دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 92
ارزیابی آبریزش دهان
چه کسی؟ کودک و یا بزرگسال دچار فلج مغزی
چه مواردی؟ مولفه های ارزیابی آبریزش دهان
چرا؟ برای دستیابی به اطلاعات مناسب برای ارزیابی آبریزش دهان افراد
چگونه ؟ از طریق مصاحبه، مشاهده و تستهای ویدیو فلوروسکوپیک [1] (در صورت لزوم) در برخی مراکز، یک تیم کودک یا بزرگسال دارای مشکل آبریزش دهان را ارزیابی می‌کنند وبعد با توافق کلی دستور العمل ها وتوصیه هایی را به فرد یا مراقبین او ارائه می کنند. اعضاء تیم اصلی معمولاً شامل فرد مورد بررسی و خانواده یا مراقبین او، متخصص گوش و حلق و بینی [2]، آسیب شناسی گفتار و زبان، کار درمانگر، متخصص کودکان یا متخصص داخلی و داندانپزشک است.
مشورت با سایر متخصصان مثل نورولوژیست، ارتودنتیست، فیزیولوژیست، فیزیوتراپیست، و یا متخصصین بررسی رشد کودک [3] بسته به فرد مورد بررسی ممکن است لازم باشد.
ارزیابی تیمی امکان در نظر گرفتن همه جانبه شرایط برای تدوین و هماهنگی مناسب یک برنامه مراقبتی را فراهم می کند. برای اجرای توصیه ها، می توان منابع را شناسایی و تعیین کرد.
نقش دندانپزشکان بررسی اکلوژن و سلامت دهان و دندان فرد و ارائه توصیه هایی جهت رسیدگی به مشکلات قابل درمان می باشد. متخصص گوش و حلق و بینی بسندگی مسیر عبور هوا را بررسی و هر گونه انسداد ناشی از انحراف تیغه بینی، وجود لوزه سوم، سینوزیت یا آلرژی را درمان می کند. متخصص کودکان یا داخلی سلامت عمومی فرد و هر گونه تاثیری را که آبریزش دهان روی سلامت عمومی فرد می گذارد مورد ارزیابی قرار می دهد. کار درمانگر یا فیزیوتراپیست بررسی وضعیت بدن (پوسچر) و نشستن را انجام می دهد.
نقش آسیب شناس گفتار زبان گرفتن تاریخچه ای از مشکل فرد، ارزیابی ساختار و عملکرد مکانیزم دهانی- صورتی در کنترل دهان و بلع بزاق و نیز تعیین شرت آبریزش دهان است. علاوه بر این، آسیب شناس گفتار و زبان میزان کارکرد زبانی بیمار و توانایی او را در درک و انجام دستور العملهایی که می تواند برای برخی از انواع درمانها مهم باشد، تخمین می زند.
آسیب شناس گفتار و زبانی که در مدرسه یا مرکزی کار می کند که هیچ تیمی برای انجام یک ارزیابی جامع وجود ندارد، باید با اولین پزشک بیمار جهت تبادل اطلاعات حاصل از ارزیابی ، مشورت کند. رویکردهای درمانی کمکی [4]نیز باید با این پزشک مورد بحث قرار گیرد.
تاریخچه
جریان ارزیابی باید با یک مصاحبه از بیمار و یا مراقبین او شروع شود. نظر آنها در مور میزان و شدت آبریزش دهان باید به عنوان هدف ارزیابی اخیر و همچنین به عنوان قیاسی برای ارزشیابی تاثیر درمان ثبت شود. اطلاعات مربوط به تاثیر اجتماعی آبریزش دهان بر فرد باید مورد توجه قرار گیرد. آگاهی فرد از این مشکل و همچنین انگیزه او برای تغییر این رفتار باید ارزیابی شود.
توصیف آبریزش دهان
آلایر، بلاسکو، هابرفلنر (2002) و کریسدال و وایت (1989) روشهایی را برای توصیف آبریزش دهان پیشنهاد کردند. آنها اظهار کردند که آبریزش دهان خفیف زمانی است که بزاق روی لبها بماند. آبریزش دهان متوسط موقعی است که بزاق روی لبها و چانه دیده شود. وقتی بزاق از لبها و چانه روی لباس بریزد، آبریزش دهان ، شدید است و آبریزش دهان عمیق زمانی است که بزاق روی کتاب، میز یا سایر چیزهایی که جلوی فرد است بریزد.
ارزیابی ساختارهای دهانی- صوتی [5]
ارزیابی شامل مشاهده لبها، زبان و کام به منظور بررسی نواقص ساختاری و تعیین دامنه حرکت این ساختارهاست.
هر گونه الگوی حرکتی غیر طبیعی مثل بلع معکوس [6]یا پیش آمدگی فک [7]بایدمورد توجه قرار گیرد. فرد باید بیش از یک دوره زمانی مورد مشاهده قرار گیرد تا بتوان شدت آبریزش دهان او را به طور قطعی و ثابت تعیین نمود. در صورت امکان لازم است در موقعیتهای مختلف مشاهده شود. این موقعیتها شامل مشاهده فرد در وضعیت نشسته با قرار گیری سر رو به جلو مثل زمانی که فرد در حال صحبت کردن یا تماشا کردن تلویزیون است؛
مشاهده او در حین انجام فعالیتهایی که نیازمند تغییر وضعیت سر است و نیز مشاهده فرد در هنگام خوردن می باشد. در صورتی که شخص در سایر موقعیتها نیز آبریزش دهان داشته باشد، مثلاً هنگامی که مشغول انجام فعالیتی روی زمین است، باید در آن موقعیتها نیز مورد مشاهده قرار گیرد. تعیین میزان آبریزش دهان در هر موقعیت باید صورت گیرد. این مورد می تواند با گزارشهایی که توسط فرد یا مراقبین او داده می شود مقایسه شود و این اطلاعات باید برای مقایسه با میزان آن پس از درمان ثبت گردد.
ارزیابی بلع
تلاش فرد هنگام بلع بزاق باید مورد مشاهده قرار گیرد. هر گونه رفتار غیر طبیعی مثل مشکل در بستن لبها، بلع معکوس، مشکل با شکل و اندازه لقمه یا راندن آن به سمت حلق باید مورد توجه قرار گیرد. وضعیت بلع مایعات و سایر مواد نیز باید بررسی شود. در صورتی که علائمی از آسپیره کردن ، کیفیت صوتی نمناک [8] سرفه و یا خفگی [9]وجود داشته باشد، بررسی ویدئو فیلوروسکوپیک بلع یا سایر بررسیهای ابزاری مربوط به توانائی بلعیدن باید انجام شود .
ارزیابی زبانی [10]
ارزیابی عملکرد زبانی باید با توانایی های فرد شامل میزان مشکل حرکتی او، هماهنگ باشد. این مورد برای فراهم کردن یک برنامه درمانی مناسب، مهم است. برای یک کودک یابزرگسال دچار مشکل حرکتی خفیف و تولید گفتار طبیعی یا دیزارتری خفیف ارزیابی استاندارد رسمی می تواند انجام شود. بالعکس، برای فردی که دچار مشکل در پاسخگویی از طریق گفتار یا اشاره کردن است، ارزیابی با چالش های فراوانی همراه است. بخشهایی که در ادامه خواهد آمد شامل پیشنهاداتی است برای ارزیابی بیمارانی بامشکل حداقل متوسط در حرکات ظریف و دیزارتری متوسط .
نوزادان و کودکان
چه کسی؟ نوزاد یا کودک دچار فلج مغزی
چه مواردی؟ ارزیابی توانایی های زبانی
چرا ؟ برای تعیین اینکه آیا رشد زبانی فرد با توجه به سن تقویمی و سطح شناختی او طبیعی است یا غیر طبیعی
چگونه ؟ گزارش والدین؛ مشاهده تعاملات کودک و والدین؛ روشهای ارزیابی رسمی و استاندارد
در بسیاری از موارد، درمانگر مجبوراست که حداقل تا حدی به گزارش والدین یا مراقبین برای کسب اطلاعاتی در مورد سطح زبان درکی و بیانی نوزاد یا کودک، تکیه کند. مشاهده تعاملات بین والدین/ مراقبین و کودک/ نوزاد نیز می تواند کمک کننده باشد. در بعضی موارد ، لازم است که از مراقب در مورد شیوه ارتباطی کودک برای بیان نیازهای اولیه اش مثل اظهار درد، گرسنگی و یا ناراحتی سوال شود. بوکلمن و سرایدا(1998) سه ساختار اساسی برای ارتباط پیشنهاد کرده اند که شامل علائم جلب توجه، پذیرش و رد می باشد. یاد گیری شیوه انتقال این موارد بسیار مهم است. وقتی درمانگر سوال می کند "کودک چه چیزهایی را می فهمد" پاسخ مراقب معمولاً این است "او هر چیزی را که بگویم متوجه می شود" . فهرست کردن سیستماتیک مواردی که نوزاد یا کودک واقعاً‌درک می کند و روش های پی بردن به این موارد بسیار مهم است. برخی کودکان وقایع را بیشتر از طریق اتفاقات روزمره یا راهنماهای بینایی درک می کنند تا کلمات . به عنوان مثال ممکن است کودکی معنای جمله " الان موقع آماده شدن برای مدسه است" را متوجه نشود اما با آمدن اتوبوس یا دیدن کوله پشتی اش به معنای آن پی ببرد.
اگر کودک زبان شفاهی داشته باشد، یک نمونه زبانی شامل حداقل 50 گفته باید گرفته شود و براساس روش میلیر( 1981) مورد تحلیل قرار گیرد. برای برخی از کودکان حداقل چند روش ارزیابی استاندارد رسمی می تواند به کار رود اگر چه شیوه پاسخ ممکن است نیاز به تغییر داشته باشد. به عنوان مثال، کودکی که نمی تواند به تصاویر اشاره کند، با نگاه کردن به آنها می تواند پاسخ درست را انتخاب کند. لیستی از آزمون های مناسب موجود برای کودکان زیر 3 سال در جدول 3-2 آمده است. این لیست شامل ابزارهایی است که از لحاظ تجاری در دسترسند ولی ؟
بزرگسالان
چه کسانی؟ بزرگسالان دچار فلج مغزی
چه مواردی ؟ ارزیابی توانایی های زبانی
چرا؟ برای تعیین اینکه آیا رشد زبان با توجه به سن تقویمی و سطح شناختی فرد طبیعی است یا غیر طبیعی
چگونه ؟ گزارش والدین؛ مشاهده تعاملات والدین و کودک؛ روشهای ارزیابی رسمی استاندارد شده .
ارزیابی عملکرد زبانی بزرگسالان مثل نوزادان و کودکان می تواند از طریق مصاحبه با والدین یا مراقب او و یا از طریق ارزیابی مستقیم صورت گیرد. اگر فرد زبان بیانی داشته باشد، باید یک نمونه گفتاری شامل حداقل 50 گفته از او گرفته شود و مطابق با روشهای ارائه شده توسط میلر (1981) مورد تحلیل قرار گیرد. در ارزیابی مستقیم ، ممکن است فرد توانایی پاسخگویی کلامی یا اشاره کردن را نداشته باشد و به همین دلیل تغییراتی در شیوه پاسخگویی اعمال شود مثلاً از جهت نگاه یا اشاره کردن به اعداد برای انتخاب یک تصویر از بین 4 تصویر استفاده شود. با این وجود ، هر تغییری که در شیوه پاسخگویی صورت گرفته ، باید در گزارش نتیجه آزمون آورده شود. جدول 4-2 لیستی از آزمونهایی را ارائه می دهد که می تواند برای افراد دچار درگیری حرکتی متوسط تا شدید و دیزآرتری متوسط تا شدید مناسب باشد. البته این لیست، یک فهرست کامل از تمام ارزیابیهای زبانی موجود، نیست.
تخمین صحیح سطح عملکرد زبان درکی و بیانی فرد و توصیف نقاط ضعف و قوت او ، به درمانگر جهت تعیین اهداف و روشهای درمانی مناسب کمک خواهد کرد. این موارد به تعیین پیش آگهی درباره رشد ارتباط کلامی واینکه کدامیک از سیستم های ارتباطی آلترناتیو می تواند مناسب باشد نیز کمک می کند.
جدول 4-2 روشهای ارزیابی عملکرد ارتباطی برای افراد بالای 3 سال
آزمون واژگان تصویری پی بادی [11]
برای ارزیابی واژگان درکی به کار می رود. وقتی یکی از موارد اسم برده می شود فرد باید به یکی از چهار تصویر سیاه و سفید اشاره کند. کتابچه راهنما، نمره استاندارد، [12]، رتبه های صدکی [13] و هم ارزهای سنی [14]را در اختیار آزمودنی قرار می‌دهد. این آزمون امکان مقایسه تفاوت بین نمره استاندارد را با آزمون واژگان بیانی فراهم می کند و برای افراد 2 سال و 6 ماهه تا 90 سال و 11 ماهه مناسب است.
آزمون واژگانی بیانی [15]
واژگانی بیانی را از طریق درخواست از فرد برای نامیدن تصاویر رنگی ارزیابی می کند. کتابچه راهنما...... . این آزمون ...... با آزمون واژگان درکی پی بادی III فراهم می کند و ...
آزمون واژگان بیانی تصویر تک کلمه- ویرایش شده [16]
برای ارزیابی واژگان بیانی به کار می رود. کودک تصاویر سیاه و سفید را می نامد. کتابچه راهنما... برای کودکان 2 تا 11 سال و 11 ماه مناسب است.
معیار زبانی پیش دبستانی [17]
برای ارزیابی مهارتهای زبان درکی و بیانی به کار می رود. تصاویر رنگی هستند. کتابچه راهنما... نمره زبانی کامل به دست می آید.
محدوده سنی برای اجرای این آزمون از تولد تا 6 سال و 11 ماه است.
ارزیابی بالینی پایه های زبانی- پیش دبستانی [18]
توانایی های زبان درکی و بیانی کودکان 3 ساله تا 6 سال و 11 ماهه راارزیابی می کند. تصاویر رنگی هستند. نمره های استاندارد زیر آمون، نمره های استاندارد زبان درکی و بیانی، صدکها، [19]و نمره هم ارز سنی را در اختیار آزمونگر قرار می دهد.
ارزیابی بالینی پایه های زبانی-4 [20]
توانایی های زبانی... افراد 5 ساله تا 21 سال و 11 ماهه را ....
آزمون موفقیتهای [21]ردی پی بادی [22]
دارای زیر آزمونهایی است که اطلاعات عمومی، بازشناسی خواندن [23]، درک مطلب، ریاضیات، هجی کردن (املاء) و بیان نوشتاری (انشاء) [24]را مورد ارزیابی قرار می دهد. زیر آزمونهای اطلاعات عمومی نیازمند پاسخهای کلامی است. این آزمون روی پایه های فردی [25]اجرا می شود و برای افراد 5 ساله تا 22 و 11 ماهه مناسب است. هم ارزهای سنی و مقطع تحصیلی می تواند برای بزرگسالان در هر سنی گزارش شود. کتابچه راهنما هم ارزهای سنی و مقطعی تحصیلی [26] ، نمره های استاندارد براساس سن و مقطع تحصیلی و صدکها و Stanines را در اختیار آزمونگر قرار می دهد.
آزمون توانائیهای روانی- زبانی ایلنوی [27]
اگر چه این تست منسوخ شده، سه زیر آزمون آن برای ارزیابی افراد دچار درگیری های حرکتی هنوز مورد استفاده قرار می گیرد. برای زیر آزمون درک شنیداری آن فقط پاسخهای بله/ خیر کافی است . زیر آزمون حافظه بینایی و شنیداری نیز شاخصهای مناسبی برای این دو مهارت هستند و به توانایی های حرکتی فرد بستگی دارند. براساس نمرات خام، هم ارزهای سنی می توانند گزارش شوند. این آزمون برای افراد 2 سال و 4 ماه تا 10 سال و 3 ماه هنجار شده است.
چک لیست تعاملی برای ارتباط مکمل[28]- ویرایش شده [29]
آزمون غیر گفتاری [30]
یک آزمون زبان درکی و بیانی برای کودکانی است که صحبت نمی کنند. برای کودکان دچار ناتوانائیهای چند گانه استاندارد شده است و یک نمره هم ارز در پیشرفتهای ماهانه از صفر تا 48 ماه را ارائه می دهد.
ملاحظات لازم برای تعیین پیش آگهی
چه کسانی؟ آسیب شناسان گفتار و زبانی که یک برنامه درمانی را برای کودک و یا بزرگسال دچار فلج مغزی تدوین کرده‌اند.
چه مواردی ؟ فاکتورهایی که باید هنگام تعیین پیش آگهی برای بهبود افراد دچار فلج مغزی مورد توجه قرار گیرد.
چرا؟ به منظور تعیین اینکه آیا فرد مورد نظر کاندیدای درمان هست یا نه و اگر هست به منظور تعیین و تعریف اهداف درمانی بلند مدت و کوتاه مدت مناسب
چگونه؟ با مشخص کردن اهداف متناسب با مراجع به طوری که این اهداف واقع بینانه و دست یافتنی و با در نظر گرفتن تفاوتهای مهم فردی باشند .
پیش از مبادرت به درمان، بر آوردی از پیش آگهی مراجع برای درمانگر بی نهایت مهم است و در صورتی که فرد یا مراقبین او قادر به درک این اطلاعات باشند باید این برآورد با آنها در میان گذاشته شود. مبحث بعدی، فاکتورهایی را مشخص می کند که هنگام تعیین پیش آگهی باید مورد توجه قرار گیرند.
تاریخچه طبیعی اختلال
تاریخچه طبیعی اختلال بنیادی، در این مورد ، فلج مغزی ، باید هنگام تعیین پیش آگهی مورد توجه قرار گیرد ، به عنوان مثال، در مورد فردی که عمدتاً تون عضلانی اسپاستیک همراه بادرگیری خفیف یا متوسط را نشان می دهد، انتظار می رود که توانایی تولید گفتار را کسب نماید. از سوی دیگر، پیش آگهی در مورد افراد دچار درگیری‌های شدید در حرکات درشت، ظریف و حرکات دهانی ، برای ایجاد ارتباط کلامی کارا چندان خوب نیست. به علاوه ، همین طور که سن افراد دچار درگیری حرکتی شدید بالاتر می رود، احتمال خطر پسرفت درتوانایی های گفتاریشان، خصوصاً با توجه به نقش حمایت تنفسی برای تولید گفتار، افزایش می یابد.
افرادی که الگوی حرکتی شان بیشتر از نوع اتتوز است، ممکن است ابتدائا با درگیری حرکتی دهانی شدید دیده شوند اما بعداً با افزایش توده عضلانی بدن و افزایش هماهنگی حرکتی، علائمی از بهبود در آنها دیده شود. لازم است که این افراد هرچه سریعتر به یک سیستم ارتباطی مکمل- جایگزین مجهز شوند. با این وجود، همچنان لازم است که نظارت بر روند تکامل حرکتی دهانی این افراد صورت گیرد و مداخلات درمانی مناسب برای به حداکثر رساندن تغییرات عملکردی، اعمال شود. افراد دچار آتاکسی که اختلالی ناشی از یک آسیب ایستا و غیر پیشرونده است ، تمایل دارند که در زمینه ارتباط عملکردی، کارکرد مناسبی از خود نشان دهند خصوصاً زمانی که ثبات و توده عضلانی قابل قبولی به دست آورده اند. آنها نیازمند رسیدگی و مداخلات درمانی در همان سالهای اولیه می‌باشند.
افراد دچار اختلال بلع خفیف عموماً با گذشت زمان علائمی از بهبود و پیشرفت را نشان خواهند داد. اشخاص دارای اختلال بلع متوسط تا شدید در معرض خطر افزایش آسپیراسیون هستند. طبق تجربه نویسنده، احتمال این خطر در طول دوران رشد سریع یا هنگامی که فرد به دلیل ابتلا به هر بیماری، ضعیف شده یا در دوران عدم تحرک او بیشتر می شود. با افزایش سن این افراد نیز احتمال خطر پیشرفت در مهارتهای تغذیه ای شامل شروع آسپیراسیون افزایش می یابد. سایر عوامل، مثل سلامت دندان و وضعیت تغذیه ای این اشخاص نیز مهم است.
پیش آگهی یا بهبود اختلالات زبانی افراد دچار فلج مغزی تا حدی بستگی به سطح عملکرد شناختی فرد دارد. فاکتور مهم دیگر میزان تحریک موجود در محیط است.
درمان تشخیصی
ایجاد تغییرات مثبت در تولید گفتار با به کار بردن تکنیکهای درمانی مبتنی بر تشخیص حین ارزیابی، شاخص مناسبی برای پیش بینی موفق بودن یک برنامه درمانی است. به عنوان مثال، اگر حمایت تنفسی با تغییر وضعیت بدن بهتر شود یا وضوح گفتار با گرفتن سوراخهای بینی یا با به کار بستن میزان تلاش بیشتر افزایش یابد، در این صورت می توان چنین تمهیداتی را در برنامه درمانی مورد نظر به منظور ایجاد تغییر به کار گرفت. علاوه بر این ، اگر آبریزش دهان با تغییر وضعیت بدن کاهش یابد یا بلع مایعات با کم کردن اندازه هر جرعه، بهتر و راحت ترشود، در این صورت این موارد نیز جزء شاخص های مثبت خواهند بود.
این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید
