پایان نامه کارشناسی ارشد اقتصاد
157 صفحه
چکیده:
وقوع انقلاب صنعتی در اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم سرآغاز نظام اقتصاد سرمایه داری است. از آن زمان تاکنون این نظام بحرانهای متعدد مالی و اقتصادی را پشت سر گذاشته است. از دیدگاه نظری دلایل زیادی وجود دارد که بتوان این فرضیه را تأیید کرد،که بحرانهای مالی و اقتصادی از پدیده‌های ذاتی در نظام اقتصاد سرمایه‌داری است. از سوی دیگر، وقوع دهها بحران جدی در خلال دو قرن اخیر می‌تواند فرضیه فوق‌الذکر را به لحاظ مشاهدات و سنجش‌های آماری تأیید کند. با وجود این، نمی‌توان نتیجه گرفت که بحرانهای مالی و اقتصادی اساساً نگران کننده نیست و لذا نیازی به بررسی و تجزیه و تحلیل و تدوین سیاست‌های مناسب برای پیشگیری و مدیریت بحران ندارد. شاید بتوان این بحرانها را با وقوع زمین لرزه‌ها در نظام طبیعت مقایسه کرد زیرا اولاً لرزش زمین ذات این نظام طبیعی است و ثانیاً به طور مرتب و پیوسته وجود دارد هرچند وقوع بسیاری از آنها احساس نمی‌شود اما توسط دستگاههای زلزله‌گار قابل ثبت است. با وجود این برخی زمین‌لرزه‌ها جدی است و برخی دیگر بسیار نگران کننده و تعدادی مصیبت‌بار است. تاریخ بحرانهای اقتصادی در دنیا نشاندهنده مخرب بودن بعضی از آنها میباشد، که لازم به طراحی سیستمی هست تا بتواند جلوی آثار مخرب برخی از این بحرانها گرفته شود. لذا سیستم هشداردهنده در جهان اولین بار بعد از بحران ارزی کشورهای اروپایی در سال93-1992 ، بحران کشورهای آمریکای لاتین 95-1994 و بطور جدیتر بعد از بحران کشورهای شرق آسیا در سال 98-1997 مطرح شد ، که تاکنون علاوه بر صندوق بینالمللی پول که پیشرو این روش می باشد ، یک سری مقالات دانشگاهی و تحقیقات بانک های مرکزی کشورها در این زمینه موجود می باشد.
در این تحقیق با استفاده از حدود 60 متغیر اقتصادی مطرح و تاثیرگذار، و با استفاده از روش شبکه عصبی با ترکیب دادهها و متغیرهای موجود از طریق روش کامینسکای و همچنین با نگاه به شواهد تجربی تاریخی در اقتصاد ایران سالهای بحرانی استخراج خواهند شد. بعد از آن با استفاده از رویکرد سیگنالی شاخصهای اثر گذار انتخاب خواهند شد. شاخصهای منتخب باید قبل از بحران هشدارها و یا آلارمهایی از خود بروز داده باشند و سپس شاخصهایی که دارای نویز کمتری هستند با روش لاجیت نیز تخمین زده شده تا بهترین شاخص ها ی اثرگذار معرفی شوند. همچنین در پایان با استفاده از شبکه عصبی و پیش بینی روند متغیر ها و مقایسه آنها با متغیرهای واقعی بر صحت سایر تخمین ها پی برده می شود.
سیستم هشدار دهنده توانسته است در این سه آزمون سالهای 1359،1366،1372،1373 را به عنوان سالهای بحران شناسایی کند و سپس بهترین شاخص هایی که توانسته اند یک یا دو سال قبل از بحران آلارم منتشر کنند را شناسایی کند. لذا با استفاده از این سه روش شاخصهایی چون رشد تولید ناخالص داخلی ، تورم، نرخ بهره حقیقی، نسبت بدهی خارجی به دارایی خارجی،تحرکات ارزی و نسبت حسابهای جاری به تولید ناخالص داخلی به عنوان شاخصهای هشدار انتخاب گشتهاند، هر چند شاخص هایی چون نسبت بدهی خارجی به دارایی خارجی و نسبت حسابهای جاری به تولید ناخالص داخلی به دلیل کمبود داده در الگوی لاجیت و شبکه عصبی مورد آزمون قرار نگرفته اند.
کلمات کلیدی: سیستم هشدار دهنده اولیه، بحران های مالی، بحران بانکی، بحران ارزی،رویکرد سیگنالی، مدل لاجیت، شبکه عصبی مصنوعی
تبیین یک سیستم هشدار دهنده جهت شناسایی بحران های مالی در ایران