وجوه نقد تنها حسابی است که تقریبا کلیه حسابهها را تحت تاثیر قرار میدهد. حسابرسی از مانده وجوه نقد به میزان زیادی به نتایج به دست آمده از سایر حسابها بستگی دارد. با توجه به اینکه حساب موجودی نقد دارای گردش بسیار زیادی است، علی رغم اینکه این گردش در رسیدگی به سایر حسابها رسیدگی میشود و صاحبکار نیز معمولا روشهای کنترلی را در این خصوص به کار میگیرد (مثل مغایرت گیری حساب بانک) اما به دلیل ماهیت نقدینگی و مستعد سوء استفاده بودن این حساب، حتی زمانی که مانده پایان دوره وجه نقد کم اهمیت باشد نیز مورد توجه حسابرسان قرار میگیرد. اهداف عمده حسابرسی از وجوه نقد وجود و مالکیت، کامل بودن، ارزیابی ریسک ذاتی و ارائه و افشاء مناسب است هدف ارزشیابی به دلیل این که این مورد در خصوص وجوه نقد کمتر مصداق پیدا میکند در نظر گرفته نشده است.
حسابرسان ممکن است ریسک تقلب مربوط به معاملات نقدی را نیز شناسایی نمایند. در این راستا حسابرسان باید درک مناسبی از برنامه ها و کنترلهای مدیریت جهت به حداقل رساندن ریسک تقلب را داشته باشند و چگونگی به کارگیری این کنترلها را باید در جریان عملیات آزمون کنند.
وجوه نقد
مطابق با استاندارد حسابداری شماره 2 با عنوان صورت جریان وجوه نقد «وجه نقد به موجودی نقد و سپردههای دیداری نزد بانک ها و موسسات مالی اعم از ریالی و ارزی (شامل سپردههای کوتاه مدت بدون سررسید) اطلاق میشود». در این تعریف چک های مدت دار دریافت شده، سپردههای نزد یک کارگزار امین جهت معاملات خاص، تمبر اوراق بهادار وجوه مسدود شده بانکی برای مقاصد خاص و اضافه برداشت بانکی تحت عنوان وجوه نقد به حساب نمیآیند.
هم چنین طبق همین استاندارد معادل وجه نقد نیز در تعریف وجوه نقد نمیگنجد. معادل وجه نقد به سرمایه گذاری های کوتاه مدت سریع التبدیل به وجه نقدی اطلاق میشود که احتمال خطر کاهش در ارزش آن ناچیز باشد، به سهولت قابل تبدیل به وجه نقد باشد و سررسید آن بیش از سه ماه از تاریخ تحصیل نباشد.
موجودی نقد در سمت راست ترازنامه بعنوان اولین دارایی (نقدترین دارایی) نمایش داده میشود. در یادداشت های توضیحی صورت های مالی، اجزاء موجودی نقد به تفکیک موجودی صندوق، موجودی نزد بانکها، تنخواه گردانها و وجوه در راه طبقه بندی میشود. موجودی نزد بانکها، سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت بدون سررسید دیداری نزد بانک ها را نیز شامل میشود.
اکثر واحدهای تجاری جهت سهولت در انجام پرداختهای جزئی مقداری وجه نقد بعنوان تنخواه گردان در اختیار اشخاص می گذارند. هر چند در واحدهای تجاری بزرگ معمولا دستورالعملهای مجزایی برای تنخواه گردان وجود دارد که این دستورالعمل مشتمل بر سقف تنخواه، حداکثر مبلغ پرداختی به تنخواه گردانها و حداکثر مهلت تعیین شده جهت تحویل اسناد هزینه می باشد ولی به طور کلی تخصیص وجه نقد به تنخواه گردان بستگی به حجم فعالیت های واحد تجاری و گستردگی آن دارد.
برنامه حسابرسی وجوه نقد:
الف: اهداف رسیدگی:
دهداف رسیدگی در حسابرسی وجوه نقد معمولا موارد زیر را شامل میشود:
1-وجود و مالکیت
حاکی از این است که وجوه نقد منعکس در ترازنامه واقعا وجود دارند. وجود و مالکیت از طریق مشاهده عینی وجوه نقد موجود در شرکت، رویت صورت حسابهای بانکی و اطمینان از اینکه وجوه نزد تنخواه گردان ها موجود است، اسابرسان برای دستیابی به این هدف بیشتر نگران ارائه ی بیش از واقع وجوه نقد هستند؛ این مورد می تواند با حذف یک چک صادر شده اما ارائه نشده به بانک تا پایان سال صورت گیرد که در این شرایط این چک در صورت مغایرت نمیآید و مانده حساب بانک بیش از واقع ارائه میگردد.
2-کامل بودن
کامل بودن وجه نقد به این معنی است که مانده حساب وجوه نقد بیانگر کلیه وجوه نقد موجود در شرکت، وجوه بین راهی، موجودی حساب های بانکی و وجوه نقد نزد تنخواه گردان ها است. این هدف در مواردی که احتمال سوء استفاده از وجه نقد وجود داشته باشد بیشتر حائز اهمیت است، این شرایط به مواردی مربوط می شود که مانده وجوه نقد باید بیشتر از رقم منعکس شده در ترازنامه باشد. در این خصوص حسابرسان باید به دنبال پاسخ به این پرسش باشند که آیا تمام معاملات نقدی صورت گرفته طی سال در دفتر منعکس شده است یا خیر و آیا تمام پرداختهای نقدی دارای مجوز بوده و برای مقاصد تجاری صورت گرفته است یا خیر؟ همچنین در برخی موارد ممکن است صاحبکار حساب بانکی داشته باشد که اطلاعات مربوط به آن در دفاتر ثبت نشود که این مورد نیز کامل بودن وجوه نقد را خدشه دار می کند، در اینگونه موارد حسابرسان باید از ثبت کلیه معاملات نقدی صورت گرفته در دفاتر اطمینان یابند.
3-در نظر گرفتن ریسک ذاتی وجوه نقد شامل ریسک تقلب
ریسک ارائه نادرست با اهمیت از ریسک ذاتی و ریسک کنترل به طور مشترک ناشی می شود. ریسک تجاری نوعی از ریسک ذاتی است که مدیریت صاحبکار با آن مواجه می شود. ارائه بیش از واقع وجه نقد و احتمال سرقت و سوء استفاده از وجوه نقد که در اهداف وجود و کامل بودن عنوان شد از این دسته از ریسک ذاتی به شمار می آیند.
همچنین حسابرسان ممکن است ریسک تقلب مربوط به معاملات نقدی را نیز شناسایی نمایند. در این راستا حسابرسان باید درک مناسبی از برنامه ها و کنترل های مدیریت جهت به حداقل رساندن ریسک تقلب داشته باشند و چگونگی به کارگیری این کنترل ها را باید در جریان عملیات آزمون کنند. در این ارتباط نقاط ضعف و قوت کنترلهای داخلی صاحبکار جهت کاهش یا افزایش ریسک تقلب از اهمیت زیادی برخوردار است.
4-ارائه و افشاء مناسب وجوه نقد شامل وجوه محدود شده (مثل مانده های جبرانی و وجوه استهلاکی اوراق قرضه)
وجوه استهلاکی اوراق قرضه به وجوهی اطلاق میشود که به تدریج از محل سود سالانه جهت بازپرداخت اوراق قرضه در سررسید کنار گذاشته شود و مانده جبرانی حداقل مانده ای است که باید در حساب سپرده گذار بعنوان تضمین وجوه استقراض شده حفظ شود. این وجوه به دلیل محدودیت در استفاده صاحبکار از آنها میبایست بصورت مناسب ارائه و افشاء شوند.
شامل 27 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود تحقیق حسابرسی وجوه نقد وسرمایه گذاری ها
