چگونگی پیدایش و سیر تکاملی خط در جوامع انسانی مربوط به یک قوم و ملت و یا کشور خاصی نیست، بلکه پس از پیدایش انسان و در طول شکل گرفتن اقوام و ملل، انسانها تدوین و ترسیم اشکال و علائمی را وسیلۀ ارتباط خود با دیگر اقوام و فرهنگهای پیرامونشان قرارداده اند، ولی اوراق تاریخ ازاکثر آنها یادی و نشانی ندارد؛ چرا که، آثار و علائمشان در اثر گذشت زمان و بلایای طبیعی و بسیاری ازعلتهای دیگر از بین رفته است.
درعین حال، اقوام برگزیده تر و با فرهنگ تر همیشه در طول تاریخ آثار و علائمی از خود بیادگار گذاشته اند که نشانگر غنای فکری و فرهنگی آنان بوده و از آن جمله است وسیلۀ ارتباطی و انتقال علم و اندیشه که خط باشد. تکامل خط، همواره با تحول زبان همراه بوده و سیرش در پنج دوره می توان بازگو کرد:
مرحله اول:
دراین مرحله، انسانها هنوز تشکیل جمعیتی ثابت را در یک سرزمین خاص نداده بودند و افکار و احتیاجات خود را به وسیله حک علامات ساده بر روی اشیاء نمودار می ساختند، مانند: چوب خط ها و یا علائم تصویری بر روی تخته سنگ ها و یا دیوارۀ غارها. گاهی هم مواد خاصی را رمز و نشانه برای القاء نظری خاص قرار می دادند، مانند: نمک، فلفل، دستمال و غیره که هنوز هم بعضی از این افکار رایج و متداول است. به عنوان مثال، نمک را نشانه دوستی و مودت و دستمال را نشانه جدائی و فراق می دانستند. اینها، امروز نیز کم وبیش رایج است.
سیر خط و خوشنویسی فارسی