فصل اول: کلیات (طرح تحقیق) -----------------------------------------------------------------------
1-1- بیان مساله ----------------------------------------------------------------------------------
1-2- پیشینه تحقیق ------------------------------------------------------------------------------
1-3- سئوالات، فرضیه ها و متغیرهای تحقیق ---------------------------------------------------
1-4- روش تحقیق -------------------------------------------------------------------------------
1-5- شیوه سازماندهی تحقیق -------------------------------------------------------------------
فصل دوم: مباحث نظری پژوهش ----------------------------------------------------------------------
2-1- تعریف و خاستگاه سازمان های بین المللی ------------------------------------------------
2-2- انواع و طبقه بندی سازمان های بین المللی ------------------------------------------------
2-3- نقش و عملکرد سازمان های بین المللی ---------------------------------------------------
2-3-1- نقش ------------------------------------------------------------------------------
2-3-2- عملکرد --------------------------------------------------------------------------
2-4- ویژگی های سازمان های بین المللی ------------------------------------------------------
2-4-1- تشریفات رای گیری -------------------------------------------------------------
2-4-2- عضویت دول امضا کننده --------------------------------------------------------
2-4-3- منابع مادی و انسانی سازمان ها --------------------------------------------------
2-5- جایگاه دیپلماسی و نهادهای چندجانبه در شکل گیری حقوق بین الملل -----------------
2-6- وظایف و کارکردهای نهادهای چندجانبه --------------------------------------------------
فصل سوم: ارزیابی کلی نقش و عملکرد نهادهای چندجانبه در هنجارسازی ------------------------
3-1- بررسی اجمالی نقش و عملکرد مجمع عمومی سازمان ملل در هنجارسازی --------------
3-2- صلاحیت هنجارسازی و قانون گذاری شورای امنیت -------------------------------------
3-3- نمونه هایی از نقش هنجارسازی سازمان ملل ----------------------------------------------
3-3-1- قطعنامه اتحاد برای صلح ---------------------------------------------------------
3-3-2- سازمان ملل و تعریف تجاوز -----------------------------------------------------
3-3-3- شناسایی و تعریف اصل حاکمیت بر منابع طبیعی -------------------------------
3-3-4- هنجارسازی و تدوین قواعد حقوق دریاها --------------------------------------
3-3-5- فرایند تدوین و تصویب حقوق کودک-------------------------------------------
3-3-6- سازمان ملل و مفهوم امنیت دسته جمعی نوین ----------------------------------
3-4- نقش سایر نهادهای چندجانبه در هنجارسازی ---------------------------------------------
3-4-1- جنبش عدم تعهد -----------------------------------------------------------------
3-4-2- سازمان همکاری اسلامی ---------------------------------------------------------
3-4-3- سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) ---------------------------------------------
3-4-4- اتحادیه اروپا ---------------------------------------------------------------------
3-4-5- شورای اروپا ---------------------------------------------------------------------
3-4-6- اتحادیه افریقا ---------------------------------------------------------------------
فصل چهارم: بررسی موضوعی نقش و عملکرد نهادهای چند جانبه در هنجارسازی ----------------
4-1- نقش سازمان ملل در تدوین و توسعه حق سرنوشت --------------------------------------
4-2- نقش و کارکرد سازمان ملل در تدوین و توسعه هنجارها و قواعد حقوق بشر ------------
4-2-1- سازمان ملل و مفهوم سازی بین المللی حقوق بشر ------------------------------
4-2-2- سازوکارهای چند جانبه حقوق بشر----------------------------------------------
4-2-3- نقش مجمع عمومی در تضمن رعایت حقوق بشر -------------------------------
4-3- نقش ترتیبات منطقه ای در تدوین و توسعه حقوق بشر -----------------------------------
4-3-1- قاره آمریکا -----------------------------------------------------------------------
4-3-2- اروپا ------------------------------------------------------------------------------
4-3-3- آفریقا------------------------------------------------------------------------------
4-3-4- آسیا ------------------------------------------------------------------------------
4-3-5- سازمان همکاری اسلامی ---------------------------------------------------------
4-4- نقش مجمع عمومی سازمان ملل در تدوین و توسعه حقوق بشر دوستانه بین المللی -----
4-4-1- نقش سازمان ملل در توسعه و تحول حقوق بشر دوستانه -----------------------
4-4-2- فعالیت های مجمع عمومی در عرصه حقوق بشر دوستانه -----------------------
4-5- نقش سازمان ملل در تدوین و توسعه حقوق بین الملل کیفری ---------------------------
4-5-1- اقدامات مجمع عمومی -----------------------------------------------------------
4-5-2- دستاوردهای اقدامات مجمع عمومی ---------------------------------------------
4-6- هنجارسازی در حوزه مسئولیت حمایت ---------------------------------------------------
4-7- هنجارسازی و نظم نوین اقتصادی بین المللی ---------------------------------------------
4-7-1- ویژگی های نظم نوین -----------------------------------------------------------
4-7-2- دست یابی به اهداف نظم نوین --------------------------------------------------
4-8- سازمان ملل و هنجارسازی در حوزه مبارزه با تروریسم -----------------------------------
4-8-1- مباحث و اقدامات مجمع عمومی درباره تروریسم -------------------------------
4-8-2- هنجارهای ضد تروریستی مجمع عمومی ----------------------------------------
4-9- نقش مجمع عمومی در توسعه هنجارها و قواعد خلع سلاح و کنترل تسلیحات ----------
4-9-1- مفهوم شناسی خلع سلاح و کنترل تسلیحات از منظر حقوقی -------------------
4-9-2- سازوکارهای خلع سلاح در سازمان ملل -----------------------------------------
نتیجه گیری-----------------------------------------------------------------------------------------------
چکیده:
«دیپلماسی چند جانبه» دانش و هنر به کارگیری دیپلماسی در محیط های چندجانبه است. در دوران پس از جنگ سرد، ضرورت مقابله با مشکلات و تهدیداتی که جامعه جهانی را با چالش های جدی مواجه ساخته و حل و فصل آنها از عهده تک تک کشورها خارج است، اهمیت دیپلماسی چندجانبه را افزایش داده است. نهادهای چندجانبه معروفترین و بارزترین نمونه سازو کار دیپلماسی چندجانبه هستند. دولتها به دلیل ناکارآمدی راه حل های یکجانبه، جلوگیری از یک جانبه گرایی دیگران و کسب مشروعیت به چندجانبه گرایی، و نهادهای چندجانبه روی می آورند. این نهادها ضمن تولید مشروعیت و شناسایی بین المللی برای دولتها، امکان مناسبی جهت تعامل میان کشورها فراهم کرده و همزمان زمینه را برای تعدیل قدرت دولت های بزرگتر و افزایش نسبی نفوذ کشورهای کوچکتر فراهم می کنند. نهادهای چندجانبه در کنار کارکردهای فراگیر فوق الذکر، کارکردهای تخصصی نیز دارند که یکی از مهم ترین آنها «هنجارسازی» می باشد.
هنجارسازی به معنای تدوین، تبیین، و اعلام روشها و هنجارهای قابل قبول برای جامعه بین المللی به صورت صریح یا ضمنی است. هنجارهای ایجاد شده مبنای استنادات حقوقی و سیاسی در آینده قرار می گیرند و در موارد متعددی این هنجارها به قانون نیز تبدیل می شوند. در پایان نامه حاضر در پاسخ به این سئوالات که هنجارسازی نهادهای چندجانبه با چه روشهایی تحقق می یابد و اصولاً مهم ترین برآیند و پیامد هنجارسازی چه می باشد چنین استدلال شده است که هنجارسازی نهادهای چندجانبه با روشها و سازوکارهایی مثل صدور بیانیه، گزارش ها، قطعنامه ها و اعلامیه های مختلف تحقق می یابد. مهم ترین برآیند و پیامد هنجارسازی نیز (در کنار قانون سازی) کمک به تدوین و توسعه حقوق بین المللی می باشد.
واژگان کلیدی: دیپلماسی چندجانبه – نهادهای چندجانبه – سازمانهای بین المللی – هنجارسازی – قانون سازی – حقوق بین المللی.
