زمین گهواره ذهن است ولى تا ابد نمى توان در گهواره زندگى کرد.کنجکاوى بشر در شناخت محیط پیرامون خویش و خواست انسان براى تسلط و نفوذ روزافزون بر طبیعت از یک طرف و آرزوى وى براى سفر به آسمان هاى پهناور از طرف دیگر باعث شده است تا توجه خاصى به فضا داشته باشد و با ایجاد امکانات بیشتر از حوزه حیات خویش نیز فراتر رود و درصدد تسلط بر محیط هایى باشد که امکان بقا در آنجا حداقل است. از سویى دیگر درک پدیده ها و عوارض زمینى و فضاى پیرامون آن، کسب اطلاعات بیشتر در مورد ناشناخته هاى زمین، جو زمین، سیارات، ستارگان، اجرام سماوى، صور فلکى و حرکت آنها و همچنین ایجاد ارتباطات و انجام مخابرات آسان تر و بسیارى از امور دیگر بیش از پیش دستیابى به فضا را الزام آورتر کرده است.
حداقل ۷۰۰ سال از عمر موشک مى گذرد. در قرن سیزدهم بود که چینى ها نخستین تیرهاى آتشین ضبط شده در تاریخ را پرتاب کردند و مغول هاى مهاجم را به وحشت افکندند. چینى ها در جنگ پین کینگ در سال ۱۲۳۲ میلادى سلاح هاى آتشین را که بر سر خود آتش داشتند علیه تاتارها به کار گرفتند. در این سال ها توسط یک نفر ایتالیایى به نام فونتانا راکتى اختراع شد که داراى محرک بود. این راکت در آن زمان چندان عملى نبود و تخریب چندانى نداشت و بیشتر اثر روانى آن در ایجاد ترس در دشمن مورد نظر بود.
اولین راکت به مفهوم امروزى توسط شاهزاده حیدرعلى در هندوستان ابداع شد که این راکت در نیمه دوم قرن ۱۷ علیه انگلیسى ها به کار گرفته شد. این راکت ها لوله هایى از آهن و ماده اصلى آن را باروت تشکیل مى داد و وزن این راکت ۳ تا ۵ کیلوگرم و طول آن ۲۰ و قطر آن ۵ سانتى متر با برد حدود ۵/۲ کیلومتر بود که طول راکت در مجموع با قطعات چوبى به ۳ متر مى رسید. همچنین پایدارى این راکت ها در پرواز توسط قطعاتى از چوب بامبو که به بدنه آن متصل بود تامین مى شد که این قطعات چوبى عملى شبیه بالک هاى کنترلى در موشک هاى امروزى را انجام مى دادند. در جنگى که در هندوستان بین ارتش انگلیس و حیدرعلى اتفاق افتاد، ارتش حیدرعلى با به کارگیرى ۵ هزار راکت انداز ابداعى خود شکست سختى بر ارتش انگلیس تحمیل کرد و انگلیس و غرب به رغم داشتن زمینه هاى مساعد در تهیه اسلحه فعالیت چشمگیرى در تحقیقات موشکى نداشتند. اما در این جنگ تعدادى از راکت هاى سالم به وسیله یکى از افسران انگلیسى به نام ویلیام کنگرو جهت تجزیه و بررسى به انگلستان ارسال شد. این افسر پس از بازگشت به انگلیس در سال ۱۸۰۴ به ریاست کارخانه موشک سازى که تازه در ولویچ تاسیس شده بود انتخاب شد و نتیجه فعالیت وى موجب پیدایش راکتى به نام خود او شد که طول بدنه فلزى کنگرو ۱۰۷ سانتى متر بود و قطر آن ۱۰ سانتى متر که با سر دوکى شکل به چوبى به طول ۶/۴ متر و قطر ۸/۳ سانتى متر وصل شده و وزن آن در حدود ۵/۱۴ کیلوگرم بوده و برد آن ۸/۱ کیلومتر بود که با تغییرات انجام شده به ۷/۳ کیلومتر افزایش یافته است و با استفاده از این راکت ها ارتش انگلیس در سال ۱۸۰۵ شهر بولونى فرانسه را با پرتاب ۲۰ هزار راکت و در سپتامبر سال بعد شهر کپنهاگ را با پرتاب ۴۰ هزار راکت به ویرانه تبدیل کرد.
• پیشتازان صنعت موشک
۱- کنستانتین، ادوارد ویچ و تسیولکوفسکى
تسیولکوفسکى در ۱۷ سپتامبر ۱۸۵۷ در دهکده ایزوسک در شهر کوچک کالوگا، ۱۶۰ کیلومترى مسکو در جنوب غربى روسیه به دنیا آمد. این دانشمند ضمن اینکه در روسیه پدر راکت شناخته شده، به علت ارائه نظریات و تئورى هاى باارزش نسبت به گذشتگان خود در زمینه چگونگى دسترسى به ستارگان، پدر غیرقابل انکار کیهان نوردى نیز است.
او از سنین نوجوانى به علوم فیزیک و هوانوردى اشتیاق فراوان داشت و در ۱۶ سالگى براى شرکت در سمینارى در مورد علوم و ریاضیات به مسکو رفت و در راستاى علاقه مندى به این دو رشته بود که در مدرسه دهکده بوروسک در ۹۰ کیلومترى جنوب شرقى مسکو شغل معلمى ریاضیات و فیزیک را قبول کرد و در این شغل مطالعات جدى و فراوانى در مورد کیهان شناسى نمود و محل سکونت خود را به مرکز تحقیقات نسبتاً بزرگى تبدیل و مدل هاى مختلف راکت را جمع آورى کرد. او از جمله نخستین انسان هایى بود که دریافت موشک وسیله اى براى گریز از زمین است.
تاریخچه موشکی ایران
تلاش های ایران برای ساخت موشک های بالستیک با برد زیاد و توپخانه هایی با برد بالا را میتوان به سه دوره زمانی تقسیم کرد.دوره اول بین سال های(1977- 1979).دوره دوم در خلال جنگ با دشمن بعثی حوالی سالهای(1980- 1988) و دوره سوم بعد از جنگ در سال(1988)به بعد.
از مرحله دوم به بعد ساخت موشک وارد فاز جدیدی شد و ساخت و طراحی موشک ها به تعداد بالا و همزمان با شرایط خاص انجام شد.(میتوان عنوان کرد که با توجه به اینکه ایران در خلل جنگ 8 ساله تاثیر موشک های بالستیک و فناوری موشکی را درجنگ و استراتژی دفاعی به خوبی درک کرد و بعد از جنگ به سمت استراتژی دفاع موشکی نامحدود روی ورد).
بعد از پایان جنگ ایران کوشید که با کمک گرفتن از مهندسین خارجی برزگ که از کشور خود رانده شده و یا بیکار بودند به توسعه فناوری موشکی خود بپردازد.برنامه موشکی ایران به سرعت پیش رفت و باعث حیرت جهانیان گشت.
سوخت جامد
پایه و شالوده اصلی استفاده از این نوع سوخت موشک های عقاب و شاهین 2 بودند.
ایران از این فناوری به صورت سیتماتیک برای تولید توپخانه های صحرایی خود استفده کرد که باعث ساخت توپخانه های گروه فجر,نازعات و زلزال گردید.تلاش های اولیه به پشتوانه کمک های فنی و تکنولوژیکی چین انجام شد.در همین راستا کارخانه های مونتاژ و تولید صنعتی زیادی در خلال سال های 1991 تا 1992 ایجاد شد.ایران با سرعتی باور نکردنی از چین پیشی گرفت و در ساخت این محصولات از کمک چین بی نیاز گشت.
سوخت مایع
بعد از جنگ,ایران به ازمایش موشک هایی با سوخت مایع روی اورد از جمله موشک اسکاد-بی که به وسیله مهندسی معکوس ساخته شده بود.نمونه بومی موشک اسکاد-بی به نام شهاب-1 شناخته میشد که دوباره طراحی و ساخته شده بود.
بعد از شهاب 1 نوبت به شهاب 2 بود که از روی موشک اسکاد-سی طراحی و تولید شده بود.اخرین موشک از این گروه در حال حاضر موشک شهاب 3 است.تمامی این برنامه ها با کمک های فنی روسیه و کره شمای انجام شد.ایران طرح های زیادی را برای ساخت موشک های شهاب 4(موشکی برای حمل ماهواره),موشک شهاب 5 و شهاب 6 در دست اجرا دارد که اطلاعات کمی از انها وجود دارد و شاید نوع 5 و 6 ان وجود خارجی نداشته باشند.طبق برخی گمانه زنی ها ایران برای گسترس موشک های خود از موشک کره ای تیپدانگ 2 که در چهارم جولای سال 2006 ازمایش شد استفده میکند(اینها همگی حدس و گمانه زنی هایی است که توسط سرویس های اطلاعاتی غربی بیان شده است).
گروه موشک های تاکتیکی ایران
موشک فاتح-110:
موشک فاتح-110 یکی از پیشرفته ترین موشک های بالستیک برد کوتاه است که با دقتی 10 متری قدرت زیادی در نبرد های نزدیک به نیروهای مسلح میبخشد.این موشک بردی 200 کیلومتر در نوع اول و 250کیلومتری در نوع دوم دارد.
موشک چند کلاهکه فجر 3:
موشک چند کلاهکه فجر 3 ایران یک موشک پیشرفته بالستیک است.این موشک به صورت بومی و با سوخت مایع گسترش داده شده است از برد این موشک اطلاعاتی در دسترس نیست.این موشک با توجه به چند کلاهکه بودن از قدرت تخریب بالا در حجم وسیعی برخوردار است.طبق برخی گمانه زنی ها فجر 3 از کلاهکی 3 قسمته ساخته شده است.
موشک شهاب 3:
موشک شهاب 3 اولین موشک بالستیک میان برد ایران است.مدل اول این موشک که با نام Shahab-3A شناخته میشود بردی برابر 1300 کیلومتر را دارست.مدل بعدی این موشک که با نام Shahab-3B شناخته میشود از کلاهکی سنگین تر بهره میگیرد و توانایی هدف قرار دادن اهدافی در 2000 کیلومتری را داراست.نوع اخر این موشک Shahab-3d نامیده میشود که بردی بین 2200 تا 3000 کیلومتر را داراست.
موشک شهاب 4:
از این موشک اطلاعات زیادی در دسترس نیست.این موشک در پیشبرد برنامه های فضایی ایران مورد استفاده قرار میگیرد که از سوخت مایع استفده میکند و از موتوری 2 مرحله ای سود میبرد.
تقسیم بندی گروه های موشکی جمهوری اسلامی ایران:
توپخانه صحرایی:
● فجر-2
● فجر-3
● فجر-5
● فجر-27
● عقاب
موشک های بالستیک با برد کوتاه:
● سمید(توپخانه)
● تندر-69(توپخانه)
● شاهین2(توپخانه)
● نازعات(توپخانه)
●زلزال(توپخانه
●فاتح-110
●صیغه
موشک های بالستیک میان برد:
● آر-17 ایی نسخه ای از موشک اسکاد- بی
● شهاب-1
● شهاب-2
● شهاب-3
● فجر-3(چند کلاهکه)
● قدر-110
موشک های بالستیک برد بلند:
● شهاب-4(وضعیت نامعلوم)
● شهاب-5(وضعیت نامعلوم)
● شهاب-6(وضعیت نامعلوم)
موشک بالستیک چیست؟
یک موشک بالستیک در حقیقت یک ماشین تحویل موشک- مولد، شامل سیستم رهیابی و محفظه حمل مهمات است که اساساً علیه اهداف زمینی و سطحی مورد استفاده قرار می گیرد. انواع گوناگون موشک های بالستیک بر حسب برد، طبقه بندی می شوند. نوع خاصی از موشک های بالستیک وجود دارد که از زیردریایی ها شلیک می شود و SBLM نام دارد. در ساخت موشک های بالستیک، مبحث «پیشران» که مشخص کننده برد موشک است مهمترین مسئله محسوب می شود و پس از آن میزان توانایی حمل مهمات که قدرت تخریب آن را افزایش می دهد.
موشک های بالستیک به موشک هایی می گویند که تا ارتفاع بسیار بالایی اوج می گیرند(که این قسمت راه با موتور روشن انجام می شود) و مابقی راه را با استفاده از نیروی جاذبه زمین به سمت هدف می روند که مانند یک سقوط آزاد البته با هدایت صحیح است.
برخی از موشک های بالستیک حتی از جو زمین نیز خارج می شوند و با استفاده از یک ماشین ورود مجدد (RV) به جو باز می گردند که برد بسیار بالایی دارند.
موشک های بالستیک از لحاظ برد به ۵ گروه زیر تقسیم می شوند:
۱- موشک جنگی کوتاه برد با میزان برد ۱۵۰ کیلومتر
۲- موشک بالستیک کوتاه برد با میزان برد ۱۵۰ تا ۷۹۹ کیلومتر
۳- موشک بالستیک میان برد با میزان برد ۸۰۰ تا ۲۳۹۹ کیلومتر
۴- موشک بالستیک دوربرد با میزان برد ۲۴۰۰ تا ۵۴۹۹ کیلومتر
۵- موشک بالستیک قاره پیما با میزان برد ۵۵۰۰ کیلومتر به بالا
موشک میان برد هوا به هوای R-27
موشک هوا به هوای میانبرد R-27 یکی از تسلیحات اصلی جنگندهء میگ-29 به شمار میرود. این موشک در سازمان ناتو با نام AA-10 ALAMO (آلامو) شناخته میشود. موشک R-27R یکی از گونههای R-27 است که از نظر مشخصات فنی، بسیار به مشابه آمریکایی خود یعنی AIM-7M (اسپارو) شباهت داشته و برابری میکند، هرچند که در بسیاری موارد (مانند برد بیشتر و سرجنگی قویتر)، از رقیب آمریکایی خود برتر میباشد. پس از اتحاد آلمان، میگهای29 (آلمانشرقی) و تسلیحات مربوط به آنها در اختیار لوفتوافه (نیروی هوایی آلمانغربی) قرار گرفت. پس از این بود که تسلیحات میگ29 و مشخصات رادار آن در اختیار ناتو و اسرائیل قرار گرفت.
طراحی ماجولار
نوع طراحی R-27 به گونهای است که از قطعات و بخشهای مجزا ساخته شده است که بر این پایه، گونههای مختلفی از موشکهای هوا به هوای روسی طراحی و توسعه یافتهاند. در اتحاد شوروی، موشکهای بسیاری بر پایهء این موشک طراحی و ساخته شدند که از هدفیابی حرارت موتور هواپیماها (Infrared Homing) یا هدفیابی نیمه فعال راداری (Semi-Active Radar Homing) یا هدفیابی تمام راداری (Active Radar Homing) بهره میبردند.
مدل ALAMO-C یا R-27AE بردی حدود 130 کیلومتر دارد در حالی که گونههای دیگر این موشک، بردی بین 70 تا 170 کیلومتر دارند. مدل AE و گونه دریاپایهء (Naval Version) آن یعنی EM (نوعی که بر علیه اهدافی که در سطح دریا پرواز میکنند) از آشیانهیاب فعال راداری بهره میگیرند. همچنین مدل R-27P موشکی است ضدرادار و بر علیه رادارهای پرنده مانند آواکس به کار میرود و مسیر خود را از طریق امواج رادار آواکس به دقت پیدا میکند.
R-27 به طور استاندارد، موشکی میان برد است که نیاز به هدایت اولیه از سوی رادار هواپیمای شلیک کننده دارد. حدس زده میشود که موشک آلامو به سال 1985 به خدمت درآمده و بر روی جنگندههای نسل چهارم نظیر میگهای29 و سوخوهای27 (که آن زمان جنگندههای تراز اول اتحاد شوروی محسوب میشدند) نصب شده است.
R-27 میتواند در نبردهای نزدیک و سنگین هوایی یا نبردهای دوربرد هوایی که هواپیمای دشمن دیده نمیشود (BVR) به کار رود. این موشک میتواند اهدافی را که از جهتهای مختلف هوایی میآیند یا اهدافی را که در نزدیکی سطح زمین یا سطح دریا پرواز میکنند، در هر شرائط آب و هوایی، ساقط کند. همچنین میتواند بر ضد پرندههای بدون سرنشین یا موشکهای کروز نیز به کار رود.
R-27R از جستجوگر (هدفیاب) نیمهفعال راداری بهره میگیرد. R-27R همچنین از یک رادار داخلی، یک فیوز مجاورتی و یک فیوز ضربهای استفاده کرده و سرجنگی موشک، ضدصاعقه طراحی شده است.
سیستم هدایت موشک تا رسیدن به هدف، در دو مرحله انجام میشود:
1- هدایت و اصلاح مسیر در ابتدای مسیر پروازی موشک
2- هدایت نهایی (هدفیابی دقیق یا Homing)
البته هدایت موشک زمانی امکانپذیر میشود که هدف مورد نظر در برد رادار جنگنده قرار گرفته و رادار بتواند بر روی آن قفل شود. موشک به نحوی هدایت میشود که بهترین مسیر را جهت رسیدن به هدف و انجام مرحله آشیانهیابی دقیق و سپس انفجار فیوز مجاورتی، انجام دهد.
این موشک همچنین قادر است هدف خود را از فریبندههایی نظیر دود و حرارت فرعی (Decoys) ایجاد شده جهت انحرافش تشخیص داده و همچنین هنگامی که از برد رادار جنگندهء شلیککننده نیز خارج میشود به حرکت در مسیر صحیح خود ادامه دهد. همچنین میتواند به اهدافی که در ارتفاع خیلی کم و خارج از زاویهء دید پرواز میکنند اصابت کند.
این موشک یک کانارد (بالچه کوچک جلویی موشک) با طراحی آیرودینامیک، به همراه بالچههایی آیرودینامیکی صلیب شکل در مرکز بدنهء خود دارد. سطوح کنترلی پروانهای شکل به موشک این قدرت را میدهند که جهت حرکتش سمت چپ یا راست منحرف شود یا به سمت بالا و پائین به خوبی مانور نماید ضمن اینکه به پایداری موشک در حین این چرخشها کمک مینمایند. هر کدام از 4 سطح کنترلی نصب شده روی موشک، به یک پمپ هیدورلیکی مجهز هستند که این پمپ از روغن موجود در مخزن موشک برای تامین فشار هیدرولیکی مورد نیاز حرکت بالچههای کنترلی، نیروی مورد نیاز را فراهم میآورد. سطوح کنترلی درست بالای این سیستم هیدرولیک نصب شدهاند و هنگامی که هدفیابی نهایی در دستور کار موشک شلیک شده قرار میگیرد، این سطوح توسط پمپ هیدرولیکی تغییر مسیر صحیح را به طوری که تعادل موشک برهم نخورد انجام میدهند.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 15 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله نگاهى به تاریخچه پیدایش و ساخت موشک