36 ص
تجزیه شیمیائی
مقصود از تجزیه شیمیائی تعیین عهاصر و یا ترکیباتی که یک ماده را تشکیل می دهند می باشد خواه این ماده بصورت جامد و یا مایع و یا گازی شکل و خواه در طبیعت و یا در آزمایشگاه مصنوعا تهیه شده باشد . این تجزیه شامل دو قسمت می شود :
1_ تجزیه کیفی یا چونی که بتعیین نوع و طبیعت اجسام ساده و یا ترکیباتی که ماده مورد امتحان را تشکیل می دهند می پردازد .
2 _ تجزیه کمی یا چندی که مقادیر هر یک از اجزاء تشکیل دهنده را در واحد وزن و یا در واحد حجم معلوم می سازد .
چون بمنظور تجزیه بیشتر اوقات هر ماده معدنی را بصورت املاح محلول در آب در می آورند و هر محلول معدنی همیشه شامل دو یون مثبت و منفی یعنی کاتیون و آنیون می باشد و هر کدام از این دو دسته هم بین خود تشابه خواص دارند که موجب طبقه بندی آنها می گردد بنابراین اساس تجزیه چونی و چندی بر رویس همین خواص مشترک برپا گشته است .
این تجسس شامل سخ مرحله می شود :
1 _ تعیین دسته فلز
2 _ تشخیص فلزاتیکه در یک دسته وجود دارند .
3 _ از نو بوجود آوردن محلول خالص نمک فلز از انحلال رسوبی که در مطحله 1 و2 بدست آمده است و انجام واکنشهای مشخص و ویژه هر کاتیون و یا هر آنیون مرحله اخیر همان اهمیت و ضرورت دو مرحله دیگر را دارا می باشد .
برای سهولت امر و بمنظور اینکه دانشجویان مبتدی بتوانند بخوبی از عهده تجزیه چونی برآیند ماده مودر امتحان را بصورت یکی از نمکهای حل شدنی معمولا کلرور , سولفات و یا نیترات در دسترس آنان قرار می دهند بنا براین هر وفت از محلول بدوی یا اصلی ذکری می شود مقصود محلولی است که برای آزمایش داده شده است .
ولی نباید محلول اصلی را با ((مادر آب ))اشتباه کرد . هنگامیکه محلول اصلی تحت تاثیر معرفی قرار گیرد ممکن است گازی از آن برخیزد و یا رسوبی نمایان شود اگر با جوشاندن تمامی گاز را بیرون آورید و یا با عمل صافی رسوب را جدا سازید محلولی بدست می آورید که صفات و خصائص اصلی خود را از دست داده و دارای مشخصات دیگری گشته است بچنین محلولی که بعد از جدا نمودن گاز و یا رسوب آن آبهای شست و شو و معرفات اضافه شده است ((مادر آب )) گفته می شود .
کاربرد علم شیمی در علوم36-ص