دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 30
تاریخچه استفاده از چوب
چوب ماده ای است که به مرور زمان و با تاثیر عوامل جوی از بین می رود زیرا چوب ماده ای است، آسیب پذیر که شرایط مختلف جَوّی، محیطی و گذشت زمان بر روی آن تأثیر مستقیم و غیرمستقیم داشته، آن را فرسوده و به تدریج نابوده می کند. بنابراین تاریخ و زمان مشخصی در مورد استفاده انسان از این ماده در دست نیست . اما در سخنان و نقشواره های ایرانیان باستان شواهدی وجود دارد که از چوب در ساخت وسایل استفاده کرده اند . همانطور که گفته شد داریوش در فرمان بنیاد شهر شوش می گوید: «تخته و چوب یکا از گاندرا و کرمانیا آورده شد». واژه (یکا) در زبان فارسی همان درخت جگ است که چوبی قهوه ای رنگ و سخت دارد. از این نقش برجسته قصر آپادانا در دوره هخامنشی آشکار می شود که چوب را برای استفاده کاربردی و تزئینی در دوران مادها نیز به کار می گرفتند. در قسمتی از این نقش برجسته یک درباری ماد در حال حمل یک صندلی چوبی مشاهده می شود که مربوط به سده پنجم پیش از میلاد است . در زمان ساسانیان نیز استفاده از چوب در ساختمان رواج بسیار داشته است. به ویژه استفاده از کلافهای چوبی در میان دیوارها به منظور استحکام بخشیدن رایج بوده است . بنابراین می توان از چوب به عنوان ماده اولیه ساخت و ساز خانه و وسایل دیگر نام برد همچنین امروزه در بسیاری از کشورهای پیشرفته خانه های خود را با چوب می سازند و این نشانه آن است که چوب نسبت به آجر و بتون و سیمان و ... دارای برتری های زیادی می باشد
درست است که چوب راش کشور ما در دنیا حرف اول را مى زند، اما براى جلوگیرى از تخریب جنگل ها ناگزیریم واردات چوب را بپذیریم. نابودى جنگل ها در کشور عواقب ناخوشایندى در پى دارد. از این رو واردات در این زمینه بهترین گزینه است.رجبى راد، رئیس اتحادیه صادرکنندگان مبلمان و لوازم ادارى در این خصوص مى گوید: نحوه برداشت از جنگل ها در کشور ما علمى نیست و حدود ۵۰ درصد چوب هاى داخلى به دست آمده از جنگل، قابلیت استفاده ندارد و از بین مى رود. همچنین دستگاه هاى خشک کن مطلوب هم در ایران وجود ندارد، بنابراین کالاهایى که با استفاده از این نوع چوب ها ساخته مى شوند، مرغوب نیستند. از این رو ما ترجیح مى دهیم از چوب هاى وارداتى استفاده کنیم. البته واردات چوب براى صیانت از جنگل هاى کشور هم موثر است. ناگفته نماند که جنگل اگر برداشت نداشته باشد، مخروبه مى شود و در مواقع ضرورى مى باید برداشت منطقى از جنگل صورت گیرد و این برداشت ها باید جهت حفظ جنگل باشد، اما متاسفانه از جنگل هاى ما برداشت هاى غیر استاندارد مى شود؛ به عنوان مثال برداشت از جنگل براى ساخت کاغذ. جنگل، ثروت ملى است، به همین دلیل باید از آن استفاده بهینه شود. ما براى رعایت منافع عموم، پیشنهاد واردات چوب را مطرح کردیم. بسیارى از دولت ها براى حفاظت از جنگل هاى کشورشان هزینه حمل چوب هاى وارداتى را تقبل مى کنند و در واقع براى این امر در کشورشان یارانه گذاشته اند، اما متاسفانه در کشور ما هزینه حمل چوب هاى وارداتى به عهده خود خریداران است و با یارانه سوخت، به مصرف چوب هاى داخلى یارانه پرداخت مى شود. در کنار اظهارات رئیس اتحادیه صادرکنندگان مبلمان و لوازم اداری، ثقفی، رئیس اتحادیه مبلسازان و درودگران نیز مى گوید: متاسفانه چوب هایى که از داخل به دست ما مى رسد، اکثرا خیس است و قابلیت استفاده ندارد. البته اگر این مشکل هم حل شود، باز باید در مقابل برداشتى که از جنگل ها مى شود نهال کارى کرد. مثلا در برابر چوبى که از هر درخت به دست مى آید، باید ۳ نهال جایگزین شود. همچنین قاچاق چوب در گذشته در کشور مساله ساز بود که البته امروز این مشکل تا حدودى برطرف شده است.چوب در اقسام مختلف و کیفیت هاى متفاوت کاربردهاى گوناگونى دارد. در این رابطه حسین افشار امین، یکى از اعضاى رسمى گروه کارشناسان صنایع چوب توضیحات جالب توجهى ارایه مى دهد: چوب با توجه به کیفیت و زیبایى کارایى مختلفى را به همراه دارد. رایج ترین کاربرد این صنعت در منازل و ادارات است. درهاى پرسى منازل قاعدتا از چوب هاى روسى یانراد است که اصطلاحا چوب کاج گفته مى شود. این درها به صورت سه لایی، نئوپان یا MDF پرس مى شود. البته از چوب راش و ملچ نیز بدین منظور مى توان استفاده کرد. چوب ملچ زیباترین نوع در بین دیگر چوب هاست. این زیبایى در نقش موجود در این چوب که به صورت موج نمایان شده، هویدا مى شود. شاید این موضوع یکى از دلایل گران تر بودن این نوع چوب در میان دیگر اقسام چوب هاست. در این میان چوب راش را هم نباید نادیده گرفت. البته این نوع از چوب محکم و صنعتى بیشتر براى مبلمان کاربرد دارد و بهترین انواع چوب راش متعلق به کلاردشت است. عمر چوب راش حدود ۱۵۰ سال و چوب ملچ ۱۰۰ سال است که این قضیه حکایت مقاوم تر بودن چوب راش نسبت به ملچ را مسلم مى کند. در این میان، گونه چنار از بین انواع چوب ها با عمر یکهزار ساله براى درهاى ورودى امامزاده ها کاربرد دارد.براى ساخت کابینت ها بیشتر از MDF استفاده مى شود، چراکه دوام بهترى دارد. نئوپان نیز در این زمینه مصرف دارد. همچنین نئوپان هاى ملامینه براى کابینت استفاده مى شود. کمدهاى دیوارى نیز که به صورت چوب کار مى شود، تمام مشخصه هاى درهاى ورودى پرسینگ را در بر دارد.یکى دیگر از اقسام چوب، چوب گردو است که از گونه هاى نادر و کمیاب است و با برداشت صنعتى به دست مى آید. چوب گردو داراى رنگ راه دار تیره است که با رگه هاى تیره تر نقش زیبایى به خود گرفته و براى منبت کارى انتخاب مناسبى است. البته متاسفانه در کشور ما از چوب هاى گردو استفاده نادرستى مى شود. کاربرد چوب گردو در مبلمان مثال آشکارى براى این ادعا است. در صورتى که چوب راش کلاردشت ما بهترین نوع در دنیاست ما براى عدم تخریب جنگل ها، این نوع چوب را از رومانى و ترکیه و اروپاى شرقى وارد کشور مى کنیم. همچنین چوب نراد، از روسیه و فنلاند و بعضى گونه هاى اتریشى نیز وارد کشور مى شود. کارشناس فوق، برداشت غیرحرفه اى دامسراها را یکى از علل تخریب جنگل معرفى مى کند.افشار امین در ادامه نکته هاى متعددى را یادآور مى شود: در حال حاضر سالانه یکهزار و ۲۰۰ تا ۲ میلیون متر مکعب چوب از جنگل هاى ایران به دست مى آید و حدود ۵/۲ میلیون متر مکعب از خارج وارد مى شود. این در حالى است که به گفته مسوول روابط عمومى سازمان جنگل ها و مراتع در سال ۱۳۸۱ کارخانه هاى چوب با ۵۰ درصد ظرفیت کار مى کردند. با حذف تعرفه واردات چوب، امیدواریم اولا از تخریب جنگل ها جلوگیرى شود، ثانیا کارخانه هاى صنایع چوب با ۱۰۰ درصد ظرفیت به کار خود ادامه دهند. کارشناس صنایع چوب در ادامه مى گوید: طبق آمار منتشر شده حدود ۷۲ هزار واحد صنفى و صنعتى در سراسر ایران در بخش صنعت چوب فعال هستند که در سال ۱۳۷۵ تعداد ۱۱۷۲۵۴ نفر به طور مستقیم در این بخش صنعت مشغول به کار بوده اند. با توجه به رشد جمعیت و اقبال مردم به این صنعت و گسترش صنایع چوب، تعداد کسانى که به طور مستقیم در این صنعت اشتغال دارند به ۳۵۱۷۶۲ نفر مى رسد و این تعداد با توجه به ۴ هزار نوع کاربردى که براى صنعت چوب و صنایع وابسته به آن تعریف شده، جمعیت زیادى از مردم را به صورت مستقیم و غیر مستقیم با این صنعت و صنایع وابسته به آن به کار گرفته است.
تعدادى از کارخانه هایى که به صورت مستقیم و غیر مستقیم از این صنعت ارتزاق مى کنند، عبارتند از: بخش عظیمى از جنگلدارى و برداشت چوب از جنگل، کارخانه هاى نئوپان سازی، فنرسازی، صنایع پلاستیک، شیشه سازی، میخ سازی، پیچ سازی، چرم سازى و بسیارى دیگر از کارخانه ها که ارتباط تنگاتنگى با صنعت چوب دارند و از این صنعت بهره مند هستند.افشار امین در خاتمه مى گوید: متاسفانه این صنعت با این حجم وسیع و گسترده و قابلیت هاى بسیار، تامین کننده نیازهاى فنى و معنوى و فرهنگى جامعه نیست و از حمایت هاى بعضى از مسوولان بى بهره است.
بحثی در چوب شناسی
بیش از صد هزار نوع از چوب های مختلف، در رابطه بشر با طبیعت شناخته شده است که بیشتر آنها به گونه تجاری و در صنعت بکار می روند. نسبت وزن آب یک چوب تازه بریده شده به وزن خود چوب پس از خشک شدن، بین ۳۰ تا ۳۰۰ درصد می باشد. برای بعمل آوردن یا خشکانیدن چوب، دو راه وجود دارد. یکی صنعتی، با استفاده از وسایل مصنوعی و دیگر به صورت طبیعی و در هوای آزاد. چوبهایی که برای ساختن آلات موسیقی بکار می رود، باید حتماً به طور طبیعی خشک گردند و در اصطلاح، «سایه خواب» و یا «سایه خشک» (خشک کردن چوب در سایه) شوند.
خشکانیدن چوب در هوای آزاد و خشک، با روش صحیح معمولاً یک تا سه ماه وقت می گیرد. پس از این مدت، چوب باید در حدود ۱۲ تا ۱۵ درصد رطوبت داشته باشد، اما هرگز نباید این میزان به ۱۹ درصد برسد. همانطور که گفته شد، چوب مورد استفاده در ساختن ساز، باید به روش طبیعی (و نه به روش کارخانه ای و مصنوعی) سالها بماند تا رطوبت آن به میزان نیم تا یک درصد برسد و نه بیشتر، در غیر اینصورت امکان پیچیدن چوب بعد از خشک شدن کامل آن، زیاد است.
چوبهایی که برای ساختن سازهای ایرانی به کار می روند عبارتند از چوبهای گردو، شمشاد، توت، شاه توت، توت سیاه، آزاد، فوفل، که از میان آنها، چوبهای گردو، فوفل و آزاد مورد استفاده بیشتری در سنتورسازی دارند و باز در این سه نوع چوب، گردو به مناسبتهای مختلف که بعد خواهیم گفت، بیشتر در سنتورسازی کارآیی دارد، هر چند که این کارآیی به معنی انتخاب اصلح نمی باشد. زیرا همانطور که خواهد آمد، مناسب ترین چوب برای ساخت سنتور، چوب آزاد است. همیشه استاد ناظمی می گفتند که مرحوم سماعی به وی سفارش می نمود: "ناظمی آزاد یادت نرود و از چوب آزاد برای ساختن سنتور غافل مشو، بخصوص آزاد پوست ماری" و ایشان اعتقاد داشتند که سنتوری که از چوب آزاد ساخته شود، دارای لطافت بی نظیری خواهد بود.
سن چوب را بطور کلی می توان از حلقه های آن که در بدنه چوب قرار دارند، تشخیص داد. چوب گردو نیز از جمله همین چوبهاست. گردوی قهوه ای یا سیاه جهت بکارگیری مناسب تر است. چوب سفت دارای مشخصاتی است مانند وزن آن، مثلاً یک چوب گردوی قدیمی در ابعاد مشخص با همان چوب از دسته چوبهای کاج (با همان ابعاد) تقریباً دو برابر وزن دارد. برای باز نمودن خلل و فرج چوب و صمغ های آن، اعمالی بر روی چوب انجام می گیرد. البته برای چوبهای صنعتی غیر از سازسازی، چوب را در کوره (فرهای) بزرگ قرار می دهند و نخست آن را به مرحله اشباع می رسانند (مرحله ای که چوب نهایت تری و رطوبت را دارا است) و به تدریج با دمیدن هوای گرم توسط پنکه های بزرگ و تهویه توسط پنکه های بزرگ دیگری و اضافه نمودن مواد شیمیایی، صمغ چوب و سایر آلکالوئیدهای غیرضروری در صنعت را از چوب می گیرند اما برای ساختن ساز، ناگزیر از قرار دادن چوب در طبیعت هستیم تا چوب به صورت طبیعی، به گونه دلخواه درآید.
چوب گردو
چوب گردو (Noyer – Walnut ) این چوب در تمام ادوار مورد توجه و علاقه نجاران بوده است – از پوست گردوی نارس رنگ سیاهی بدست میآورند (همین ماده رنگی است که هنگام شکستن گردو سبب سیاهی دستهای گردوفروشان میشود) گاهی بعضی از نقاشان روغن مغز گردو را بجای روغن‌‌‌دانه کتان بکار میبرند – رگه‌های چوب گردو یکنواخت و نزدیک بهم میباشند ، این چوب با وجود اینکه دارای استحکام زیادی است معذالک کار کردن با آن آسانست و بخوبی صیقل می‌پذیرد معمولاً رنگ آن قهوه‌ای کمرنگ است که گاهی لکه‌‌های سیاهی در آن بنظر میرسد – از چوب گردو بیشتر برای ساختن روکش اثاث چوبی استفاده میشود و به ندرت تمام قسمتهای اشیاء بزرگ را از این چوب میسازند . قطر روکشهائیکه در قرن هیجدهم از این چوب تهیه میشده است غالباً در حدود یک و نیم میلیمتر میباشد . بزرگترین نقص چوب گردو در اینست که سریعتر از سایر اقسام چوبها مورد هجوم موریانه یا کرم چوب قرار میگیرد و از این نقطه نظر لازم است اشیائی را که از این چوب ساخته شده‌اند مرتباً و بدقت مورد بازرسی قرار دهد
گردو نام گونه ای درخت است که در سراسر جهان به خاطر میوه و چوبش معروف است. گردوی ایرانی یکی از 17 جنس ( در دانشنامه آمریکانا 20 جنس آورده است) این گونه و مهمترین آنهاست. گردوی بومی دنیای قدیم ،گردوی ایرانی/ فارسی یکی از مهمترین درختان گردوی مناطق معتدله است. چوبهای دکوری بسیار عالی از آن به دست می آید.
پیشینه کشت این گونه ، آنقدر قدیمی است که خاستگاه آن ناشناخته مانده است. بلندای آن به بیش از30 و قطر تنه اش به 8/1 متر می رسد. از مهمترین سخت چوبهاست و عمرش به چند صد سال می رسد. میوه گردو درون پوسته ای سخت با ضخامت متفاوت قرار دارد.
برگها مرکبند و پوست آنها به رنگ روشن تا سفید و در درختان جوان بسیار نرم و هموار است ولی با گذشت عمر خاکستری و ترکدار می شود.
خاستگاه این درخت معلوم نیست ؛ هرچند که عده ای معتقدند خاستگاه آن ایران و آسیای صغیر است. درخت گردو را در اکثر نقاط ایران به ویژه نقاط کوهستانی و کوهپایه ای می توان یافت.بهترین آب و هوا برای درخت گردو آب و هوای نیمه سرد و مرطوب و کم باران است. در سارسر ایران و از جمله خراسان ، به ویژه در دره های کوهستانی این درخت پراکنده است .
هر چه از شمال خراسان به سمت جنوب پیش برویم رویش گردو به سوی کوهپایه های با ارتفاع بیشتر گسترش می یابد. ارتفاع و شرایط اقلیمی نقش مهمی در رشد این درخت و مرغوبیت محصول آن دارد. در خراسان این درخت حداکثر تا ارتفاع 2100 متری و در موارد بسیار استثنائی تا ارتفاع 2300 متری به شرط واقع نشدن در مسیر باد رشد می کند.
هرچه ارتفاع بیشتر باشد ؛ مغز گردو سفیدتر و مرغوب تر می شود. مغز گردوی واقع در ارتفاعات پست ، تیره و در نتیجه کم ارزشتر از مغز گردوی واقع در ارتفاعات بلند است . اگر یگ دره ی کوهستانی ؛ مثلاً دره سررود واقع در کلات نادری را در نظر بگیریم از آبادی خواجه مراد ( 650 متری ) به طرف پایین که هوا گرم است ، درخت گردو نمی روید و اگر هم تک درختهایی باشد محصول آن مرغوب نیست . از این آبادی و یا در حقیقت از این ارتفاع (650 متری) به بالا درخت گردو وجود دارد و در مسیر دره هر چه به طرف بالا تر حرکت کنیم محصول گردو مرغوب تر می شود . در آبادب باغکند در ارتفاع 1700 متر درخت گردو بسیار زیاد و محصول آن نیز بسیار مرغوب است . در آبادی برده با ارتفاع 1870 متر باغات گردو خیلی کم است و در آبادی آبکمه با ارتفاع 2090 متری درخت گردو اصلاً وجود ندارد.
این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید
