پایان نامه کارشناسی ارشد الهیات
گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی
120 صفحه
چکیده:
ادارهی جوامع بشری بدون بهرهگیری از تشکیلات حکومتی توانمند و امکانات مالی مورد نیاز، ممکن نیست و از اینرو، اسلام نیز منابعی چون خمس، زکات، انفال و... را جهت تأمین نیازهای مالی خود معرفی و پیشبینی کرده است. در اسلام، تصدی اموال عمومی برعهدهی امام است و امام یعنی رهبر جامعالشرایط مسلمانان. ثروتهای عمومی شامل: انفال، فیء، اراضی مفتوح العنوه، معدن و ... می باشد و مالکیت این اموال مربوط به حاکم اسلامی و یا حکومت است.
معادن ظاهری و باطنی به این دلیل که جزء انفال هستند در اختیار امام و مردم قرار میگیرند؛ از این رو در اختیار دولت اسلامی قرار دارند و در عین حال، دولت میتواند بهرهبرداری خصوصی را ممنوع کند و زمینهها و راههای کسب حقوق خصوصی را ببندد و با بهرهبرداری دولتی، نتایج را در اختیار امت اسلامی قرار دهد و برای برقراری عدالت اجتماعی هزینه کند.
در این پایان نامه ضمن بررسی مفاهیم مرتبط، به بررسی بررسی ثروتهای عمومی از دیدگاه فقه امامیه پرداخته و مصادیق مالکیت اموال عمومی از منظر فقه امامیه را مورد بررسی و تحلیل قرار دادیم. از منظر اکثر فقهای امامیه مالکیت اموال عمومی در اختیار امام است که می تواند آن را در اختیار مردم نیز قرار دهد. برخی از فقهای امامیه نیز معتقدند اموال عمومی متعلق به مردم است.
واژهی های کلیدی: اموال عمومی، مالکیت، معدن، انفال، فقه امامیه
بررسی مبانی فقهی مالکیت نظام حکومت اسلامی بر اموال عمومی