دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 72 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
کاربرد و تأثیر فناوری اطلاعات(IT) در آموزش و پرورش ایران
فصل اول : کلیات
ــ مقدمه
ــ بیان مسأله
ــ ضرورت و ماهیت مسأله
ــ اهداف کلی و جزیی
■ مقدمه
نیمه ی دوم سده ی بیستم با رشد فناوری های ارتباطی و نیاز روز افزون به اشکال مختلف اطلاعات، نطفه ی دوران جدیدی بسته شد که در آن حیات جوامع شدیداً به گردش اطلاعات وابسته گردید.
در این دوران بر خلاف دوران تمدن صنعتی که جهان روز به روز منبسط تر می گردید، دنیا به سمت کوچکی (و به تعبیر مک لوهان، به سمت دهکده ی جهانی) پیش می رود.
فناوری اطلاعات عبارت از گردآوری، سازماندهی، ذخیره سازی، نشر و استفاده از اطلاعات در قالب صوت، تصویر، گرافیک، متن،عدد و... با استفاده از ابزار مخابراتی و رایانه ای است(کیت بهان و دیانا هولمز، 2003.ص.112).
فناوری اطلاعات((IT تمام عرصه های زندگی بشر مثل سیاست، فرهنگ، اقتصاد، آموزش و پرورش و... را متحوّل کرده است. با گذشت یک دهه از قرن بیست و یکم، آموزش وپرورش باید به نهادهای متکی بر اطلاعات و مجهز به فناوری جدید بدل گردد تا بتواند پاسخگوی نیازهای جامعه ی در حال تحوّل آینده باشد (عبادی، 1384.ص.43).
رایانه ها بعنوان موتور محرکه ی IT این آمادگی را دارند که هرجا و هر زمانی که لازم باشد در اختیار دانش آموزان قرار گیرند تا در آینده هنگامی که به هر یک از آنها نقشی از سوی جامعه محوّل گردید از آن برای تأمین علایق و رفع نیازهای خویش و جامعه به خوبی استفاده کنند (آزادکیش، 1383.ص.2).
فناوری اطلاعات(IT) در تمام فرآیندهای نظام آموزشی مؤثر بوده است. از جمله در فرآیندهای یاددهی ــ یادگیری، رغبت و انگیزش، آموزش از راه دو، آموزش مهارتهای پایه، و مهارتهای بالا و... کاربرد و تأثیر مثبتی داشته است.
به کارگیری IT در نظام آموزشی، محیط انسانی را انسانی تر می کند و روابط معلم و شاگرد را قویتر و همکاری و مشارکت میان دانش آموزان را مستحکم تر می کند. دانش آموزان نقش فعّالی را در فرآیند یاددهی ــ یادگیری خواهند داشت و معلم نقش راهنما و هدایتگر دارد، که کامل کننده و توسعه دهنده ی یادگیری دانش آموزان است.
بکارگیری IT امکان آموزش غیر حضوری را نیز بوجود آورده است. آموزش غیر حضوری محدودیت زمانی و مکانی ندارد و برای هر فردی در هر زمانی و مکانی امکان آموزش و یادگیری را به وجود می آورد. آموزش غیر حضوری، آموزشی برنامه ریزی شده است که در آن فرد بر حسب علایق و با سرعت یادگیری خویش پیش می رود (سیفی، 1380.ص.11).
کشورهای پیشرفته از IT برای رسیدن به اهداف آموزشی خود بهره می بردند و تاکنون موفقیت های بسیاری را کسب کرده اند. فناوری اطلاعات(IT) از سایر پیشرفت ها و فناوری هایی که از کشورهای پیشرفته صادر می شود، متمایز نیست. باید دانست که این تجهیزات در کشورهای توسعه یافته شکل می گیرد و با فرهنگ جاری آنها آرایش می یابد، با تزئیناتی زیبا وارد کشورهای دیگر می شوند و به همراه خود انواع میکروب ها و ویروس های فرهنگی، اخلاقی، معنوی نیز به ارمغان می آورند. ازاین رو در کنار تأیید IT و کاربرد آن در آموزش و پرورش ایران، مسأله ی مدیریت اطلاعات و کنترل آن نیز به منظور تعدیل بار فرهنگی اطلاعات ضرورت پیدا می کند (محمدی،1383.ص.27).
برای اینکه این فناوری های اطلاعاتی را در آموزش و پرورش ایران بکار بگیریم باید آنرا با توجه به فرهنگ ایرانی استاندارد کنیم ؛ یعنی از فعالیت های کشورهای مطرح در زمینه ی به کارگیری IT در آموزش و پرورش تجربه کسب کنیم، نکات مثبت را گرفته و نکات منفی را طرد کنیم. با بررسی همه جانبه ی فناوری های اطلاعاتی در این کشورها می توانیم طرحی مناسب و درخور ایران تهیه و ارائه دهیم و با همکاری همه ی نهادها و سازمان ها به اجرا برسانیم.
برای روشنتر شدن موضوع در زمینه ی کاربرد IT و ابعاد گوناگون آن، تحقیقات زیادی در جهان انجام شده است که در اینجا به برخی از آنها به شرح زیر اشاره می کنیم :
ــ ملچر و همکارانش در پژوهشی که سال 1990 در زمینه ی تأثیر IT انجام داده اند به این نتیجه رسیده اند که : هر زمان و هر کجا که از IT در تمرین و تکرار از مواد آموزش داده شده استفاده می شود، زمان آموزش به یک سوم(⅓)کاهش می یابد. از این رو بهره گیری از IT در آموزش ها بسیار باصرفه تر از فراهم نمودن کمک های آموزش اضافی و یا کم کردن تعداد دانش آموزان یک کلاس و یا افزایش ساعات درسی برای تحقق هدفی خاص است.
ــ «دویر » نیز در سال 1994 طی یک بررسی نشان داد که بهره گیری از IT برای کسب مهارت های تخصصی از جانب یاد گیرنده ها توانایی های بسیاری را در آنها بوجود می آورد (رئیس دانا، 1384.ص.41).
ــ در مقاله ی تحقیقی که توسط چاپن کانتون ، چینجر پر شین ، جان ولان ، فیلیپس استوپ و کارل لانتس در سال 1994 انجام شد، با عنوان «IT، حامی برنامه ی درسی تلفیقی ابتدایی»، چنین نتیجه گیری نمودند که : هدف تمامی برنامه های آموزشی آن است که دانش آموزان را قادر سازند تا در زندگی خود به نحو احسن عمل نمایند. دانش آموز باید بتواند IT بدست آمده را تصفیه کرده و بکار گیرد .
ــ ویلیام اف مکسی و روبرت زینکی در سال 1995 در تحقیقی با عنوان «استفاده از IT و سودمندی تحصیلی بیشتر» چنین نتیجه گیری کرده اند که : IT تغییرات اساسی در فرآیند یاددهی ــ یادگیری را ایجاد کرده است. با استفاده از IT در سطح آموزشگاه ها، مدت زمانی که صرف آموزش می شود کاهش یافته است. بنابراین با استفاده از IT ابتکاری زیر بنایی در یادگیری بوجود آمده که آموزش سنتی جوابی برای این تحوّلات ندارد.
ــ مک کورمک و دیوید جونز در سال 1997 در کتابی با عنوان «طراحی نظام آموزشی براساس تار جهان گستر» به تحقیقات موردی بسیاری اشاره می کنند که استفاده از اینترنت می تواند مثمر ثمرتر از کلاس های سنتی برای اداره ی دروس باشد. بنابراین با IT می توان آموزش را به یادگیری بر اساس نیاز تبدیل کرد.
ــ حمیدرضا آراسته در مقاله ای با عنوان «تحوّلات نوین IT و تأثیرات آن در آموزش عالی» در سال 1380 بیان کرده است که استفاده از اینترنت توانسته است روش های آموزشی و یادگیری را تغییر دهد و استفاده از اینترنت راهی جدید برای ارتقاء اندیشه ی جامعه ی دانشگاهی است. ایران نباید برای بهبود آموزش عالی کشور فرصت استفاده از شبکه اینترنت و بانک های اطلاعاتی موجود را از دست بدهد.
بنابراین باید نگرش مسئولان آموزش عالی در نحوه ی سرمایه گذاری را تغییر داد و در این راستا توجه به IT و ارتباطات یکی از بهترین فرصت ها برای بهبود در کیفیت دانشگاه ها و حضور در مجامع بین المللی است.
ــ غلامعلی منتظر در سال 1384 در مقاله ای با عنوان «آموزش افزارهای فناوری اطلاعات و تأثیر آن بر یادگیری مؤثر فراگیر» بیان کرد که : یادگیری با استفاده از فناوری اطلاعات را کاملا ً منطبق بر شیوه ی اکتشافی برونر می داند که بر این باور است : " قبل از آنکه دانش آموزان با مفاهیم عمیق مبحث اطلاعات و دانش اطلاعاتی آشنا شوند، باید با افزارهای فناوری اطلاعات آشنایی یابند تا بتوانند از اطلاعات این ابزارها بخوبی استفاده کنند."
■ بیان مسأله
دنیای امروز از طرفی دنیای فرا صنعتی و از طرف دیگر عصر اطلاعات و دوران انفجار علم نام گرفته است. توسعه ی فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش با هدف ایجاد تحوّل در نظام آموزشی و تولید علم به وسیله ی دانش آموزان و معلمان، پایه و اساس موجودیت یک نظام آموزشی کارآمد است. از این رو آنچه که در این تحوّل و توسعه نقش اصلی را بازی می کند، آگاهی معلمان و دانش آموزان در اطلاعات و منابع اطلاعاتی و همچنین مهارت فناوری اطلاعات است. بنابراین وظیفه ی آموزش و پرورش ترغیب معلمان است تا با مطالعه ی مستمر و شرکت در کلاسهای آموزشی رایانه و ICDL و آشنایی با شبکه ی IT،ICT ، اینترنت و نرم افزارهای کارآمد و سرانجام استفاده ی مناسب و کاربردی از فناوری های جدید، خود را به دانش روز مجهز نمایند. بررسی کاربرد و تأثیر طرح فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش می تواند ما را در رسیدن به اهداف نهایی یاری رساند.
بر این اساس و با توجه به مقدمه ی مذکور که از یک طرف لزوم و اهمیت کاربرد IT در آموزش و پرورش را می رساند و از طرفی دیگر کمبود منابع مخصوصاً در ایران را نشان میدهد، مطالعه درباره ی IT و علی الخصوص ماهیت روشهای کاربرد آن در آموزش و پرورش کشورمان بسیار ضروری می نماید.
■ ضرورت و ماهیت مسأله
انفجار فناوریهای جدید از جمله فناوری اطلاعات(IT)، بسیاری از جنبه های زندگی ما مخصوصا ً ساختار آموزش و پرورش را متحوّل ساخته است که از آن جمله می توان به تغییرات ایجاد شده در روش های تدریس، مدیریت آموزشگاهی، ارزشیابی آموزشی، ارتباطات آموزشگاهی و... اشاره کرد. در این راستا تأثیر پیشرفت فناوری اطلاعات در بخش آموزش و پرورش و دگرگونی های حاصل از آن در فرآیند یاددهی ــ یادگیری بسیار قابل توجه بوده، به گونه ای که تأثیر زیادی بر خواسته ها و نیازهای جامعه و انتظارات والدین از یک فارغ التحصیل دوره های آموزش و پرورش را به دنبال داشته است .
رقابت های سیاسی و اقتصادی کشورهای پیشرفته، ظهور شبکه ی اینترنت، شبکه ی وب و ماهواره بر سرعت این پیشرفتها هر لحظه می افزاید. این تغییر و تحوّلات باعث شده است که محتوای درسی کهنه و قدیمی شده و با نیازهای جوامع امروزی مناسبتی نداشته باشد. لذا نیاز به تغییر و تحوّل در برنامه های درسی مدارس و همگام کردن آنها با فناوری های جدید لازم و ضروری است.
از آنجا که بیش از نیمی از جمعیت کشورمان را جوانان تشکیل می دهند و طبعا ً به دلیل نیاز بیشتر این گروه به آموزش در دوره های مختلف تحصیلی، هزینه بر بودن سرمایه گذاری های آموزشی برای دولت، کمبود منابع درسی و منابع آموزشی چاپی، مشکلات عدیده ای برای سیاست گذاران آموزشی ایجاد کرده است. از طرفی به دلیل تجمع بیشتر امکانات آموزشی در مراکز استانی و نیز مشکلات اولیاء و مربیان مناطق دوردست برای بهره گیری از این امکانات، کمبود معلمان و مربیان خبره در تمام نقاط کشور، کاربرد وسیع IT در آموزش می تواند برای کاهش این فاصله ها و رفع پاره ای از معضلات آموزشی کشور راه حل مناسبی باشد و بدین ترتیب توازن نسبی را در امر آموزش مناطق جغرافیایی کشور پدید آورد.
لذا در ضرورت امر نباید هیچ تردیدی نمود و بلکه به لحاظ تأخیری که در توسعه ی فناوری اطلاعات در کشور ما و از جمله در آموزش و پرورش شده است باید با سرعت و در عین حال با دقت و تأمّل بیشتر نسبت به توسعه ی فراگیری IT اقدام نمود.
■ هدفها
اهداف کلی :
1- آشنایی با ماهیت کلی فناوری اطلاعات(IT)
2- آشنایی بیشتر با فرصتهای ناشی از فناوری اطلاعات(IT)
3- آشنایی بیشتر با وضعیت فعلی آموزش و پرورش ایران
4- آشنایی با طرح مطلوب و ایده آل فناوری اطلاعات(IT) در آموزش و پرورش ایران
اهداف جزیی :
انتظار می رود که مخاطب پس از مطالعه ی مطلب بتواند :
1- یک تعریف از فناوری اطلاعات بیان کند .
2- مفهوم فناوری اطلاعات را تجزیه و تحلیل کند .
3- تاریخچه ی فناوری اطلاعات را توضیح دهد .
4- ابزارهای فناوری اطلاعات را نام ببرد .
5- مفاهیم نوین فناوری اطلاعات را تحلیل کند .
6- تفاوت IT با ICT را توضیح دهد .
7- کاربردهای فناوری اطلاعات را درک کند .
8- دیدگاه های مختلف در خصوص نحوه ی کاربرد فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش را تحلیل کند .
9- مدرسه ی مجازی را تعریف کند .
10- تفاوت مدرسه ی مجازی با آموزش غیر حضوری را بداند .
11- مزایای استفاده از فناوری اطلاعات را بر شمرد .
12- مشکلات استفاده از فناوری اطلاعات را ذکر کند .
13- مزایا و مشکلات بکارگیری فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش را تحلیل نماید .
14- تأثیرات فناوری اطلاعات بر زندگی را توضیح دهد .
15- چند مورد از ویژگیهای عصر اطلاعات را نام ببرد .
16- نحوه ی مدیریت کلاس در عصر اطلاعات را درک کند .
17- دغدغه های نوین فناوری اطلاعات را تحلیل کند .
18- ویژگیهای طرح مطلوب فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش ایران را ذکر کند .
فصل دوم : ارائه و تحلیل اطلاعات
الف ــ ماهیت فناوری اطلاعات (IT)
ب ــ فرصتهای فناوری اطلاعات (IT) در آموزش و پرورش
ج ــ وضعیت کنونی آموزش و پرورش ایران
د ــ طرح مطلوب فناوری اطلاعات (IT) در آموزش و پرورش ایران
الف ــ ماهیت فناوری اطلاعات
* تعریف فناوری اطلاعات (IT)
فناوری اطلاعات (IT) از دو واژه ی Information)) به معنی اطلاعات و (Technology) به معنای فناوری ترکیب یافته است.
بنابراین فناوری اطلاعات ترجمه ی عبارت ــ Informational Technology ــ است.
(Information) یا اطلاعات عبارت است از هر چیزی که با آن سر و کار داریم و ما را نسبت به حوادث، مسائل، موضوعات و امور مختلف یا افراد آگاه می کند. این اطلاعات ممکن است خبری در محیط کار یا زندگی باشد، ممکن است شایعه ای در جامعه و یا به صورت برنامه ی پست الکترونیک بر روی صفحه ی کامپیوتر درج گردد (عبادی، 1384.ص.25).
(Technology) یا فناوری به معنای علم به صنایع و حرفه ها و یا مجموعه اصطلاحات فنّی و صنعتی و یا آشنایی با اصول فنّی و اصطلاحات فنّی یا فن شناسی را گویند .
در نتیجه فناوری یعنی دانش یا مهارت و یا روش فنّی در بهره برداری از اطلاعات.
پس تعریف فناوری اطلاعات عبارت است از مجموعه تکنیک ها و ابزارهایی که ما را در ضبط، ذخیره سازی، پردازش، بازیابی، انتقال و دریافت اطلاعات یاری می رساند. این تعریف فناوری هایی مانند رایانه، انتقال از طریق دورنگار، ارتباط از راه دور، تلفن، ماشین های حساب، چاپ و حکاکی را نیز در برمی گیرد (عبادی، 1384.ص.27).
البته هر کدام از سازمان ها، ادارات، پایگاه ها و مراکز گوناگونی که IT راهگشای بسیاری از مشکلات آنها بوده تعاریف مختلفی از آن ارائه داده اند. در اینجا به برخی از این تعاریف می پردازیم.
سازمان راهبردهای فناوری اطلاعات آمریکا(NSIT)، فناوری اطلاعات را نقطه ی همگرایی الکترونیک، پردازش داده ها و ارتباطات دوربرد می داند که شامل تعدادی رایانه ی قوی، فناوری های ارتباطی و همچنین نرم افزار است.
دبیرخانه ی شورای عالی انفورماتیک ایران در سال 1385 تعریف زیر را برای فناوری اطلاعات ارائه داده است :« فناوری اطلاعات به مجموعه ی به هم پیوسته ای از روشها، سخت افزارها، نرم افزارها و تجهیزات ارتباطی که اطلاعات را در اشکال گوناگون (صدا، تصویر، متن) جمع آوری، ذخیره سازی، بازیابی، پردازش، انتقال و یا عرضه می کند ؛ اطلاق می شود.»
اسکاپ ، فناوری اطلاعات را متشکل از سخت افزار، نرم افزار، نیروی انسانی، اطلاعات، مدیریت و"تولید و نگهداری" می داند که در ارتباط متقابل با یکدیگر فضایی مملوء از اطلاعات ذخیره شده به صورت نظامدار و با قابلیت دسترسی آسان پدید می آورند. این فضا در خدمت نیازهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه قرار می گیرد و سبب بهره وری و افزایش کیفیت برونداد و محصولات سازمان های متبوع می شود (محمدی، 1383.ص.35).
در تعریف دیگری از فناوری اطلاعات آمده است : « فناوری اطلاعات همانند محور و مرکز مجموعه ای از فعالیت های هدایت شده است که کنترل مدیریت، بهره وری، تولید، آموزش و ارتقاء یک سیستم - اعم از یک سازمان یا یک پایگاه اطلاعاتی و... - را با یک مرکزیت به عهده دارد» (محمدی، 1383.ص.37).
نموداری که در ادامه خواهد آمد به روشنتر شدن موضوع بیشتر کمک می کند . همانطور که در نمودار مشاهده می شود، همه ی سازمان ها، ارگان ها، نهادها و وزارتخانه ها ناگزیر از برقراری ارتباط با یکدیگر و انتقال اطلاعات هستند. سازمان IT مسئول برقراری این ارتباطات در اشکال پیشرفته الکترونیکی است تا در کمترین زمان و با بیشترین سرعت اطلاعات مورد نیاز هر سازمان را از سازمان ها و مراکز دیگر اخذ نماید و به سازمان مربوط انتقال دهد.
بطور کلی، IT مسئولیت تولید، حفظ، ذخیره، بازیابی، و انتقال اطلاعات را در یک شبکه ی پیچیده بر عهده دارد.
* مفهوم فناوری اطلاعات(IT)
شاید آنچه مهمتر از معنی فناوری اطلاعات باشد، درک و تبیین مفهوم آن است. زیرا مفهوم فناوری اطلاعات علاوه بر ابعاد فنّی، تکنیکی و مهارتی، مؤلفه های فرهنگی، اجتماعی، آموزشی را نیز در دل خود خواهد داشت و در نتیجه تلقی انسانها و جوامع علاوه بر ابعاد فنّی و تکنیکی، جنبه های فرهنگی و آموزشی آنرا نیز در بر خواهد گرفت.
در واقع می توان گفت که مفهوم فناوری اطلاعات(IT) یک قابلیت است. یک بستر جدید برای رشد و توسعه است. یک فرهنگ برای کشف، شناسایی و رشد استعدادهای انسانی و جوامع بشری است. یک جریان مبادله ی اطلاعات، دانش و آگاهی است. در نتیجه تأثیر گذار بر نگرشها، روشها و ساختارهاست.
با ورود مفاهیم نوین فناوری ازقبیل کامپیوتر، اینترنت، اینترانت و... کاربرد فناوری اطلاعات به طور کلی دگرگون شده است و اصولا ً تغییری بنیادی در ساختارها، رفتارها و ارتباطات و فرهنگ ها را به دنبال دارد. ضمن اینکه تأثیر عمیقی بر تجارت، اقتصاد و امور خدماتی جامعه خواهد گذاشت، تحوّلی شگرف و اساسی در آموزش و فرهنگ را به دنبال خواهد داشت. در هر صورت فهم درست و منطقی از مفهوم فناوری اطلاعات(IT) می تواند نقطه ی عزیمت برای ورود به دنیای فناوری اطلاعات و ارتباطات( ICT) باشد .
امروزه دو نگاه متفاوت در عرصه ی فناوری اطلاعات وجود دارد :
ــ در نگاه اول که عموماً متعلق به کشورهای توسعه یافته و یا در حال توسعه است، IT را بعنوان محور توسعه در نظر گرفته اند.
ــ امّا در نگاه دوم که بیشتر کشورهای جهان سوم بدان عمل می کنند، فناوری اطلاعات(IT) بعنوان ابزار توسعه مورد بهره برداری قرار می گیرد. مطالعات و تحقیقات نشان می دهد که با توجه به ویژگیهای عصر ما که عصر ارتباطات و اطلاعات است توسعه ی هر کشوری باید مبتنی بر محوریت فناوری اطلاعات باشد .
به طور خلاصه می توان فناوری اطلاعات(IT) را یک تکنولوژی دانست که دارای ویژگی های عمده ی زیر می باشد :
الف- مواد اولیه ی آن، داده ها و اطلاعات می باشد .
ب- موتور محرکه ی آن، رایانه و شبکه های الکترونیکی است .
ج- محصول نهایی آن، نادیدنی و لمس ناشدنی است .
د- تولید آن محدود به موقعیت خاص مکانی نیست .
ه- محصولات آن تأثیری بر تخریب زیست محیطی کره ی زمین ندارد (عبادی، 1384.ص.27).
* تاریخچه ی فناوری اطلاعات(IT)
قرن هاست که دانشمندان تلاش می کنند تا مدارک، کتاب ها، اسناد و هر آنچه راه گواهی بر اندیشه و دانش بشری است، برای دسترسی آسان تر و در اختیار گذاشتن تعداد بیشتری از افراد، سازماندهی کنند.
سازماندهی چنین فعالیت هایی قواعد خاص خود را دارد. این قواعد از زمانی شکل گرفت که بشر اندیشه های خود را بر لوح های گلی می نگاشت.
آغاز فعالیت های سازمان یافته در ثبت و ضبط مطالب را باید در تاریخ کتابخانه ها جستجو کرد. کهن ترین پیشینه ی مستند سازی مربوط به سومریان است که مطالب خود را بر سنگ حک می کردند. قرن هیجدهم نقطه ی عطفی در تاریخ مستند سازی و همچنین نقطه ی درخشانی در تاریخ علوم و فنون و دانش اطلاع رسانی است. انقلاب صنعتی، فناوران را کانون اصلی توجّهات بشر قرار داد. پیوند علم و فناوری و نیازهای خاص که به استفاده از آخرین دستاوردهای علمی احساس می شد، دانش جدیدی به نام فناوری اطلاعات(IT) بوجود آورد (امیرتیموری، 1380.ص.13).
فناوری اطلاعات(IT) با اختراع نخستین تکنولوژی انقلاب صنعتی در سالهای 1660 الی 1850 با اختراع موتور بخار آغاز شد و با دوّمین انقلاب صنعتی در سالهای 1890 الی 1930 و اختراع الکتریسیته و توسعه ی صنعت شیمی استمرار یافت. درانقلاب سوم صنعتی با اختراع رادیو، تلویزیون و کامپیوتر تکمیل شد (عبادی، 1384.ص.52).
اگر فناوری اطلاعات(IT) را مجموعه ای از خدمات و محصولاتی اطلاق نمائیم که داده های خام را به اطلاعاتی مفید، در دسترس و با معنی تبدیل می نماید؛ باید ظهور اینترنت را نقطه ی اوج و کمال توسعه ی فناوری در حال حاضر بدانیم.
از سال 1930 به بعد "فناوری ریز نسخه برداری" نیز توسعه یافت و انتقال حجم عظیمی از دانش مکتوب در قالب کتاب، مجله و... به شکل میکروفیش و میکروفیلم را آسان تر و علمی تر کرد.
هرچند استفاده از فناوری اطلاعات(IT) از سال 1985 به بعد رایج شد، امّا بحث در مورد تعاریف آن همچنان ادامه داشت. سرانجام در سال 1962 مؤسسه ی فناوری جورجیا تعریفی را ارائه داد که پذیرفته شد :
«فناوری اطلاعات(IT) دانشی است که به بررسی ویژگیها و چگونگی اطلاعات نیروهای حاکم بر جریان اطلاعات و ابزار آماده سازی آنها برای به حداکثر رساندن دستیابی به اطلاعات و قابل استفاده کردن آن می پردازد. آماده سازی اطلاعات شامل تفکیک اطلاعات دقیق، علمی و مستند، جمع آوری، سازماندهی، ذخیره، بازیابی، تفسیر، اشاعه و استفاده از آن می شود.» (اترتون ، 1997.ص.98).
از سال 1970 به بعد، افزایش بی رویه و سرسام آور اطلاعات باعث شد که سازماندهی و ثبت و ذخیره سازی اطلاعات بیش از پیش پیچیده تر شود. به همین نسبت دستیابی و استفاده از آنها نیز روز به روز دشوارتر می نمود. امّا پیشرفت فناوری های دیجیتالی و تولید ابر رایانه ها و سرعت اعجاب آور پردازش اطلاعات و ظرفیت بالای رایانه های جدید، راهی در جهت حل این مشکل بود. از این رو علم رایانه، ذخیره سازی و بازسازی و حجم اطلاعات و دانش بشری را در هم آمیخت و فناوری اطلاعات(IT) شکل گرفت (محمدی، 1383.ص.12).
* ابزارهای فناوری اطلاعات(IT)
ابزارهای فناوری اطلاعات دارای قدمتی طولانی است. گرچه با ظهور پدیده ی اینترنت تحوّلات اساسی در عرصه ی ابزارهای IT به وقوع پیوسته است ؛ امّا نمی توان از ابزارهای اولیه ی فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT) سخنی به میان نیاورد.
1- رادیو: نخستین و شاید مهمترین رسانه ی ارتباط جمعی بود که توانست ارتباطات گسترده ای را در میان انسانها و در نقاط مختلف جهان برقرار نماید و نقش مؤثری در تبادل اطلاعات و آگاهی ها و افزایش سطح دانش و فرهنگ عمومی مردم ایفا نماید. با تأسیس صدها شبکه ی رادیویی به زبان های مختلف و در موضوعات متنوع و قابل دسترسی در سراسر جهان، رادیو جایگاه ویژه ای در افکار عمومی پیدا کرده است.
شاید قبل از پیدایش رادیو، کسی تصور نمی کرد که با پیشرفت تکنولوژی و فناوری، ابزاری اختراع گردد که بتواند پیام انسانها را با کمترین هزینه و در کوتاهترین زمان ممکن به گوش جهانیان برساند.
2- تلویزیون : با ورود تلویزیون حلقه ی ارتباطات و اطلاعات تکمیل شد. انتقال اطلاعات و آگاهی و ارتباطات از مرز صوت فراتر رفت و تصویر را همراه خود نمود و در نتیجه دارای جذابیت های فراوانی شد ؛ به نحوی که امروزه یکی از پر طرفدارترین رسانه های جمعی تلویزیون است. تلویزیون توانسته است اطلاعات کامل و جامعی را از اتفاقات، تحوّلات و رویداد های جوامع مختلف بشری به صورتی کاملا ً مفید در اختیار انسانها بگذارد و علیرغم برخی از معایب و اثرات مخرب و منفی همچنان مؤثرترین، پر طرفدارترین و مهمترین و فراگیرترین ابزار فناوری اطلاعات(IT) است.
3- تلفن : از دیگر ابزارهای مفید و مؤثر فناوری اطلاعات(IT)، تلفن می باشد.
گرچه از اختراع تلفن توسط الکساندر گراهام بل ، بیش از یک قرن می گذرد (1876) امّا همچنان پرطراوت و بسیار مؤثر و کارآمد نقش تعیین کننده ای در توسعه ی فناوری اطلاعات ایفا می کند؛ به نحوی که همچنان مفاهیم نوین فناوری اطلاعات(IT) بدان نیازمند است و اصولا ً شرط کارآمد بودن فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT)، تقویت زیرساخت های مخابراتی و ارتباطی است.
تلفن با کمترین هزینه بیشترین حجم اطلاعات و با سرعت بالا را مبادله می نماید. این امر با گسترش تلفن های همراه، تلفن های اینترنتی و فاکس و... همچنان به روزآمدی و اثربخشی خود در جهت رفاه و سربلندی بشریت می اندیشد.
4- کامپیوتر : کامپیوتر از ابزارهای مفید فناوری اطلاعات(IT) است و شاید با ظهور کامپیوتر، فناوری اطلاعات وارد مرحله ی جدیدی از حیات اجتماعی خود شده باشد. به نحوی که امروز نقطه ی اتکای شبکه های الکترونیکی از یک طرف و ابزارهای سنتی فناوری اطلاعات همچون تلویزیون، ویدیو، رادیو و ضبط و پخش از طرف دیگر، کامپیوتر باشد. کامپیوتر با ظرفیت سازی و ذخیره سازی اطلاعات در درون خود و با ارائه ی خدمات گسترده ی صوتی، تصویری، نوشتاری و... توانمندی منحصری را در خود جای داده است.
5- اینترنت: اینترنت از مفاهیم نوین اطلاع رسانی و فناوری اطلاعات است و گرچه از قدمت و سوابق طولانی برخوردار نیست(حدود 10 سال) امّا به سرعت توانسته است همه ی ابزارهای سنتی اطلاع رسانی را متأثر نماید و توانمندی های جدیدی را برای توسعه ی فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) به ارمغان بیاورد.
از بین بردن فاصله های دور و نزدیک، تولید و عرضه ی گسترده ی همه ی اطلاعات و منابع با ارزان ترین هزینه و کمترین زمان و مکان، تحوّلات اساسی در عرصه های "مدیریت و قدرت" ، گسترش "تجارت الکترونیکی " و "آموزش الکترونیکی " از جمله خدمات و دستاوردهای گسترده ی اینترنت است.
اینترنت در واقع یک شبکه ی گسترده ی جهانی است که با اتصال رایانه ها به همدیگر، ضمن حفظ اطلاعات موجود، قابلیت های جدیدی را به طور همزمان در همه ی شبکه ها بصورت Online فراهم می نماید.
بطور خلاصه اینترنت دارای پنج ویژگی مهم است :
الف- چند رسانه ای ب- فوق متن ج- تعاملی بودن د- بایگانی بودن و ه- مجازی بودن
6- اینترانت : اینترانت در واقع شبکه های بزرگ محلی و منطقه ای و سازمانی هستند که ضمن رعایت استانداردهای اینترنت، برای استفاده کنندگان خاص طراحی و اجرا می شود و افراد محدودی که عموما ً مخاطب و یا کارکنان یک سازمان، وزارتخانه و یا شرکت خصوصی هستند به آن دسترسی دارند.
سازمان ها قادرند از همه ی قابلیت های اینترنت استفاده نمایند و از خدماتی چون آموزش الکترونیکی، پست الکترونیکی، تجارت الکترونیکی، گفتگو ، کنفرانس های ویدیویی ، دسترسی به منابع و بانک های اطلاعاتی و... بهره گیرند. آنچه متفاوت است، دسترسی افراد محدود و خاص به بهره گیری از خدمات است و به همین دلیل اینترانت ها را با یک فایروال(Firewall) از اینترنت جدا می کنند تا در مقابل حوادث، صدمات و سوء استفاده های احتمالی مصون بمانند.
7- اکسترانت : از جمع بین دو یا چند اینترنت، اکسترانت تشکیل می گردد و به منظور تبادل ارتباطات و اطلاعات بین افراد، مشتریان، همکاران و شرکای اقتصادی و تجاری و دسترسی آسان همه ی افراد ذینفع به اطلاعات مشترک راه اندازی می گردد. اکسترانت از طریق شبکه به اینترنت مرتبط می شود. اکسترانت می تواند کارهای گروهی و جلسات را به صورت کنفرانس های صوتی و تصویری ارائه دهد.
* مفاهیم نوین فناوری اطلاعات(IT)
■ تجارت الکترونیکی ■ آموزش الکترونیکی ■ دولت الکترونیک ■ شهر الکترونیکی
■ جامعه ی اطلاعاتی
■ تجارت الکترونیکی(E-Commerce):
منظور از تجارت الکترونیکی، انجام هرگونه فعالیت های تجاری، بازرگانی و اقتصادی با استفاده از شبکه ی جهانی اینترنت است. مثلا ً وزارت نفت برای فروش و بازاریابی نفت در یکی از کشورهای اروپایی اقدام به تأسیس دفتر نمایندگی می کند. با راه اندازی یک سایت اینترنتی در شبکه ی جهانی اینترنت (web) و حذف زمان ومکان، به صورت آنلاین (Online) با کمترین هزینه و سریع ترین حالت امکان ارتباط و انتقال اطلاعات، دفتر فروش قادر به انجام وظایف خود به نحو احسن می باشد و میزان پوشش آن نه فقط در یک کشور بلکه در سراسر جهان قابل ارائه است (عبادی، 1384.ص.45).
• مزایای تجارت الکترونیکی :
الف- ارائه ی خدمات بصورت شبانه روزی ب- امکان انتخاب و دسترسی به منابع متنوع تر ج- امکان مقایسه ی کالاها از نظر قیمت، کیفیت، امکانات و خدمات پس از فروش در صورت نیاز د- امکان ارجاع کالا در صورت عدم تطابق کالای خریداری شده با کالای ارائه شده در سایت ه- صرفه جویی در هزینه و زمان و- سهولت خرید
• معایب تجارت الکترونیکی :
الف- وجود وب سایت های غیر معتبر ب- امکان سوء استفاده از کارتهای اعتباری ج- عدم امکان مشاهده ی دقیق و لمس کالا د- عدم وجود فروشنده ی واقعی برای پاسخگویی (صرافی زاده، 1383.ص.78).
■ آموزش الکترونیکی(E-Learning):
آموزش الکترونیکی، یعنی انجام آموزش با استفاده از ابزارهای فناوری الکترونیکی ؛ همچون کامپیوتر، اینترنت، اینترانت و... و حذف زمان ومکان در آموزش (بی زمان و بی مکان).
آموزش الکترونیکی هم در حوزه ی آموزش های رسمی(البته با معانی جدید) کارایی دارد و هم در حوزه ی آموزش های غیر رسمی می تواند پایه و اساس فناوری اطلاعات(IT) باشد.
آموزش پایه و اساس رشد و توسعه ی انسانی است و توسعه ی انسانی متضمن توسعه ی فناوری اطلاعات(IT) است (الوین تافلر، شوک آینده).
■ دولت الکترونیک(E-Government):
دولت الکترونیک یعنی استفاده ی سهل و آسان و سریع از فناوری اطلاعات(IT) به منظور توزیع خدمات دولتی بصورت مستقیم به مشتری در قالب 24 ساعت، شبانه روزی و 7 روز در هفته.
دولت الکترونیکی شیوه ای است برای دولت ها به منظور ارائه ی اطلاعات و خدمات مناسب دولتی و اصلاح کیفیت خدمات و ارائه ی فرصت های گسترده برای مشارکت در فرآیندها و نمادهای مردم سالار.
دولت الکترونیکی یک دولت رقمی دیجیتال، بدون دیوار، بدون ساختمان و در حقیقت سازمان مجازی است که خدمات دولتی را بهنگام (Online) به مشتریان ارائه می دهد و موجب افزایش مشارکت آنان در فعالیت های اجتماعی و سیاسی می شود و یک شکل پاسخگوتری از دولت می باشد (کتاب همایش جهانی شهرهای الکترونیک و اینترنتی، .ص.61).
■ شهر الکترونیکی(E-City):
از دیگر تأثیرات توسعه ی فناوری اطلاعات(IT) در بخش دولت الکترونیکی، تحوّل در نظام مدیریت شهری است . به عبارت دیگر شهر هوشمند یا الکترونیکی نمادی از یک دولت الکترونیکی است. شهر الکترونیکی به مجموعه شهرهایی اطلاق می گردد که کلیه ی خدمات، نیازها و ارتباطات در آنجا از طریق شبکه های اینترنتی قابل انجام است (عبادی، 1384.ص.50).
شهر الکترونیکی از یک زیربنا و زیرساخت اطلاعاتی و مخابراتی پیشرفته ای برخوردار است. گرچه شهر هوشمند یا الکترونیکی به طور کامل تاکنون تحقق نیافته است امّا شهرهایی همچون سنگاپور که در واقع یک کشور است، هنگ کنگ، شهر تجاری در دبی و... در حال شکل گیری است و در ایران نیز جزیره کیش به عنوان یک شهر نمونه در برنامه ی توسعه ی فناوری اطلاعات(IT) پیش بینی شده است.
■ جامعه ی اطلاعاتی(Information Society):
جامعه ای است که در آن زندگی اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی افراد جامعه شدیدا ً به فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT) وابسته است و جامعه ای است که در آن مردم در محل کار، منزل و حتی اماکن تفریحی از این تکنولوژی ها حداکثر استفاده را می برند (عطاران، 1383.ص.51).
■ اهم مزایای جامعه ی اطلاعاتی عبارتند از :
• غنی سازی ساعات بیکاری افراد جامعه
• غنی سازی فرهنگ جامعه
• فراهم آوردن فرصت های تازه برای بالا بردن بهره وری ملی و جوّ رقابت
• فراهم آوردن زمینه برای آموزش مادام العمر
• افزایش اشتغال
• و ... (مهرمحمدی، 1383.ص.44)
* تفاوت IT با ICT
شاید در محاورات و ارتباطات شغلی و علمی، این دو واژه زیاد مورد استفاده قرار گرفته باشند. امّا معمولا ً این پرسش در ذهن بسیاری مطرح می گردد که چه تفاوتی بین فناوری اطلاعات(IT) و فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT) وجود دارد.
شاید بتوان دو نوع تفاوت در آنها جستجو کرد : تفاوت از لحاظ لغوی و از لحاظ مفهومی .
همانگونه که قبلا ً بیان شد، IT از نظر لغوی به معنای فناوری اطلاعات است و ICT به معنای فناوری اطلاعات و ارتباطات . و C مخفف Communication به معنای خطوط یا وسایل ارتباطی می باشد و در اصل معنای کاملتر فناوری اطلاعات است.
امّا از نظر مفهومی؛ در فناوری اطلاعات(IT) محوریت و نقش «اطلاعات» برجسته و نمایان است. امّا در فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT) علاوه بر محوریت دانش واطلاعات، بر نقش «ارتباطات» و وسایل ارتباطی نیز تأکید شده است و در واقع بر جایگاه ارتباطات به عنوان عامل و ابزار انتقال دهنده ی اطلاعات که وظیفه ی برقراری ارتباط بین دو بخش اطلاعات و فناوری را بر عهده دارد ؛ توجه ویژه دارد و این اهمیت تا بدان حد است که برخی بر این باورند که بدون وجود وسایل ارتباطی فناوری اطلاعات، جامعه ی اطلاعاتی محقق نخواهد شد.
زیرا زیر ساختهای فنّی، پشتوانه ی اصلی توسعه ی فناوری اطلاعات می باشد و اگر از ویژگیهای جامعه ی اطلاعاتی ، دسترسی سریع به اطلاعات در همه ی زمانها و مکانها بدانیم؛ این امکان فقط با تکیه بر توانایی های ارتباطی و مخابراتی قابل دستیابی است و در نتیجه فناوری اطلاعات باید در مفهوم واقعی خود، یعنی فناوری اطلاعات و ارتباطات بیان گردد.
توجه به نموداری که در ادامه خواهد آمد این مفهوم را بهتر مشخص می کند .
ب – فرصتهای فناوری اطلاعات(IT)در آموزش وپرورش
در اینجا فرصتهای ناشی از توسعه ی فناوری اطلاعات(IT) در آموزش و پرورش مورد بررسی قرار می گیرد :
1- تربیت نیروی انسانی ماهر و کارآمد :
از دستاوردهای مفید، اثربخش و ماندگار در توسعه ی فناوری اطلاعات(IT)، تربیت نیروی انسانی واجد شرایط برای تأمین نیاز جامعه می باشد. نیروی انسانی که خود می تواند عامل تغییر و تحوّل در هر محیطی تلقی گردد. اهمیت این دستاورد به حدی است که بسیاری از کارشناسان امر توسعه ی IT ، بویژه در آموزش و پرورش، این امر را بعنوان هدف اصلی توسعه ی IT در آموزش و پرورش بیان نموده اند.
حقیقتا ً اگر IT بتواند این وظیفه ی سنگین و حساس نظامهای آموزشی را به نحو احسن و قابل قبول ارائه نماید، بزرگترین خدمت را نه فقط به آموزش و پرورش بلکه به جامعه ی انسانی در حال توسعه نموده است. اهمیت این امر آنگاه مضاعف می شود که امروزه اساس توسعه ی پایدار و همه جانبه بر محور توسعه ی انسانی است و به عنوان شاخص اصلی توسعه ی کشورها و ملت ها بیان می گردد و از طرفی دیگر این انتظار و مسئولیت بزرگ بیشتر متوجّه دستگاه و نهاد آموزش و پرورش می باشد.
2- کمک همه جانبه به امر کیفیت بخشی آموزش و پرورش :
مهترین نگرانی امروز جامعه، اعم از دست اندر کاران آموزش و پرورش، اولیاء و مربیان و حتی دانش آموزان و برنامه ریزان و سیاست گذاران اصلی کشور، مسأله ی کیفیت و اثر بخشی خدمات، اهداف و برنامه های آموزش و پرورش است.
شفر (2000) و استفنز (2000) در کتاب کیفیت در آموزش و پرورش، پنج شرط را در بخش درونی چرخه ی کیفیت برای بهبود بخشیدن به کیفیت آموزش ضروری می دانند :
الف- ارتباطات و اطلاعات کافی
ب- هدفهای مشترک مربوط به موضوع و جذابیت
ج- مشارکت دست اندرکاران همه ی سطوح آموزش و پرورش در فرآیند تصمیم گیری
د- انتظارات واقع بینانه
ه- انعطاف پذیری نسبت به محتوا، روش و زمان بندی
و در بخشی دیگر، مهمترین شاخص های اندازه گیری کیفیت آموزش در سطح محلی یا منطقه ای را میزان دقت اختصاص یافته به تکلیف درسی دانش آموزان، بوجود آوردن فرهنگ کار گروهی در مدرسه، ترغیب معلمان به مشارکت در برنامه ریزی با هدف بهبود یادگیری، ارتباط جامعه با مدرسه و استفاده ی مدارس از منابع سایر نهادها جهت پیشرفت امور مدرسه می دانند.
3- کمک به امر اشتغال مولد در کشور :
اشتغال در حال حاضر مهمترین معضل جامعه ی ایرانی است. این در شرایطی است که از یک طرف کشور برای توسعه و سازندگی نیازمند نیروهای ماهر، کاردان و متخصص است و همچنان شاخص توسعه ی انسانی در کشور از رشد بسیار پایینی برخوردار است. (گزارش توسعه ی انسانی کشور، سازمان مدیریت و برنامه ریزی، 2003).
توسعه ی فناوری اطلاعات(IT) در آموزش و پرورش می تواند در تربیت نیروهای ماهر و کارآفرین کمک بسزایی در امر اشتغال داشته باشد. هم اکنون بخشی از این نیازها توسط مدارس کارو دانش و آموزشکده های فنی و حرفه ای تأمین می گردد .
4- دسترسی آسان به منابع اطلاعاتی :
از فرصت های فراهم آمده ناشی از توسعه ی فناوری اطلاعات(IT)، دسترسی آسان و سریع و کم هزینه به منابع اطلاعاتی مفید در زمینه های علمی، اجتماعی، ورزشی، فرهنگی و... می باشد. که این امر می تواند کمک بسیاری به کارشناسان ارشد وزارت آموزش و پرورش(برای اظهار نظر دقیق تر علمی و کارشناسی)، مدیران آموزش و پرورش(برای تصمیم گیری)، معلمان(به منظور افزایش توانمندی های علمی) و دانش آموزان(به منظور مطالعه و تحقیق مستمر و افزایش اطلاعات و دانایی آنان) و سایر بخشهای مرتبط بکند.
5- کاهش هزینه های آموزشی در بلند مدّت :
شاید در نگاه اول این امر غیر طبیعی به نظر برسد. زیرا از ویژگیهای تکنولوژی آموزشی برخورداری از هزینه های بالاست. ضمن قبول این مطلب باید اذعان داشت که اصولا ً یکی از انگیزه های توسعه ی IT، کاهش هزینه ها در ابعاد مختلف است. این امر در بخشهای اقتصادی، بازرگانی و تجاری تاکنون اثرات مثبت خود را نشان داده است. امّا در حوزه ی آموزش الکترونیکی(E-Learning) در آغاز راه هستیم.
در عین حال می توان پیش بینی نمود در عرصه های زیر این کاهش اتفاق خواهد افتاد :
■ کاهش هزینه در بخش آموزش در دو بخش انجام میشود ؛
الف- سطح بلند مدت : با توانمند ساختن نیروی انسانی، افزایش مهارت های فراگیران، بالا بودن سطح کارایی و کیفیت بخشی به مشاغل افراد و کمک اساسی به توسعه ی منابع انسانی
ب- سطح کوتاه مدت : صرفه جویی در هزینه های اداری با فعال نمودن اتوماسیون اداری، کاهش هزینه های نیروی انسانی که هزینه های بسیار بالایی را دارد.
6- به روز رسانی سیستم اداری و نظام آموزشی آموزش و پرورش :
از مزایای مهم واساسی توسعه ی IT در آموزش و پرورش، نوسازی نظام آموزشی است. نظام آموزشی جریانی فعّال و رو به جلو است که به طور مستمر نیازمند بازسازی، بازنگری و بهسازی است.
تبادل تجارب بین افراد و نظام های آموزشی، امکان دسترسی به آخرین تجارب دانشمندان و کارشناسان ارشد نظام های آموزشی دنیا با کمترین هزینه و کوتاه ترین زمان ممکن و در همه ی ایام شبانه روز و در همه ی مکانها، می تواند تکیه گاه اساسی برای نوسازی نظام آموزشی و نظام اداری آموزش و پرورش شود.
نظام آموزشی ما فاصله های معنی داری با سایر نظام های آموزشی دنیا دارد. فناوری اطلاعات (IT) هم به عنوان ابزار و وسیله و هم به عنوان برنامه می تواند در کاهش این فاصله و به روز نمودن نظام آموزشی ما نقش اساسی داشته باشد.
7- بازآموزی معلمان و افزایش مهارت و دانش شغلی آنان :
فناوری اطلاعات(IT) می تواند این فرصت را پیشروی معلمان بگذارد که با استفاده از یک کامپیوتر شخصی( PC) و با اندکی آشنایی با نحوه ی دسترسی به منابع و اطلاعات در هر فرصت زمانی و مکانی، خود را به اطلاعات علمی و اجتماعی روز مجهز نماید.
معلمان برای ایفای نقش خود به عنوان راهنمای دانش، باید به سرعت از این فرصت استفاده نمایند. در آینده هیچ شغلی به اندازه ی شغل معلمی با چالش های اساسی و بنیادی در امر آموزش روبرو نخواهد شد و هیچ امکانی کارآمدتر از IT برای تعدیل این چالش ها پیش بینی نمی شود.
فناوری اطلاعات(IT) نقش معلم را علاوه بر یاد دهنده به یاد گیرنده هم تبدیل می کند و فراگیری آموزش را مادام العمر می کند (ز گهواره تا گور دانش بجوی)
8- ایجاد انگیزه، تلاش و نوآوری در برنامه های مدارس :
لازمه ی رسیدن و تحقق آموزش و پرورش خلاق، دور شدن از روش های سنتی آموزش و بکارگیری شیوه های مدرن در امر یاددهی و یادگیری است و IT چنین فرصتی را برای آموزش فراهم می کند.
امروزه باید بجای پر کردن و انباشتن ذهن و فکر دانش آموزان از محفوظات، افکار و اندیشه ی آنان را به فعالیت واداشت و روش و شیوه ی فکر کردن و اندیشیدن را به آنان آموخت. استعدادهای انسانی پایان ناپذیر است و از کارکردهای بسیار مفید و مؤثر فناوری اطلاعات(IT) تحقق همین منش وشیوه ی آموزش است. امری که آموزش و پرورش و حتی دانش آموزان و دانشجویان ما بیش از هر زمانی بدان نیازمندند.
(مدیسون ، 2005.ص.102) .
9- کاهش فاصله بین نیازهای دانش آموزان و خدمات آموزش و پرورش:
واقعیت این است که نظام های آموزشی در درون خود با دهها چالش اساسی روبرو هستند. یکی از آن چالش های مهم، فاصله ی بین نیازها و شایستگی های دانش آموزان با خدمات آموزش و پرورش است.
چرا باید بهترین امکانات آموزشی و کمک آموزشی اعم از مدارس خوب، معلمان موفق، ابزارها و خدمات کمک آموزشی عموما ً در مرکز کشور یا شهرهای برخوردار متمرکز شوند !!!!!!!!!!!!!؟؟
عدالت آموزشی نیاز امروز و فردای هر جامعه است. این امر بویژه در عصر اطلاعات و در جامعه ی اطلاعاتی نه فقط یک ضرورت بلکه یک الزام و تکلیف دینی و ملی است. ا
