پایان نامه محدودیتهای اصل آزادی پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای در اسناد حقوق بشر 128 ص

اختصاصی از فی بوو پایان نامه محدودیتهای اصل آزادی پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای در اسناد حقوق بشر 128 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

پایان نامه محدودیتهای اصل آزادی پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای در اسناد حقوق بشر 128 ص - فایل بصورت word میباشد

مقاله تأثیر برنامه های ماهواره ای بر رشد اجتماعی نوجوانان

اختصاصی از فی بوو مقاله تأثیر برنامه های ماهواره ای بر رشد اجتماعی نوجوانان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

این فایل در قالب ورد و قابل ویرایش در 91 صقحه می باشد. 

 فهرست

چکیده. ۱

«فصل اول». ۳

مقدمه. ۴

بیان مسئله. ۵

اهمیت وضرورت پژوهش… ۶

اهداف پژوهش… ۶

پرسشهای پژوهش… ۷

فرضیه های پژوهش… ۷

تعاریف نظری پژوهش… ۷

تعاریف عملیاتی پژوهش… ۸

«فصل دوم ». ۹

رشد اجتماعی نوجوان ۱٫ ۱۰

مفاهیم ارتباط اجتماعی.. ۱۰

رشد اجتماعی نوجوان۲٫ ۱۲

رشد اخلاقی و اجتماعی جوانی.. ۱۴

رشد اجتماعی.. ۱۶

تصمیم دشوار برای ماهواره. ۱۶

تاثیر مادر در رشد اجتماعی کودک… ۱۹

رشد بدنی تند. ۱۹

رفتارهای ناهنجار نوجوان.. ۲۱

الف) نادیده گرفتن ترس: ۲۱

ب) اجبار تماس با موقعیت ترسناک: ۲۱

ج) دور نگه داشتن از موقعیت ترسناک: ۲۲

راه حل مثبت.. ۲۲

راه های تشخیص حقارت.. ۲۳

رشد اجتماعی.. ۲۳

چرا رشد اجتماعی ضروری است؟. ۲۳

چرا رشد اجتماعی اهمیت دارد؟. ۲۴

رشد و تکامل اجتماعی.. ۲۴

نخستین علایم رشد اجتماعی.. ۲۶

معیارهای سازش اجتماعی را می توان چنین خلاصه کرد: ۲۶

مظاهر اساسی رشد اجتماعی در نوجوانی.. ۲۷

تغییر رفتار اجتماعی در نوجوانی.. ۲۸

الف- دگرگونی رفتار اجتماعی پسران نوجوان: ۲۸

ب ـ دگرونی رفتار اجتماعی در دختران نوجوان: ۲۸

دیدگاه های مختلف در مورد رشد اجتماعی.. ۲۹

دیدگاه پیاژه. ۲۹

دیدگاه کولبرگ… ۲۹

۱)اخلاق پیش عرفی: ۳۰

۲) اخلاق عرفی: ۳۰

۳) سطح پس عرفی: ۳۰

دیدگاه هاویگرست و تابا ۳۰

تعریف برنامه. ۳۱

تعریف ارتباط.. ۳۱

کارکردهای وسایل ارتباط جمعی.. ۳۲

کمک به ایجاد ارزشهای فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و نقشهای اجتماعی.. ۳۳

وضعیت تلویزیون ایران.. ۳۵

جهت گیری به حرکت جامعه یا تغییرات اجتماعی.. ۳۷

اثرات و و سایل ارتباط جمعی.. ۳۹

نقش آموزشی و آگاهی بخشی.. ۴۰

نقشهای تفریحی و پر کردن اوقات فراغت.. ۴۱

رسالت و وظایف ارتباط جمعی.. ۴۳

عوامل موفقیت رسانه ها در جلب مشارکت مردم. ۴۴

نقش رسانه های ارتباط جمعی در روابط بین الملل.. ۴۵

نقش رسانه ها در شکل گیری افکار عمومی.. ۴۶

ارتباط: عالی ترین دستاورد بشری.. ۴۷

موثر نبودن بیشتر ارتباط ها ۴۷

درد تنهایی.. ۴۹

موانع ارتباطی رایج.. ۴۹

موانع، به عنوان پاسخ های دارای احتمال خطر بالا تلقی می شوند؟. ۵۲

قضاوت.. ۵۳

ارائه راه حل.. ۵۳

اجتناب از نگرانی های طرف مقابل.. ۵۴

قضاوت: مانع مهم. ۵۴

انتقاد. ۵۶

نام گذاری و برچسب زدن.. ۵۶

تشخیص گذاری.. ۵۷

ستایش همراه با ارزیابی.. ۵۸

ارائه راه حل می تواند یک مشکل باشد! ۵۹

دستور دادن.. ۶۰

تهدید. ۶۰

اخلاقی سازی.. ۶۰

سوال های زیاد و نا مناسب.. ۶۱

نصیحت کردن.. ۶۲

منحرف سازی.. ۶۳

بحث منطقی.. ۶۴

اطمینان آفرینی.. ۶۵

احساس گناه، پشیمانی، تاسف.. ۶۶

«فصل سوم ». ۶۷

جامعه آماری مورد مطالعه. ۶۸

تعیین حجم نمونه و روش نمونه گیری.. ۶۹

ابزار سنجش… ۶۹

مقیاس رشد اجتماعی و اینلند. ۶۹

شیوه ارزیابی.. ۷۰

روش اجرای پژوهش… ۷۳

روش های آماری پژوهش… ۷۳

«فصل چهارم ». ۷۴

مقدمه. ۷۵

یافته ها ۷۵

«فصل پنجم». ۷۹

بحث و نتیجه گیری.. ۸۰

محدودیت های پژوهش… ۸۲

پیشنهادات پژوهش… ۸۳

فهرست منابع.. ۸۴

فهرست منابع

۱ـ احسانی ـ مریم ۱۳۸۲،  میزان گرایش نوجوانان به برنامه های تلویزیونی ماهواره ـ  پایانامه کارشناسی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز چاپ نشده.

۲ـ بولتون رابرت ، ۱۳۸۴ روانشناسی روابط ارتباط انسانی، ترجمه حمید رضا سهرابی  تهران ،انتشارات رشد.

۳ـ جانسون چالمرز،  ۱۳۷۳ تحول انقلابی،  ترجمه حمید الیاس، تهران انتشارات امیر کبیر .

۴ـ جیمز دبیلو کری،  ۱۳۷۶ ارتباطات و فرهنگ،  ترجمه مریم داداشی،  تهران انتشارات آسیا.

۵ـ حسینی حسین،  ۱۳۸۰ مجموعه مقالات بررسی مسائل مطبوعات جلد ۲ ، مرکز مطالعه و تحقیقات رسانه ها.

۶ـ جعفری آسیه،  ۱۳۷۹ بررسی نقش و رزش در رشد اجتماعی دانش اموزان پایانامه کارشناسی اداره آموزش و ÷رورش تهران.

۷ـ رجایی مهرنوش ۱۳۸۱ دغدغه گذران اوقات فراقت روزنامه همشهری  شماره ۲۷۸۵٫

۸ـ ساروخانی باقر ۱۳۷۷ جامعه شناسی وسایل ارتباط جمعی تهران انتشارات اطلاعات.

۹ـ شریفی علی ۱۳۸۰ تاثیر ماهواره بر بروز مشکلات شخصیتی پایانامه کارشناسی دانشگاه آزاد واحد رود هن.

۱۰ـ شعاری نژاد علی اکبر ۱۳۸۰  روانشناسی رشد تهران انتشارات اطلاعات.

۱۱ـ قشلاقی محمد ۱۳۷۱ روانشناسی رشد در دوره نوجوانی مولانا اصفهان.

۱۲ـ کارنو ژان ۱۳۷۶ جامعه شناسی وسایل ارتباط جمعی ترجمه باقر ساروخانی و منوچهر محسنی تهران انتشارات اطلاعات.

۱۳ـ کازنو  ژان قدرت تلویزیون ۱۳۸۰ ترجمه علی اسدی تهران امیر کبیر .

۱۴ـ کوهانی مهری ۱۳۷۹ بررسی سیاسی و اجتماعی وسایل ارتباط جمعی پایانه کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نهران مرکز.

۱۵ـ گلد تروپ جی ام ۱۳۷۰ جامعه شناسی کشورهای جهان سوم و نابرابری و توسعه ترجمه جواد ظهوریان مشهد آستان قدس رضوی.

۱۶ـ گورانلو راحله ۱۳۷۲ انتقال ارزشی از طریق برنامه های تلویزیون ایران پایانامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد رودهن.

۱۷ـ محسنیان راد مهدی  ۱۳۷۸ ارتباط شناسی سروش تهران .

۱۸ـ مولانا حمید ۱۳۷۱ جریان المللی اطلاعات گزارش تحلیل جهانی ترجمه یونس شکر خواه مرکز مطالعات و تحقیقات وزارت فرنگ و ارشاداسلامی .

۱۹ـ وایزمن الیس ۱۳۷۱ رشد اجتماعی برای جوانان و خانواده ها ترجمه سیما نظیری تهران انتشارات اولیا و مربیان .

۲۰ـ هاشمی اکبر ۱۳۸۱ تنفسی به سوی آزادی روزنامه همشهری شماره ۲۷۶۵ .

۲۱ـ هاشمی فرحناز ۱۳۸۱ تغییر در قانون ممنوعیت استفاده از ماهواره روزنامه همشهری شماره ۲۷۷۹  .

رشد اجتماعی نوجوان ۱

در دوره نوجوانی به خصوص در اواخر این دوره، احساس عدالت مقایسه ای شکل می گیرد و فرد علاقمند رفتار عادلانه افراد نسبت به خود می باشد. نوجوانان معمولا در این رابطه، والدین دوستان خود را برای پدر و مادرشان مثال می زنند و در این زمینه با آنها به بحث و گفتگو می پردازند. مثلا رفتار آنها، وضعیت شغلی، اقتصادی آنها، وضعیت ظاهری آنها را به رخ والدین خود می کشانند. یا رفتار والدین خود را با خواهر و برادران و خود وی مقایسه می کنند و خواهان عدالت و رفتار درست والدین و اطرافیان می باشند.

به این ترتیب شکل گیری مفهوم عدالت در محیط خانواده شروع شده و در زمینه های دیگر اجتماع رشد می یابد.

در مرحله سوم نوجوانی) ورود مجدد به اجتماع( نوجوان سعی بر کاهش روابط شدید گذشته با گروه همسالان را دارد و این موجب ایجاد ارتباطات دیگری در زمینه های مختلف اجتماعی می گردد و چنانچه این روند به خوبی پیش برود شاهد هویت منسجمی در پایان نوجوانی خواهیم بود و پس از طی مراحل نوجوانی، تمرینات زیادی انجام داده، کسب تجربه نموده، مهارتهای لازم برای برقراری ارتباطات اجتماعی را بدست آورده و می تواند نقش های مختلف اجتماعی از قبیل همسر، دانشجو، سرباز، شاغل و … را ایفا نماید.

مفاهیم ارتباط اجتماعی

نکته مهمی که در شکل گیری هویت اجتماعی، انسجام هویت و فردیت اجتماعی مطرح است یادگیری می باشد. همه رفتارها یاد گرفته می شوند و از طریق تمرین تجربه مهارتهای بسیاری را به دست می آورد. این یادگیری در تعامل با شخصیت و خلق و خوی فرد قرار می گیرد و موجب روابط اجتماعی بسیاری می گردد. مثلا چنانچه نوجوان دارای رفتار شادی باشد دیگران نیز وی را مورد پذرش قرار می دهند. نوجوانان هنگام برقراری روابط اجتماعی، به طرز تفکر و اندیشه دیگران در مورد خود اهمیت بسیاری می دهند، به همین علت خود را طوری آماده می کنند تا دیگران بپذیرند.

مفاهیمی که در ارتباطات اجتماعی تشکیل می شود عبارتند از:

مفهوم نقش خود، ترکیب اجزا خود انگاره، دوستی با همسالان، چگونگی برخورد با جنس مخالف، ایفای نقش در ارتباط با والدین، مدرسه و سایر بزرگسالان و فعالیت های گروهی.

این مفاهیم تاثیر بسزایی بر تصورات نوجوان از پذیرش خود توسط دیگران به جای می گذارد. بنابراین در پایان دوره نوجوانی، رشد اجتماعی کامل می شود و نوجوان به عنوان یک جوان اجتماعی وارد اجتماع می شود در صورتی که این مفاهیم خوب در ذهن نوجوان شکل بگیرد هویت اجتماعی مناسبی پیدا می کند. چنانچه هر یک از مفاهیمی که ذکر شد دچار مشکل باشند. و در نوجوان به درستی شکل نگیرند موجب ایجاد ناهنجاریها و انحرافاتی در نوجوانان می گردند. مثلا عضویت در گروه های ضد اجتماعی می تواند به عنوان رفتار ناهنجاری مطرح گردد که یکی از آثار آن ایجاد فاصله زیاد بین والدین و نوجوان است. زیرا عضویت در گروه مستلزم فراموشی خود و جایگزینی خود در گروهی به جای خود   واقعی است.

یا به طور مثال نوجوانی که در پایان نوجوانی که می باید روابط شدید قبلی با گروه همسالان کاهش یابد، سعی بر فاصله گرفتن از والدین و ارتباط شدید با دوستان دارد و نمی تواند با افراد دیگر و والدین ارتباط مناسبی برقرار نماید، دچار مشکلاتی از جمله مشکلات اجتماعی خواهد شد و نیاز به استفاده از روشهای درمانی و ارائه راهکارهای مناسب به وی جهت فاصله گیری از دوستان است.

یا در مورد افرادی که دچار نقص عضو هستند نیز ممکن است مشکلاتی در این دوره پدید آیند. زیرا همانطور که گفته شد دوره نوجوانی دوره ای است که فرد به نظرات و گرایشهای اطرافیان و جامعه در مورد پذیرش خود اهمیت بسیاری می دهد و حساسیت بسیاری نسبت به رفتارها و برخوردهای جامعه نسبت به نقص خود پیدا می کند.

در این زمینه باید افراد را تشویق نمود که نواقص خود را با یکسری توانای های دیگر جبران کنند تا احساس عزت نفس و اعتماد به نفس کافی را بدست آورده، جامعه بتواند آنها را بپذیرد و به هویت اجتماعی دست یابند. نگرش، دیدگاه و فرهنگ مردم نیز نسبت به نقایص باید تغییر کند و مردم باید همه را به یک دید بنگرند و به تواناییهای افراد توجه کنند نه به نقایص آنها. زیرا در صورت عدم نگرش مثبت اجتماع نسبت به معلولیت فرد قادر نخواهد بود در جامعه ابراز وجود کند و در نتیجه هویت اجتماعی وی با مشکل مواجه می شود.

مثلا نوجوانان معلول جسمی می توانند با تقویت تواناییهای فکری و ذهنی خود، نگرش مثبتی در خود نسبت به توانمندیهایش ایجاد کنند، به خود باوری برسند و بدون حساسیت بی مورد به نگرش جامعه سهی بر برقراری روابط با جامعه و رسیدن به اهداف خود داشته باشند.

رشد اجتماعی نوجوان۲

یکی از ویژگی های بارز روند نوجوانی، اجتماعی شدن است. نوجوان مراحل مختلفی را طی می کند تا به اجتماعی شدن دست یابد. این مراحل عبارتند از:

فاصله گرفتن از خانواده، به منظور کسب استقلال: در این مرحله، نوجوان در حالت خود میان بینی قرار می گیرد و سعی می کند خود را پیدا کند. در این مرحله ابتدا از مادر سپس از پدر فاصله می گیرد. تواناییهای ذهنی جدیدی از خود نشان می دهد و به سطح خود می رسد. تغییرات گسترده ارتباطی خود را درونی می کند. نوجوانی که ارتباط عاطفی شدیدی دارد و والدین نیز تمایل به فاصله گرفتن او ندارند در زمینه شکل گیری هویت اجتماعی با مشکل مواجه خواهند شد.

مرحله دوست یابی: روابط با دوستان هم جنس قوی می شود که این آغاز شکل گیری هویت اجتماعی است. دوست یابی و همانند سازی با دوستان موجب شکل گیری مناسبات اجتماعی و کشف هویت اجتماعی است. ارتباط و همانند سازی با بزرگسالان تا حدی برای او مشکل است زیرا در این روابط نمی توانند اسستقلال عمل خود را بروز دهند.

نوجوانان در این مرحله دوستانی را انتخاب می کنند که در بسیاری از زمینه ها به شکل هم وجه مشترک داشته باشند و با آنها راحت بتوانند همانند سازی نماید، به عبارت دیگر نوجوان در زمینه ارزشها، باورها، نگرشها و اعتقادات با دوستان خود همانند سازی می کند تا با کمترین تضاد با آنها همخوانی داشته باشد. از این طریق نوجوان نشان می دهد که خواستار فضای آرام و در محیط دوستانه است. در زمینه سرگرمیها و اوقات فراغت نیز با هم وجه مشترک دارند. صمیمیت و وفاداری نسبت به دوستان در این دوره از اهمیت بسزایی برخوردار است ) برخلاف دوره کودکی. ( نوجوان با بینش و آگاهی با دوستان خود صمیمیت برقرار می کند ولی کودک: اولا آگاهی ندارد. دوما: دوستان برای او نقش همبازی دارند.

بنابراین دوست یابی و همانند سازی با دوستان موجب شکل گیری مناسبات اجتماعی و کشف هویت اجتماعی نوجوان خواهد شد، یعنی تمرین ارتباط اجتماعی و اجتماعی شدن، از طریق گروه همسالان صورت می گیرد. هویت اجتماعی بخش مهمی از هویت نوجوان می باشد. نوجوان از طریق هویت اجتماعی در دوره جوانی به موفقیتهای بسیاری دست می یابد و نداشتن هویت اجتماعی موجب انزوا و عدم توفیق او در دوره جوانی خواهد شد.

به طور مثال شخصی که فرصت شغلی بدست آورده می تواند با هویت اجتماعی خود وارد اجتماع شده، با همکاران ارتباط صمیمی برقرار کند، با دوستان و اقوام ارتباط داشته باشد و همکاری مناسبی با دیگران داشته باشد.

در این مرحله والدین باید به نوجوان فرصت ارتباط با دوستان را بدهند تا هویت اجتماعی نوجوان شکل بگیرد و به خود میان بینی نوجوان احترام بگذارند. زیرا نوجوان از طریق خود محوری هویت خود را می شناسد، تجزی و تحلیل ارتباطات خود با والدین و اطرافیان می پردازد، به تثبیت موقعیت خود می پردازد و در نتیجه بر اساس موقعیت خود به برقراری ارتباط با دیگرا ن همت می گمارد. در اینجا باید اطلاعات کافی به نوجوان عرضه شود.

از آنجا که رشد شخصیت تاثیر بسیاری در شکل گیری هویت اجتماعی فرد دارد، باید به تاثیر گروه در شخصیت نوجوان توجه بسیاری نمود. مثلا شخصیت های برون گرا به راحتی با دوستان ارتباط برقرار می کنند و خود را باآنها هماهنگ می کنند. بنابراین شکل گیری هویت اجتماعی آنها نسبت به دیگران سریعتر شکل می گیرد. در حالی که شکل گیری هویت اجتماعی افراد درون گرا به کندی صورت می گرفت.

بنابراین خانواده و مدرسه نقش بسیار مهمی در شکل گیری هویت اجتماعی نوجوان ایفا می کنند. خانواده باید اطلاعات کافی در زمینه مسائل اجتماعی  را به نوجوان انتقال دهد و مدرسه گامهای موثری در هویت اجتماعی نوجوان بردارد.

 رشد اخلاقی و اجتماعی جوانی

رشد اجتماعی جوانی با رشد اجتماعی نوجوانی متفاوت است. جوان از حالت درون گرایی خارج شده، روابط اجتماعی خود را با دیگران بهبود بخشیده و سعی بر نزدیک بودن موازین و هنجارهای اجتماعی با ایده آلهای اجتماعی دارد.

در شکل گیری افکار و ایده آلهای اجتماعی جوانان سه عامل بسیار موثرند که عبارتند از:

۱ـ ایده آلهای اجتماعی

۲ـ ادراک انتزاعی مسائل اجتماعی

۳ـ واقعیتهای زندگی اجتماعی

جوانان به منظور استحکام روابط اجتماعی خود و شکل گیری شخصیت اخلاقی، دائما معیارهای اخلاقی را با خود مرور می کنند و به منظور قضاوتهای اخلاقی، معیارهای مناسب اجتماعی و هنجارها را در نظر می گیرند.

رشد اجتماعی در دختران و پسران متفاوت می باشد. البته این تفاوتها به موقعیت های افراد نیز بستگی دارد. چنانچه پسر با دختری قصد ادامه تحصیل را داشته باشد، نسبت به کسی که خواستار ورود به بازار کار است، رشد اجتماعی متفاوتی خواهند داشت. در واقع سطح فرهنگی وی افزایش یافته، به اطلاعات و آگاهی بیشتری دست می یابد و به مراتب توقع وی از جامعه بیشتر خواهد شد.

دختران بیشتر به مسائل عاطفی، صمیمیت و دوستی توجه می نمایند و پسران بیشتر به مسائل شغلی، مسئولیت پذیری و مسائل واقعی زندگی اهمیت می دهند.

رشد اخلاقی و اجتماعی جوانان تابع عوامل گوناگونی می باشد.

از جمله این عوامل می توان موارد زیر را نام برد:

هوش، تفکر انتزاعی، میزان رشد اخلاقی ـ اجتماعی دوره های قبلی فرد، میزان تجارب رشد عقلانی در مسائل اجتماعی، موقعیتهای قبلی و بعدی فرد، اهداف میزان دستیابی فرد به آزادی در تفکر و تصمیم گیری، میزان اطلاعات، مهارتها، نوع شغل، محل زندگی، انگیزه شخصیت و هویت فرد، علائق و رغبتها، خانواده، مسائل اجتماعی ـ فرهنگی ـ سیاسی ـ اقتصادی. البته تمامی عوامل فوق با یکدیگر ارتباط متقابل داشته و تاثیر متقابل آنها تعیین کننده رشد اخلاقی ـ اجتماعی افراد می باشد.

رشد اجتماعی

 یکی از پایه های واقعی رشد اجتماعی، اعتماد به نفس است. عدم سازگاری با محیط، نتیجه بی اعتمادی و ضعف نفس است. اشخاصی که می بینید خجول و کم رو، یا بی حیا و پرخاش جو، یا ساکت و خموش، یا پرگو و فضول، یا سرد و بی تفاوت یا بی تامل و سبک سرند همه مردمانی هستند که به خود اعتماد ندارند. این افراد برای رهایی از احساس حقارت به گوشه گیری و انزوا روی می آورند اما فشار روحی و فرار از معاشرت و سازش به مراتب از خود کم بینی به مراتب بیشتر است.

تصمیم دشوار برای ماهواره

»آنچه در ارتباط با ماهواره دارد اتفاق می افتد بر یک نگاه قابل دفاع مبتنی است. نیروی انتظامی به عنوان ضابط قانون می گوید قانونی وجود دارد که بر ممنوعیت استفده از ماهواره تاکید کرده است. این قانون حالا به حق یا نا حق وجود دارد. و مربوط به هر سالی هم که کم باشد مورد احترام است . «  سخنان بالا از آن وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است. این روزها از سخت گیری نیروی انتظامی در برخورد با ماهواره سخن می رود. در واقع » سخت گیری«  از آن جهت معنی می یابد که هر از چندی موضع دولت از حالت بی تفاوتی یا بی توجهی به بحث ماهواره با تحرکی مقطعی منجر می شود که عبارت است از مراجعه محترمانه به درب منازل و درخواست جمع آوری دیش های پشت بام منازل مردم. اینکه پلیس تلاش می کند تا اقدام به جمع آوری ماهواره ها در فضایی دوستانه و محترمانه صورت پذیرد علاوه بر حفظ پرستیژ به مسئله مهم تری نیز مربوط است. مخالفان قانون ممنوعیت استفاده از ماهواره ساکت نمی نشینند. به خصوص آنانی که با نظام جمهوری اسلامی از سر خصوت می گویند هر اقدام محدود کننده ای را به منزله نقض حقوق شهروندی یا سخت گیری نظام تعبیر کرده و دست به تبلیغات منفی به سطح جهانی می زنند. در واقع پلیس با توجه به انتقادات داخلی دارد این انتقادات از سوی اشخاص و مراجعی که نگاهی آسیب شناسانه به کلیت مسئله دارند، بیشتر توجه خود را معطوف به جریاناتی ساخته است که به دنبال بهانه هستند و در کنار آن تلاش می کند تا ماموریت اجرایی اش و مفهوم ضابط قضایی را به مخاطب توضیح دهد. شاید بتوان گفت پلیس رضایت چندانی از نقشی که به او واگذار شده ندارد. فرمانده نیروی انتظامی نیز چندی پیش توضیح داد که آنها تنها مجری قانون هستند و همین سخن از زبان وزیر ارشاد نیز شنیده می شود. نارضایتی پلیس از آنجا نشات می گیرد که تصمیم گیرنده کس دیگری است و به تعبیر عامیانه، دردسر ماجرا بر عهده نیروی انتظامی است. نیرویی که بیشترین اصطکاک را با جامعه دارد و کوچک ترین اشتباه، علاوه بر لطمه بر وجهه اش به پای نظام نوشته می شود، از این رو پلیس بسیار مراقبت می کند تا نیروهایش تخلف حتی در کوچکترین سطوح نداشته باشند.

سخنان شخصیتی چون صفار هرندی به روشنی موید این مطلب است. آنجا که می گوید »:   … این قانون حالا بحق یا ناحق وجود دارد  «… در واقع احتمال خطا در آن را می پذیرد. او بومی شدن و استفاده از ماهواره  همراه با نظارت در کنار تجربه مالزی را پیش می کشد. هر چند در این راه حل با شک و تردید می نگرد»:  … البته من هنوز نمی توانم بگویم این کار چقدر شدنی است«… محمد حسین صفار هرندی به غیر از موقعیت حقوقی اش شخصیتی است فرهنگی که از دریچه ایدئولوژی به مسائل نگاه می کند، شخصیت فرهنگی او حکم به استفاده از مزایای رسانه به ویژه شبکه های ماهواره ای می دهد و نگاه ایدئولوژیک وزیر او را از تبعات ماهواره هراسان می سازد. این دقیقا همان چالش یا علامت سوالی است که ذهن سیاستگزاران فرهنگی را به خود مشغول داشته است. آنان هنوز نمی دانند با ماهواره چه باید کرد علاوه بر محدود بودن زمان برای تصمیم گیری، اشتباه در محاسبات و وضع قوانین به دنبال آن مشکل ساز خواهند بود. با توجه به فراگیری روز افزون ماهواره در بین مردم و از آن طرف سرعت عمل و سیاست های هدفمند و مخرب سیاستگزاران شبکه های ماهواره ای هر چه در تعیین تکلیف نهایی تعلل صورت گیرد اوضاع از آنچه که هست بدتر خواهد شد. تصویب قوانین بدون کارشناسی لازم ممکن است نتایج معکوس به بار آورد. قوانینی که صرفا در اثرات نامطلوب ماهواره و پاسخ فوری به مخاطبان و رایدهندگان سنتی جامعه که باز خوردهای فرهنگ وارداتی از طریق شبکه های ماهواره ای را روزانه در کوچه و بازار شاهدند و لب به اعتراض می گشایند به صحن علنی مجلس راه می یابند. شتابزدگی در تصمیم و اجرای قوانین بهانه جویی مخالفان را به دنبال خواهد داشت و استفاده کنندگان از ماهواره در برخوردهای پلیسی و قضایی بدون توجیه قبلی و بعضا تحت تاثیر تبلیغات یا اعتقادات شخصی، ناراضی خواهند بود. این نارضایتی کار ضابط قضایی را سخت تر می کند. به نظر می رسد تصمیم گیری در مورد ماهواره هر روز که می گذرد دشوارتر می شود. چاره کار البته اراده جمعی است که در پایان کار مسئولیت پذیر نیز باشد یعنی آنجا که تدبیر، پاسخ مناسبی دریافت نکرده عده ای مدعی و عده ای مقصر به صف نشوند. گروهی حق به جانب مقابل مجلس تجمع نکنند تا نمایندگان را به اهمال و خطا کاری متهو کنند در این میانه سیاستگذاران و مسئولین فرهنگی از قبیل نمایندگان مجلس، نیروی انتظامی، شخصی چون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و حتی نهادهایی چون شورای عالی انقلاب به فرهنگی در تنگنا قرار گرفته اند. نوعی تشتت در جامعه دیده می شود. با چنین دور  نمایی، پرسشی که به ذهن می آید توان مدیریت جامعه را مخاطب خود می سازد. آیا آنان می توانند راهی برای برون رفت از اوضاع حال حاضر پیدا کنند )نصرتی (۱۳۸۵٫

تاثیر مادر در رشد اجتماعی کودک

سه نظریه عمده درباره رشد اجتماعی کودک بر رابطه بین کودک و مادر به عنوان عاملی بسیار مهم تاکید می کند. طبق نظریه روانکاوی، کشش کودکان برای دست یافتن به لذت حسی سبب می شود تا انرژی عاطفی خود را صرف افرادی کنند تا از طریق رفع نیازهایی مانند رفع گرسنگی یا تشنگی در آنها موثرند. نظریه ی دیگری که از نظریه روانکاوی نشات گرفته است، بر پی ریزی حس اعتماد در دوران کودکی است دورانی که مادر از کودک مراقبت دائمی می کند و پیوند عاطفی بین آنها مستحکم می شود. در نظریه کردار شناسی مطالعاتی در زمینه دلبستگی کودکان به مادرانشان انجام شده است و نظریه پردازان چنین مطرح کرده اند که نوزاد انسان به طور ژنتیکی آماده است تا به افرادی که از او مراقبت می کند دلبسته شود، و این دلبستگی ها از لحاظ تکاملی دارای ارزش هستند، به دلیل اینکه به کودک کمک می کنند تا خود را با محیط سازش دهند از این رو این دلبستگی ها سبب می شود که بزرگسالان از کودک مراقبت کنند و او را از خطر دور نگه دارند. بر اساس این نظریه دلبستگی عامل بسیار مهمی در سلامت و رشد عاطفی و اجتماعی کودک دارد. بنابراین او به دلیل دلبستگی به والدین خود، ارزش ها و معیارهای آنان را می پذیرد.

رشد بدنی تند

آشنایی با ماهواره های هواشناسی

اختصاصی از فی بوو آشنایی با ماهواره های هواشناسی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 

موضوع :

  آشنایی با ماهواره های هواشناسی

(فایل WORD قابل ویرایش )

پیشگفتار :

ماهواره‌های آب و هوائی اولین بار توسط آمریکائی‌ها و در سال 1960 برای مشاهده و دریافت اطلاعات واقعی آب و هوائی به آسمان پرتاب گردیدند. در آگوست همین سال، نخستین تصویر زمین از فضا در روزنامه ملی ژئوگرافیک (Geographic) منتشر گردید. از این تاریخ به بعد، ماهواره‌های بیشتری به فضا پرتاب شدند.

تعداد صفحات : 28

پایان نامه محدودیتهای اصل آزادی پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای در اسناد حقوق بشر

اختصاصی از فی بوو پایان نامه محدودیتهای اصل آزادی پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای در اسناد حقوق بشر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

این فایل در قالب ورد و قابل ویرایش در 127 صفحه می باشد.

 

فهرست

مقدمه
بخش اول: برنامه های ماهواره ای و آزادی پخش مستقیم
فصل اول – مفهوم و مبنا
گفتار اول: ارتباطات و سیر تحول آن
گفتار دوم: ارتباطات ماهواره ای
فصل دوم – قلمرو آزادی پخش
گفتار اول: آزادی پخش ماهوار
گفتار دوم – عرف در منابع حقوقی
گفتار سوم – فضای و آزادی پخش برنامه های ماهواره ای
بخش دوم: اسناد حقوق بشر و محدودیتهای آزادی بیان و اطلاعات
فصل اول – حقوق بشر و میثاق های بین المللی
گفتار اول:  چگونگی پیدایش حقوق بشر
گفتار دوم:  اهمیت حقوق بشر و فهم آن
گفتار سوم:  اعلامیه جهانی حقوق بشر
گفتار چهارم: میثاق های بین المللی مدنی و سیاسی
گفتار پنجم: حقوق آزادی اطلاعات و آزادی بیان
فصل دوم: حق پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای مطلق است یا نسبی
فصل سوم: محدودیتهای اصل آزادی اطلاعات
گفتار اول: آزادی بیان و آزادی اطلاعات و محدودیتهای آن
گفتار دوم: حق حفظ حریم شخصی و محدودیتهای دریافت اطلاعات
فصل چهارم: فرهنگ، حقوق و آزادی ارتباطات در عصر جهانی شدن
گفنار اول: جهانی شدن و جامعه مبنی بر اطلاعات و جریان بین المللی آن
گفتار دوم: فرهنک ارتباطات
گفتار سوم: حقوق ارتباطات
منابع و مآخذ

فهرست منابع

۱-   برول، لوی، جامعه شناسی حقوق، ترجمة دکتر ابوالفضل قاضی، تهران:

۲-   تامپسون، جانؤ نظریه های اجتماعی رسانه ها، ترجمة دکتر مسعود اوحدی، تهران: سروش، ۱۳۷۸٫

۳-   تیندر، گلن، تفکر سیاسی، ترجمه محمود صدری، تهران، نشر جامعه و سیاست، ۱۳۷۴٫

۴-  دبیری، محمدرضا و دیگران، حقوق بشر از دیدگاه مجامع بین المللی، تهران: دفتر مطالعات سیالسی و بین المللی، ۱۳۷۲٫

۵-   دورکگیم، امیل، اصول و قواعد روش جامعه شناسی، نرجمة دکتر علیمحمد کاردان: تهران: نشر ؟

۶-  زمانی، سید قاسم، تسخیر فضا به وسیلة ماهواره ها از دیدگاه حقوق بین الملل، نشریه حقوق بین الملل و پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای، جلد اول، تهران: سروش، ۱۳۸۰

۷-  زمانی، سید قاسم، اصل آزادی پخش مستقیم برنامة ماهواره ای در حقوق بین الملل عرفی، نشریه چال شهای فرهنگی و حقوق صدا و سیما، تهران: سروش، جلد سوم، ۱۳۸۱

۸-   ژکس، فلسفة اخلاق (حکمت عملی، ترجمة سید ابوالقاسم پورحسینی)، تهران: انتشارات امیرکبیر، ۱۳۶۲

۹-  شیخانی نژاد فلاح، شهرام، نحوه نظارت بر حسن اجرای تعهدات مربوط به میثاقهای بین المللی حقوق بشر، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۸۰٫

۱۰-           طباطبایی مؤتمنی، منوچهر، آزادیهای عمومی و حقوق بشر، دانشگاه تهران، ۱۳۷۰٫

۱۱-           کازونو، ژان، قدرت تلوزیون ، ترجمة علی اسدی، تهران نشر ؟، ۱۵۳۶

۱۲-           کاستلز، مانوئل، عصر ارتباطات، ترجمة گروهی از نویسندگان، جلد اول، ۱۳۸۰

۱۳-     کدخدایی، عباسعلی، اصول حقوقی حاکم بر پخش برنامه های ماهواره ای، نشریة حقوق بین الملل و پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای گروه مطالعات سازمان صدا و سیما ج۱٫۱٫ج۲، ۱۳۸۰٫

۱۴-           کلمن، جیمز، درآمدی بر نظریة اجتماعی، ترجمة منوچهر صبوری، تهران. نشر نی، ۱۳۷۷

۱۵-     کیا، علی اصغر، نگاهی بر فناوری ماهواره های پخش مستقیمؤ نشریه پژوهش پژوهش و سنجش صدا و سیما، سال نهم، شماره ۳۱ و ۳۰، تابستان و پاییز ۱۳۸۱٫

۱۶-           کیلیار،

۱۷-           گیدنز، آنتونی، تجدد و تشخص، ترجمة محسن تلاش، تهران: نشر ؟، ۱۳۷۸

۱۸-           لوین، لیا، حقوق بشر، ترجمة محمدجعفر پوینده، تهران: نشر قطره، ۱۳۷۷

۱۹-           لوین،‌اندرو، طرح و نقد نظریة لیبرال دموکراسی، ترجمة دکتر سعید زیبا کلام، تهران: سمت، ۱۳۸۰

۲۰-           لبندگران آلوز، خوزه، اعلامیه جهانی حقوق بشر، ترجمة خواجه نوری، تهران: نشر آبی، ۱۳۸۰

۲۱-           متین دفتر، احمد، حقوق بشر و حمایت بین المللی آن، تهران، چاپ بهمن.

۲۲-           مرچ، واندرو و ژ. گانزوف، حمایت حقوق بشر در حقوق اساسی، ترجمة دکتر علی الماسی، ۲۵۳۶٫

۲۳-     مورن، ادگار، هویت انسانی. (انسانیت انسانیت). مجموعة روش ۵، ترجمة امیر نیک پی و فائزه محمدی، تهران: نشر قصیده سرا، ۱۳۸۲٫

۲۴-     مولانا، حمید، جریان بین المللی اطلاعات، ترجمة یونس شکرخواه، تهران: مرکز مطالعات و ایران تحقیقات رسانه ها، ۱۳۷۱

۲۵-     منشور ملل متحد و اساسنامه دیوان بین المللی دادگستری، چاپ دوم، مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد، ۱۳۷۷

۲۶-     مهرپور، حسین، حقوق بشر در اسناد بین المللی و موضع جمهوری اسلامی ایران، تهران: نشر اطلاعات، ۱۳۷۴٫

۲۷-           محسنی، منوچهر، جامعه شناسی جامعه اطلاعاتی، تهران, نشر ؟: ۱۳۸۰

۲۸-           محسنیان راد، مهدی، ارتباط شناسی، تهران: سروش، ۱۳۷۹

۲۹-           نقیب السادات، سید رضا، جهانی سازی، تهران، نشر کتاب صبح، ۱۳۸۲٫

۳۰-           ناصرزاده، هوشنگ (گردآورنده)، اعلامیه های حقوق بشر، تهران: نشر ماجد، ۱۳۷۲٫

۳۱-           وازاک، کارل، حقوق بشر، ترجمة دکتر اردشیر ارجمند، مجلة کانون.

۳۲-     ویندال و دیگران، کاربرد نظریه های ارتباطات، ترجمة دکتر علیرضا دهقان، تهران: مرکز نطالعات و تحقیقات رسانه ها، ۱۳۷۶

۳۳-           هابرماس، یورگن، جهانی شدن و ایندة دموکراسی، ترجمة کمال پولادی، تهران: نشر مرکز، ۱۳۸۰

۳۴-Cocca, aldo armando, “Distric sattelite broadcasting of radio and TV: munich, 1978.

35-Vasak, international dimension of human, Rights, UNESCO: Greenwood press, 1983

36-Pocar, F. The int’l Convenant on civil and politic rights, in Manual on human right reporting, U.N, 1991.

37-Fisher; Desmond, the right to Communicate, UNESCO, 1982.

38-Brownline, I., Principles of Public International low, Oxford: Oxford university Press, 1990.

39-Carey Peter media law, London: sweet and Maxwel 1996

40-Convention on The International right of Correction”, reprinted in: human rights- 1988

41-General comment (GC) 11 (19), adopted by the HRC at its 457^th Meeting (nineteenth session) on 25 July, Doc/A/38 4D

مدخل

عصر حاضر به درستی به عنوان عصر ارتباطات لقب گرفته است. عصری که جهان مدرن را در مقیاسی بیش از پیش جهانی به هم نزدیک کرده و فضایی را بوجود آورده است که به قول مک لوهان، دهکدة جهانی نامیده می شود. پیامها از فواصل دور به آسانی ارسال می شود، آنچنانکه افراد به اطلاعات و ارتباطی که از منابع دور سرچشمه می گیرند، دسترسی دارند. ارتباطات نه تنهاد نقش اساسی در توسعه و پیشرفت هر جامعه ای ایفا می کند بلکه در جهان کنونی ایفاگر نقش مهمی در ارتباطات بین کشورها و حتی ملتهای مختلف جهان است.

رسانه ها آن چنان با تار و پود جوامع مختلف عجین شده اند، و چنان نقش در شکل دهی افکار عمومی و فرهنگ سازی بر عهده گرفته اند که می توان آنها را با نقش سیستم عصبی در بدن انسان مقایسه کرد. ماهواره یکی از وسایل ارتباطی است که پس از اختران، به رسعت مراحل تکمیل و تکامل خویش را پشت سر گذارده و امروزه به عنوان یکی از ابزارهای منحصر به فرد در انتقال تصاویر و پیامهای رادیویی و تلوزیونی در جهان ارتباطات مطرح شده است. «تحول فن آوریهای قادر به ارسال پیام از طریق امواج الکترومغناطیسی، همراه با ظهور سازمانهای ملی و بین المللی دست اندرکار مدیریت و ادارة فضای طیف، نشان دهندة پیشرفت قطعی در جهانی شدن ارتباطات بود.» (تامپسون، ۱۳۷۸: ۱۹۶)

این نقش غیر قابل انکار، از همان آغاز، سبب بروز نگرانیهایی در بسیاری از سیاستمداران، مصلحان و اندیشمندان جوامع مختلف شد و همین نکرانیها بود که حتی مدتها قبل از آنکه عملاً از این رسانه در جهت انتثال پیامها و تصاویر تلوزیونی بهره برداری شود، کوششهای سیاسی  جهت قانومند کردن استفاده از آن به نحوی که مورد قبول همة کشورهای جهان باشد به عمل آمده شاید در مقام مقایسه، کمتر موضوعی را در صحنه بین المللی بتوان پیدا کرد که تلاش شده باشد قبل از ظهور و استفاده از آن، در صدد تنظیم و ندوین قواعد حقوق متناسب با رهره برداری صحیح از آن برآید.

در این فصل مفهوم و مبنای اصل آزادی پخش برنامه های ماهواره ای طرح یم شود.

سپس قلمرو این حق را در جهان امروز و اسناد و مدارک مورد بررسی قرار داده و با روش استنادی و استدلالی به طرح موضوع این مفهوم در اسناد حقوق بشر می پردازیم.

گفتار اول: ارتباطات و سیر تحول آن

ارتباطات یکی از قدیمی ترین فعالیت های بشری است و بشر به مدد ارتباط با همنوع خود توانسته است اولین اجتماعات بشر را پایه گذاری نماید. ارتباط را شامل تمامی فرآیندهایی می دانند که در آن ارفاد همدیگر را تحت تأثیر قرار می دهند. ارتباطات از دیگاه تئودورسون، انتقال اطلاعات، اندیشه ها، نگرشها یا عواطف از یک شاخص یا گروه به گروه دیگری که عمدتاً از طریق نهدها صورت می گیرد. (ویندال و دیگران، ۱۳۷۶: ۱۸)

هر ارتباطی دارای عناصری است که به طور کلی به شش قسمت تقسیم می شود. فرستنده، گیرنده، پیام، کانال، تاثیر و معنایی که از آن درک می شود. فرستنده عنصر اولیه در فراگرد ارتباطات است و گاه به آن منبع گفته می شود. گیرنده، طرف مقابل هر کنش ارتباطی است و اساساً به آن مخاطب (audience) گفته می شود.

پیام (Message0 چیزی است که مخاطب و ارتباط گر در آن اشتراک دارند و در آن سهیمند. معنی در ارتباطات از ابهام اساسی برخوردار است و از دیدگاه بعضی از اندیشمندان، معنی در پیام نهفته نیست بلکه در انسانها نهفته است و چیزهای شخصی هستند و بین فرد تا فرد متضادند. (محسنیان راد، ۱۳۷۹: کانال (Canal) به مجرای انتقال پیام گفته می شود و یا رسانه نیز گفته می شود. اثر رسانه ها، بیش از همه مورد توجه قرار گرفته و رویدادی است که بدون حضور رویداد دیگر واقع نمی شود. و به یک عامل و یک واکنش نیاز دارد. (ویندال، ۱۳۷۶: ۳۲۶) همین جنبة اثرات رسانه ای است که گاه ما  شاهد محدودیتهای رسانه ای در جهان هستیم و باعث ضایع شدن حقوق می شود.

ارتباطات جمعی که موضوع بحث این رساله است، شکل ماهواره ای آن و آزادی تا حدودی مورد بحث قرار می گیرد. انجمن بین المللی ارتباطات، ارتباط جمعی را چگونگی تولید و توزیع کالاها و خدمات مختلفی که وسایل و فعالیت های فوق به عهده دارند و مطالعات و تحقیقات مربوط به محتوای پیامها و نتایج و آثار آن ها را شتمل می شود (کازنو، ۲۵۳: ۴۸)

وسایل ارتباط جمعی مولود محصول اندیشة انسانند از این رو منبعث از جامعه و متأثر از آنند. اما بعد از آنکه پیدا شدند و به کار رفتند، برحسب طرز استفاده ای که از آنان بعمل می آید، می توانند سالم، آرام بخش یا مضر و انحراف برانگیز باشند.

دیدگاه مک کاری در زمینه ارتباط جمعی این است که جمع (Mass) عده ای از افراد را در بر می گیرد که منافعی مشترک آنان را به هم پیوند می دهد و رفتاری مشابه با هدفی یکسان را در آنان پدید می آورد. لیکن افرادی را که جمع تشکیل می دهند، یکدیگر را نمی شناسند، تعامل آنان با یکدیگر ناچیز است، فعالیت های آنان با هم مرتبط نیست و به معنای دقیق کلمه سازمان یافته نیستند. ۰کازنود، همان، ۴۱) رسانه ها که مجاری انتقال ارتباطات و بخصوص ارتباطات جمعی می باشند. نقش سریع کننده نهادی (instituinal vatalyst) را بر عهده دارند. این رسانه ها، جهان را به صورت یک کل به هم پوشیده درآورده و فرهنگ معاصر را در سرگرمیهای نوین اطلاعاتی دچار اشباع واقعیت کرده اند. در این عصر، تفاوت میان واقعیت و انگاره، نشانه ها و شبیه سازی واقعیت از میان رفته است. این امر به ایجاد آن چه، »ژان بودریار – استاد جامعه شناسی – صورتهای خیال می نامند، منجر شده است. یعنی باز تولید شبیه سازی شدة واقعیت که تشخیص آن از واقعیت دشوار یا غیرممکن است. نتیجه ظهور فرا واقعیت (hyperreality0 است که در عین حال که واقعی نیست، واقعی تر از واقعی است. (کیوستیو، ۱۳۷۸: ۱۹۴)

برای درک صحیح صحیح نقش رسانه ها در فرهنگ، بایستی گفت که تماشا و گوش دادن به رسانه ها به هیچ وجه فعالیت انحصاری نیست، بلکه معمولاً به همراه انجام سایر کارهای خانه در هنگام صرف غذا با خانواده و ارتباطات اجتماعی انجام می گیرد. این فعالیت تقریباً همواره در پس زمینه حضور دارد و تار و پود زندگی ماست.

ما به همراه رسانه ها و به کمک رسانه ها زندگی می کنیم. مک لوهان از عبارت رسانة تکنولوژیک همچون قوت روزانه یا منابع طبیعی استفاده می کند. به بیان دقیق تر، رسانه ها بویژه رادیو تلویزیون به محیط دیداری – شنیداری تبدیل شده اند که ما به گونه ای بی پایان و خودکار با آن ارتباط متقابل برقرار می کنیم. (کاسکز، ۱۳۸۰: ۹-۳۸۸)

تمامی تکنولوژی رسانه ها از توان ایجاد دگرگونی در مفاهیم سنتی زمان و مکان برخوردارند. بدین ترتیب باید اذعان کرد که دگرگونی مهمترین عامل در ایجاد راه و رسم تازه از طریق متکنولوژی رسانه ها محسوب می شود.

گفتار دوم: ارتباطات ماهواره ای

توسعه فن اوریهای جدید که جهانی شدن ارتباطات را رقم زده است و ماهواره ها نیز جزئی از آن هستند، حاصل تحول سه عنصر بهم پیوسته در اواخر قرن بیستم وبده است. یکی از این سه، بکارگیری سیستمهای کابل پیشرفته، پیچیده و گسترده است که ظرفیت بسیار بیشتری را برای ارسال الکترونیکی فراهم می آورد. تحول دوم، استفاده فزاینده از ماهواره بخ منظور ارتباط از مسافتهای دور و اغلب در همایند با سیستم های کابل زمینه پایه است. و تحول سوم، استفاده فزاینده از روشهای دیجیتالی در پردازش، انباشت و بازیافت اطلاعات است. دیجیتالی کردن همراه با توسعه فن آوریهای اطلاعاتی و ارتباطی را بوجود آورده است. تمامی این سیر تحول فن آورانه به شویه های بنیادین در جهانی کردن ارتباطات سهیم بوده است. (تامپسون، ۱۳۷۹: ۲۰۰-۱۹۹)

نخستین قمر مصنوعی شوروی موسوم به اسپونتیک که چهارم اکتبر ۱۹۵۷ به مدار زمین فرستاده شد، عصرذ جدیدی از تکنیکهای ارتباطی را آغاز کرد. در واقع شوروی سابق با قرار دادن این ماهواره، اولین تلاش موفقیت آمیز در زمینة ارسال ماهواره به فضا انجام داد.

در سال ۱۹۶۲ میلادی هنگامی که ماهواره «تله استار» با امکان ارسال برنامه های زندة تلویزیونی از آمریکا به مقصد اروپا به فضا پرتاب شد و در مدار زمین قرار گرفت همگان از سرعت پیشرفت فنی بشر در تسخیر فضا متحیر ماندند. روندی که تا به امروز با سرعتی خیره کننده ادامه یافته است. امروزه ارتباطات ماهواره ای و جهانی و منطقه ای رشد چشمگیری یافته و بر محدودة گسترده ای از فعالیت ها، از ارتباطات تلفنی گرفته تا هواشناتسی، سایه افکنده است (کیا، ۱۳۸۱: ۴۲۳)

- پیشرفت های فنی این امکان را در سال ۱۹۸۰ به بعد میسر ساخت که برنامه های ارسالی ماهواغره ها به طور مستقیم و با کیفیت بالا توسط عموم دریافت شود. سیستم های ماهواره ای را می توان بر اساس نوع ارتباط (linkage) انواع ماهواره ها، سرویس یا نوع کار، مدار (orbit) و پوشش بهع انواع مختلف تقسیم کرد. که شامل لینک های ماهواره ای، ماهوارة ارتباطی و خدمات سیستم ماهواره ای.

گفتار اول: آزادی پخش

استفاده از ماهواره برای پخش برنامه های تلوزیونی آن قدر بدیهی شده است که شاید بتوان آن را به مثابه رفتار متحدالشکل و یکسانی از طرف کشورها احراز کرد. امروزه راجه به نقش پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای بحثی بین کشورها به میان نمی آید و اگر گه گاه اعتراضات یا نقطه نظراتی از جانب کشورها به میان آید، در واقع راجع به محتوای برنامه هاست نه اصل پخش.

لذا می توان گفت که حق پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای به یک قاعدة حقوق عرفی در جامعة جهانی تبدیل شده است.

در غیاب قطعنامه ای که به طور خاص و به وضوح به مسأله پخش مستقیم ماهواره ای پرداخته باشد باید به همان اصول کلی مندرج در قطعنامه هایی که مسایل عمومی فضا را تبیین می کرد وراجعه کرد. علاوه بر آن، به نظر می رسد که امروزه با وجود صدها و بلکه هزاران شبکه ای که برنامه های تلوزیونی را به طور مستقیم از طریق ماهواره پخش می کنند پخش ماهواره ای به امری عادی تبدیل شده باشد. ضمن آنکه اگر ما شاهد تصویب قطعنامه هایی در مجمع عمومی سازمان ملل راجع به ممنوعیت پخش مستقیم ماهواره ای بودیم، باز نمی توانستیم از آن قطعنامه ها استنباط کنیم که کشورها مکلف به رعایت مفاد آن باشند. زیرا صرف نظر از استفاده بی دغدغه کشورها از ماهواره ها برای پخش مکستقیم برنامه ها، تقریباً هیچ کشوری نیز در دهة اخیر نسبت به آن اعتراض نکرده است. تا آنجا که اقدام کشورها در استفاده از ماهواره ها جهت پحش مستقیم برنامه های رادیویی و تلوزیونی، عملاً به قاعده ای عرفی در حقوق بین الملل تبدیل شدهد است. مضاف بر اینکخ دیگر قطعنامه های مجنع عمومی به جز قطعنامه های مربوط به امور مالی و اجرایی که مرتبط با خود سازمان ملل بوده و لازم الاجرا هستند. بر اساس منشور سازمان ملل متحد، صرفاً جنبة توصیفی و مشورتی داشته و بر فرض صدور، برای کشورها در امر ارسال برنامه ها از طریق پخش مستقیم ماهواره ای، رعایتش لازم نیست. (اشرفی، ۲-۳۳۱)

گفتار دوم – عرف در منابه حقوقی

حقوق دارای منابع مختلفی است و یکی از منابع اصلی حقوق عرف است. عرف می تواند هم در معنای بسیار وسیع به کار برده شود و هم در مضاری قلیل. در مفهوم وسیع، عرف، حقوق مدرن رات بی سر و صدا بوجود می اورد. همانگونه که زندگی در انواه گیاهان و حیوانات پنهان است. عرف نیروی حیاتی نهادهای حقوقی است. پس طیف اجرایی نامعینی دارد. عرف یک منبع حقوق در میان سایر منابع نیست. حتی اگر بگوییم تنها منابع حقوق است، چندان مبالغه نکرده ایم. (برول، ۱۳۷۰: ۴۴-۴۳۹

عرف در نظام بین المللی دادگستری به منزلة رویه ای عمومی که به عنوان قانون پذیرفته شده، یاد می شود و لذا این دیوان در حا و فصل اختلافات بین المللی بدان استناد می جوید.

در منابع حقوق بین الملل، عرف اینگونه تعریف شده است: تکرار اعمال مشابه از سوی کشورها و سازگاری بین المللی که به تدریج در روابط مشترک آنها با یکدیگر، جنبة الزامی و قدرت حقوقی پیدا کرده است و در نتیجه اعتبار و ارزشی برابر با قاعده حقو نوشته شده دارد. «حقوقدانان برای تشکیل عرف وجود دو عنصر را ضروری دانسته اند، عنصر مادی و عنصر معنوی. عنصر مادی عبارت است از علکرد یکسان دولتها طی مدت زمان معین و تکرار آن. عنصر معنوی عبارت از اعتقاد به اینکه عملکرد مزبور از تظر حقوقی الزام آور است. عنصر مادی را می توان در مکاتبات دیپلماتیک کشورها، بیانیه های سیاسی، نشریات، عقیدة مشاوران رسمی حقوق، تصمیات اجرایی، اعلام مواضع دولتی در پیش نویس قطعنامه ها یا معاهدات که تسلیم کمیسیون حقوق بین الملل می شود، مراجع قانونگذاری کشورها، تعلیمات فضایی دادگاههای ملی و بین المللی و قطعنامه هیا مرتبط با مسایل حقوقی مطروحه یافت. (اشرافی، ۱۳۸۰: ۳۱۸)

به طور خلاصه در تکلیف عرف باید:

۱-   فعل یا ترک فعلی که همة دولتها رویه ای واحد در پیش گیرند.

۲-   نیازی نیست که همة دولتها رویه واحدی در پیش گیرند.

۳-   انجام فعل یا ترک فعل باید متحدالشکل و یکسان باشد.

۴-   فعل یا ترک فعل باید بیش از یک بار واقع شود

۵-   دولتها به الزامی بودن فعل یا ترک فعل اعتقاد داشته باشند.

گفتار سوم:

- فضا و آزادی پخش برنامه های واهواره ای

کاوش و استفاده از فضای ماورای جو برای اهداف مسالمت آمیز مهمترین نفع مشترک تمام بشریت است. به واقع، در فضای ماهواره ای جو بسان هر عرصه فعالیت انسانی، اصل عموماً شناخته شدة منع تهدید یا استفاده از زور در روابط بین المللی قد برافراشته است.

تسری چنین اصلی به فضای ماورای جو پیشتر در اولین قطعنامه های ملل متحد در مورد فعالیت های فضایی تایید شده و سپس در مادة ۳ معاهده ۱۹۶۷ به صورت مستقیم مورد توجه قرار گرفته است. (زمانی، ۱۳۸۰: ۲۰)

در عرصة حقوق فضا، نه فعالیت نظامی توصیف شده است و نه فعالیت صلح جویانه. لذا با استناد به معاهدة ۱۹۶۳ مسکو و در چارچوب معاهدة ۱۹۶۷ دولتهای طرف معاهده طبق مادة ۳ متعهد شده اند که کلیة فعالیت ها در امر کاوش و استفاده از فضای ماورای جو ازجمله ماه و سایر اجرام سماوی، طبق حقوق بین المللی و منشور ملل متحد به منظور حفظ صلح و امنیت و توسعه همکگاری و تفاهم بین المللی صورت گیرد (زمانی، ۱۳۸۰: ۲۰)

همچنین باید توجه داشت که اصولاً «نافی را نفی کافیست» و منطقی نیست از کشوری که فعالیت فضایی انجام می دهد، درخواست کرد که امری سلبی (نظامی نبودن فعالیت) را اثبات کنند. در واقع، آنهایی که مدعی نقض معاهدة فضا هستند، باید ثابت کنند که فعالیت ادعایی صلح جویانه نیست. (همان، ۲۶)

ماهواره ها، در فضای ماورای جو، علاوه بر اینکه در مخابرات راه دور و هواشناسی نقش اساسی ایفا می کنند. در چشم اندازی تاریخی، ابزار اطلاعاتی عالی در راه کنترل تسلیحات و خلع سلاح به شمار می روند و احساس امنیت بیشتری را ایجاد می کنند.

ماهواره ها همزمان هم تعرضی و هم غیرتعرضی هستند. بعنی هم می توانند به ماهواره های پخش مستقیم امواج تلوزیونی، بدون اینکه وقعی بر حاکمیت دولتها و اصل عدم مداخله در امور داخلی آنها بنهند، مرزهای کشورها را درنوردیده و با اتکا به اصل آزادی جریان اطلاعات و حق بشر در برخورداری از طالاعات اصول سنتی حقوق بین الملل را به چالش کشیده اند.

با شروع دهة هفتاد و پس از بررسیهای گوناگون در بارة برنامه های ماهواره ای، نظرات عمده راجع به این برنامه به سه دسته تقسیم شدند:

۱-  گروهی از کشورها خواهان تنظیم و تدوین مقررات کلی در بارة ارسال برنامه های ماهواره ای و ایجاد یک نظام حقوقی خاص حاکم بر این فعالیت ها شدند. مانند انونزی و ایران.

۲-  گروهی دیگر معتقد بودند که به لحاظ آنکه مشخصات برنامه های ماهواره ای و توان این وسایل هنوز به خوبی روشن نیست. نمی توان یک نظان حقوقی خاص را در نظر گرفت. لذا این گروه ضمت تاکید بر لزوم وجود یک نظام حقوقی خاص حاکم بر ارسال برنامه های ماهواره ای، امکان انجام آن را در مقطعی از زمان منتفی می دانشتند. مانند کانادا و فرانسه.

۳-  بالاخره گروه دیگر که خواستار یک نظام دقیق و مشخص قابل حصول در زمان معین با مقررات الزام آور حقوقی بودند. در این گروه با تکیه بر اصل حاکمیت دولتی و اصیل عدم مداخله در امور کشورها ارسال برنامه های ماهواره ای را دخالتی آشکار در امر داخلی کشورها تلقی می کرد و آن را به عنوان نقض حاکمیت دولتی می دانست. (کدخدایی، ۱۳۸۰: ۱۶۶)

در این میان، دو نظریة کلی نظریات ارائه شده را تحت تأثیر قرار می داد: اصل حاکمیت دولتها و اصل آزادی اطلاعات.

اصل حاکمیت دولتها از قدیمی ترین اصول حقوق بین الملل است و توجه زیادی را به خود معطوف داشته است. بعضی ریشه آن را نشأت گرفته از حقوق باستان و مبتنی بر اصل مالکیت دانسته اند. لیکن امروزه مقصود از حاکمیت یعنی صلاحیت دولت در مورد تصمیم گیری در امور داخای یا خارجی کشور ذیربط است.

در استدلال حقوق، عده ای ریشه اصلی حاکمیت دولتها را ناشی از اصولی چون اصل استقلال، عدم مداخله در امور کشورهخا و نیز اصل تساوی مطلق دولتها می دانند. (کدخدایی، همان) در معنای این اصل، اظهار شده که حاکمیت یعنی قدرت اداره مملکت در داخل که متضمن اصل استقلال بوده و استقلال نیز به خود به معنی نفوذ نداشتن قدرت خارجی و عدم دخالت او در امور داخلی است.

حقوق دانان معتقدند حاکمیت دولتها از رهگذر مقررات بین المللی محدود دشه و دیگر نمی توان حاکمیت مطلق را به معنای گذشته برای دولتها در نظر گرفت. البته عده ای می گویند که هرگونه محدودیت حاکمیت بر اساس رضایت و موافت دول ذیربط که با آرامش خاطر حاکمیت خود را محدود کرده اند و در صورت راضی و موافق نبودن، نمی توان محدودیتی برای آن قایل شد. (کدخدایی، ۱۳۸۰: ۱۱۸)

میثاقهای بین المللی حقوق بشر، حق عدم مداخله در حاکمیت دولتها به رسمیت شناخته که بر اساس آن، می توانند آزادانه بهبود و توسعه امور اقتصادب، اجتماعی و فرهنگی خود را تعقیب کنند.

همچنین در سال ۱۹۷۴، مجمع عمومی سازمان ملل منشور حقوق و تکالیف اقتصادی دولتها را به تصویب رساند که طی آن یادآور شده که هیچ دولتی نمی تواند با اقدامات یا فشارهای اقتصادی پیاپی یا هر نوع فشار دیگر، در جهت نقض حاکمیت دول دیگر ادقام یا آن را ترویج و تشویق کند. (کدخدایی، ۱۳۸۰: ۱۲۱)

اصل آزادی اطلاعات، نظریة دیگری است که پخش برنامه های ماهواره ای را تحت تأثیر قرار داد. دول مدعی، با استناد به اصل آزادی اطلاعات یا جریان آزاد اطلاعات (free flow of information) که به هر شخص حق دسترسی یا دریافت اطلاعات را مطرح می کند، حق پخش برنامه های ماهواره ای را مطرح می نماید.

در سال ۱۹۴۸، کمیسیون فرهی گزارشی را مطرح کردند که آزادی اطلاعات را حقی اساسی می دانست که ایجاد آن برای حصول، تشویق و افزایش آزادی افکار و نظریات بدون دخالت دیگران و نیز تحقیق و دریافت اطلاعات و نظریات به هر وسیله بلامانع را بدون توجه به مرزها مطرح نموده و شامل آزادی دسترسی به پیشرفته ترین امکانات و گسترده ترین منابع اطلاعات می شود.

این اصل پس از جنگ جهانی دوم و با آغاز عصر فضا مورد توجه مجامع بین المللی و برخی دولتها قرار گرفت و اگرچه در منشور سازمان ملل مقررات صریحی در این خصوص وجود ندارد، لیکن در کنوانسیونها و پیمانهای بین المللی، این اصل مورد شناسایی و تاکید قرار گرفت.

نظراتی که مطرح می شود این است که با وجود اصل آزادی اطلاعات آبا کسب مجوز برای تأسیس و راه اندازی شبکة رادیویی و تلوزیونی یا مجوز انتشار مجلات، خلاف این اصل نیست و آن را نقض نمی کند؟ عده ای بیان کرده اند  که چون انعقاد تمام این اسناد با توجه به این نکته تنظیم شده که دولتها در هر حال بر تاسیس و راه اندازی شبکه های رادیو-تلوزیونی نظارت داشته اند، لذا اصل آزادی اطلاعات در تعارض با لزوم کسب مجوز نیست. بر این اساس، می توان نتیجه گرفت که اصل آزادی اطلاعات یک اصل پذیرفته شده به عنوان حقی برای انسانها نسبت به کسب یا انتشار اطلاعات بوده و جز در موادر معین در قانون و مقرران بین المللی، تابع هیچگونه ممنوعیت دیگری نیست. (کدخدایی، ۱۳۸۰: ۹-۱۳۸)

بخش دوم:

اسناد حقوق بشر و محدودیتهای حق آزادی بیان و نشر اطلاعات

 اعلامیه جهانی حقو بشر، بیش از نیم قرت است که به وسیلة سازمان ملل به تصویب رسید. این اعلامیه در ۱۰ دسامبر ۱۹۴۸ در قطعنامه مجمع عمومی (III) VA 21) تصویب شد و نقش شگفت انگیزی در تاریخ بشریت ایفا نموده است. این اعلامیه خواستها و آرزویهای ستمدیدگان را تدوین کرد. و با زبان قاطع به مطالبات و ادعاهای آنان معنا بخشید. این اعلامیه نظم قضایی نوین و بی حد و مرزی به نام قانون بین الملل حقوق بشر بوجود آو.رد که معیار رابطة متقابل را جایگزین الزامات عام الشمول (Erga omnes) کرد. شاخصهایی برای ارزیابی مشروعیت حکومت قرار داد و پافشاری بر اصول اخلاقی را جانشین پافشاری بر زور نمود. این اعلامیه وجدانها و نمایندگی های حکومتی و غیر حکومتی را در جهت یک اقدام یکپارچة بین المللی بسیج کرد و بدین وسیله طرح کلی نطفة یک جامعه بین المللی را پی ریزی کرد، جامعه ای که ممکن است روزی به یک جامعة جهانی کاملاً متنوع تحل پیدا کند.» (آلوز، ۱۳۸۰: ۶)

حقوق بشر همان طور که جان لاک آن را (برای انقلاب آمریکا) تعریف کرد، با کمک تعریف ژان ژاک روسو (برای انقلاب فرانسه) ابزارهای ضروری جی نایل شدن به اندیشه سه گانه میراث قرن روشنگری – آزادی، برابری و برادری – بوده و هنوز هم هست.

در ژوئن ۱۹۹۳، در کنفرانس حقوق بشر، با اهمیت ترین گام به سوی جهانشمول کردن رسمی اعلامیه ۱۹۴۸ برداشته شد. در این کنفرانس بیش از صد و هفتاد کشور شرکت نمودند و تاکید مجدد بر جهان شمولی، تفکیک ناپذیری، وابستگی متقابل و مناسبات متقابل شد. دیگر کسی به بشر با برچشب پدیده ای «فقط غربی»‌نمی نگرد و زبان حقوق بشر امروز و پاره ای از گفتمان سیاسی مشروع بین المللی است.

پایان نامه محدودیتهای اصل آزادی پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای در اسناد حقوق بشر

اختصاصی از فی بوو پایان نامه محدودیتهای اصل آزادی پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای در اسناد حقوق بشر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

این فایل در قالب ورد و قابل ویرایش در 127 صفحه می باشد.

 

فهرست

مقدمه
بخش اول: برنامه های ماهواره ای و آزادی پخش مستقیم
فصل اول – مفهوم و مبنا
گفتار اول: ارتباطات و سیر تحول آن
گفتار دوم: ارتباطات ماهواره ای
فصل دوم – قلمرو آزادی پخش
گفتار اول: آزادی پخش ماهوار
گفتار دوم – عرف در منابع حقوقی
گفتار سوم – فضای و آزادی پخش برنامه های ماهواره ای
بخش دوم: اسناد حقوق بشر و محدودیتهای آزادی بیان و اطلاعات
فصل اول – حقوق بشر و میثاق های بین المللی
گفتار اول:  چگونگی پیدایش حقوق بشر
گفتار دوم:  اهمیت حقوق بشر و فهم آن
گفتار سوم:  اعلامیه جهانی حقوق بشر
گفتار چهارم: میثاق های بین المللی مدنی و سیاسی
گفتار پنجم: حقوق آزادی اطلاعات و آزادی بیان
فصل دوم: حق پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای مطلق است یا نسبی
فصل سوم: محدودیتهای اصل آزادی اطلاعات
گفتار اول: آزادی بیان و آزادی اطلاعات و محدودیتهای آن
گفتار دوم: حق حفظ حریم شخصی و محدودیتهای دریافت اطلاعات
فصل چهارم: فرهنگ، حقوق و آزادی ارتباطات در عصر جهانی شدن
گفنار اول: جهانی شدن و جامعه مبنی بر اطلاعات و جریان بین المللی آن
گفتار دوم: فرهنک ارتباطات
گفتار سوم: حقوق ارتباطات
منابع و مآخذ

فهرست منابع

۱-   برول، لوی، جامعه شناسی حقوق، ترجمة دکتر ابوالفضل قاضی، تهران:

۲-   تامپسون، جانؤ نظریه های اجتماعی رسانه ها، ترجمة دکتر مسعود اوحدی، تهران: سروش، ۱۳۷۸٫

۳-   تیندر، گلن، تفکر سیاسی، ترجمه محمود صدری، تهران، نشر جامعه و سیاست، ۱۳۷۴٫

۴-  دبیری، محمدرضا و دیگران، حقوق بشر از دیدگاه مجامع بین المللی، تهران: دفتر مطالعات سیالسی و بین المللی، ۱۳۷۲٫

۵-   دورکگیم، امیل، اصول و قواعد روش جامعه شناسی، نرجمة دکتر علیمحمد کاردان: تهران: نشر ؟

۶-  زمانی، سید قاسم، تسخیر فضا به وسیلة ماهواره ها از دیدگاه حقوق بین الملل، نشریه حقوق بین الملل و پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای، جلد اول، تهران: سروش، ۱۳۸۰

۷-  زمانی، سید قاسم، اصل آزادی پخش مستقیم برنامة ماهواره ای در حقوق بین الملل عرفی، نشریه چال شهای فرهنگی و حقوق صدا و سیما، تهران: سروش، جلد سوم، ۱۳۸۱

۸-   ژکس، فلسفة اخلاق (حکمت عملی، ترجمة سید ابوالقاسم پورحسینی)، تهران: انتشارات امیرکبیر، ۱۳۶۲

۹-  شیخانی نژاد فلاح، شهرام، نحوه نظارت بر حسن اجرای تعهدات مربوط به میثاقهای بین المللی حقوق بشر، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۸۰٫

۱۰-           طباطبایی مؤتمنی، منوچهر، آزادیهای عمومی و حقوق بشر، دانشگاه تهران، ۱۳۷۰٫

۱۱-           کازونو، ژان، قدرت تلوزیون ، ترجمة علی اسدی، تهران نشر ؟، ۱۵۳۶

۱۲-           کاستلز، مانوئل، عصر ارتباطات، ترجمة گروهی از نویسندگان، جلد اول، ۱۳۸۰

۱۳-     کدخدایی، عباسعلی، اصول حقوقی حاکم بر پخش برنامه های ماهواره ای، نشریة حقوق بین الملل و پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای گروه مطالعات سازمان صدا و سیما ج۱٫۱٫ج۲، ۱۳۸۰٫

۱۴-           کلمن، جیمز، درآمدی بر نظریة اجتماعی، ترجمة منوچهر صبوری، تهران. نشر نی، ۱۳۷۷

۱۵-     کیا، علی اصغر، نگاهی بر فناوری ماهواره های پخش مستقیمؤ نشریه پژوهش پژوهش و سنجش صدا و سیما، سال نهم، شماره ۳۱ و ۳۰، تابستان و پاییز ۱۳۸۱٫

۱۶-           کیلیار،

۱۷-           گیدنز، آنتونی، تجدد و تشخص، ترجمة محسن تلاش، تهران: نشر ؟، ۱۳۷۸

۱۸-           لوین، لیا، حقوق بشر، ترجمة محمدجعفر پوینده، تهران: نشر قطره، ۱۳۷۷

۱۹-           لوین،‌اندرو، طرح و نقد نظریة لیبرال دموکراسی، ترجمة دکتر سعید زیبا کلام، تهران: سمت، ۱۳۸۰

۲۰-           لبندگران آلوز، خوزه، اعلامیه جهانی حقوق بشر، ترجمة خواجه نوری، تهران: نشر آبی، ۱۳۸۰

۲۱-           متین دفتر، احمد، حقوق بشر و حمایت بین المللی آن، تهران، چاپ بهمن.

۲۲-           مرچ، واندرو و ژ. گانزوف، حمایت حقوق بشر در حقوق اساسی، ترجمة دکتر علی الماسی، ۲۵۳۶٫

۲۳-     مورن، ادگار، هویت انسانی. (انسانیت انسانیت). مجموعة روش ۵، ترجمة امیر نیک پی و فائزه محمدی، تهران: نشر قصیده سرا، ۱۳۸۲٫

۲۴-     مولانا، حمید، جریان بین المللی اطلاعات، ترجمة یونس شکرخواه، تهران: مرکز مطالعات و ایران تحقیقات رسانه ها، ۱۳۷۱

۲۵-     منشور ملل متحد و اساسنامه دیوان بین المللی دادگستری، چاپ دوم، مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد، ۱۳۷۷

۲۶-     مهرپور، حسین، حقوق بشر در اسناد بین المللی و موضع جمهوری اسلامی ایران، تهران: نشر اطلاعات، ۱۳۷۴٫

۲۷-           محسنی، منوچهر، جامعه شناسی جامعه اطلاعاتی، تهران, نشر ؟: ۱۳۸۰

۲۸-           محسنیان راد، مهدی، ارتباط شناسی، تهران: سروش، ۱۳۷۹

۲۹-           نقیب السادات، سید رضا، جهانی سازی، تهران، نشر کتاب صبح، ۱۳۸۲٫

۳۰-           ناصرزاده، هوشنگ (گردآورنده)، اعلامیه های حقوق بشر، تهران: نشر ماجد، ۱۳۷۲٫

۳۱-           وازاک، کارل، حقوق بشر، ترجمة دکتر اردشیر ارجمند، مجلة کانون.

۳۲-     ویندال و دیگران، کاربرد نظریه های ارتباطات، ترجمة دکتر علیرضا دهقان، تهران: مرکز نطالعات و تحقیقات رسانه ها، ۱۳۷۶

۳۳-           هابرماس، یورگن، جهانی شدن و ایندة دموکراسی، ترجمة کمال پولادی، تهران: نشر مرکز، ۱۳۸۰

۳۴-Cocca, aldo armando, “Distric sattelite broadcasting of radio and TV: munich, 1978.

35-Vasak, international dimension of human, Rights, UNESCO: Greenwood press, 1983

36-Pocar, F. The int’l Convenant on civil and politic rights, in Manual on human right reporting, U.N, 1991.

37-Fisher; Desmond, the right to Communicate, UNESCO, 1982.

38-Brownline, I., Principles of Public International low, Oxford: Oxford university Press, 1990.

39-Carey Peter media law, London: sweet and Maxwel 1996

40-Convention on The International right of Correction”, reprinted in: human rights- 1988

41-General comment (GC) 11 (19), adopted by the HRC at its 457^th Meeting (nineteenth session) on 25 July, Doc/A/38 4D

مدخل

عصر حاضر به درستی به عنوان عصر ارتباطات لقب گرفته است. عصری که جهان مدرن را در مقیاسی بیش از پیش جهانی به هم نزدیک کرده و فضایی را بوجود آورده است که به قول مک لوهان، دهکدة جهانی نامیده می شود. پیامها از فواصل دور به آسانی ارسال می شود، آنچنانکه افراد به اطلاعات و ارتباطی که از منابع دور سرچشمه می گیرند، دسترسی دارند. ارتباطات نه تنهاد نقش اساسی در توسعه و پیشرفت هر جامعه ای ایفا می کند بلکه در جهان کنونی ایفاگر نقش مهمی در ارتباطات بین کشورها و حتی ملتهای مختلف جهان است.

رسانه ها آن چنان با تار و پود جوامع مختلف عجین شده اند، و چنان نقش در شکل دهی افکار عمومی و فرهنگ سازی بر عهده گرفته اند که می توان آنها را با نقش سیستم عصبی در بدن انسان مقایسه کرد. ماهواره یکی از وسایل ارتباطی است که پس از اختران، به رسعت مراحل تکمیل و تکامل خویش را پشت سر گذارده و امروزه به عنوان یکی از ابزارهای منحصر به فرد در انتقال تصاویر و پیامهای رادیویی و تلوزیونی در جهان ارتباطات مطرح شده است. «تحول فن آوریهای قادر به ارسال پیام از طریق امواج الکترومغناطیسی، همراه با ظهور سازمانهای ملی و بین المللی دست اندرکار مدیریت و ادارة فضای طیف، نشان دهندة پیشرفت قطعی در جهانی شدن ارتباطات بود.» (تامپسون، ۱۳۷۸: ۱۹۶)

این نقش غیر قابل انکار، از همان آغاز، سبب بروز نگرانیهایی در بسیاری از سیاستمداران، مصلحان و اندیشمندان جوامع مختلف شد و همین نکرانیها بود که حتی مدتها قبل از آنکه عملاً از این رسانه در جهت انتثال پیامها و تصاویر تلوزیونی بهره برداری شود، کوششهای سیاسی  جهت قانومند کردن استفاده از آن به نحوی که مورد قبول همة کشورهای جهان باشد به عمل آمده شاید در مقام مقایسه، کمتر موضوعی را در صحنه بین المللی بتوان پیدا کرد که تلاش شده باشد قبل از ظهور و استفاده از آن، در صدد تنظیم و ندوین قواعد حقوق متناسب با رهره برداری صحیح از آن برآید.

در این فصل مفهوم و مبنای اصل آزادی پخش برنامه های ماهواره ای طرح یم شود.

سپس قلمرو این حق را در جهان امروز و اسناد و مدارک مورد بررسی قرار داده و با روش استنادی و استدلالی به طرح موضوع این مفهوم در اسناد حقوق بشر می پردازیم.

گفتار اول: ارتباطات و سیر تحول آن

ارتباطات یکی از قدیمی ترین فعالیت های بشری است و بشر به مدد ارتباط با همنوع خود توانسته است اولین اجتماعات بشر را پایه گذاری نماید. ارتباط را شامل تمامی فرآیندهایی می دانند که در آن ارفاد همدیگر را تحت تأثیر قرار می دهند. ارتباطات از دیگاه تئودورسون، انتقال اطلاعات، اندیشه ها، نگرشها یا عواطف از یک شاخص یا گروه به گروه دیگری که عمدتاً از طریق نهدها صورت می گیرد. (ویندال و دیگران، ۱۳۷۶: ۱۸)

هر ارتباطی دارای عناصری است که به طور کلی به شش قسمت تقسیم می شود. فرستنده، گیرنده، پیام، کانال، تاثیر و معنایی که از آن درک می شود. فرستنده عنصر اولیه در فراگرد ارتباطات است و گاه به آن منبع گفته می شود. گیرنده، طرف مقابل هر کنش ارتباطی است و اساساً به آن مخاطب (audience) گفته می شود.

پیام (Message0 چیزی است که مخاطب و ارتباط گر در آن اشتراک دارند و در آن سهیمند. معنی در ارتباطات از ابهام اساسی برخوردار است و از دیدگاه بعضی از اندیشمندان، معنی در پیام نهفته نیست بلکه در انسانها نهفته است و چیزهای شخصی هستند و بین فرد تا فرد متضادند. (محسنیان راد، ۱۳۷۹: کانال (Canal) به مجرای انتقال پیام گفته می شود و یا رسانه نیز گفته می شود. اثر رسانه ها، بیش از همه مورد توجه قرار گرفته و رویدادی است که بدون حضور رویداد دیگر واقع نمی شود. و به یک عامل و یک واکنش نیاز دارد. (ویندال، ۱۳۷۶: ۳۲۶) همین جنبة اثرات رسانه ای است که گاه ما  شاهد محدودیتهای رسانه ای در جهان هستیم و باعث ضایع شدن حقوق می شود.

ارتباطات جمعی که موضوع بحث این رساله است، شکل ماهواره ای آن و آزادی تا حدودی مورد بحث قرار می گیرد. انجمن بین المللی ارتباطات، ارتباط جمعی را چگونگی تولید و توزیع کالاها و خدمات مختلفی که وسایل و فعالیت های فوق به عهده دارند و مطالعات و تحقیقات مربوط به محتوای پیامها و نتایج و آثار آن ها را شتمل می شود (کازنو، ۲۵۳: ۴۸)

وسایل ارتباط جمعی مولود محصول اندیشة انسانند از این رو منبعث از جامعه و متأثر از آنند. اما بعد از آنکه پیدا شدند و به کار رفتند، برحسب طرز استفاده ای که از آنان بعمل می آید، می توانند سالم، آرام بخش یا مضر و انحراف برانگیز باشند.

دیدگاه مک کاری در زمینه ارتباط جمعی این است که جمع (Mass) عده ای از افراد را در بر می گیرد که منافعی مشترک آنان را به هم پیوند می دهد و رفتاری مشابه با هدفی یکسان را در آنان پدید می آورد. لیکن افرادی را که جمع تشکیل می دهند، یکدیگر را نمی شناسند، تعامل آنان با یکدیگر ناچیز است، فعالیت های آنان با هم مرتبط نیست و به معنای دقیق کلمه سازمان یافته نیستند. ۰کازنود، همان، ۴۱) رسانه ها که مجاری انتقال ارتباطات و بخصوص ارتباطات جمعی می باشند. نقش سریع کننده نهادی (instituinal vatalyst) را بر عهده دارند. این رسانه ها، جهان را به صورت یک کل به هم پوشیده درآورده و فرهنگ معاصر را در سرگرمیهای نوین اطلاعاتی دچار اشباع واقعیت کرده اند. در این عصر، تفاوت میان واقعیت و انگاره، نشانه ها و شبیه سازی واقعیت از میان رفته است. این امر به ایجاد آن چه، »ژان بودریار – استاد جامعه شناسی – صورتهای خیال می نامند، منجر شده است. یعنی باز تولید شبیه سازی شدة واقعیت که تشخیص آن از واقعیت دشوار یا غیرممکن است. نتیجه ظهور فرا واقعیت (hyperreality0 است که در عین حال که واقعی نیست، واقعی تر از واقعی است. (کیوستیو، ۱۳۷۸: ۱۹۴)

برای درک صحیح صحیح نقش رسانه ها در فرهنگ، بایستی گفت که تماشا و گوش دادن به رسانه ها به هیچ وجه فعالیت انحصاری نیست، بلکه معمولاً به همراه انجام سایر کارهای خانه در هنگام صرف غذا با خانواده و ارتباطات اجتماعی انجام می گیرد. این فعالیت تقریباً همواره در پس زمینه حضور دارد و تار و پود زندگی ماست.

ما به همراه رسانه ها و به کمک رسانه ها زندگی می کنیم. مک لوهان از عبارت رسانة تکنولوژیک همچون قوت روزانه یا منابع طبیعی استفاده می کند. به بیان دقیق تر، رسانه ها بویژه رادیو تلویزیون به محیط دیداری – شنیداری تبدیل شده اند که ما به گونه ای بی پایان و خودکار با آن ارتباط متقابل برقرار می کنیم. (کاسکز، ۱۳۸۰: ۹-۳۸۸)

تمامی تکنولوژی رسانه ها از توان ایجاد دگرگونی در مفاهیم سنتی زمان و مکان برخوردارند. بدین ترتیب باید اذعان کرد که دگرگونی مهمترین عامل در ایجاد راه و رسم تازه از طریق متکنولوژی رسانه ها محسوب می شود.

گفتار دوم: ارتباطات ماهواره ای

توسعه فن اوریهای جدید که جهانی شدن ارتباطات را رقم زده است و ماهواره ها نیز جزئی از آن هستند، حاصل تحول سه عنصر بهم پیوسته در اواخر قرن بیستم وبده است. یکی از این سه، بکارگیری سیستمهای کابل پیشرفته، پیچیده و گسترده است که ظرفیت بسیار بیشتری را برای ارسال الکترونیکی فراهم می آورد. تحول دوم، استفاده فزاینده از ماهواره بخ منظور ارتباط از مسافتهای دور و اغلب در همایند با سیستم های کابل زمینه پایه است. و تحول سوم، استفاده فزاینده از روشهای دیجیتالی در پردازش، انباشت و بازیافت اطلاعات است. دیجیتالی کردن همراه با توسعه فن آوریهای اطلاعاتی و ارتباطی را بوجود آورده است. تمامی این سیر تحول فن آورانه به شویه های بنیادین در جهانی کردن ارتباطات سهیم بوده است. (تامپسون، ۱۳۷۹: ۲۰۰-۱۹۹)

نخستین قمر مصنوعی شوروی موسوم به اسپونتیک که چهارم اکتبر ۱۹۵۷ به مدار زمین فرستاده شد، عصرذ جدیدی از تکنیکهای ارتباطی را آغاز کرد. در واقع شوروی سابق با قرار دادن این ماهواره، اولین تلاش موفقیت آمیز در زمینة ارسال ماهواره به فضا انجام داد.

در سال ۱۹۶۲ میلادی هنگامی که ماهواره «تله استار» با امکان ارسال برنامه های زندة تلویزیونی از آمریکا به مقصد اروپا به فضا پرتاب شد و در مدار زمین قرار گرفت همگان از سرعت پیشرفت فنی بشر در تسخیر فضا متحیر ماندند. روندی که تا به امروز با سرعتی خیره کننده ادامه یافته است. امروزه ارتباطات ماهواره ای و جهانی و منطقه ای رشد چشمگیری یافته و بر محدودة گسترده ای از فعالیت ها، از ارتباطات تلفنی گرفته تا هواشناتسی، سایه افکنده است (کیا، ۱۳۸۱: ۴۲۳)

- پیشرفت های فنی این امکان را در سال ۱۹۸۰ به بعد میسر ساخت که برنامه های ارسالی ماهواغره ها به طور مستقیم و با کیفیت بالا توسط عموم دریافت شود. سیستم های ماهواره ای را می توان بر اساس نوع ارتباط (linkage) انواع ماهواره ها، سرویس یا نوع کار، مدار (orbit) و پوشش بهع انواع مختلف تقسیم کرد. که شامل لینک های ماهواره ای، ماهوارة ارتباطی و خدمات سیستم ماهواره ای.

گفتار اول: آزادی پخش

استفاده از ماهواره برای پخش برنامه های تلوزیونی آن قدر بدیهی شده است که شاید بتوان آن را به مثابه رفتار متحدالشکل و یکسانی از طرف کشورها احراز کرد. امروزه راجه به نقش پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای بحثی بین کشورها به میان نمی آید و اگر گه گاه اعتراضات یا نقطه نظراتی از جانب کشورها به میان آید، در واقع راجع به محتوای برنامه هاست نه اصل پخش.

لذا می توان گفت که حق پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای به یک قاعدة حقوق عرفی در جامعة جهانی تبدیل شده است.

در غیاب قطعنامه ای که به طور خاص و به وضوح به مسأله پخش مستقیم ماهواره ای پرداخته باشد باید به همان اصول کلی مندرج در قطعنامه هایی که مسایل عمومی فضا را تبیین می کرد وراجعه کرد. علاوه بر آن، به نظر می رسد که امروزه با وجود صدها و بلکه هزاران شبکه ای که برنامه های تلوزیونی را به طور مستقیم از طریق ماهواره پخش می کنند پخش ماهواره ای به امری عادی تبدیل شده باشد. ضمن آنکه اگر ما شاهد تصویب قطعنامه هایی در مجمع عمومی سازمان ملل راجع به ممنوعیت پخش مستقیم ماهواره ای بودیم، باز نمی توانستیم از آن قطعنامه ها استنباط کنیم که کشورها مکلف به رعایت مفاد آن باشند. زیرا صرف نظر از استفاده بی دغدغه کشورها از ماهواره ها برای پخش مکستقیم برنامه ها، تقریباً هیچ کشوری نیز در دهة اخیر نسبت به آن اعتراض نکرده است. تا آنجا که اقدام کشورها در استفاده از ماهواره ها جهت پحش مستقیم برنامه های رادیویی و تلوزیونی، عملاً به قاعده ای عرفی در حقوق بین الملل تبدیل شدهد است. مضاف بر اینکخ دیگر قطعنامه های مجنع عمومی به جز قطعنامه های مربوط به امور مالی و اجرایی که مرتبط با خود سازمان ملل بوده و لازم الاجرا هستند. بر اساس منشور سازمان ملل متحد، صرفاً جنبة توصیفی و مشورتی داشته و بر فرض صدور، برای کشورها در امر ارسال برنامه ها از طریق پخش مستقیم ماهواره ای، رعایتش لازم نیست. (اشرفی، ۲-۳۳۱)

گفتار دوم – عرف در منابه حقوقی

حقوق دارای منابع مختلفی است و یکی از منابع اصلی حقوق عرف است. عرف می تواند هم در معنای بسیار وسیع به کار برده شود و هم در مضاری قلیل. در مفهوم وسیع، عرف، حقوق مدرن رات بی سر و صدا بوجود می اورد. همانگونه که زندگی در انواه گیاهان و حیوانات پنهان است. عرف نیروی حیاتی نهادهای حقوقی است. پس طیف اجرایی نامعینی دارد. عرف یک منبع حقوق در میان سایر منابع نیست. حتی اگر بگوییم تنها منابع حقوق است، چندان مبالغه نکرده ایم. (برول، ۱۳۷۰: ۴۴-۴۳۹

عرف در نظام بین المللی دادگستری به منزلة رویه ای عمومی که به عنوان قانون پذیرفته شده، یاد می شود و لذا این دیوان در حا و فصل اختلافات بین المللی بدان استناد می جوید.

در منابع حقوق بین الملل، عرف اینگونه تعریف شده است: تکرار اعمال مشابه از سوی کشورها و سازگاری بین المللی که به تدریج در روابط مشترک آنها با یکدیگر، جنبة الزامی و قدرت حقوقی پیدا کرده است و در نتیجه اعتبار و ارزشی برابر با قاعده حقو نوشته شده دارد. «حقوقدانان برای تشکیل عرف وجود دو عنصر را ضروری دانسته اند، عنصر مادی و عنصر معنوی. عنصر مادی عبارت است از علکرد یکسان دولتها طی مدت زمان معین و تکرار آن. عنصر معنوی عبارت از اعتقاد به اینکه عملکرد مزبور از تظر حقوقی الزام آور است. عنصر مادی را می توان در مکاتبات دیپلماتیک کشورها، بیانیه های سیاسی، نشریات، عقیدة مشاوران رسمی حقوق، تصمیات اجرایی، اعلام مواضع دولتی در پیش نویس قطعنامه ها یا معاهدات که تسلیم کمیسیون حقوق بین الملل می شود، مراجع قانونگذاری کشورها، تعلیمات فضایی دادگاههای ملی و بین المللی و قطعنامه هیا مرتبط با مسایل حقوقی مطروحه یافت. (اشرافی، ۱۳۸۰: ۳۱۸)

به طور خلاصه در تکلیف عرف باید:

۱-   فعل یا ترک فعلی که همة دولتها رویه ای واحد در پیش گیرند.

۲-   نیازی نیست که همة دولتها رویه واحدی در پیش گیرند.

۳-   انجام فعل یا ترک فعل باید متحدالشکل و یکسان باشد.

۴-   فعل یا ترک فعل باید بیش از یک بار واقع شود

۵-   دولتها به الزامی بودن فعل یا ترک فعل اعتقاد داشته باشند.

گفتار سوم:

- فضا و آزادی پخش برنامه های واهواره ای

کاوش و استفاده از فضای ماورای جو برای اهداف مسالمت آمیز مهمترین نفع مشترک تمام بشریت است. به واقع، در فضای ماهواره ای جو بسان هر عرصه فعالیت انسانی، اصل عموماً شناخته شدة منع تهدید یا استفاده از زور در روابط بین المللی قد برافراشته است.

تسری چنین اصلی به فضای ماورای جو پیشتر در اولین قطعنامه های ملل متحد در مورد فعالیت های فضایی تایید شده و سپس در مادة ۳ معاهده ۱۹۶۷ به صورت مستقیم مورد توجه قرار گرفته است. (زمانی، ۱۳۸۰: ۲۰)

در عرصة حقوق فضا، نه فعالیت نظامی توصیف شده است و نه فعالیت صلح جویانه. لذا با استناد به معاهدة ۱۹۶۳ مسکو و در چارچوب معاهدة ۱۹۶۷ دولتهای طرف معاهده طبق مادة ۳ متعهد شده اند که کلیة فعالیت ها در امر کاوش و استفاده از فضای ماورای جو ازجمله ماه و سایر اجرام سماوی، طبق حقوق بین المللی و منشور ملل متحد به منظور حفظ صلح و امنیت و توسعه همکگاری و تفاهم بین المللی صورت گیرد (زمانی، ۱۳۸۰: ۲۰)

همچنین باید توجه داشت که اصولاً «نافی را نفی کافیست» و منطقی نیست از کشوری که فعالیت فضایی انجام می دهد، درخواست کرد که امری سلبی (نظامی نبودن فعالیت) را اثبات کنند. در واقع، آنهایی که مدعی نقض معاهدة فضا هستند، باید ثابت کنند که فعالیت ادعایی صلح جویانه نیست. (همان، ۲۶)

ماهواره ها، در فضای ماورای جو، علاوه بر اینکه در مخابرات راه دور و هواشناسی نقش اساسی ایفا می کنند. در چشم اندازی تاریخی، ابزار اطلاعاتی عالی در راه کنترل تسلیحات و خلع سلاح به شمار می روند و احساس امنیت بیشتری را ایجاد می کنند.

ماهواره ها همزمان هم تعرضی و هم غیرتعرضی هستند. بعنی هم می توانند به ماهواره های پخش مستقیم امواج تلوزیونی، بدون اینکه وقعی بر حاکمیت دولتها و اصل عدم مداخله در امور داخلی آنها بنهند، مرزهای کشورها را درنوردیده و با اتکا به اصل آزادی جریان اطلاعات و حق بشر در برخورداری از طالاعات اصول سنتی حقوق بین الملل را به چالش کشیده اند.

با شروع دهة هفتاد و پس از بررسیهای گوناگون در بارة برنامه های ماهواره ای، نظرات عمده راجع به این برنامه به سه دسته تقسیم شدند:

۱-  گروهی از کشورها خواهان تنظیم و تدوین مقررات کلی در بارة ارسال برنامه های ماهواره ای و ایجاد یک نظام حقوقی خاص حاکم بر این فعالیت ها شدند. مانند انونزی و ایران.

۲-  گروهی دیگر معتقد بودند که به لحاظ آنکه مشخصات برنامه های ماهواره ای و توان این وسایل هنوز به خوبی روشن نیست. نمی توان یک نظان حقوقی خاص را در نظر گرفت. لذا این گروه ضمت تاکید بر لزوم وجود یک نظام حقوقی خاص حاکم بر ارسال برنامه های ماهواره ای، امکان انجام آن را در مقطعی از زمان منتفی می دانشتند. مانند کانادا و فرانسه.

۳-  بالاخره گروه دیگر که خواستار یک نظام دقیق و مشخص قابل حصول در زمان معین با مقررات الزام آور حقوقی بودند. در این گروه با تکیه بر اصل حاکمیت دولتی و اصیل عدم مداخله در امور کشورها ارسال برنامه های ماهواره ای را دخالتی آشکار در امر داخلی کشورها تلقی می کرد و آن را به عنوان نقض حاکمیت دولتی می دانست. (کدخدایی، ۱۳۸۰: ۱۶۶)

در این میان، دو نظریة کلی نظریات ارائه شده را تحت تأثیر قرار می داد: اصل حاکمیت دولتها و اصل آزادی اطلاعات.

اصل حاکمیت دولتها از قدیمی ترین اصول حقوق بین الملل است و توجه زیادی را به خود معطوف داشته است. بعضی ریشه آن را نشأت گرفته از حقوق باستان و مبتنی بر اصل مالکیت دانسته اند. لیکن امروزه مقصود از حاکمیت یعنی صلاحیت دولت در مورد تصمیم گیری در امور داخای یا خارجی کشور ذیربط است.

در استدلال حقوق، عده ای ریشه اصلی حاکمیت دولتها را ناشی از اصولی چون اصل استقلال، عدم مداخله در امور کشورهخا و نیز اصل تساوی مطلق دولتها می دانند. (کدخدایی، همان) در معنای این اصل، اظهار شده که حاکمیت یعنی قدرت اداره مملکت در داخل که متضمن اصل استقلال بوده و استقلال نیز به خود به معنی نفوذ نداشتن قدرت خارجی و عدم دخالت او در امور داخلی است.

حقوق دانان معتقدند حاکمیت دولتها از رهگذر مقررات بین المللی محدود دشه و دیگر نمی توان حاکمیت مطلق را به معنای گذشته برای دولتها در نظر گرفت. البته عده ای می گویند که هرگونه محدودیت حاکمیت بر اساس رضایت و موافت دول ذیربط که با آرامش خاطر حاکمیت خود را محدود کرده اند و در صورت راضی و موافق نبودن، نمی توان محدودیتی برای آن قایل شد. (کدخدایی، ۱۳۸۰: ۱۱۸)

میثاقهای بین المللی حقوق بشر، حق عدم مداخله در حاکمیت دولتها به رسمیت شناخته که بر اساس آن، می توانند آزادانه بهبود و توسعه امور اقتصادب، اجتماعی و فرهنگی خود را تعقیب کنند.

همچنین در سال ۱۹۷۴، مجمع عمومی سازمان ملل منشور حقوق و تکالیف اقتصادی دولتها را به تصویب رساند که طی آن یادآور شده که هیچ دولتی نمی تواند با اقدامات یا فشارهای اقتصادی پیاپی یا هر نوع فشار دیگر، در جهت نقض حاکمیت دول دیگر ادقام یا آن را ترویج و تشویق کند. (کدخدایی، ۱۳۸۰: ۱۲۱)

اصل آزادی اطلاعات، نظریة دیگری است که پخش برنامه های ماهواره ای را تحت تأثیر قرار داد. دول مدعی، با استناد به اصل آزادی اطلاعات یا جریان آزاد اطلاعات (free flow of information) که به هر شخص حق دسترسی یا دریافت اطلاعات را مطرح می کند، حق پخش برنامه های ماهواره ای را مطرح می نماید.

در سال ۱۹۴۸، کمیسیون فرهی گزارشی را مطرح کردند که آزادی اطلاعات را حقی اساسی می دانست که ایجاد آن برای حصول، تشویق و افزایش آزادی افکار و نظریات بدون دخالت دیگران و نیز تحقیق و دریافت اطلاعات و نظریات به هر وسیله بلامانع را بدون توجه به مرزها مطرح نموده و شامل آزادی دسترسی به پیشرفته ترین امکانات و گسترده ترین منابع اطلاعات می شود.

این اصل پس از جنگ جهانی دوم و با آغاز عصر فضا مورد توجه مجامع بین المللی و برخی دولتها قرار گرفت و اگرچه در منشور سازمان ملل مقررات صریحی در این خصوص وجود ندارد، لیکن در کنوانسیونها و پیمانهای بین المللی، این اصل مورد شناسایی و تاکید قرار گرفت.

نظراتی که مطرح می شود این است که با وجود اصل آزادی اطلاعات آبا کسب مجوز برای تأسیس و راه اندازی شبکة رادیویی و تلوزیونی یا مجوز انتشار مجلات، خلاف این اصل نیست و آن را نقض نمی کند؟ عده ای بیان کرده اند  که چون انعقاد تمام این اسناد با توجه به این نکته تنظیم شده که دولتها در هر حال بر تاسیس و راه اندازی شبکه های رادیو-تلوزیونی نظارت داشته اند، لذا اصل آزادی اطلاعات در تعارض با لزوم کسب مجوز نیست. بر این اساس، می توان نتیجه گرفت که اصل آزادی اطلاعات یک اصل پذیرفته شده به عنوان حقی برای انسانها نسبت به کسب یا انتشار اطلاعات بوده و جز در موادر معین در قانون و مقرران بین المللی، تابع هیچگونه ممنوعیت دیگری نیست. (کدخدایی، ۱۳۸۰: ۹-۱۳۸)

بخش دوم:

اسناد حقوق بشر و محدودیتهای حق آزادی بیان و نشر اطلاعات

 اعلامیه جهانی حقو بشر، بیش از نیم قرت است که به وسیلة سازمان ملل به تصویب رسید. این اعلامیه در ۱۰ دسامبر ۱۹۴۸ در قطعنامه مجمع عمومی (III) VA 21) تصویب شد و نقش شگفت انگیزی در تاریخ بشریت ایفا نموده است. این اعلامیه خواستها و آرزویهای ستمدیدگان را تدوین کرد. و با زبان قاطع به مطالبات و ادعاهای آنان معنا بخشید. این اعلامیه نظم قضایی نوین و بی حد و مرزی به نام قانون بین الملل حقوق بشر بوجود آو.رد که معیار رابطة متقابل را جایگزین الزامات عام الشمول (Erga omnes) کرد. شاخصهایی برای ارزیابی مشروعیت حکومت قرار داد و پافشاری بر اصول اخلاقی را جانشین پافشاری بر زور نمود. این اعلامیه وجدانها و نمایندگی های حکومتی و غیر حکومتی را در جهت یک اقدام یکپارچة بین المللی بسیج کرد و بدین وسیله طرح کلی نطفة یک جامعه بین المللی را پی ریزی کرد، جامعه ای که ممکن است روزی به یک جامعة جهانی کاملاً متنوع تحل پیدا کند.» (آلوز، ۱۳۸۰: ۶)

حقوق بشر همان طور که جان لاک آن را (برای انقلاب آمریکا) تعریف کرد، با کمک تعریف ژان ژاک روسو (برای انقلاب فرانسه) ابزارهای ضروری جی نایل شدن به اندیشه سه گانه میراث قرن روشنگری – آزادی، برابری و برادری – بوده و هنوز هم هست.

در ژوئن ۱۹۹۳، در کنفرانس حقوق بشر، با اهمیت ترین گام به سوی جهانشمول کردن رسمی اعلامیه ۱۹۴۸ برداشته شد. در این کنفرانس بیش از صد و هفتاد کشور شرکت نمودند و تاکید مجدد بر جهان شمولی، تفکیک ناپذیری، وابستگی متقابل و مناسبات متقابل شد. دیگر کسی به بشر با برچشب پدیده ای «فقط غربی»‌نمی نگرد و زبان حقوق بشر امروز و پاره ای از گفتمان سیاسی مشروع بین المللی است.