مقدمه :
بهبود در رکوردهای ورزشی مدیون پژوهش های متخصصان در زمینه های مختلف تربیت بدنی و علوم ورزشی است. یکی از این زمینه ها که پژوهش های بسیاری نیز در آن صورت گرفته، علم تمرین وابسته به فیزیولوژی ورزش می باشد.
ورزشکاران و قهرمانان رشته های مختلف ورزشی با توجه به ماهیت رشته ورزشی خود از نظر عوامل مختلف آمادگی جسمانی و حرکتی دارای نیازها و اولویت های ویژه ای می باشند.
به عبارت دیگر، هر یک از رشته های ورزشی به یکی از عوامل قدرت، استقامت، توان، انعطاف پذیری، سرعت و یا تلفیقی از آن ها نیاز دارند که با توجه به نوع رشته ورزشی با یکدیگر متفاوتند .
قدرت عضلانی، پایه و اساس برنامه های بدن سازی و آمادگی جسمانی بوده که در رشته های مختلف ورزشی جایگاه خاصی دارد. به عنوان مثال: در رشته ورزشی شنا و نجات غریق علی رغم نیازی که به عامل قدرت احساس می شود، عامل سرعت در اولویت بعدی قرار می گیرد .
یکی از مهم ترین عوامل موفقیت ورزشکاران در رشته های سرعتی، برخورداری از توان بی هوازی و سرعت عکس العمل بالاست. از آنجا که فعالیت هایی نظیر شنای سرعت، وزنه برداری، دوومیدانی و به طور کلی ورزشهای سرعتی نیاز به تولید نیروی بیشینه عضلانی دارند، برای تامین انرژی موردنیاز خود شدیداًً به دستگاه فسفاژن (آدنوزین تری فسفات- فسفوکراتین) متکی هستند. تمرین های سرعتی بی هوازی علاوه بر کسب قدرت، با ایجاد تغییراتی در کارایی حرکت، ظرفیت انرژی زایی هوازی و ظرفیت تامپونی، باعث بهبود در اجرای مهارت شده و در رویدادهای ورزشی که فوق العاده بی هوازی هستند، خستگی را به تعویق می اندازد
یکی از بهترین شیوههای افزایش توان بیهوازی در رشتههای سرعتی، تمرینهای نسبتاًًً جدیدی به نام پلایومتریک است است . این تمرینها اولین بار توسط والری بورزوف از قهرمانان رشتهی دوومیدانی اجرا شد و منجر به رسیدن وی به عرصهی قهرمانی در دوومیدانی گردید و سپس، پژوهشهای بیشتری در جهت تأثیر این شیوهی تمرینی در سایر رشتههای ورزشی نیز شروع شد . اصطلاح پلایومتریک اولین بار در سال 1975به وسیلهی فرد ویلت ، یکی از مربیان دوومیدانی به وجود آمد که از دو واژهی پلایو + متریک به معنای فزایندگی قابل ارزیابی گرفته شده است.
مزیت این نوع تمرینها در این است که موجب آمادگی دستگاه عصبی- عضلانی میشود و در نتیجه به ورزشکار اجازه میدهد تا در فعالیتهایی که همراه با تغییر جهت هستند، به شکل نیرومند و سریعی عمل کند. ورزشکاران رشتههایی مثل: بسکتبال، والیبال، دوهای سرعت، پرش ارتفاع، اسکی، شنا و سایر ورزشهایی که به توان بالایی نیاز دارند، از این نوع تمرینها بسیار سود میبرند. از مزایای دیگر تمرینهای پلایومتریک، نوع حرکتهای آنست.
در این روش تمرینی، حرکتهایی چون : لیلی کردن، پریدن، جهش با یک پا، جهش با هر دو پا و تاب خوردن وجود دارد که آموزش و یادگیری آنها نیز بسیار آسان است
از طریق این تمرینها ورزشکار قادر خواهد بود انقباض درون گرای قویتری را پس از انقباض برون گرا اعمال کند. از اینرو با توجه به اینکه تمرینهای پلایومتریک منجر به افزایش توان میشود، نقش این شیوهی تمرینی در مهارتهایی مانند شنا و نجات غریق که عامل توان در آنها نقش اصلی را ایفا میکند مورد بررسی قرار گرفته و مشخص شده که این تمرینها در بهبود رکورد و پیشرفت ورزشکاران مؤثر است .
مقایسه ی تأثیر تمرین های پلایومتریکی در آب و خشکی بر توان بی هوازی ناجیان غریق
