آماده ساختن افراد برای ایفای نقش ها و مسئولیتهای خانوادگی تازه ای نیست از آن رو که انسان ها درباره رشد بشر در زندگی خانوادگی دانش درونی ندارند باید آن را از جایی بیاموزند. این یادگیری ها نه تنها می توانند از بروز آسیب های درونی خانواده پیشگیری کنند بلکه ممکن است سبب ارتقای کیفیت زندگی خانوادگی شوند بعضی از این انتقادات دانش تجربی طی رویدادهای طبیعی مانند بلوغ یا طی مراسم و آیین ها رخ می دهند اما اغلب آنها به شکل غیر رسمی در سطح خانواده ها آموزش داده می شوند برای مثال اعضاء خانواده مشارکت و نظارت در فعالیت و تعاملات خانواده را به گونه ای غیرمستقیم آموزش می دهند در جوامع نسبتاً ساده و ابتدایی خانواده قادر به آموزش اعضاء در جهت انطباق آنها با تغییرات جدید بود ولی در جوامع پیشرفته و صنعتی به دلیل تغییرات سریع، پیشرفت فناوری و تغییر نقش ها آموزش های نسل گذشته ضمن اینکه به آسانی امکان پذیر نیستند کافی و مناسب نیز نمی باشد این تغییرات اجتماعی سریع و عدم انطباق دانش و مهارتهای لازم می توانند سبب فشار بر افراد خانواده گردیده در نتیجه موجب گسستگی و یا مشکلات دیگر شوند. به عقیده کرکندال به موازات صنعتی شدن و بستری شدن جوامع، مشکلات شخصی خانواده ها مانند طلاق، مشاجره و اختلاف نظر بین والدین و فرزندان و یا تغییر در نقش های زناشویی و خانوادگی افزایش می یابند و درست به همین دلیل تلاش در جهت تقویت هر چه بیشتر نهاد خانواده از سوی موسسات کاملاً مشهود است.
بیان مسئله:
ازدواج یکی از مهم ترین حوادثی است که در زندگی هر آدمی رخ می دهد و به قدمت تاریخ و حتی ماقبل آن است. ازدواج در کنار تولد و مرگ یکی از سه حادثه مهم زندگی است که در میان این سه تنها وقوع ازدواج است که در آن امکان انتخاب وجود دارد.
انسان ها می توانند تصمیم بگیرند با چه کسی و چه موقع ازدواج کنند و بنابراین پدیده ازدواج در زندگی انسان نقش اصلی ایفا می کند. این رویداد معمولاً در زمان ها و مکان های گوناگون با دوران جوانی مصادف بوده و عنصر اساسی آن احساس صمیمیت و نیاز به ایجاد یک رابطه صمیمی با جنس مخالف است شاید به همین دلیل است که اریکسون دوره جوانی را با ویژگی صمیمیت در برابر انزوا مشخص کرده است اگر شخصی به دلایلی چنین نیازی احساس نکند و یا در ایجاد رابطه صمیمانه توانایی لازم نداشته باشد به سختی می تواند سازگاری زناشویی و در نهایت سلامت خانواده را بدست آورد.
سازگاری از دیدگاه روانشناختی، فرآیند الگوهای مختلف پاسخ دهی شخص به تغییرات محیطی تعریف می شود. سازگاری به معنای خاص، واجد ابعاد روانی-اجتماعی است و عبارت از توانایی لذت بردن از روابط بین فردی پاداش برانگیز و کارکردن به گونه ای است که هدفهای شخص را ارضاء کند. در نتیجه فرایند سازگاری تنش ناشی از جنبه های تغییرپذیر زندگی کاهش یافته و شخص حالت تعادل می یابد.
نیس لوگلو اظهار می دارد: سازگاری زناشویی در برگیرنده عوامل پیچیده ای همچون میزان تعارض و سهیم شدن در فعالیت ها خوشحالی و موفقیت در زندگی زناشویی است.
لی مسترز: آن را به عنوان ظرفیت انطباق و توانایی حل مسئله تعریف می کند.
اسپانیر: توضیح می دهد که سازگاری زناشویی به عنوان یک پیوستار و تغییر در فرایند این پیوستار است. مشکلات زناشویی که در پیوست سازگاری زناشویی پس و پیش می رود به عنوان انعکاسی از عناصر تعاملی تجربه انسانی به حساب می آیند. کیفیت رابطه زناشویی خاصیت دو نفری دارد و چیزی نیست که اشخاص بتواند آن را از یک ازدواج به ازدواج دیگر منتقل کنند.
ویژگی های زوجین سازگار به شرح زیر است:
- زن و شوهر با رابطه ای که دارند خود را خوشبخت می دانند.
- ارضای کامل نیازهای جسمانی و عاطفی انجام می گیرد.
- هر یک از همسران زندگی همسرش را باور می گرداند.
- محیط زناشویی شخصیت هر کدام از زن و شوهر را ارزشمند می گرداند و به هر یک امکان می دهد و کمک می کند که به عنوان یک شخص استعدادهای ذاتی خود را شکوفا کند و تحقق بخشد.
- پشتیبانی متقابل دارند. هر یک از زن و شوهر «من»، دیگری را تهدید نمی کند و از بودن با همدیگر احساس آرامش می کنند.
- نسبت به یکدیگر درک و قبول متقابل دارند.
- رابطه زن و شوهر به شکل های ذیل منعکس می شود، مراقبت، توجه به رفاه و خوشبختی یکدیگر، احترام متقابل، و احساس مسئولیت اختیاری نسبت به نیازهای یکدیگر.
مساله تحقیق:
خانواده با ازدواج دو نفر شروع می شود و به تدریج با تولد فرزندان گسترش می یابد بنابراین، اساس کارکردهای خانواده با نحوه سازگاری زوج ها شکل می گیرد. سازگاری زوج ها نه تنها بر میزان رضایتمندی و احساس خوشبختی برای رشد فرزندان به وجود می آید با توجه به اهمیت سازگاری زناشویی و تعادل خانواده و جامعه بشر از دیرباز با این سوال مواجه بوده است که:
چرا زوجین دچار ناسازگاری می شوند؟
آیا رابطه ای بین منبع کنترل و سازگاری زناشویی وجود دارد؟
یک جنبه مهم سازگاری با موضوع ازدواج و احساس رضایتمندی از زندگی زناشویی مرتبط است. ازدواج و زندگی زناشویی مستلزم وجود سطح پایداری از سازگاری از جانب زوج ها است و احساس رضایت از ازدواج نقش مهمی در میزان کارکردهای بهنجار خانواده ایفا می کند. برای تعریف مفهوم سازگاری یا رضایتمندی زناشویی شیوه های زیادی وجود دارد. برای مثال از دیدگاه الیس سازگاری زناشویی عموماً به عنوان احساسات عینی خشنودی رضایت و لذت تجربه شده از طرف همسر با در نظرگرفتن همه جنبه های زندگی زناشویی اش تعریف شده است.
اهمیت تحقیق:
زندگی انسان از مراحل و چرخه های متفاوتی تشکیل شده است که یکی از پیچیده ترین و دشوارترین مراحل آن ازدواج وتشکیل خانواده است. ازدواج رابطه ای انسانی پیچیده ظریف و پویاست که از ویژگی های خاصی برخوردار می باشد. توجه به کانون خانواده، محیط سالم و سازنده روابط گرم و تعاملات میان فردی صمیمی که می توانند موجب رشد و پیشرفت افراد گردند. از جمله اهداف و نیازهای مراد اهمیت شده سازگاری زناشویی محسوب می شود. شواهد فراوانی گویای آن هستند که زوج ها در جامعه امروزی برای برقراری ارتباط و حفظ روابط صمیمانه و دوستانه، با مشکلات فراوانی مواجهند. در حقیقت معضل (پریشانی زناشویی) بیش از هر طبقه تشخیصی روان پزشکی دیگر دلیل مراجعه به مراکز بهداشت روانی است. ناسازگاری پس از ازدواج نه تنها بر کنش های روانی-اجتماعی زن و شوهر بلکه به رشد و تحول کودکان و نوجوانان آن خانواده نیز تاثیر سوء می گذارد به گونه ای که 39 درصد نوجوانان بزه کار متعلق به خانواده های از هم گسیخته هستند. برخی پژوهشگران سابقه از هم پاشیدگی و ناسازگاری زناشویی والدین را در سازگاری زناشویی فرزندان آنها موثر دانسته اند. با وجود این مشکلات جامعه ما از بی اطلاعی از یک برنامه منظم و نداشتن الگوی آموزشی مناسب برای زوج ها رنج می برد. هر چند آموزش خانواده طی سالهای متمادی از سوی سازمان های گوناگونی همچون آموزش و پرورش شروع شده اما با وجود تاثیر نسبی این آموزشها چند محدودیت عمده در این زمینه وجود دارد.
شامل 41 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود تحقیق ازدواج و رضایتمندی از زندگی زناشویی