چکیده :
در نظام نوین اقتصاد جهانی، که بسیاری از قیود تحمیل شده بر اقتصاد جهانی برچیده شده و در نتیجة فرایندهایی نظیر جهانی شدن اقتصاد و روند روبه رشد همگرایی های منطقه ای تعریف مرز و حدود اقتصاد کشوره به شدت دچار تحول گردیده است، به جرأت می توان گفت که هیچ کشوری، به ویژه اگر در زمره کشورهای در حال توسعه باشد، قادر نخواهد بود بدون آگاهی از شرایط،تحولات، مکانیزمها و ساختار اقتصاد جهانی در پیشبرد اهداف توسعه اقتصادی و تجاری خود موفق عمل کرده و یا حتی ادامه حیات مستقلی داشته باشد. لذا در این شرایط برای اقتصادهای در حال توسعه نظیر ایران ضرورتی حیاتی است تا ضمن شناخت مناسب از نظام اقتصاد جهانی و تحولاتی که در آن رخ می دهد، سیاستها و استراتژیهای اقتصادی و تجاری خود را با دقت بیشتری تنظیم و اجرا نموده و از پویایی این نظام غافل نگردند.یکی از بخشهایی که دراین راستا باید مورد بررسی قرار گیرد، بخش خدمات بخصوص صنعت بیمه کشور است. چرا که خدمات مالی بخشی از قیمت تمام شدة کالا را تشکیل می دهد. و در بنیة رقابت بنگاهها اثر مستقیم دارد.
بر این اساس در این تحقیق ، ضمن بررسی جایگاه و نقش سازمان تجارت جهانی در اقتصاد بین الملل و هم چنین مروری بر وضعیت صنعت بیمه در ایران و مقایسه آن با جهان، به شناسایی و مطالعه شاخصهای ارزیابی صنعت بیمه در کشورهای در حال توسعه عضو سازمان تجارت جهانی (10کشور منتخب) با ماهیتی مشابه با اقتصاد ایران دارند. با استفاده از تکنیک اقتصاد سنجی و روش مدلهای Panel Data پرداختیم.
و سعی شد تا با مشاهدة نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها و تعمیم نتایج حاصل از تجارب این کشورها به ایران، به هدف خود یعنی بررسی اثرات اقتصادی الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی بر روی صنعت بیمه کشور بپردازیم.
در نهایت نیز با بررسی نتایج حاصل از بررسی مدلهای مربوط به هر یک از فرضیه ها به این نتیجه رسیدیم که صنعت بیمه کشور حداقل در کوتاه مدت از عضویت در سازمان تجارت جهانی منتقع نخواهد شد.
که دلایل آن به طور مشروح تر در فصل پنجم بیان شده است.
مقدمه :
صنعت بیمه در جهان در حال تغییر و تحولات سریعی است و رقابت بین المللی روبه روز در این بازار گسترش می‌یابد. آزاد سازی و گسترش رقابت در بازارهای بیمه، یکی از جنبه های مهم روند جهانی شدن است. حرکت به سمت رقابت بیشتر کشورهای مختلف را به تجدید ساختار بازار بیمه‌ای و نظام مقرراتی آن سوق می‌دهد. این امر توجه بیمه گران و نهادهای نظارتی بازارهای بیمه را به لزوم تأکید بیشتر بر افزایش کارایی، کیفیت خدمات، تنوع بخشی محصولات بیمه ای، بهبود در ساختار عملیاتی، شایسته سالاری در گزینش کارکنان و ....معطوف می‌سازد.
امروزه صنعت بیمه از طرفی یکی از مهمترین نهادهای اقتصادی محسوب می‌شود و از طرف دیگر قویترین نهاد پشتیبانی سایر نهاده های اقتصادی و خانوارها است.
صنعت بیمه می‌تواند از منابع عمده کسب درآمد ارزی برای اقتصاد ملی نیز باشد مشروط بر اینکه از ظرفیت و توان لازم برای فعالیت در بازار بین المللی بر خوردار باشد و بتواند متناسب با تقاضای این بازار و با نرخهای قابل رقابت حق بیمه به عرضة خدمات بپردازد.
چون عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی یک فرآیند بلند مدت است و کشورهای مختلف بر اساس اهداف تجاری و سیاسی خود در این مورد تصمیم گیری می‌کنند. بنابراین شناخت آگاهانه از شرایط پذیرش در سازمان تجارت جهانی مستلزم انجام تحقیقات بیشتر است.
برهمین اساس در این مقاله ضمن بررسی ومروری بر جایگاه و نقش سازمان تجارت جهانی (WTO) در اقتصاد بین الملل، در پی بررسی اثرات اقتصادی الحاق ایران به WTO بر روی صنعت بیمه هستیم.
فهرست مطالب :
فصل اول : کلیات تحقیق
1-1) مقدمه
1-2) موضوع تحقیق
1-3-) هدف از انتخاب موضوع
1-4-) اهمیت و ارزش تحقیق
1-5) کاربرد نتایج تحقیق
1-6) فرضیات تحقیق
1-7) سابقه تحقیق
1-8) روش تحقیق
1-9) جامعه آماری
1-10) ابزار گردآوری داده‌ها
1-11) کلید واژه‌ها
فصل دوم
بخش اول - سازمان تجارت جهانی
2-1-1) مقدمه
2-1-2) موافقتنامه عمومی تعرفه و تجارت (گات)
2-1-3) اصول اساسی گات
2-1-3-1) اصل عدم تبعیض و تعمیم اصل دولت کامله الوداد
2-1-3-2) اصل تثبیت و کاهش تعرفه‌های گمرکی از طریق مذاکرات متوالی
2-1-3-3) اصل مشورت
2-1-3-4) اصل حفاظتها
2-1-4) مذاکرات چند جانبه گات
2-1-5) ایجاد سازمان تجارت جهانی
2-1-6) تفاوتهای گات با سازمان تجارت جهانی
2-1-7) ساختار سازمان تجارت جهانی
2-1-7-1) کنفرانس وزیران
2-1-7-2) شورای عمومی
2-1-7-3) کمیته‌ها
2-1-7-4) دبیرخانه
2-1-7-5) رویه تصمیم‌گیری
2-1-8) اهداف و وظایف سازمان تجارت جهانی
2-1-9) مذاکرات تجاری پس از تأسیس سازمان تجارت جهانی
2-1-10) موافقتنامه عمومی راجع به تجارت خدمات
2-1-10-1) اقسام خدمات
2-1-10-2) اختلافات میان کالاها و خدمات
2-1-10-3) چهار شیوه معاملات بین‌المللی خدمات
2-1-10-4) چگونگی اعطای حمایت در بخشها و خدمات
2-1-11) متن چارچوب موافقتنامه
3-1-12) تعهدات کلی
2-1-12-1) رفتار دولت کامله الوداد
2-1-12-2) شفافیت : تأسیس واحدهای تماس و پاسخگو
2-1-12-3) تأثیر متقابل صلاحیتهای مورد نیاز برای عرضه خدمات
2-1-12-4) مقررارت حاکم بر انحصارها، عرضه‌کنندگان انحصاری خدمات و سایر
رویه‌های بازرگانی محدود کننده
2-1-12-5) تعهدات آزادسازی
2-1-12-6) پرداختها و انتقالات
2-1-12-7) افزایش مشارکت کننده‌های در حال توسعه
2-1-13) روند آزادسازی تجارت خدمات
2-1-13-1) چگونگی گنجاندن خدمات در نظام تجارت بین‌الملل
2-1-13-2) سابقه مذاکرات خدمات مالی در چارچوب موافقتنامه عمومی تجارت خدمات
2-1-13-3) تعهدات خدمات مالی در مورد کشورهایی که اخیراً به سازمان تجارت جهانی پیوسته‌اند:
2-1-14) عضویت در سازمان تجارت جهانی
2-1-14-1) مشکلات پیچیدگیهای الحاق به سازمان تجارت جهانی
2-1-14-2) نقش و وظیفه آنکتاد در پروسة الحاق
2-1-14-3) فرایند الحاق
2-1-15) سازمان تجارت جهانی و کشورهای در حال توسعه
2-1-16) ایران و سازمان تجارت جهانی
2-1-16-1) الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی
2-1-16-2) مراحل هفت‌گانه عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی
2-1-16-3) جنبه‌هایی از تعارات حقوقی ایران، مقررات wto در صنعت بیمه
2-1-17) مزیتهای عضویت در سازمان تجارت جهانی
2-1-17-1 منافع حاصل از روتین به سازمان تجارت جهانی در بخش خدمات
2-1-18) چالشها و فرصتها در فرآیند جهانی شدن اقتصاد
بخش دوم - بیمه
2-2-1) مقدمه
2-2-2) تعریف واژه بیمه
2-2-3) تعریف بیمه
2-2-4) تعریف صنعت بیمه
2-2-5) تقسیم‌بندی انواع بیمه
2-2-6) تاریخچة بیمه
2-2-6-1) تاریخچة بیمه در ایران
2-2-6-2) جایگاه صنعت بیمه بعد از انقلاب اسلامی
2-2-7) نظریه بیمه و اقتصاد
2-2-8) تأثیر صنعت بیمه بر فعالیت اقتصاد کلان
2-2-9) تأثیر بر موازنه ارزی
2-2-10) بیمه و ایجاد اطمینان برای سرمایه گذاری در صنایع جدید
2-2-11) تضمین اجرای طرحهای سرمایه‌گذاری به کمک انواع بیمه
2-2-12) بیمه و صادرات
2-2-13) نقش پس‌اندازی بیمه
2-2-14) مروری بر تحولات بیمه در ایران
2-2-15) بررسی شاخصهای ارزیابی فعالیت صنعت بیمه طی سالهای 1381-1350
2-2-15-1) وضعیت صنعت بیمه در جهان و در مقایسه با ایران
2-2-16) علتهای اساسی عدم توسعه بیمه در ایران
2-2-17) جایگاه صنعت بیمه در تجارت الکترونیکی
2-2-18) آزادسازی و خصوصی‌سازی صنعت بیمه
2-2-18-1) خصوصی سازی چیست
2-2-19) ملاحظات سیاسی برای بازارهای در حال توسعه
بخش سوم - مطالعه موردی
2-3-1) مقدمه
2-3-2) تعهدات خاص
2-3-3) نحوة تنظیم جدول تعهدات
2-3-4) بررسی تعهدات سپرده شده در بخش خدمات بیمه در چند پروژة منتخب
2-3-5) تجربه چین در آزادسازی خدمات بیمه و الحاق به سازمان تجارت جهانی
2-3-5-1) صنعت بیمه چین
2-3-5-2) بیمه گران خارجی در چین
2-3-5-3) تأثیر توافق نامه WTO بر صنعت بیمه چین
2-3-5-4) اقدامات صنعت بیمه چین برای توافنامه WTO
2-3-5-5) نتیجه‌گیری
فصل سوم : روش تحقیق
3-1) مقدمه
3-2) نوع و روش تحقیق
3-3) جامعه آماری
3-4) اطلاعات آماری مورد استفاده در مدلهای Panel Data
3-5) مزایای استفاده از مدلهای Panel Data
3-6) روشهای تخمین مدلهای Panel Data
3-6-1) اثرات ثابت
3-6-2) اثرات تصادفی
3-7) آزمون اثرات ثابت
3-8) تصریح مدل جهت بررسی اثرات عضویت در سازمان تجارت جهانی بر روی صنعت بیمه کشورهای در حال توسعه
تصریح مدل جهت بررسی اثرات عضویت در WTO بر روی شاخص نفوذ بیمه‌ای در کشورهای در حال توسعه
تصریح مدل جهت بررسی تأثیر عضویت در WTO بر روی حق بیمه سرانه کشورهای در حال توسعه
تصریح مدل جهت بررسی تأثیر عضویت در WTO بر روی سهم کشورهای در حال توسعه از کل بازار بیمة جهانی
3-9) روش استفاده از داده‌های آماری مدلهای Panel Data
3-10) خلاصه و جمع‌بندی
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده‌ها
4-1) مقدمه
4-2) آزمون فرضیه‌ها
4-2-1) فرضیة فرعی شماره 1
آزمون برابری عرض از مبدأها
صحت آماری تخمین
تجزیه و تحلیل نتایج
4-2-2) فرضیه فرعی شماره 2
آزمون برابری عرض از مبدأها
صحت آماری تخمین
تجزیه و تحلیل نتایج
4-2-3) فرضیه فرعی شماره 3
آزمون برابری عرض از مبدأها
صحت آماری تخمین
تجزیه و تحلیل نتایج
فصل پنجم : نتیجه‌گیری و پیشنهادات
5-1) مقدمه
5-2) نتیجه‌گیری
5-3) رهنمودها
منابع و مأخذ
- منابع فارسی
- منابع انگلیسی
ضمائم و پیوستها
بررسی اثرات اقتصادی الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی (WTO) بر صنعت بیمة کشور