تشکیل صورتهای ذهنی :
هر یک از حواس ما دارای صورت ذهنی خاص خود است . مثلا" وقتی تصویر شیئی را که در زمان گذشته دیده ایم در فکرمان مجسم می کنیم ، ادراک ما یک تصویر بصری است . یا وقتی صدایی را به خاطر می آوریم که در گذشته آنرا شنیده ایم ، تجربه ما یک تصویر سمعی است . هنگامی که احساس شیئی را در خاطر زنده کنیم که در گذشته هم آن را لمس کرده ایم یک تصویری لامسه ای را در ذهن مجسم می کنیم .
بویی را که در گذشته استشمام کرده ایم اگر دوباره به ذهن برگردانیم یک تصویر بویای است . و به خاطر آوردن مزه خوراکی که قبلا" آن را خورده ایم یک تصویر چشایی است . اگر احساس عضلانی را در ذهن مجسم کنیم تجربه ما یک صورت ذهنی از جنبش ماهیچه ای است .
هنگام درس شاگردان را وادار کنیم تا حد امکان حواس مختلف خود را بکار ببرند .
حافظه به تداعی بستگی دارد :
حافظه به تداعی یا همخوانی مربوط است . برای به یادآوردن مطالب یک موضوع خاص به نیروی پیوندهایی که هنگام آموختن به وجود آمده است بستگی دارد . هر چه این همخوانیها نیرومندتر باشد ، مطالب زودتر و آسان تر به یادآورده می شوند .
تداعی در موارد زیر به وجود می آید :
1- مجاورت : یکی از راههای کمک به کودکان برای ایجاد بیان مطالب آن است که این مطالب را با هم بیاوریم و نشان دهیم . در نتیجه شنیدن و دیدن واژه ها و یا اعداد که با یکدیگر نشان داده شده اند ، کودکان پیوندی بین این دو مطالب بوجود می آورند .
مثال : 5 = 3 : 15 15 = 5 + 3
2- مشابهت : به خاطر سپردن و به یاد آوردن واژه name در زبان انگلیسی از آن جهت برای کودک ایرانی آسان است که با واژه (( نام )) در زبان فارسی شباهت دارد . هر چه بیشتر بتوانیم راههایی را نشان دهیم که مطالب تازه بیشتر مطالبی باشد که کودکان قبلا" با آن آشنایی داشته اند .
3- تضاد : هرگاه مطالب تازه متضاد با چیزهایی باشد که کودک به آنها آشنایی داشته است ، می توان از این راه به حافظه و یادگیری او کمک کرد .
اثر علاقه : هر چه کودک به ریاضی علاقه داشته باشد به آن توجه بیشتری می کنید و آن را بهتر به خاطر می سپارد . پس باید زمینه علاقمند شدن دانش آموزان را بهدرس ریاضیات فراهم آوریم .
تازگی و تکرار : کودک درسی را که دیروز آموخته است ممکن است درس شش هفته پیش خود بهتر به خاطر داشته باشد ولی اگر درس شش هفته پیش نیز به حد کافی دوره شود ، شاگر اگر از درس روز گذشته بیشتر به خاطر نداشته باشد ، کمتر به یاد نخواهد داشت بنابراین معلم درس ریاضیات باید وقت فراوانی را به دوره اختصاص دهد .
اهمیت یاد آوری : باید دانش آموزان را وادار کنیم تا مطالبی را که آموخته اند بیاد آورند . بیاد آوردن بیشتر از گوش دادن کوشش و فعالیت لازم دارد و هرچه شاگردان در این باره بیشتر کوشش کنند معلومات دریافتی را بهتر به ذهن می سپارند و کمتر فراموش می کنند .
ب- عدم توجه :
تعدادی از دانش آموزان با اینکه عملیات مربوط به ریاضی را به خوبی می دانند ، اما به علت عدم توجه کافی دچار اشتباهاتی می شودند که نمره آنها را در درس ریاضی کاهش می دهد . مثالهای زیر نمونه هائی از این اشتباهات هستند :
1- عدم توجه به علامتها :
97 × 97 -
4 79
101 176
2- عدم دقت به ستونها :
97 97
79 + 79 -
1049 707
3- عدم توجه به نوشتن کامل اعداد :
97
79 +
76
4- جا انداختن اعداد :
97 97
79 - 79 +
88 106
5- محاسبه نکردن یک عدد :
97
3 ×
921
6- به کار بردن نادرست عضو خنثی :
91
13 +
93
7- اشتباه در اثر مجاورت نویسی :
14
36+ 15 +
43 9 2
979
این قبیل دانش آموزان در واقع عملیات مربوط به ریاضی را می دانند ، اما توجه و دقت کافی ندارند . و معلم باید در اینگونه دانش آموزان دقت آنان را پرورش دهد . و آگاه باشد که تمرین بیشتر و تدریس دوباره درس برای آنان بی فایده و حتی مضر خواهد بود .
عوامل روانی :
1- آمار نشان می دهد که 1% از جمعیت روانی شدید و 10% آنها از اختلالات روانی خفیف در رنج هستند . در بیماریهای روانی تغیرات غیر طبیعی در رفتار و روان شخص به وجود می آید و باعث ایجاد اختلال در فعالیتهای فرد می شود . جسم و روان بهم وابسته هستند و عده ای به دلیل اینکه هنوز نمی دانند بیماری روانی چیست . هنگامی که به مراکر بهداشتی و درمانگاهها و یا بیمارستانها مراجعه می کنند . غالبا" بیماریهایی جسمی را مطرح می کنند . چنانچه مربیان و معلمین نسبت به بیماریهای روانی موجود در روح کودک پی نبردند و درصدد علت یابی و رفع آن برنیایند باعث خواهد شد که این عوامل در روی تحصیل دانش آموزن اثر گذاشته و موجبات افت تحصیلی او را فراهم کنند . در ذیل به چند نمونه از عوامل روانی که موجبات افت تحصیلی در درس ریاضیات را فراهم می کنند اشاره می شود .
الف - کمرویی و گوشه گیری :
کمرویی و کناره گیری کودک ، کوششی برای خودداری از ارتباط با محیط اطراف است . کودک کمرو و گوشه گیر ممکن است از موقعیت هایی مانند : شکست ، انتقاد ، کمبود اعتماد به نفس ، دستپاچگی یا تحقیر ، ترس داشته باشد . متأسفانه کودکان کمرو و کناره گیر معمولا" مورد توجه قرار نمی گیرد . علت نیز آن است که نسبت به کودکان دیگر کمتر توجه اطرافیان را به خود جلب می کنند که این خود یکی از علل روانی مؤثر در افت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی در درس ریاضیات می باشد .
معلمین و مربیان محترم باید علت اصلی کمرویی را پیدا کنند به عنوان مثال معلم می تواند با استفاده از دروس دیگر از جمله فارسی و نقاشی ، و در فعالیتهایی مانند یادداشت های روزانه ، نمایش ایفای نقش ، جملات ناتمام ، قصه گویی یا فنون مشابه ، کودک را بهتر بشناسد . چرا که کودکان ، اغلب احساسات خود را در این گونه از فعالیتهای واضح بیان می کنند .
راههای مبارزه با کمرویی :
1- از کودک کمرو بخواهید که در دروسی که از توانایی بالاتری برخوردار است(با توجه به تشخیص معلم ) به دانش آموز دیگر یا یک همکلاسی ، در نقش یک معلم سرخانه کمک کند تا به تدریج کمرویی او برطرف گشته و کم کاری او در ریاضیات نیز از بین برود .
2- کودک کمرو را در فعالیتهای گروهی کودکان دیگری که با آنه دوست است ، درگیر سازید .
3- از دستپاچه کردن کودک کمرو خودداری کنید . با صحبت کردن در مورد کمرویی آنها را نارحت نسازید . از کارهای نمایشی و اجرایی مانند : صحبت کردن در مقابل کلاس که او را دستپاچه می کند ، خودداری کنید .
4- به کودک کمرو و مسئولیتهای مختلفی واگذار کنید ; مسئولیتهایی مانند : کمک به مسئو لین مدرسه ، توزیع تدارکات .
شامل 34 صفحه wrod
دانلود تحقیق رشته تربیت معلم