شناسنامه درس
نام درس: تاریخ ادبیات (2)
تعداد واحد: 2 واحد درسی رشته ادبیات فارسی
نام منبع: تاریخ ادبیات (2) چاپ دانشگاه پیام نور
نام مولف: دکتر توفیق هـ. سبحانی
هدف کلی درس
آشنا شدن دانشجو با تغییر و تحول ادب فارسی در دوره‌های زیر
1- دوره غزنوی- سده پنجم
2- دوره سلجوقی- سده ششم
3- دوره مغول- سده هفتم و هشتم
4- دوره تیموری- سده نهم
و معرفی شاعران و نویسندگان سرشناس این دوره‌ها.
1- مورد تعقیب قرار گرفتن اسماعیلیان و به قتل رسیدن آنان
2- لشکر کشی‌های متعدد به هند برای به دست آوردن غنایم
3- وجود وزرای لایق و کاردان در دستگاه استبدادی غزنویان
4- سوء تدبیری مسعود غزنوی و کشیدن کشور به ضعف
5- بروز خرافات، حرام تلقی شدن فراگیری حکمت و فلسفه، مصادره اموال مردم و ...
1- گسترش قلمرو زمان فارسی
2- تاثیرپذیری ادب فارسی از ادبیات عرب
3- گرد آمدن شاعران، نویسندگان و دانشمندان متعدد در دربارهای غزنویان
پرورش شاعران و نویسندگان در شیوه عصر سامانی مورد توجه غزنویان نیز واقع شد. بسیاری از شاعران از مدح محمود به مال و منال رسیدند. تملق در این دوره مایه گسترش شعر گردید
1- شعر فارسی به مرحله والایی از کمال و استواری می‌رسد.
2- انواع شعر فارسی جز غزل به ویژه قصیده به اوج خود نزدیک می‌شود.
3- قدرت بیان و زبان شعری گویندگان گسترش بیشتری می‌یابد.
4- منطقه نفوذ شعر فارسی در این دوره خراسان و ماورالنهر است
1- نثر فارسی در این دوره ساده و به نثر مرسل معروف است
2- لغات و ترکیبات نثر از زبان گفتار سرچشمه گرفته است
3- لغات عربی در نثر این دوره جز در مواردی خاص به کار نرفته است
4- در متون نثر این عهد، از سجع و صنایع بدیعی کمتر می‌توان نشانی یافت
در ابتدای تاسیس دولت آل بویه، عماد الدوله بر دو برادر دیگر سمت ریاست داشت. اتحاد بین آن سه برادر موجب تاسیس دولتی عظیم شد. دیالمه آل بویه در نهایت به سه شاخه تقسیم شدند:
1- دیالمه فارس
2- دیالمه عراق و خوزستان و کرمان
3- دیالمه ری و اصفهان و همدان
وضع ادبی ایران در حوزه حکومت این دودمان نیز شبیه دوره پیش است جز آنکه دانشمندان بزرگی چون ابن سینا، بیرونی، صاحب بن عباد، بدیع الزمان همدانی در دربار این امیران بوده‌اند که هم به زبان عربی به تالیف آثار می‌پرداختند و هم به زبان فارسی شعر می‌سرودند.
1- قالب مسلط و تکامل یافته قصیده است
2- در مقدمه قصیده‌های این دوره، تشبیب وتغزل به طور زیبایی مجال تجلی یافته است
3- سایر انواع شعر سیر تکاملی می‌پیماید
4- هنوز غزل، استقلال نیافته و به صورت تغزل همراه قصیده است
بیشتر افراد خاندان زیاری فاصل و دانش دولت و شاعر پرور بوده‌اند
شمس المعالی خود خوش خط بود و پیوسته با فضلا و دانشمندان معاشرت و مکاتبه داشت. در انشای نثر عربی ماهر بود. در نوروز و مهرگان به شاعران صله می‌داد.
ادامه
خسروی سرخسی و قمری گرگانی از شاعرانی به شمار می‌روند که قابوس را مدح کرده‌اند. عنصر المعالی کیکاووس نیز از شاهزادگان دانشمند این سلسله است که کتاب معروف قابوسنامه را تالیف کرده است. ویژگیهای آثار ادبی در حوزه ادبی این خاندان هم مشابه دوره غزنوی است.
شاعر اواخر سده چهارم و اوایل سده پنجم، در حدود سال 390 هجری به دربار مجلل محمود غزنوی راه یافت. مهارت در شاعری و نواختن چنگ. همواره همراه محمود بود. در دربار مسعود نیز- بر خلاف سایر پدریان- تقربی داشت. امیران، درباریان و نام داران نظامی و سیاسی نیز مورد مدح فرخی قرار گرفته‌اند.
شامل 181 اسلاید powerpoint
دانلود پاورپوینت تاریخ ادبیات 2(رشته ادبیات فارسی - 2 واحد درسی)
