هدف کار در اطاق عمل مشخص است و آن بازگردانیدن سلامتی به بیمار می باشد. برای رسیدن به این منظور اولا باید تعداد کارکنان اطاق عمل کافی باشد، ثانیاً وظایف هر یک از این اقرار باید کاملا معین و مشخص شده باشد و ثالثاً هماهنگی لازم بین کار افراد گروه برقرار شده باشد. کارکنان اطاق عمل عبارتند از :
- سوپروایزر یا سرپرست اطاق عمل
- سرپرستار و بهیار اطاق عمل
- دانشجوی پرستاری
- تکنسین اطاق عمل و مرکز استریل
- گروه پزشکی
- گروه متخصصین بیهوشی
- بیماربر
سه مورد از هفت مورد فوق در رابطه با کادر پرستاری اطاق عمل قرار دارند که به شرح خلاصه ای در مورد هر یک می پردازیم.
الف- سرپرست اطاق عمل
سرپرست اطاق عمل باید ویژگی های یک رهبر خوب را دارا باشد. او باید شخصی مهربان، مقاوم دارای پشتکار، خوش برخورد و دارای توانایی جلب و جذب افراد به همکاری باشد. سرپرست اطاق عمل باید فردی مسئولیت پذیر بوده و بتواند در مورد طرحهای جدیدی که در پیشبرد کار در اطاق عمل مفید واقع می شوند بطور صحیح قضاوت نماید. او باید نسبت به تکنیکهای جدید کار در اطاق عمل و پدیده های نوین در امر پرستاری دارای ذهنی باز و پذیرا باشد. و در ضمن باید بتواند مشکلات افراد اطاق عمل را در رابطه با طرح ها، پدیده ها و تکنیک های جدید اطاق عمل رفع نماید و آنها را در آشنا شدن، یادگیری و استفاده از طرحهای مزبور یاری کند. سرپرست اطاق عمل باید دارای حس قضاوت صحیحی نسبت به بیمار، جراح و تیم های مختلف اطاق عمل باشد. در رابطه با ویژگی هایی که برای سرپرست اطاق عمل برشمردیم می توانیم وظایف وی را چنین خلاصه کنیم:
- مهمترین وظیفه سرپرست اطاق عمل رهبری اقداماتیست که در این اطاق صورت می گیرد. به عبارت دیگر وی باید بتواند با هماهنگ ساختن فعالیت های افراد تیم جراحی کارآیی آنها را به حداکثر برساند.
- او باید افراد مناسب را برای انجام کارهای لازم منصوب کند.
- او باید کارکنان اطاق عمل را با قوانین و مقرارت آن مکان آشنا سازد.
- او باید مراقبت نماید که تکنیکهای ویژه (نظیر تکنیکهای استریل) در اطاق عمل بطور صحیح انجام پذیرد.
- او باید با کارکنان اطاق عمل همکاری لازم بنماید و در صورت بروز اشکال درصدد رفع آن برآید.
- او باید کارکنان اطاق عمل را مورد ارزشیابی قرار دهد و در مورد اشتباهات آنها بدون چشم پوشی، با تکرار و مداومت در رفع اشتباهات بکوشد.
- او باید هنگام پذیرش بیمار به اطاق عمل مراقب باشد که بیمار دارای نوار مشخصات، اجازه عمل، پرونده، عکس، ورقه های آزمایش، تاریخ پذیرش و سیربیماری بوده و داروی قبل از بیهوشی را به موقع قبل از عمل دریافت کرده و محل عمل جراحی طبق دستور آماده شده است.
کنترل وسایل جراحی و استفاده صحیح و مناسب از آنها از جمله دیگر وظایف پرستار اطاق عمل است. باید با نظارت سرپرست اطاق عمل انجام پذیرد. در انجام این وظیفه باید نکات زیر را مورد توجه قرار داد:
- هر وسیله جراحی باید قبل از عمل جرای و همچنین در هنگام نظافت کردن دقیقاً مورد بررسی قرار گیرد تا اگر نقصی در آن باشد کنار گذاشته شود زیرا وجود کوچکترین ایراد فنی در وسایل جراحی می تواند در مواردی حتی منجر به مرگ بیمار نیز بشود. گروه اطاق عمل و خصوصاً پرستار اطاق عمل می توانند با انجام این کار، احتمال خطر برای بیمار را به حداقل برسانند.
- هر وسیله جراحی، باید صرفاً برای کاری که مناسب آن ساخته شده، مورد استفاده قرار گیرد. مثلا از پنس های ظریف نباید برای برداشتن استخوان های سخت استفاده کرد.
- وسایل جراحی را باید همیشه با دقت و آرامی جابجا کرد و از قرار دادن وسایل کوچک و ظریف در زیر وسایل بزرگ خودداری نمود.
- در نگهداری و کار کردن با وسایل جراحی چشم و پلاستیک باید رعایت ظرافت و حساسیت آنها را کرد و سعی نمود که محل نگهداری آنها مجزا از محل سایر وسایل جراحی باشد.
- وسایلی مانند رکتوسکپ و ایزوفاژسکوپ را که دارای لامپ و عدسی هستند هیچگاه نباید جوشانید و یا در اتو کلاو قرار داد.
- در کل، سرپرست اطاق عمل باید کارهای اطاق عمل را به گونه ای تنظیم کند که حتی در غیاب وی نیز نظم و ترتیب فعالیت ها مختل نشود.
ب- پرستار اطاق عمل
وظایف پرستار اطاق عمل را می توان بطور خلاصه به شرح زیر آورد:
- باید در انجام تمام کارهای اطاق عمل با سرپرست اطاق عمل همکاری کند.
- باید مراقب باشد که تمام کارکنان اطاق عمل کارهای خود را به نحو احسن انجام دهند.
- باید در صورت لزوم نقش پرستار اسکراب را برعهده گیرد.
- باید در مورد آموزش دانشجویان پرستاری اطاق عمل نقش مهمی را ایفا کند. در مواقع ضروری آنها را راهنمایی کند و کارها را طوری ترتیب دهد که دانشجویان آموخته های نظری خود را عملا به کارگیرند.
- باید دانشجویان تازه کار را تشویق نماید که از اعمال جراحی ناراحت نشوند، نترسند و دلسرد نگردند.
- باید توجهات جسمی و روانی لازم را از بیمار به عمل آورد و هرگز او را تنها نگذارند.
- باید بیمار را مجدداً از نقطه نظر داشتن نوار مشخصات، پرونده، اجازه عمل و از لحاظ نداشتن زینت آلات، آرایش، اعضاء مصنوعی و پرنبودن مثانه و رکتوم کنترل کند و محل عمل بیمار را از نظر شیو، پرپ (آماده سازی پوست) و نداشتن جوش های چرکی بررسی نماید.
ج- دانشجویان پرستاری در اطاق عمل
وظیفه اصل دانشجویان پرستاری یادگیری است و به همین منظور نیز به اطاق عمل فرستاده می شوند. دانشجویان پرستاری باید سعی کنند که در انجام تمام کارهای اطاق عمل شرکت کرده و آنها را به اتمام برسانند. بطور کلی آنها باید در آماده ساختن اطاق عمل برای عمل جراحی با افراد گروه اطاق عمل همکاری لازم را بنمایند. هر کارآموز پرستاری باید در ابتدای شروع کار از خود بپرسد که آیا توان آنرا دارد که به عنوان یک پرستار سیار یا پرستار اسکراب انجام وظیف کند یا خیر و سپس در طول فعالیت های مقدماتی و اصلی عمل جراحی، باید سعی کند نقاط ضعف و اشکال خود را برطرف نماید. تجربه نشان داده که فراگیری نظری تکنیهای اطاق عمل در کنار کارورزی عملی در این اطاق بقدری علاقه دانشجویان پرستاری را به خود جلب می کند که بسیاری از آنان در پایان تحصیلات خود خواستار کار در اطاق عمل می شوند. از آنجا که دانشجوی پرستاری را در زمینه های مختلف کار خود بدست آورد. او ولو اینکه نخواهد پس از پایان تحصیلاتش به کار در اطاق عمل بپردازد، می تواند از معلوماتی که در این مورد کسب کرده در موقعیت های مناسب بهره جوید. مثلا وی در اطاق عمل، با تاکید و اصرار بسیاری در مورد متد ضد عفونی کردن روبرو می شود. آشنایی کامل با اصول ضدعفونی کردن و اهمیت دادن به آن، در تمام طول زندگی حرفه ای پرستاران به کارشان خواهد آمد. دانشجویان پرستاری در طی دوره کارآموزی در اطاق عمل با بعضی از اعمال جراحی آشنا می شوند و کار در اطاق بهبودی به آنها کمک خواهد کرد که بعدها بتوانند به گونه ای بهتر و صحیح تر از بیماران بعد از عمل، چه در منزل و چه در بیمارستان، پرستاری کنند. دانشجوی پرستاری می تواند در طول این کارآموزی به اطلاعات خود در پیرامون تشریح بدن انسان گسترش دهد و برای بسیاری از سئوالاتی که قبلا پاسخی بر ایشان نداشت جواب مناسبی بیابد. شرکت در اعمال جراحی مختلف باعث خواهد شد که او سرعت انتقال پیدا کند، خوب فکر کند، سریع تصمیم بگیرد، به موقع عمل نماید و بطور خلاصه خواهد آموخت که چگونه با مشکلاتی که هر لحظه بر سر راهش قرار می گیرند برخورد صحیح بنماید.
وظایف عمومی کادر پرستاری اطاق عمل از نظر حرفه ای، اخلاقی و قانونی
وظایف افراد اطاق عمل همانند حلقه های یک رشته زنجیر بیکدیگر پیوند خورده است، هر گاه در کار یکی از افراد گروه اختلالی پدید آید برکار دیگران نیز تاثیر خواهد گذارد و مانع از پیشرفت موفقیت آمیز فعالیت ها خواهد شد. اطاق عمل بهترین مکانی است که پرستار می تواند در آن شایستگی حرفه ای خویش را نشان دهد زیرا بیمار در هیچ جای دیگر بیش از اطاق عمل به یاری پرستار نیاز ندارد.
شامل 26 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله کارکنان اتاق عمل