مشخصات این فایل
عنوان: آناتومی ابدومن
فرمت فایل: word( قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 62
این مقاله درمورد آناتومی ابدومن می باشد.
خلاصه آنچه در مقاله آناتومی ابدومن می خوانید .
روده بزرگ (کولون ها)
5/1مترطول داردوشامل سکوم، آپاندیس، کولون صعودی، عرضی، نزولی، سیگموئید، رکتوم وکانال آنال است که دو بخش اخیر در لگن بررسی می شود.عمل کولونها جذب آب، الکترولیتها و املاح، تولید ویتامین B و ذخیره مواد اضافی جهت دفع می باشد.
سکوم یا روده کور
در حفره ایلیاک راست واقع شده است ابعادآن 6 تا 7 سانتی متر می باشد.مزانتر ندارد ولی کمی آزاد است. حفرات صفاقی خلف سکوم و بین سکوم وایلئوم موجود است. عضلات طولی درکولون ها شکل سه نوار یا تنیا می باشد که در قاعده آپاندیس به یکدیگر می رسند.
تنیالیبرا (آزاد) در قدام است. تنیاامنتالیس درخارج و تنیامزوکولیک در سمت داخل قرار دارد. دریچه ایلئوسکال بین انتهای ایلئوم و سمت چپ سکوم قرار دارد و دارای 2 لت فوقانی و تحتانی و 2 فرنولوم یا مهار داخلی(چپ) و خارجی (راست) می باشد.
مجاورات
- در جلو: ایلئوم،امنتوم بزرگ و جدار قدامی شکم
- در خلف: پسواس و ایلیاکوس،عصب فمورال و جلدی رانی خارجی،گاهی آپاندیس و عروق غدد جنسی
آپاندیس
زائده کرمی شکل است که حاوی بافت لنفوئید فراوان می باشد .به طول 5 تا 10 سانتی متر دیده شده است. از سطح خلفی داخل سکوم 5/2 سانتی متر پایین تر از دریچه ایلئوسکال واقع شده است دارای صفاق کامل و مزواپندیکس است.دریچه ها بلندتر است منفذ آن 2 سانتی متری متر زیر دریچه ایلئوسکال در جدار خلفی داخلی سکوم است.
آپاندیس در ناحیه ایلیاک راست واقع شده و قاعده آن روی نقطه مک بورنی است یعنی محل تلاقی ثلث خارجی و دو ثلث داخلی خطی است که از خار قدامی فوقانی خاصره (ASIS) به ناف می رسد.
ماکزیمم تندرنس یا احساس درد پس از برداشته شدن فشار موضعی در این نقطه قرار دارد.آپاندیس می تواند موقعیتهای مختلفی داشته باشد:
- در 65% موارد خلف سکوم یارتروسکال است و اکستانسیون هیپ موجب درد می شود زیرا کشش پسواس باعث تحریک و کشش آپاندیس می شود.
- در 30% موارد بداخل لگن آویزان است و پلویک می باشد
- در چند درصد موارد در خارج سکوم یا جلوی انتهای ایلئوم و به سمت کبد بالا می رود.حالات دیگر شامل پری(جلو) ایلئال- پست(خلف) ایلئال- ساب سکال است.
عروق آپاندیس از شاخه اپندیکولار شاخه سکال خلفی مزانتریک فوقانی است و انتهایی است و ممکن است ترومبوز و نکروز ایجاد شود.
اعصاب آپاندیس خود مختار است و الیاف ناقل درد سمپاتیک سگمان10T است که به اطراف ناف ارجاع می شود(درد ارجاعی) ولی بعداً درد به محل آپاندیس بر می گردد و درد شدید و موضعی می شود.درماتوم اطراف ناف 10T از اعصاب نخاعی می باشد.از آنجا که صفاق جداری اطراف آپاندیس ناقل درد است نهایتاً درد آپاندیس لوکالیزه می شود و در حفره ایلیاک راست حس می گردد.
- چنانچه آپاندیسیت التهابش را به عضله پسواس برساند بیمار مفصل ران راستش را در حالت فلکسیون نگه می دارد و چنانچه در حالت اکستانسیون باشد احساس درد می کند.
- التهاب آپاندیس را آپاندیسیت و برداشتن آنرا آپاندیسکتو می گویند.
توجه: آپاندیسیت در جوانان غالباً بر اثر تزاید سلولی (هیپرپلازی) فولیکول های لنفاوی مخاط آپاندیس ایجاد شده و مجرا را می بندد.در پیران اغلب به خاطر ماندن بخشی از ماده غذایی و سفت شدگی آن (فکالیت) و فشار بر مخاط ایجاد می شود. 90% توسط باکتری هلیکوباکتر پیلوری ملتهب می شود. درد آپاندیسیت ابتدا در اطراف ناف یا ناحیه کمری آغاز می شود و این بعلت هم سگمان بودن اعصاب ناقل درد سمپاتیک آن با عصب 10T است و بعداً به ناحیه اینگوینال راست منتقل می شود.
- چنانچه آپاندیس لگنی باشد تندرنس یا حساسیت شکمی موجود نیست و یک حساسیت عمقی در ناحیه هیپوگاستریک وجود دارد و زمانی که ران در حالت فلکسیون و مدیال روتاسیون باشد درد احساس می شود زیرا عضله اپتراتور داخلی در حالت کشش واقع شده است.
- عفونت حاد آپاندیس ممکن است موجب ترومبوز شریان اپندیکولار گردد و باعث نکروز بافت و یا سوراخ شدن بافت شود. در نهایت پرتیونیت(التهاب صفاق)ایجاد کند که علایم آن درد شدید استفراغ (vomit) و سفت شدگی شکم (rigidity) می گردد.
- آناتومی سطحی آپاندیس:از محل تلاقی سطح لترال راست و ترنس توبرکولار در خلف سکوم به بالا می باشد.
کولون ها
کولون صعودی
به طول حدود 15 سانتی متر در ناحیه ایلیاک راست و لومبار راست واقع شده است و تا سطح تحتانی لوب راست کبد بالا می رود و خم کولیک راست یا هپاتیک را می سازد و تبدیل به کولون عرضی میشود.خم کولیک راست پایین تر از سطح ترنس پیلوریک است.
مجاورات
- در جلو: روده کوچک،امنتوم بزرگ،جدار قدامی شکم
- در خلف: عضله خاصره ای یا ایلیاکوس، مربع کمری راست، ستیغ ایلیاک، عرضی شکمی، با واسطه فاسیای عمقی، اعصاب ایلیو هیپوگاستریک و ایلیواینگوینال، بخشی از کلیه راست
کولون عرضی
به طول 40 تا 50 سانتی متر و عمدتا در ناحیه امبیلیکال قرار دارد.از خم کولیک راست تا چپ امتداد دارد.خم کولیک راست زیر لوب راست کبد جلو و پایین کلیه راست است و خم کولیک چپ زیر طحال واقع شده است و در سطحی بالاتر می باشد و توسط رباط فرینکوکولیک به سمت چپ دیافراگم اتصال دارد.(در جلو و پایین کلیه چپ)
مزوکولون عرضی به کنار فوقانی کولون عرضی اتصال دارد که به خلف شکم و جلوی پانکراس می رسد. از جلو و پایین کولون عرضی امنتوم بزرگ می گذرد.چنانچه طول کولون عرضی زیاد باشد تا ناحیه هیپوگاستریک و لگنی پایین می رود.
کولون عرضی از بین سطوح ترنس پیلوریک و ساب کوستال سمت راست لومبار به حفره نافی سمت چپ تا بالای سطح ترنس پیلوریک در فضای هیپوکندریاک چپ امتداد دارد.
مجاورات
- در جلو: امنتوم بزرگ
- در خلف : بخش دوم دئودنوم، سر پانکراس، ژژونوم و ایلئوم
عروق کولون عرضی
دو سوم سمت راست از مزانتریک فوقانی و ثلث چپ از مزانتریک تحتانی می باشد.
اعصاب کولون عرضی
پاراسمپاتیک: دو سوم سمت راست از واگ است. ثلث چپ از پاراسمپاتیک لگنی عصب 2S ، 3S ، 4S می باشد.
سمپاتیک: از شبکه های مزانتریک فوقانی و تحتانی می باشد. سگمانهای میدگات 11T تا 1L می باشد.
کولون نزولی
حدود 25 سانتی متر طول دارد و در نواحی لومبار چپ و ایلیاک چپ واقع شده است.خلف صفاقی است و قطر آن از کولون عرضی و بالارو کمتر است.
مجاورات قدامی آن:روده کوچک،امنتوم بزرگ و جدار قدامی شکم است.
مجاورات خلفی آن: اعصاب ایلئوهیپوگاستریک و ایلئواینگوینال چپ و جلدی رانی خارجی کنار خارجی،کلیه چپ، عضله عرضی شکمی، مربعی کمری، عضله خاصره ای است.
عروق کولون نزولی: از مزانتریک تحتانی شاخه کولیک چپ
کولون سیگموئید یا لگنی
در حدود 20 گاهی تا 80 سانتی متر بوده و از حفره ایلیاک چپ به شکل S چرخش و تا جلوی مهره 3S ساکروم امتداد دارد و دارای مزوکولون سیگموئید می باشد.
تفاوت ها بین روده کوچک و بزرگ
1- روده کوچک به استثنای دئودنوم متحرک است.کولون صاعد و نازل ثابت ولی کولون عرضی و سیگموئید متحرک است.
2- عضلات طولی روده کوچک در همه جای جدار آن وجود دارد ولی در کولون ها به صورت 3 تنیای جدا از هم می باشد.
3- روده بزرگ در جدار خارجی اش آویزه ها یا آپاندیسهای اپی پیلوئیک دارد.
4- کولونها در خارج هوستراکولی یا ساکولاسیون و شکل کیسه ای و منقطع دیده می شوند.
5- مخاط درونی روده کوچک پر از چینهای حلقوی فراوان است.
6- پلاکهای پییر یا بافتهای لنفوئیدی در زیر مخاط ایلئوم بیشتر است.
تنیاها در کولون ها
تنیاها عضلات طولی کولونها می باشند که به صورت سه نوار از قاعده آپاندیس تا سیگموئید امتداد دارند.
1- تنیا لیبرا (آزاد): در کولون صاعد و نازل قدامی است و در کولون عرضی در زیر قرار دارد.
2- تنیا امنتالیس: در کولون صاعد و نازل در خارج و در کولون عرضی در جلو قرار دارد.
3- تنیا مزوکولیک: در کولون صاعد و نازل داخلی است و در کولون عرضی در خلف است.
عروق روده ها
الف- شریان سلیاک
در سمت راست آن ستون راست دیافراگمی و گانگلیون سلیاک راست است،در سمت چپ آن همین موارد قرینه سمت راست است.در زیر آن ورید اسپلنیک قرار دارد. از آئورت شکمی که بحث آن در معده انجام شده است، تنه سلیاک از ابتدای آئورت شکمی منشعب شده و به سه شاخه گاستریک چپ، اسپلنیک و هپاتیک مشترک تقسیم می شود. شاخه گاستریک چپ آن به انحنای کوچک معده به خصوص بخش فوقانی و چپ خونرسانی دارد و به پایین مری هم شاخه می دهد.شاخه اسپلنیک قطورتر است که مخصوص طحال است از خلف صفاق جداری، از خلف و کنار فوقانی پانکراس به سمت چپ رفته به پانکراس و طحال خون می رساند و در انتها شاخه گاسترو اپی پیلوئیک چپ یا گاستروامنتال چپ را به انحنای بزرگ معده می دهد و نیز شاخه گاستریک کوتاه را به فوندوس معده می فرستد. در سمت چپ وارد رباط لینورنال می شود.
از شاخه هپاتیک مشترک که شاخه سوم است شریان گاستریک راست جدا شده و از ضخامت امنتوم کوچک به انحنای کوچک معده سمت راست می رود و با گاستریک چپ آناستوموز دارد.شاخه های دیگر آن به کبد و دئودنوم و شاخه گاسترودئودنال است که از آن شاخه گاسترواپی پلوئیک راست به انحنای بزرگ معده می رود و یک شاخه به نام پانکراتیکودئودنال فوقانی هم می دهد.
ب- شریان مزانتریک فوقانی
در محاذات مهره 1L است. یک سانتی متر زیر سلیاک منشعب شده و دئودنوم، ژژونوم، ایلئوم، سکوم، آپاندیس، کولون صاعد تا وسط کولون عرضی را خونرسانی می کند. مبدأ آن در خلف تنه پانکراس است سپس از جلوی زائده قلابی پانکراس و بخش افقی دئودنوم به پایین و راست رفته در ضخامت مزانتر سیر کرده و به سوی انتهای ایلئوم می رود.
شاخه های مزانتریک فوقانی
1- پانکراتیکودئودنال تحتانی: بین بخش دوم و سوم دئودنوم و سر پانکراس به بالا رفته به پانکراس و دئودنوم خون می رساند.
2- شاخه های ژژونال و ایلئال : حدود 15 عدد بوده و از سمت چپ مزانتریک فوقانی منشعب شده و قوس هایی می سازند، قوس های شریانی ژژونوم کمترند و وازارکتا یا عروق مستقیم انتهایی ژژونال بلندترند.(این شاخه ها پس از پانکرآتیکودئودنال تحتانی جدا می شوند.)
3- شریان ایلئوکولیک: امتداد تنه اصلی مزانتریک فوقانی به سمت پایین و راست است و شاخه های فوقانی اش با کولیک راست آناستوموز دارد. شاخه تحتانی اش سکال قدامی و خلفی را داده و عمدتاً از سکال خلفی شاخه اپندیکولار منشعب می شود و از خلف انتهای ایلئوم وارد مزواپندیکس می گردد. شاخه های ایلئال هم دارد.
4- شریان کولیک راست:گاه از شاخه های ایلئوسکال است.از خلف صفاق به راست رفته و به کولون صعودی خون می رساند و شاخه های بالا و پایین رو دارد.
5- شریان کولیک میانی: در ضخامت مزوکولون عرضی پیش رفته و به کولون عرضی خونرسانی دارد.این شاخه در زیر پانکراس جدا می شود.شاخه های آن با کولیک راست و چپ پیوند دارند.
فهرست مطالب مقاله آناتومی ابدومن
حدود شکم
لایه های جدار شکم
نواحی استخوانی جدار شکم
مهره کمری نمونه
عناصر سطحی و استخوانی جدار شکم
لایه های جدار شکم در خط پارامدیان (از جلو به عقب)
لایه های جدار شکم در سطح میدکلاویکولار (از جلو به عقب):
فاسیای سطحی شکم
اعصاب پوستی جدار شکم
چین ها و نواحی خلف جدار قدامی شکم
برش صفاق و بررسی آن در سطح افقی در محاذات ناف
بن بست یا رسس((Recess صفاقی
فضاهای صفاقی
حساسیت در لمس بازگشتی (Rebound Tenderness)
مری شکمی
ساختمان دئودنوم
عروق دئودنوم
اعصاب دئودنوم
سکوم یا روده کور
آپاندیس
کولون ها
عروق روده ها
اجزاء انتقال دهنده صفرای کبدی
کیسه صفرا (کوله سیست)
پوششهای کلیه (فاسیای رنال)
آناتومی سطحی کلیهها
ساختمان اورتر
غدد فوق کلیه ( سوپرا رنال )
ساختمان غده
شاخههای آئورت شکمی
ارتباطات پورتوکاوال (shunt)
ورید اجوف تحتانی (IVC) و شاخه های ورودی به آن
خلاصه لنفاتیک احشای شکمی
سیسترنا چیلی (مخزن پکه )
معاینات ظاهری شکم از طریق زیر است :
دانلود مقاله آناتومی ابدومن