در این مقاله بر آن هستیم یکی از نوین ترین و کارآمدترین نرم افزارهای
سیستم عامل ( Operating System ) شبکه ،
محصول شرکت مایکروسافت
به نام
(Windows Server 2003) را حضورتان معرفی نماییم.
اما پیش از هر چیز یادآوری مفاهیم اولیه شبکه می تواند برای درک بهتر این مقاله سودمند باشد.
اصولاً شبکه گروهی از رایانه ها و دستگاه های متعلق به آن است که به یکدیگر متصل شده اند. این اتصالات و همبندی می تواند به روش های مختلفی صورت گیرد.
ـ شبکه باسیم ( Wired LAN ) که از انواع خطوط ارتباطی برای اتصال رایانه ها به هم استفاده می کند. این خطوط می تواند خطوط مخابراتی و یا کابل هایی مانند Coaxial , UTP / STP , Fiber-Optic , … باشد.
ـ شبکه های بی سیم ( Wireless ) در اندازه های کوچک و بزرگ که از امواج الکترومغناطیس – مانند امواج رادیویی - برای برقراری ارتباط سیستم ها استفاده می کند.
به طور کلی مجموعه شبکه های خصوصی ( Private ) و شبکه عمومی ( Public ) تشکیل یک شبکه گسترده را می دهند. در شبکه خصوصی نوع اتصالات و تجهیزات شبکه بوسیله یک شرکت یا اداره تعیین شده و مدیریت آن نیز بر عهده همان اداره می باشد ولی شبکه عمومی همان شبکه مخابراتی کشور است.
اصولاً مهمترین کاربرد شبکه ها از هر نوع که باشند اشتراک منابع ـ Resource Sharing ـ می باشد تا بوسیله آن رایانه ها بتوانند از امکانات یکدیگر استفاده نموده و اطلاعات را جابجا کنند.
شبکه ها از نظر اندازه به چند نوع تقسیم می شود:
1 ـ شبکه محلی:LAN -) Local Area Network (
عبارتست از دو یا چند رایانه که در یک مکان محدود توسط خطوط ارتباطی به یکدیگر متصل شده اند.
2 ـ شبکه ابر شهر: MAN - Metropolitan Area Network) ( مجموعه چند شبکه محلی که در گستره ای تا 75 کیلومتر قرار داشته و بوسیله امکانات مخابراتی مانند ارتباطات ماهواره ای و یا ریز موج ها یا - Microwave به یکدیگر متصل شده اند. این نوع شبکه ها از حیث اندازه و سرعت ما بین LAN و WAN ها قرار می گیرند.
3 ـ شبکه گسترده: (WAN - Wide Area Network ) شبکه گسترده ای که می تواند شامل چندین LAN و MAN بوده و بدون محدویت ، نواحی جغرافیایی مستقل را به یکدیگر متصل می کند.
4 ـ شبکه اینترنت Internet:
شبکه ای جهانی برای اتصال رایانه ها به یکدیگر و تبادل اطلاعات ما بین آنهاست.
شبکه ها از حیث هم بندی هندسی یا Topology که پیکر بندی فیزیکی شبکه را معین می کند به گونه های متفاوتی مانند :
ستاره ( star ) حلقوی ( ring ) خطی ( bus ) درختی ( tree ) و .... تقسیم بندی می شوند.
به صورت کلی میتوان تقسیم بندی شبکه های کامپیوتری از لحاظ نرم افزاری را به این نحو بیان نمود:
1 ـ شبکه های با معماری نظیر به نظیر Peer-to-Peer Architecture:
2 ـ شبکه های با معماری سرویس دهنده ـ سرویس گیرنده Client / Server Architecture
ما از این نقطع به بعد سعی داریم به طور اخص در مورد شبکه های Client/Server مباحثی را مطرح کنیم.
- سرویس دهنده یا Server :
رایانه سرویس دهنده معمولا رایانه شخصی ( PC : Personal Computer ) یا ریز رایانه ( Mini Computer ) و یا رایانه بزرگی (Mainframe) است که بوسیله یک سیستم عامل ویژه در یک برنامه زمانبندی شده مدیریت شبکه و منابع آن را در اختیار دارد.
وظایف این رایانه عموماً عبارتند از : مدیریت داده ها ، خطاها و منابع و تعیین نحوه اشتراک آنها ، رسیدگی به درخواست کاربران مختلف ، مدیریت زمان ، تعیین سیاست های امنیتی وغیره.
- سرویس گیرنده یا Client :
رایانه های سرویس گیرنده نیز می توانند یک رایانه شخصی کامل یا فقط یک پایانه ( Terminal ) و کنسول (Console) باشد.
در شبکه های بدین شکل بویژه آنهایی که با نرم افزارهای شرکت مایکروسافت راه اندازی شده اند بر روی رایانه سرویس دهنده فضایی به عنوان دامنه یا Domain تعریف می شود که کلیه اطلاعات رایانه های تحت پوشش این دامنه ، سیاست های امنیتی ، سرویس ها ، کاربران و منابع شبکه در درون آن تعریف می گردد. یک سرویس دهنده می تواند شامل چندین دامنه باشد و از این روست که رایانه سرویس دهنده را گاهی کنترل کننده دامنه یا Domain Controller- ِِDC نیز می نامند.
همانگونه که گفته شد رایانه های سرویس دهنده ( Server ) در شبکه های با معماری بدین شکل باید دارای سیستم عامل ویژه ای باشند که معروفترین آنها عبارتند از UNIX وLINUX که محصول پژوهش های دانشگاهی میباشند ، NETWARE محصول شرکت NOVELL و Windows NT ، Windows 2000 Server / Advanced server و جدیدترین آنها Windows Server 2003 که در این نوشتار قصد بررسی آن را داریم.
یادآوری مفاهیم اولیه بالا بعنوان یک مقدمه می تواند سودمند باشد اما از آنجا که شکافتن هر یک از موارد گفته شده خود منجر به مباحثی طولانی خواهد شد از توضیح بیش از این حد صرف نظر خواهیم کرد.
ذکر نکاتی درباره ویژگی های Windows Server 2003
ابتدا فهرست وار موارد مهمی را که در این سیستم عامل وجود داشته و بعضا جدید نیز می باشند بر خواهیم شمرد:
1 ـ " Active Directory " مولفه اصلی و مرکزی سیستم عامل های سرویس دهنده ویندوز بوده و ابزاری برای مدیریت شناسه ها کاربران و ارتباطات ما بین آنها.
2 ـ سرویس های برنامه های کاربردی ( Application Services ) پیشرفت های زیادی در ویندوز 2003 داشته است که بدین وسیله تسهیلات فراوانی در توسعه و ایجاد برنامه های کاربردی بوجود آمده و این امر خود منتهی به کاهش هزینه های نگهداری و هزینه های مالکیت شده است.
3 ـ فن آوری های خوشه ای ( Clustering Technologies ) که بهبود هایی اساسی در قابلیت دسترسی ( Availability ) ، شاخص سازی ( Scalability ) و قابلیت مدیریت ( Manageability ) پدید آورده در ویندوز 2003 بسیار ساده تر و قدرتمند تر راه اندازی شده است که ویژگی های پیشرفته شبکه ای و قابلیت های بسیار خوبی در شناخت و اصلاح مشکلات و همچنین بهینه سازی زمان کاری سیستم بوجود آورده است.
4 ـ ویندوز 2003 عملکرد بهتری در سرویس های پرونده و چاپگر
( File and Print Services ) بوجود آورده و موجب کاهش چشمگیر هزینه نگهداری ( TCO ) شده است.
5 ـ در ویندوز 2003 سرویس های اطلاعات اینترنت Internet Information System بطور کامل مورد بازنگری قرار گرفته و نسخه شماره 6 با معماری نوین ارائه شده است تا پاسخگوی نیازهای روز افزون مشتریان عمده ، ارائه دهندگان سرویس اینترنت ( ISP: Internet Service Providers ) و نیز فروشندگان مستقل نرم افزار(ISV : Independent Software Vendors) باشد.
6 ـ در ویندوز 2003 فن آوری " Kerberos " که ابزاری برای شناسایی و تصدیق ( Authentication ) بوده و برای رسیدگی به هویت کاربران و میزبان ( Host Identity ) بکار می رود ، روش اصلی فرآیند Authentication می باشد.
7 ـ در ویندوز 2003 سرویس های مدیریتی (Management Services) بسیار ساده تر نصب ، راه اندازی و پیکر بندی می شود و با تمرکز و سفارشی شدن (Centralized / Customized) هر چه بیشتر هزینه های نگهداری را کاهش می دهند.
8 ـ بهبود در امکانات شبکه ای و ارتباطی و ویژگی های نوین آن در ویندوز 2003 ، قابلیت تطبیق و چند کاره بودن ( Versatility ) و مدیریت و استقلال زیر ساخت های شبکه (Network Infrastructures) را که در خانواده سیستم عامل های سرویس دهنده ویندوز بنیاد نهاده شده بود ، هر چه بیشتر گسترش داده است.
9 ـ قابلیت های امنیتی (Security) نوین و توانای ویندوز 2003 آن را به زمینه و شالوده ( Platform ) قدرتمندی برای انجام امور تجاری بدل کرده است. بوسیله آن می توان بهره برداری بیشتری از سرمایه گذاری ها و تجهیزات موجود رایانه ای و Information Technology سازمان ها نموده و تسهیلات زیادی در کار همکاران ، مشتریان و تامین کنندگان آن سازمان بوجود آورد.
10 ـ مدیریت ذخیره سازی (Storage Management ) در ویندوز 2003 دارای ویژگی های نوین و پیشرفته ای است که آن را برای مدیریت و نگهداری دیسک ها ، تهیه پشتیبان وبازسازی (Restore ) داده ها و اتصال به شبکه های ذخیره سازی Storage Area Network بسیار ساده تر و قابل اطمینان تر ساخته است.
11 ـ مولفه پایانه سرویس دهنده ( Terminal Server ) زمینه ای بسیار مطمئن تر ، با قابلیت گسترش و مدیریت بیشتر برای محاسبات در طرف سرویس دهنده (Server-based computing) ایجاد کرده است. گزینه های نوینی برای نصب و راه اندازی برنامه های کاربردی ، دسترسی کارا و موثرتر به داده ها در پهنای باند های کوچک
(Low bandwidths) پیشرفت و بهبود میزان ارث پذیری ( Value of Legacy ) و دستگاه هایی با وزن کمتر از دستاوردهای این ویندوز می باشد.
12 ـ سرویس های رسانه ای ویندوز ( Microsoft Windows Media Services ) بخش سرویس دهنده فن آوری های رسانه ای ویندوز می باشد که برای توزیع صوت و تصویر دیجیتال در اینترانت ها و اینترنت بکار می رود. سرویس های رسانه ای ویندوز 2003 یکی ازاطمینان بخش ترین ، گسترش پذیرترین ، قابل مدیریت ترین و اقتصادی ترین روش ها برای پخش های همزمان ( Streaming ) صدا و تصویر می باشند.
13 ـ سرویس های عمده تسریع ، اکتشاف و یکپارچه سازی
(Enterprise UDDI : Universal Description, Discovery and Integration ) یافتن ، به اشتراک گذاشتن و استفاده دوباره سرویس های XML Web و دیگر منابع قابل برنامه نویسی را سهولت بخشیده است. این قابلیت هاست که دلیل وجودی سناریوهای اصلی وهسته (Core Scenarios) و مزیت ها و ویژگی های سرویس های UDDI می باشد.
14- ( Relationships ) برای بوجود آوردن محیط های شبکه ای(Network environments ) می باشد. این مورد درویندوز 2003 بهینه سازی ، تکمیل و نوسازی شده است.
بطور خلاصه می توان گفت این ویندوز از ترکیب ویندوزهای XP - Professional و 2000Advanced Server و بعلاوه قابلیت های فراوان نوینی، بوجود آمده است.
ویندوز 2003 دارای ویرایش های مختلفی است که در برگیرنده 4 ویرایش اصلی و دو نسخه جانبی است ، که به شرح ذیل می باشند :
لازم به توضیح است که ویرایش های شماره 2و3 دارای دو نوع مختلف 32 بیت و 64 بیت می باشند.
ـ نوع اول " Windows Server 2003 , Standard Edition": سیستم عامل ایده آل و چند کاره ای است که می تواند برای رفع نیازهای سازمان ها با هر اندازه و بویژه بنگاه های تجاری کوچک و گروه های کاری مورد استفاده قرار بگیرد.
مشخصات رایانه ای که این ویرایش قابل نصب بر روی آن است باید به صورت ذیل باشد:
شامل 39 صفحه Word
دانلود تحقیق مفاهیم اولیه ویندوز سرور 2003 و سرویسهای آن