دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
ینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه 46
فهرست
1-1 اجزای تجارت الکترونیکی
2-2 مدلهای مختلف تجارت الکترونیکی
2-1-2 سخت افزار
1-1-2 سیستم ارتباطی
اجزای تجارت الکترونیکی و مدلهای مختلف آن
1-1 اجزای تجارت الکترونیکی
اجزای اصلی تجارت الکترونیکی که وجوه تمایز آن با تجارت سنتی هستند عبارت از:
الف . سیستم ارتباطی1
سیستم ارتباطی به منزله یک کانال تبادل اطلاعات عمل می کند که فروشندگان را به خریداران متصل می کند.
ب . سخت افزار2
سخت افزار از نظر فیزیکی امکان اجرای نرم افزار را فراهم آورده و آنرا با سیستم ارتباطی پیوند می دهد.
ج.نرم افزار3
نرم افزار شامل دستورات و عملکرد های لازم مرتبط با تجارت الکترونیکی است . ازجمله این دستورات می توان به موارد زیر اشاره نمود :
- ایجاد و نمای کاتالوگ و ویترینی از کالاها و خدمات دروب سایت
- ایجاد سیستم پرداخت الکترونیکی و انجام پروسه پرداخت
- تضمین امنیت مورد نظر درمعامله (با توجه به پروتوکلهای مشخص و موجود درسیستمهای ارتباطی )
- جمع آوری کلیه اطلاعات و موارد مربوط به تجارت الکترونیکی
- ایجاد زمینه های لازم برای انجام معامله و نقل و انتقال درخواستها و سایر اسناد تجاری
1-1-2 سیستم ارتباطی
سیستم ارتباطی وظیفه انتقال اطلاعات را بین مشتری و فروشنده بر عهده دارد . برخلاف معاملات انجام شده درتجارت سنتی که از یک زبان شفاهی و محاوره ای استفاده می کند ، سیستم ارتباطی درتجارت الکترونیکی از یک زبان دیجیتالی واحد بهره می گیرد شکل (1-2).
شکل 1-2 سیستم ارتباطی وظیفه انتقال اطلاعات را برعهده دارد.
سیستم ارتباطی پهنای باند مورد نیاز برای دسترسی کاربران به شبکه جهانی وب ویا سایتهای خصوصی و همچنین امنیت مورد نیاز درمورد این که سایت مورد نظر یک سایت جهانی است یا یک سایت داخلی است و یا این که محدود بین چند شرکت است را فراهم می کند شکل (2-2).
شکل 2-2 سیستم ارتباطی پل ارتباط دهنده سایتهای اینترنتی است.
درحقیقت وب شامل یک شبکه جهانی از سیستمهای هوشمند است که توسط سیستم ارتباطی به یکدیگر متصل شده اند . حتی سیستمها و دستگاههای بی سیم نیز که نسل جدید و پیشرفته سیستم های هوشمند هستند ، از طریق فناوری سیستم ارتباطی به اینترنت و شبکه های خصوصی متصل می گردند شکل(3-2).
شکل 3-2 سیستم ارتباطی بی سیم.
2-1-2 سخت افزار
لزوم وجود سخت افزار درتجارت الکترونیکی بسیار واضح است . دستگاهها و تجهیزاتی که کاربران برای اتصال به اینترنت و سایتهای تجارت الکتریکی از آنها سود می برند ، نظیر کامپیوترها یا گوشیهای موبایل و … از سخت افزارهای ضروری درتجارت الکترونیکی هستند که بدون بکارگیری آنها ، امکان اتصال به وب وجود ندارد شکل(4-2).
شکل 4-2-سخت افزار در تجارت الکترونیکی.
کامپیوترهای سرور، تجهیزات نگهداری اطلاعات و ذخیره سازی آنها و تجهیزات کمکی مربوط به شبکه ، زیر ساختهای پنهان تجارت الکترونیکی راتشکیل می دهند که درظاهر دیده نمی شود شکل(5-2).
شکل 5-2 سخت افزارو کامپیوترهای سرور درتجارت الکترونیکی
3-1-2 نرم افزار
نرم افزار به مانند روح پنهان تجارت الکترونیکی است .انواع مختلفی از نرم افزارها درتجارت الکترونیکی نقس اساسی دارند که شامل سیستمهای عامل1 ، مرورگرها2، مدیریت بانکها3، انجام معاملات4 و … می باشند که البته درک چگونگی عملکرد پیچیده این نرم افزارها درکنار هم به راحتی میسرنیست . شکل(6-2).
شکل6-2 نرم افزاردرتجارت الکترونیکی.
خوشبختانه ، متخصصین فن مثل نرم افزارنویسان ، معماران سیستمهای کامپیوتری و مشاوران بر این امر واقف هستند که چگونه نرم افزارهای مختلف رابرای کار هماهنگ درتجارت الکترونیکی سازگار نمایند .شکل(7-2)
شکل 7-2 اجزاء نرم افزاری درتجارت الکترونیکی.
استفاده کنندگان ازتجارت الکترونیکی اگر به بهبود عملکرد و کارایی تجارت الکترونیکی توجه دارند، بایستی ارتباط با متخصصان نرم افزار راحفظ نمایند. به هر حال نرم افزارها و دو جزء دیگر تجارت الکترونیکی یعنی سیستم ارتباطی و سخت افزار به این منظور به وجود آمده اند تا سازمانهای استفاده کننده ازتجارت الکترونیکی بتوانند استراتژی و تاکتیکهای تجاری خود را مشخص نمایند شکل(8-2).
شکل8-2 نرم افزار یکی از نقشهای اصلی تجارت الکترونیکی را برعهده دارد.
2-2 مدلهای مختلف تجارت الکترونیکی
درتجارت الکترونیکی مدلهای مختلفی از معاملات تجاری وجود دارد که این مدلها برمبنای شخصیت دو طرف معامله تعریف شده اند . بر این مبنا 9 مدل مختلف تجارت الکترونیکی به ترتیب زیروجود دارد:
ا.مدلB2B یا مدل تجارت شرکتها با شرکتها (Business to Business):دراین مدل فروشنده و خریدار هردو شخصیت حقوقی هستند. یعنی شرکت با شرکت یا تاجر با تاجر.
- مدلB2C یا مدل تجارت شرکتها با مصرف کنندگان (Business to Consumer): دراین مدل فروشنده شرکت یا تاجر است و خریدار ، مصرف کننده کالا یا خدمات میباشد.
- مدل C2C یا مدل تجارت مصرف کننده (Consumer to Consumer): دراین مدل دو طرف معامله یعنی هم فروشنده و هم خریدار هر دو مصرف کننده هستند .
- مدل G2G یا مدل تجارت دولتها با دولتها (Goverment to Goverment): دراین مدل ، تجارت بین دولتها به عنوان فروشنده و خریدار صورت می گیرد.
- مدل G2B یا مدل تجارت دولتها با شرکتها(Government to Businees): دراین مدل فروشنده دولت و خریدار شرکتها هستند مثل مواقعی که اطلاعات مورد نیاز درباره مناقصه ها و مزایده ها و قوانین و مقررات از دولت به شرکتها فروخته می شود.
- مدلG2C یا مدل تجارت دولتها با مصرف کنندگان (افرا) (Government to Consumer):
در این مدل فروشنده ، دولت و خریدار اشخاص حقیقی یا مصرف کنندگان هستند مثل تعامل دولت با مشتری مراکز دولتی و ارباب رجوع.
- مدل B2G یا مدل تجارت مصرف کننده با دولتها(Consumer to Goverment): دراین مدل فروشنده اشخاص حقیقی یا مصرف کننده وخریدار دولت است مثل پرداخت مالیات به دولت و انتقال شکایات و نارضایتیها از سیستم های دولتی ازمردم به دولت.
- مدل C2G یا مدل تجارت مصرف کننده با دولت ها (consumer to Goverment): دراین مدل فروشنده اشخاص حقیقی با مصرف کنند و خریدار دولت است مثل پرداخت مالیات به دولت و انتقال شکایات و نارضایتیها ازسیستم های دولتی از مردم به دولت.
- مدل C2B یامدل تجارت مصرف کنندگان با شرکتها (Consumer to Business): دراین مدل فروشنده مصرف کننده و خریدار شرکتها یا تجار هستند تماس مشتری با شرکتها برای درخواست اطلاعات درمورد قیمت و کیفیت کالاها و خدمات.
به طور کلی فرآیند تجارت الکترونیکی را می توان با مدل زیر که به مدل Clark معروف است نشان داد. البته این مدل بیشتر نشان دهنده عملیات G2C,G2B,B2C,B2B است و امروز به عنوان یک مدل مرجع مخصوصاً درتجارت الکترونیک B2C به کارمی رود.(شکل 9-2)
ارتباط مستطیل شماره 1 با دو مستطیل دیگر ، B2C را نشان می دهد . ارتباط داخلی مستطیلهای 2و 3 نشانگر عملیات B2B است . B2C و G2B نیز یک نظارت کلی است که برتمام این قسمتها وجود دارد.O
شکل 9-2 مدل کلارک درتجارت الکترونیکی
ازمیان 9 مدل ذکر شده بالا ، 3 مدل اول که از گستردگی بشتری برخوردار بوده و حجم بالایی از معاملات انجام گرفته درحیطه تجارت الکترونیکی را به خود اختصاص می دهند درادامه مورد بحث قرارمیگیرند:
3-2 مدل B2B یا تجارت شرکت با شرکت (تاجر با تاجر)
مبادلات B2B درلغت به هرگونه خرید و فروش و شراکت ، مبادلات پایانی و یا نوع معاملات صورت گرفته بین دو شرکت تجاری اطلاق می شود . پیش بینی می شود که تا سال 2004 درآمد حاصله از این روش تجاری به 1/5 میلیارد دلار برسد که با تکیه به برخی از برآوردهای انجام شده ، امکان افزایش این مبلغ نیز وجود دارد . عرصه تجاری B2B سریعترین رشد را درمیان شاخه های مختلف تجارت الکترونیکی داشته است . هنگامی که لازم باشد تجارت الکترونیکی درخرید و فروشهای عمده مانند درخواست سفارش یک شرکت از تولید کنندگان ، دریافت پیش فاکتور خرید و نیز پرداخت صورت هزینه به آنها به کاربرده شود B2B استفاده می گردد. به عنوان مثال اگر تولید کننده یک ماده اولیه بخواهد تولیدات خود را به یک کارخانه دار بفروشد ، هر دو طرف باید از مدل B2B استفاده نمایند .
علی رغم این که این نوع تجارت الکترونیکی سالهاست که با استفاده از EDI انجام میگیرد ولی درواقع از 5 یا 6 سال پیش به شکل امروزی خود تبدیل شده است . ازجمله سایتهای مدل B2B می توان به سایت کشرکت Cisco اشاره نمود که درشکل (10-2) نشان داده شده است:
شکل 10-2 سایت شرکت Cisco و مدل B2B
سایت WWW.Trade Access.com نیز یکی از سایتهای تجارت B2B است که سعی در ایجاد نوعی رابطه میان تجار و همچنین سهولت در انجام معاملات دارد . این سایت تمامی اسناد و ملزومات موردنیاز برای یک قرار داد همکاری رافراهم کرده و آنها را برروی وب منتشر می سازد .
یکی ازمدلهای فرعی تجارت الکترونیکی که از مدل B2B به وجود آمده است . مدل I2I یا مدل Industry to Industry (صنعت با صنعت) می باشد که درسایت www.itoi.com عرضه شده است . هدف ازطراحی این سایت ایجاد نوعی تجارت داخلی ما بین صنایع مختلف است . دراین مدل سرویسهایی در زمینه صنایع شیمیایی ، انرژی ، سازه ها و مسائلی از این دست عرضه می گردد. بازدیدکنندگان این سایت قادر هستند به روشهای قدیمی درحراجها شرکت کرده ، به خرید پرداخته و به انجام مبادلات مختلف بپردازند در یک مبادله ، مشتری یک درخواست برای تاجر می فرستد و سپس هر دو طرف سعی می کنند تا برسریک قیمت مناسب به توافق برسند. (شکل 11-2).
شکل 11-2 سایت شرکت Itoi و مدل تجارت I2I.
نوعی دیگر از مبادلات B2B را می توانید درسایت www.ework.com بیابید . دراین سایت می توان به راحتی پژوه های کوتاه مدت تجاری را به اتمام رساند.ework سرتاسر بانک اطلاعاتی خود را برای یافتن بهترینها درزمینه مورد نظر شما جستجو می کند و بدین وسیله قادر خواهید بود به راحتی تمام پروژه های تجاری خود را به اتمام برسانید . انواع دیگر مبادلات B2B درسایتهای www.cynomix.com و www.biz2biz.com عرضه شده است.*
به طور کلی مدل B2B شامل معاملاتی می شود که درآنها:
الف. قیمتها بسیار بالاتر ازمدل B2B است .
ب.مورد معامله معمولاً مواد خام ، قطعات ، خدمات و کالاهای ساخته شده ای است که دریافت کننده با استفاده از آنها می تواند خود به تجارت بپردازد .
به این ترتیب درمدل تجارت الکترونیکی B2B اعتماد و امنیت تجارت نسبت به مدل B2B بسیار اساسی تر بوده و ازاهمیت بالاتری برخوردار است .
1-3-2 خصوصیات مدل B2B
درسایتهای B2B نیاز است که ویترینی برای عرضه کالاها وجود داشته باشد از این جهت اغلب این سایتها، کالاها و خدمات خود را ازطریق کاتالوگهای تصویری عرضه می کنند که دراین کاتالوگها، جزئیات ارزشمندی درخصوص کالا ها به مشتری ارائه می گردد. از آن جا که دراین نوع تجارت، خریداران نسبت به تحویل و قابلیت درسترسی توجه ویژه ای دارند، سایتهای B2B اغلب اطلاعات مربوط به اسناد تجاری را ارائه و درخصوص حمل کالا و کرایه آن نیز انتخابهای مختلفی را عرضه می کنند .
سایتهای B2B بایستی زمینه مذاکرات لازم مربوط به قراردادهای فیمابین را نیز فراهم کنند و همچنین امکان رایزنی درمورد قیمتها، تأیید سفارش و پیگیری آن و تحویل کالا درزمان موعود از اهمیت ویژه ای در این سایتها برخوردارند . علاوه بر اینها ، اغلب تجارت مدل B2B دربرگیرنده طرف سومی نیز درمعامله است . که این طرف سوم معمولاً شامل مؤسسات مالی (زمینه اسنادمالی و اعتباری فیمابین )، انبارها و گمرک و سایر خدمات واسطه ای است. طرف سوم ممکن است خدمات خود را مسقیماً برروی سایت B2B برای تأمین کننده (فروشنده) و خریدار عرضه کند .
درنهایت اغلب سایتهای B2B دربالاترین سطح امنیت فعالیت می کنند . در این سایتها با توجه به اهمیت اطلاعات و زمانهای تحویل و همین طور حجم بالای پرداختها ،امنیت معامله دربالاترین حد قرار دارد . درحقیقت بسیاری ازسایتهای B2B روالهای قانونی انجام کار (مثل قراردادهای اولیه یا تخصیص اعتبارات لازم) را به منظور اطمینان از درستی کار و امنیت معامله پوشش می دهند.
با توجه به اهمیت مدل B2B درتجارت الکترونیکی، برای استاندارد کردن آن، چندین مدل پیشنهاد شده است که یکی از معروفترین آنها «مدل لایه بندی شده» نام دارد که شمای کلی آن درشکل(12-2) نشان داده شده است:
شکل 12-2 مدل معماری لایه بندی شده تجارت الکترونیکی B2B.
دراین مدل اولین ومهمترین قدم در ردو بدل کردن اطلاعات درتجارت الکترونیکی B2B این است که پیامها به صورت امن و مطمئن به مقصد برسد . برای دستیابی به این هدف یک روش لایه بندی اتخاذ شده است که درآن لایه بندی ازسطوح پایین شروع شده و به بالا می رود . شکل بالا این حالت را تاحدودی نشان داده است ولی به دلیل عدم جدایی کامل لایه ها ازیکدیگر درروابط بینابین، هیچ شکلی نمی تواند وضعیت را به طور کامل نشان دهد. به عنوان مثال لایه Registry Service دربعضی سیستمها درزیر لایه Application قرار دارد.
هرکدام از این لایه ها یک تکنولوژی متفاوت دارند و مسایل مختلفی را بررسی می کنند، همان طوری که گفته شد این معماری از لایه های پایین تر شروع می شود به همین دلیل نیز لایه های پایینی به صورت کاملتری طراحی شده اند ولی هنوز قابلیت پیشرفت درآنها وجود دارد . درادامه لایه های مذکور رامورد بررسی قرار می دهیم:
- لایه انتقال (Transport Layer)
لایه انتقال یک اتصال اولیه با اینترنت برقرار می کند . ای کار تقریباً به صورت کامل به وسیله پروتوکلهای TCP/IP و سرویسهای DNS که شبکه های دولتی و سرویس دهنده های خصوصی ارائه می دهند، انجام می شود. این سرویسها تقریباً درهمه جای دنیا به صورت Dial-up یا مستقیم وجوددارند .به جز استفاده معمولی، از این لایه می توان برای ایجاد ارتباط خصوصی بین شرکای تجاری یا ساختن یک شبکه امن برای تأمین منابع استفاده کرد.
- لایه شبکه های خصوصی مجازی(Virtual Private Networks)
وقتی که ارتباط اولیه یا اینترنت برقرار شد ، ممکن است نیاز به یک تعداد ارتباط بین شرکای تجاری به وسیله یک شبکه خصوصی مجازی (VPN)بهترین کارایی خود را درساختار سرویسهای ارتباطی داخلی یک کمپانی دارد.
- لایه سرویسهای وب (Wev Services)
دردهه گذشته سرویسهای زیادی دروب به وجود آمده اند و همه کمپانیها درتلاش برای حضور دراینترنت هستند. وقتی که انتقالات و ارتباطات کاری به صورت کاملاً امن و مطمئن دراینترنت رایج شوند، تجارت الکترونیکی جای خود را به طور کامل در وب باز می کند . استفاده کامل از این لایه به لایه های بالاتر نیز بستگی دارد.
- لایه های سرویسهای پست الکترونیکی (E-mail Services)
سرویسهای وب که روشهای مختلف انتقال را ارائه می دهند فراگیرترین سرویسهای موجود نیستند زیرا به ارتباطات بسیار پرسرعت بین سرویس دهندگان وب نیاز دارند. این گونه سرویسها هنوز به صورت محدود وجوددارند و دربعضی کشورها به خصوص کشورهای درحال توسعه بسیار کم هستند . رایج ترین سرویسی که همراه و درکنار سرویس وب برای تکمیل آن کار میکند ، پست الکترونیکی است .
- لایه کانال امن (Secure Channel)
سرویسهای وب توانایی ایجاد ارتباطات مطمئن بین سرویس دهندگان وب را دارند که این درحالتی که رمزگذاری و امضاء وجود دارد بسیار مؤثر است. ولی ارتباطات فقط بین شرکای تجاری شناخته شده انجام نمی شود، بلکه برای انتقالاتی مثل خرید یا کارت اعتباری نیز وجود دارند. به همین دلیل بعضی از اتحادیه های بزرگ از کانالهای امن برای امنیتشان استفاده می کنند. درجاهایی که ارتباطات بین سازندگان و فروشندگان اینترنت با سرعت بالا وجود دارد این راحتترین روش برای بوجود آوردن امنیت است.
- لایه سرویسهای رسیدگی به پیغام(Message Handling Service)
همه لایه های سرویس دهی که درزیر لایه رسیدگی به پیامها (MHS) قراردارند قابل دسترسی و تقریباً استاندارد شده هستند ولی هنوز یک استاندارد ثابت برای MHS دربازار وجود ندارد. درلایه سرویسهای رسیدگی به پیامها یک سری تواناییهای ایجاد امنیت نیز جود دارد که درکنار لایه های دیگر سرویسهای امنیتی مثل امضاء دیجیتالی، رمزگذاری اسناد و رسیدهای دیجیتالی که در B2B به آنهانیاز است را فراهم می کند.
- لایه سرویسهای ثبتی (Registry Services)
استفاده فراوان از B2B به موجودیت Registry بستگی دارد Regostry ها برای B2B مثل دفتر تلفن برای سیستم تلفن هستند اولین شرکتهایی که برای به وجود آوردن Registry ها وارد عمل شدند. Microsoft,IBM و Ariba هستند کاری که آنها کردند این بود که به هرکس اجازه ورود اطلاعاتش را دریک سرویس ثبت توزیع شده (که به وسیله سرویس دهنده های Microsoft و IBM پشتیبانی می شوند) را دادند. این Registry ها شامل اطلاعات ارتباطی و لیست سرویسهای وب می شوند.
- لایه ساختار کلید عمومی (Public Key Infrastructure)
ایجاد امنیت به وسیله استفاده از رمزگذاری دیجیتالی یا امضاء دیجیتالی فراهم می شود. امروزه در روش کلی بری رمزگذاری دیجیتالی داده ها استفاده می شودکه عبارت اند از روش متقارن یا کلید خصوصی و روش نامتقارن یاکلید عمومی.(درخصوص روشهای رمزگذاری درفصل پنجم توضیحات کامل ارائه شده است.)
لایه PKI وظیفه ایجاد امنیت را انجام می دهد و تازمانی که نتواند امنیت را برقرارکند، B2B نمی تواند جهانی باشد امروز سعی زیادی برای پیشرفته کردن لایه PKI وجود دارد.
این لایه درمعماری B2B هنوز به اندازه کافی توسعه پیدانکرده است. تلاشهای زیادی برای استاندار کردن ساختار اسناد کاربردی تجاری وجود داشته است. با این که درشکل نشان داده شده اندازه لایه کاربرد، با سایر لایه ها یکی است ولی دردنیای واقعی، این لایه بسیار پیچیده تر و گسترده تر از 8 لایه دیگر است.
برای جهانی شدن پروسه تجارت الکترونیکی مدل B2B،باید همه این لایه ها به صورت استاندار درآیند. به همین دلیل نیز این معماری به صورت بسیار گسترده ای درحال بررسی و توسعه است.*
2-3-2 انواع معاملات B2B
اساساً در B2B دو نوع معامله وجود دارد: خریدهای خرد خریدهای منابع استراتژیک.
خرید خرد به مواردی اطلاق می شودکه طی آنها کالاها و خدمات با نرخی که توسط عرضه و تقاضا تعیین می شود، خریداری می گردند، فروشندگان و خریداران معمولاً همدیگر را نمی شناسند. معاملات سهام، معاملات کالاهای اساسی (شکر، ذرت وغیره) مثالهایی ازخریدهای خرد هستند. درمقابل خرید منابع استراتژیک، مستلزم بستن قراردادهای بلند مدت است که معمولاً توسط مذاکرات بین خریداران و فروشندگان انجام می پذیرد. خریدهای خرد ممکن است که معمولاً توسط مذاکرات بین خریداران و فروشندگان انجام می پذیرد. خریدهای خرد ممکن است با پشتیبانی شخص ثالث مقرو به صرفه شود، درحالی که خریدهای استراتژیک توسط یک زنجیره تأمین می تواند مؤثرتروکارآمدتر باشد.
3-3-2 نهادهای B2B1
نهادهای کلیدی B2B و اهمیت هر یک به شرح زیر هستند:
- شرکتهای فروشنده با دیدگاه مدیریت بازاریابی
- شرکتهای خریدار با دیدگاه مدیریت تأمین کنند وسایل
- واسطه های الکترونیکی ارائه کننده کالا که بصورت مجزا دست به عرضه کالا می زنند، مثل خدمات زنجیره تأمین.
- خط مشی های تجاری، پروتوکل مذاکرات و تعیین قیمت مثل مزایده ها، نقض مزایده ها و غیره.
- خدمات پرداخت و تهیه مکانیزمی جهت ارسال پول به فروشنده
- تأمین کنندگان سازمان، نیروهای بسته بندی، انبار داری، تحویل و سایر اعمالی که برای انجام معامله لازم است.
- خط مشی های شبکه، اینترنت ، اینترانت، اکسترانت یا شبکه های ارزش افزوده (VAN)
- سایر خدمات، خدمات مستقیم، قوانین فروشنده و خریدار، امنیت ، سندتضمینی
4-3-2 فرآیند اطلاعات در B2B
معمولاً به کاربران مدل B2Bدرشرکتها پیشنهاد می گردد که اطلاعات زیر را به ترتیب دسترسی پیدا نمایند:
- محصول مشخصات فنی، قیمتها و سوابق مشتری
- مشتری: سوابق فروش و پیش بینیها
- عرضه کنندگان: خط تولید و زمان تولید و وضعیت دوره های فروش
- فرآیند تولید: سرمایه گذاریها، تعهدات و طراحی تولید
- حمل و نقل: زمانهای حمل و هزینه ها
- انبارداری: سطوح انبارداری و زمانهای حمل
- زنجیره تأمین: ارتباطات کلیدی، قوانین و رابطه های شرکا و زمانبندی
- رقبا: نشان های تجاری،محصولات تولیدی رقابتی و سهم بازار
- فروش و بازاریابی: نقطه فروش و تبلغیات
- فرآیندها وعملکرد زنجیرتأمین: تشریح فرآیند، اندازه گیری عملکرد، کیفیت، زمان تحویل و رضایت مشتری.
خدمات تجاری الکترونیکی بالاخص درمورد سرویسهای B2B به شش بخش تقسیم می گردند که درشکل (13-2) نشان داده شده اند . این شکل، سرویسهای B2B را به گروههای زیر که توسط شرکت Delphi پیشنهاد شده است، طبقه بندی می کند:
شکل 13-2 بخشهای مختلف خدمات الکترونیکی درسرویسهای B2B.
- زیرساخت الکترونیکی
- فرآیند الکترونیکی
- بازارهای الکترونیکی
- محتویات الکترونیکی
- ارتباطات الکترونیکی
- خدمات الکترونیکی×
4-2 مدل B2B یا تجارت شرکت با مصرف کننده (تاجر با مصرف کننده)
هنگامی که درانجام معاملات درتجارت الکترونیکی، یک سوی معامله تولید کننده و طرف دیگر خریدار (مصرف کننده نهایی) باشد، با مدل B2B سروکارداریم. هم اکنون تجارت میان فروشنده و خریدار ازطریق اینترنت یا مدل B2B، متداولترین گونه تجارت الکترونیکی به شمار می رود. B2B یا همان خرده فروش از حدود 8 سال پیش با راه اندازی سایتهایی چون www.Amazon.com و www.CDNOW.com آغاز شد. پیشگام تجارت ازاین مدل، جف بیزاس بود که درسال 1994 شرکت Amazon رابنا نهاد. وی که یک تاجر کم تجربه درامر خرده فروشی بود سایت خود را فقط با هدف فروش کتاب از طریق اینترنت راه اندازی کرد. درحال حاضر درزمینه های بسیاری ازجمله سخت افزار و نرم افزار، امور مسافرت و جهانگردی، کتاب، ارسال هدیه و گل، مواد غذایی و نوشیدنی، جواهرات و کالاهای ورزشی و الکترونیکی، معاملات بین تاجر و مصرف کننده یامدل B2B فعالیت دارد.
ازدیگر سایتهای بسیار موفق دراین زمینه می توان به سایت شرکت Dell اشاره نمود که به فروش مستقیم کامپیوتر به مصرف کنندگان اشتغال دارد و درزمینه فروش روزانه دارای رکورد قابل توجهی می باشد.
1-4-2 خصوصیات مدل B2B
یکی از خصوصیات مدل تجارت الکترونیکی تاجر با مصرف کنند (مشتری) B2B حجم بالای خریدها (تعداد زیاد خریدها) با قیمتهای کم است (برای مثال یک مشتری، تعداد زیادی CD یا کتاب را 50% ارزانتر از قیمتهای رسمی فروش، می خرد). متغیرهای زیادی دراین خرید تأثیر دارند ولی دربیشتر مواقع برای خریدار قیمت و دردسترس بودن اهمیت دارد و برمبنای این دو تصمیم می گیرد.
درخصوص صورت کالا، حمل و نقل اسناد مالی فیمابین ، مدل B2B نسب به مدل B2B ازپیچیدگیهای کمتری برخوردار است ولی با این حال دراین مدل نیز ایفای تعهد1 از اهمیت بالایی برخوردار است. اگرچه درمدل B2B خریدها اغلب اختیاری است، ولی کوچکترین کوتاهی درایفای تعهد ازطرف فروشنده و تأخیر درتحویل می تواند باعث روی آوردن مشتری به یک فروشنده دیگر تنها با یک کلیک گردد. دیگر تنها با یک کلیک گردد. اگر چه این مشکلات می تواند درمدل B2B نیز اتفاق افتد ولی از آن جا که درآ“ حالت یک شرکت نیاز دارد تا برای تجارت درازمدت، طرف قابل اعتمادی باشد درهنگام بروز چنین مشکلاتی، معمولاً مشتری تا حد زیادی شکیبایی نشان دهد درحالی که درمدل B2B این گونه نیست .
ازطرف دیگر از آن جا که بعضاً ممکن است مشتری برای خرید، غیر از قیمت به عوامل دیگری نیز توجه کند(ازقبیل اطلاعات ارائه شده درسایت یا طراحی آن )، لذا سایتهای B2B برای بقاء درعرصه تجارت الکترونیکی ناچارند تا به موارد دیگری نظیر جذابیت سایت، راحتی استفاده از سایت و سرویس خدمات به مشتری نیز توجه نمایند. درخصوص ساختار کلی مدل B2B نیز مدلهای مختلفی تعریف شده است ویکی از معماریهای که برای تجارت الکترونیکی مدل B2B طراحی شده است، معماری سطحی B2B می باشد که یک معماری سطح بالا برای پشتیانی B2B تحت
اینترنت است. شکل (14-2) این معماری را نشان می دهد:
شکل 14-2 معماری سطحی مدل B2B
مفهوم مدل فوق را می توان به این صورت شرح داد: مشتری به صفحه وب سازمان مورد نظر دسترسی پیدا می کند و محصول یاسرویسی راکه درنظر دارد درهنگام اتصال به وب خریداری می کند.
سه جزء اصلی این مدل را به وجود می آورند: اینترنت، دیوارآتش2 و سازمان.
اینترنت محلی است که سازمان با مشتری ارتباط محاوره ای را درآن آغاز می کنند.
دیوارآتش محافظی است که سازمان را ازخطرت محافظت می کند.
سیستم سازمان تراکنشهای کاری را که دروب به وسیله مشتری به وجود می آید، پردازش می کند.
همانطور که درشکل دیده می شود، این مدل یک معماری سطحی برای B2B است، به همین دلیل نیز درحال حاضر مسائلی مانند:
- انواع پولها
- انواع پرداختها
- باروها و سنتهای مختلف
- اشخاصی که مجاز به خریداری هستند
- محصولات فیزیکی و مجازی
- مالیتهای مختلف درکشورهای مختلف
- اطلاعاتی که دردست رقبا قرار می گیرد
- پردازش سفارشات 6 میلیارد نفر وغیره
درطراحی یک معماری دقیقتر برای مدل B2B درحال بررسی هستند.
براساس این معماری سطح بالا تا به حال چندین مدل معماری باجزئیات بیشتر پیشنهاد شده است که یکی از آنها که آینده B2B رانیز پیش بینی کرده و درنظر گرفته است، معماری مذاکرات چند سرویسی1 است. در این مدل مشتری با چند تأمین کننده یا سرویس دهنده مذاکره می کند. هدف اول این معماری اداره کردن و بررسی یک سری محدودیتها برای بدست آوردن یک سری سرویسهای خاص است. هدف دیگر آن ایجاد بررسی یک سری محدودیتها برای بدست آوردن یک سری سرویسهای خاص است . هدف دیگر آن ایجاد یک پروتکل توسعه پذیر (بدون توجه به تعداد سرویسها) برای مدل B2B است.
دراین معماری، مشتری سرویس های موردنیاز را از تهیه کنندگان مختلف تقاضا می کند. این سرویسها براساس نیازهای مشتری محدود می شوند و بنابراین نمی توانند به صورت چند سرویس منتقل ازهم تقاضا شوند. معماری چند سرویسی برای دستیابی به این هدف چندین ارتباط یک به یک موازی راکه با هم همکاری دارند رااجرا میکند، که ارائه دهنده یک سری سرویس است که متقابلاً باهم کار می کنند.
ای معماری که هنوز به صورت استاندارد درنیامده است بااستفاده از یک تسهیل کننده2 عمل می کند این تسهیل کننده ها دراصل ازطرف مشتری قرار می دهند شکل 15-29) نمایش این مدل است.*
شکل 15-2 ارتباط مشتری و تهیه کنندگان درمدل مذاکرات چند سرویسی.
5-2 مقایسه مدل B2B با مدل B2B
جدول 1-2 مدل تجارت B2B و B2C را با هم مقایسه کرده است:
6-2 مدل C2C یا تجارت مصرف کننده بامصرف کننده (مشتری با مشتری)
این مدل همان طور که ازنام آن پیداست بین دو طرف معامله که هر دو مصرف کننده نهایی هستند صورت می گیرد. درحقیقت دراین مدل انواع مزایده ها و مناقصه ها و حراجیها برروی وب انجام می گیردبه این صورت که هر فروشنده ای کالا یاخدمات مورد فروش خود را بروی یک سایت واسطه عرضه می کند و درطرف مقابل نیز خریدار کالا یا خدمات مورد نیاز خود را با مراجعه به سایت واسطه مذکور جستجو می کند و پس از یافتن آن و توافق با فروشنده بر سر قیمت آن، معامله انجام و پول پرداخت و کالا یا خدمات تحویل می گردد و دراین میان سایت واسطه مبلغی را به عنوان کارمزد معامله ازدو طرف اخذ می کند . دراین نوع تجارت الکترونیکی و درسایتهای مدل C2C تقریباً هر نوع کالا یاخدماتی را می توان یافت که یک فروشنده به امید یافتن خریداری برای آن و فروش به بالاترین قیمت آنها را عرضه می کند.
ازمعروفترین و موفقترین شرکتها درزمینه مدل C2C، شرکت eBay می باشد که روزانه درسایت این شرکت میلیونها دلار معامله بین مصرف کنندگان به طور مستقیم انجام میگرد و اگر چه شرکت مذکور حق الزحمه ناچیزی رابابت هر معامله دریافت می کند ولی با توجه به حجم زیاد معاملات صورت گرفته دراین سایت ، درآمد شرکت eBay بسیار بالاست.
جدول 1-2- مقایسه مدلهای تجاری B2B و B2C
موضوع
مدل B2C
مدل B2C
خرید
خریدها در تعداد بالا و قیمتهای پایین هستند
خریدهای کم ولی نقل و انتقال پول در هر معامله در حجم بالا صورت میگیرد.
انگیزه خرید
قیمت، ایفای تعهدات به موقع