لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 13
چکیده:
علیرغم اهمیتی که اسناد به ویژه اسناد امنیتی در تدوین تاریخ انقلاب اسلامی دارند، آسیبهایی از اطمینان مطلق به صحت این اسناد پژوهشها را تهدید میکند که به موارد تجربی آن میپردازیم. گزارشها، مکاتبات مندرج در پروندههای انفرادی و موضوعی آرشیو شده توسط نهادهای انتظامی و امنیتی بدون بررسی کارشناسانه نه تنها به تبین زوایای تاریک تاریخ انقلاب کمک نخواهد کرد بلکه به مبهمتر شدن زوایای روشن هم خواهد انجامید.
اسناد و تاریخ انقلاب اسلامی
نگارش تاریخ بسته به مقطع و موضوع مورد توجه آن براساس و اتکای منابع و مأخذ امکانپذیر است. در تدوین تاریخ انقلاب اسلامی هم نیازمند مأخذ و اسناد معتبر هستیم. نظر به تحقیق چندین ساله نگارنده و مسئولیتهای پژوهشی و نظارت بر طرحهای متعدد اسنادی پیرامون تاریخ انقلاب اسلامی در مرکز اسناد انقلاب اسلامی مواردی به صورت تجربی حاصل گردیده در این فرصت ارایه میگردد امید است مورد توجه و نقد صاحبنظران تاریخ قرار گیرد.
قبل از ورود به بحث لازم است در مورد سند توضیحی داده شود. سند در تعریفی عام به هر چیزی که حکایت از امری کند اطلاق میشود. در تعریف پژوهشگران تاریخ معاصر به منابع کتبی، دیداری و شنیداری گفته میشود که در روشن کردن وقایع تاریخی یا تبیین و تصریح رویدادها مورد استفاده قرار میگیرد. در مورد منابع مکتوب چاپ شده نبایستی با منابع کتابخانهای چون روزنامهها و کتابها اشتباه کرد زیرا اینگونه منابع به صورت مخفی منتشر و توزیع شدهاند و در اغلب موارد به کتابخانهها راه نیافتهاند. در آرشیوهای خصوصی و نهادهای امنیتی و سیاسی از دسترس مردم عموم به دور هستند.
دستهبندی اسناد
اسناد مورد استفاده محققان تاریخ انقلاب اسلامی را به دو دسته اصلی میتوان تقسیم کرد:
اسناد تولید شده توسط انقلابیون و اسناد دولتی (ساواک، شهربانی، مجلس، وزارت خارجه،...)
الف- اسناد تولید شده توسط انقلابیون (اسناد انقلابیون):
کلیه منابعی که توسط انقلابیون برای اطلاعرسانی، و ترویج آموزههای انقلابی تهیه، تکثیر و توزیع شده است بخشی از منابع و مأخذ مورد نیاز محققان و پژوهشگران تاریخ انقلاب اسلامی است. این منابع را میتوان به منابع غیرکتبی هم سرایت داد از جمله نوارهای سخنرانی رهبر کبیر انقلاب و سایر شخصیتهای انقلابی یا کارتپستالهای تهیه شده توسط انقلابیون، فیلمهای مستند از روزهای انقلاب. عکس هم نظر به ویژگیهای خود در پژوهشهای تاریخی به ویژه تاریخ معاصر و انقلاب اسلامی مورد استفاده قرار میگیرد. علاوه بر موضوع اصلی و تاریخی هر عکس از جنبههای دیگر هم قابل بررسی است از جمله افراد حاضر در تصاویر، نوع لباس، پلاکاردها و شعارهای که روی آنها.
اعلامیههایی که علما و مراجع و روحانیون و یا گروههای مبارز انتشار دادهاند، مهترین اسناد تولید شده انقلابیون به شمار میرود.2 شبنامهها، تراکتها، بیانیهها و نشریات زیرزمینی چون نشریه بعث و انتقام هم شامل این دسته از اسناد میشوند.
بسته به موضوع مورد بررسی پیرامون انقلاب اسلامی محقق لازم است دواوین شعرا و حتی نوحهها و مرثیههای قبل از انقلاب را هم به عنوان اسناد مکتوب مورد بررسی قرار دهد.3 ضمن آنکه خود شعارهای انقلابی هم همین جایگاه را در بررسی موضوعی دارا میباشد.
فعالیت انقلابیون در خارج از کشور به ویژه بعد از تبعید امام (ره) به عراق در سال 1344گستردهتر شد نجف و مراکز دانشگاهی در اروپا و آمریکا و شبه قاره هند کانون فعالیت روحانیون انقلابی و دانشجویان مبارز به ویژه انجمنهای اسلامی بود نظر به موانع کمتر، در خارج از کشور حجم انبوهی از اسناد تولید شده است تا جایی که برخی کتابها چون کتاب «نهضت امام خمینی» و کتابهای دیگر... منتشر گردیده است. نشریات دانشجویان ایرانی در خارج از کشور هم یکی دیگر از منابع قابلتوجه است. پرواضح است در بررسی و تحقیق منابع و اسناد تولید شده انبوه دانشجویان غیرمذهبی چون تشکلهای چپ (کنفدراسیون و...) و ملی را نبایستی فراموش کرد.
آسیبشناسی اسناد امنیتی
علیرغم اهمیتی که اسناد به ویژه اسناد امنیتی در تدوین تاریخ انقلاب اسلامی دارند،7 آسیبهایی از اطمینان مطلق به صحت این اسناد پژوهشها را تهدید میکند که به موارد تجربی آن میپردازیم. گزارشها، مکاتبات مندرج در پروندههای انفرادی و موضوعی آرشیو شده توسط نهادهای انتظامی و امنیتی بدون بررسی کارشناسانه نه تنها به تبین زوایای تاریک تاریخ انقلاب کمک نخواهد کرد بلکه به مبهمتر شدن زوایای روشن هم خواهد انجامید:
1- اسناد بیتاریخ، بیشماره که صادرکننده، تاریخ واقعه و تاریخ گزارش را دارا نمیباشد قابل استناد نیست.
2- در بررسی اسناد گاهاً با اسناد متناقض مواجه هستیم که از یک واقعه یا یک فرد دو روایت کاملاً متفاوت ارایه میدهند در صورت اطمینان به این اسناد میتواند پژوهشها را بیاعتبار نماید.
3- گزارشهای ارسال شده به نهادهای انتظامی و امنیتی توسط مأموران- منابع- تهیه میگردیده است که محتوای گزارشها به نسبت میزان سواد، آموزشهای مربوطه و تعلقات فردی و گروهی میتواند متغیر باشد. ضمن اینکه در بررسی اسناد گزارشهای ساواک به نسبت شهربانی از کیفیت بالاتری برخوردار است.
4- استناد به متن بازجوییها، اعترافات به جهت شیوههایی که برای اخذ آن مورد استفاده قرار میگرفت فاقد اعتبار است. استفاده از شکنجه برای تخلیه اطلاعاتی، دستگیرشدگان را در وضعیتی قرار میداد تا آنها به کارهای کرده و نکرده اعتراف نمایند. اتکا به چنین اسنادی دارای حداقل اعتبار است.
5- استفاده از سند یا گزارشی بدون توجه به اسناد قبلی و بعدی یا استناد فقط به قسمتی از یک سند بدون توجه به مطالب قبلی و بعدی آن هم به اعتبار پژوهش خدشه وارد میکند.
6- برخی گزارشها واقعیت نداشته و مأمور سندسازی میکرده است. محقق اگر بر موضوع مورد تحقیق اشراف نداشته باشد گزارش واقعی و غیرواقعی را نمیتواند تشخیص دهد.
این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید
دانلود تحقیق کامل درمورد اسناد و تاریخ انقلاب اسلامی