیوم متبلور می‌شود و سپس در واحد تکلیس به پودر آلومینا تبدیل می‌گردد .
در این گزارش سعی شده که با توضیح فرایند کل کارخانه بیشتر واحدهای ترسیب و کریستالیزلسیون 17A,16,17 که به عنوان کاراموز در این واحدها حضور داشته ام مورد بحث قرار گیرد. در این واحدها محلول آلومینات به صورت بلور های هیدرات تبدیل می شود.
فهرست مندرجات:
تـاریخچه، مـوقعیت
نقشه ی مجتمع
مشخصـات کلـی مجتمـع، اهـداف
فرآیند تولید آلومینا
معدن ، معدن بوکسیت ، معدن آهک
واحدهـای اصلــی،
واحـد دریافت و خردایش سنگ بوکسیتPU01,01A
واحـد هموژنیزاسیون و انبار بوکسیت PU02
واحـد خردایش و انبار سنگ آهک PU03
واحـد پخت و انبار آهکPU04
واحـد تهیه شیر آهک PU05
واحـد ذخیره سازی سود سوزآورPU06
واحـد آسیاب بوکسیت PU08
واحـد سیلیس زدایی مقدماتیPU09
واحـد ایستگاه پمپ فشار قویPU10
واحـد انحلال لوله‌ای PU11
واحـد رقیق سازی دوغاب آلومینات PU12
واحـد ته نشینی گل قرمز PU13
واحـد شستشو و فیلتراسیون گل قرمز PU14
واحـد خنک کن محلول آلومینات PU17A
واحـد ترسیب و طبقه‌بندی هیدرات آلومینیوم PU16
واحـد فیلتراسیون هیدرات آلومینیوم PU17
- نوع فرآیند
- دیاگرام فرآیندها
- وسائل و دستگاهها
- سیستم خلاء
واحـد تبخیر و نمک زداییPU18
انبـار هیدرات آلومینیوم و انتقال هیدرات PU19,PU20
واحـد تکلیس هیدارت آلومینیوم PU21
سیلوهـای آلومینا PU15
واحدهـای جانبـی
واحدهای جانبی دیگر
ضایعـات کارخـانه
منابع
شامل 55 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود گزارش کارآموزی شرکت آلومینای ایران (جاجرم)
