تحقیق رشته حقوق درباره فقر و تاثیر آن بر ارتکاب جرائم عفت 52 صفحه
مبحث اول: تعریف جرم
جرم از ریشه عربی ج،ر،م به معنای «قطع کردن، چیدن میوه از درخت، حمل کردن، کسب کردن وارتکاب گناه و وادارکردن به کاری ناپسند به کار رفته است»
جرم اصطلاحی فقهی و حقوقی به معنای هر فعل یا ترک فعلی که در و قانون برای آن مجازات تعیین شده است می باشد.
گفتار اول :تعریف دینی جرم
در متون دینی جرم یا جریمه و مشتقات آن مترداف با گناه و در همان معنوی لغوی به کار رفته است
برخی فقها و مؤلفین دینی نیز جرم را گناه و ذَنْب را جرم معنا کرده اند. بنابراین از نگاه دینی جرم هر نوع کار ممنوع شرعی است که خداوند برای آن کیفری دنیوی یا اخروی مقرر کرده است اعم از انجام دادن کاری که در دین از آن نهی شده یا ترک کردن کاری که به آن امر شده است.
در حقوق جزای ایران جرائم را بر پایه نوع مجازات آنها در اسلام و مطابق با منابع فقهی طبقه بندی نموده اند. جرائم موجب قصاص یا دیه مثل: قتل و ایجاد جراحات، جرائم منجر به حد: زنا- شرب خمر و جرائم موجب تفریر مانند: جاسوسی کردن و قاچاق مواد مخدر.
در صورتیکه تمام عملیات اجرایی جرم به وقوع بپیوندد آن را جرم تام می گویند و برای تشخیص اینکه جرم در چه زمانی تلقی می شود بیان جرائم مطلق و مقید تفکیک قائل می شوند. در برخی از کشورها از جمله فرانسه که نظریه ذهنی را درباره شروع جرم پذیرفته اند مرتکبان جرائم محال یا عقیم را به سبب خطرناک بودن آن برای جامعه در خور مجازات می دانند. امّا به موجب ماده 41 قانون مجازات اسلامی ارتکاب این کارها اصولاً جرم به شمار نمی رود. مگر آنکه اعمال انجام شده خود مصداق جرمی مستقل باشد.
گفتار دوم: تعریف جامعه شناختی جرم
از دیدگاه جامعه شناسان جرم عملی مخالف با نظم اجتماعی یا مخالفت با یکی از ضوابط و ارزش های مشترک جامعه است. این ضوابط و ارزش ها برآمده از افکار و عقاید و شرایط فرهنگی و اجتماعی آن جامعه است. به نظر برخی از جامعه شناسان مخالفت کردن با قواعدی که تخلّف از آنها همواره در هر دسته اجتماعی جرم به شمار می رود جرم طبیعی نامیده می شود.
گفتار سوم: ارکان اساسی جرم
در حقوق جزای ایران جرم دارای سه رکن است: 1- عنصر قانون 2- عنصر مادی 3- عنصر روانی
منظور از عنصر قانونی جرم این است که جرم فقط به کاری گفته می شود که قانون آن را ذکر کرده است و برای آن کیفری تعیین شده است. منظور از عنصر دوم جرم(عنصر مادی) تحقق خارجی یک اقدام خلاف قانون است که می تواند به شکل فعل (مانند سرقت، قتل) ترک فعل(ترک انفاق واجب) سخن گفتن (مانند اهانت کردن و دشنام دادن) ترک سخن (خودداری از شهادت دادن که موجب اشتباه حق از ناحق شود) نگاهداری برخی از اشیاء (اسلحه غیر مجاز) حالت و شیوه زندگی (ولگردی) یا حالت روانی مثل اعتیاد باشد.
ضرورت عنصر مادی جرم به این معنا نیست که همیشه برای تحقیق جرم تمامی اجزای عنصر مادی حاصل شده باشد. چون ممکن است مقدار عمل انجام شده که به علت وجود موانع خارجی به نتیجه مورد نظر منتهی نشده خود عنوان مجرمانه داشته و مشمول کیفری خاص می باشد، در غیر این صورت مجرم به عنوان شروع کننده جرم مجازات می شود
مراد از عنصر روانی جرم آن است که مجرم باید اراده یاشعور نقض قوانین را داشته باشد حتی جرائم ناشی از خطا و بی احتیاطی را می توان به اراده شخص نسبت داد
گفتار چهارم :مفاهیم جرم شناسی
چهار پدیده یعنی علّت – انگیزه، شرط و عامل اصول جرم شناسی را تشکیل می دهند. با اینکه چهار پدیده مذکور هر یک درای مفهومی کاملاً مجزا از یکدیگر می باشند ولی گاهی یکی در معنایی دیگری به کار می رود و مفهموم اصلی خود را از دست می دهدو مسیر تحقیق تغییر می یابد.
1- علّت: علت امری است که وجود یا عدم وجود معلول به آن بستگی دارد. در جرم شناسی علّت آفریینده جرم است یک علّت قبل از اثر به وجود می آید و سپس اثرات آن ظاهر می شود. به طور کلی علّت ناشی از مجموعه چندین عامل جرم زا و فقدان عوامل باز دارنده باشد.
عده ای از دانشمندان در تعریف علّت در جرم شناسی معتقدند که هر گاه تأثیر عاملی در یک فرد بیش از تأثیر آن عامل در افراد عادی باشد علّت نامیده می شود.
2- انگیزه: عده ای معتقدند که انگیزه، ذوق و سود یا احساسی است که فرد را به ارتکاب جرم می کشاند. عده ای نیز علت را یک عامل خارجی می دانند که بین فرد و محیط ارتباط برقرار می کند. اما انگیزه ریشه روانی ذهنی دارد. در تحقیقات مربوط به جرم شناسی تشخیص بین علّت و انگیزه ضروری است. انگیزه ربودن مالی برای ضرر رساندن به دیگری با انگیزه سرقت برای سدجوع و گرسنگی ویا رفع نیاز کاملاً متفاوت است.
3- شرط: امری است که در ایجادشئ ای دیگر موثر و سبب اتفاقات و تحریکات اضافی می شود. برخی از متخصصین شرط را لازم در وقوع جرم می دانند و معتقدند که بدون شرط عملی از قوه به فعل در نمی آید و درنتیجه علّت و شرط یکی بوده و قابل تفکیک نیستند بنظر «پیناتل» شرط از علت جداست و معتقداست: شرط پدید آورنده عوامل مختلف است و بر تعداد آنچه که وجود دارد افزوده و محرک عوامل موجود و تقویت کننده آنهاست که با ارزیابی تحریکات سبب بروز اتفاقات و حوادث تازه شده و زمینه را برای بروز جرائم گوناگون آماده می کند.
4- عامل: پدیده ای ناشی از وضع جسمی ویاروانی و یا اجتماعی است که در وقوع افزایش جرائم نقش مهمی را ایفا می نماید. عامل به وجود آورنده جرم نیست بلکه پرورش دهند آن است تاثیر عامل در افراد مختلف متفاوت است. چه بسا افرادی تحت تأثیر عامل مرتکب جرم می شوند در صورتیکه افراد دیگری که در وضع مشابهی قرار داشته و با همان شرایط در اجتماع بسر می برند مرتکب جرمی نمی شوند. بطور مثال صدها نفر فیلم سینمایی جنایی را تماشا می کنند فقط عده ایی تحت تأثیر موضوع همان فیلم مرتکب جرم می تواند علّت این امر اختلاف در گرایش ها، استعدادها، شرایط محیط خانوادگی، محیط اقتصادی، اجتماعی و جغرافیایی سیاسی و بالاخره از همه مهمتر وضع جسمی وروانی است که سبب قدرت مقاومت گشته و افراد را از یکدیگر متمایز می نماید. تعیین رابطه و قتل بین عامل و معلول مشکل است زیرا درتمام موارد عامل دربروز جرائم تأثیر مطلق و قاطع ندارد. انواع عوامل متعدد به دو دسته عوامل جرم زا و عوامل بازدارنده تقسیم می شوند:
1- عوامل جرم زا: این عوامل شامل: عوامل فرد(جسمی ،روانی) عوامل مستعد کننده (اثرات ارث) عوامل آماده کننده (الکلسیم) و عوامل ایجاد کننده (محیط) و یا عواملی که نقش تعیین کننده دارند افراد را به طرف ارتکاب جرم می کشانند. اثرصد درصد یک عامل به تنهایی در موقع جرم نادراست بلکه براثر جمع عوامل مختلف فرد در منطان ارتکاب جرم قرار می گیرد.
2- عوامل بازدارنده: تعدادی از افراد تحت تأثیر عقاید مذهبی – اصول اخلاقی وضع جسمی و روانی، موقعیت اجتماعی دارای عواملی هستند که با وجود عوامل جرم را مرتکب جرم نمی شوند بدین معنی که از یک سو عوامل فردی (جسمی و روانی) و محیط اجتماعی کسی را به رفتار ضداجتماعی سوق می دهد از طرف دیگر موفقیت اجتماعی سبب مقاومت و مانع از ارتکاب جرم می شود. نیازمندی که با وجود نیاز مبرم به پول برای رفع حوائج خانوادگی از ارتکاب جرم خودداری می کند.
همانطور که افراد از نظر جسمی و روانی با یکدیگر متفاوت هستند در مقابل فشارهای خارجی واکنش مختلفی نشان می دهند. علل مختف خارجی می باشد. هر چه ناملایمات بیشتر باشد فشار روانی افزایش می یابد. مکرر بودن – غیر قابل پیش بینی و غیر قابل کنترل بودن از عواملی است که فشار روانی را افزایش می دهد. اتفاقات کوچک نیز مکن است در کنار ناکامی های متوالی سبب بروز واکنش غیرعادی شود در حالیکه افراد تواناتر، فشار قوی را تحمل می کنند ولی غالباً به زخم معده سردردهای مزمن (میگرن) مبتلا می شون
مهمترین واکنش ها در برابر فشار روانی عبارتند از حمله یا پرخاشگری – عقب نشینی – مصالحه.
1- پرخاشگری یا تهاجم : واکنش معمول در مقابل ناکامی و فشار روانی پرخاشگری است.«پرخاشگری هر گونه عمل آگاهانه جهت آسیب رساندن به دیگران و اشیاء می باشد»یک شکل از پرخاشگری حمله و تهاجم می باشد اگر حمله نیز با ناکامی روبرو شود و محرومیت ادامه یابد آزردگی و احساس نارضایتی تقویت شده حالت حمله ممکن است منجر به خصومت، کینه و نفرت مخرب شود. سرقت، ایجاد حریق عمدی، انحرافات جنسی غالباً از واکنش های حمله می باشند که به کنیه و خصومت مبدل گشته است.
2- فراریا عقب نشینی : افراد و خصوصاً نوزادان در مقابل محرک دردناک مانند جسم داغ خودرا کنار می شکند. عقب نشینی با استفاده از موقعیت خاص بروز می کند واکنش عقب نشینی اگر با حس وظیفه و یا آرمان شخص مغایر باشد ایجاد حس گناه می کند که خود محرک تشویش آشفتگی و تحقیر فردی است.
3- مصالحه: شایع ترین واکنش روانی در مقابل کشمکش های درونی مصالحه است وقتی فردی با حمله یا عقب نشینی نمی تواند بر مشکلات و خواسته های درونی فایق آید به صورت مصالحه با پذیرش دیدنی به جای هدف قبلی و یا کم کردن توقعات و آرزوها در برابر عوامل جرم زا مقاومت می نماید
فهرست
عنوان صفحه
مقدمه.............................................................................................................................1
ضرورت و اهیمت مسئله ...............................................................................................1
سؤالات تحقیق .............................................................................................................3
فرضیات تحقیق..............................................................................................................4
روش تحقیق..................................................................................................................4
پیشینه تحقیق ................................................................................................................5
فصل اول:
تعریف جرم و بررسی نقش فقر و ثروت در جرایم ارتکابی
مبحث اول: تعریف جرم .................................................................................................7
گفتار اول :تعریف دینی جرم...........................................................................................7
گفتار دوم: تعریف جامعه شناختی جرم............................................................................8
گفتار سوم: ارکان اساسی جرم........................................................................................8
گفتار چهارم :مفاهیم جرم شناسی.....................................................................................9
گفتار پنجم: طبقه بندی مجرمان.......................................................................................12
مبحث دوم:رابطه فقر و جرایم ارتکابی............................................................................16
گفتار اول :فقر وتأثیر آن در بزهکاری از نگاه متون دینی.......................................................17
گفتار دوم :تأثیر فقر در بزهکاری از دیدگاه جرمشناسی........................................................21
گفتار سوم :همبستگی مثبت بین فقر و جرم...........................................................................24
مبحث سوم :تأثیر ثروت بر بزهکاری....................................................................................31
گفتار اول: جرائم ناشی از رفاه اقتصادی...............................................................................35
فصل دوم:
بررسی موضوع در شهر شیراز
مبحث اول:بررسی جرایم اتکابی در دو محله فقیر(ده پیاله)و متمکن(زرگری)......................47
گفتار اول :بررسی چند تیتر خبری در مورد جرایم استان فارس...........................................47
نتیجه گیری و راهکارها........................................................................................................52
منابع و مراجع......................................................................................................................54
تحقیق رشته حقوق درباره فقر و تاثیر آن بر ارتکاب جرائم عفت