پایان نامه بررسی مشکلات روانی در والدین با کودک عقب مانده ذهنی

اختصاصی از فی بوو پایان نامه بررسی مشکلات روانی در والدین با کودک عقب مانده ذهنی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

این فایل در قالب ورد و قابل ویرایش در 160  صفحه می باشد.

در این محصول پیوست ها و مستندات ذکر نشده است. 

فهرست مطالب
فصل اول: مقدمه
تعریف عقب ماندگی ذهنی ۵
طبقه بندی کودکان عقب مانده ذهنی ۹
مراحلی که والدین در سازگاری طی می کنند ۳۰
تأثیر کودک عقب مانده ذهنی بر پدر ۴۶
تأثیر کودک عقب مانده ذهنی بر مادر ۴۷
بیان مسئله ۴۹
اهداف تحقیق ۵۱
سؤالات پژوهش ۵۲
تعریف واژه های پژوهش ۵۳
فصل دوم:بررسی تحقیقات پیشین
مقدمه ۵۶
تحقیقات انجام شده بر روی مادران با کودک عقب مانده ذهنی ۶۲
تحقیقات انجام شده در خصوص پدران با کودک عقب مانده ذهنی ۶۷
تحقیقات انجام شده در ارتباط با مقایسه بین پدر و مادر با کودک عقب مانده ذهنی ۶۸
تحقیقات انجام شده در رابطه با سازگاری والدین ۸۱
فرضیه های پژوهش ۸۳
فصل سوم :روش
جامعه آماری ۸۶
نمونه ۸۶
روش نمونه گیری ۸۷
روش اجرا ۸۹
ابزار اندازه گیری ۸۹
نمره گذاری آزمون ۹۴
اعتبار و پایانی آزمون ۹۵
روش آماری ۱۰۰
فصل چهارم: نتایج
نتایج آزمون t برای بررسی فرضیه اول ۱۰۳
نتایج آزمون t برای بررسی فرضیه دوم ۱۰۶
فصل پنجم : بحث یافته ها
بحث یافته ها مربوط به فرضیه اول ۱۰۹
بحث یافته ها مربوط به فرضیه دوم ۱۱۱
بررسی نتایج ۱۱۴
نتیجه گیری ۱۳۲
کاربرد تحقیق ۱۳۵
محدودیت ها و پیشنهادات ۱۳۶
پیوست ها ۱۳۸
فهرست منابع فارسی ۱۵۰
فهرست منابع لاتین ۱۵۳

چکیده :
به منظور بررسی مشکلات روانی در والدین با کودک عقب مانده ذهنی تعداد ۱۰۰ نفر از والدین با کودک عقب مانده ذهنی با ۱۰۰ نفر از والدین با کودک عادی مورد مقایسه قرار گرفتند. افراد مورد نظر از والدین دانش آموزانی بودند که در مدارس استثنایی و عادی شهر تهران ، در پایه های دوم تا پنجم ابتدایی مشغول به تحصیل بودند. از تعداد کل نمونه، ۱۰۰ نفر را مادران و ۱۰۰ نفر را پدران تشکیل می دادند. بدین ترتیب که والدین با کودک عقب مانده ذهنی را ۵۰ مادر و ۵۰ پدر و والدین با کودک عادی نیز شامل ۵۰ پدر و ۵۰ مادر می شد. همچنین وجود مشکلات روانی در پدران و مادران با کودک عقب مانده ذهنی مورد بررسی و مقایسه گرفت. نتایج آزمون t برای گروه های مستقل نشان داد که والدین با کودک عقب مانده ذهنی مشکلات روانی بیشتری را در مقایسه با والدین با کودک عادی تجربه می کنند و تفاوت بین آنها در زمینه های پرخاشگری، اضطراب، حالات وسواسی ـ اضطرابی، حساسیت بین فردی، شکایات جسمانی و افسردگی معنادار بوده و در زمینه های روان پریشی، ترس مرضی و حالات پارانوئید تفات معناداری بین والدین دو گروه وجود ندارد.
نتایج آزمون t وابسته برای بررسی وجود یا عدم وجود تفاوت بین پدران و مادران با کودک عقب مانده ذهنی نشان می دهد که مادران مشکلات روانی بیشتری را در مقایسه با پدران تحمل می کنند. همچنین نتایج آزمون t وابسته در هر کدام از ابعاد نه گانه مقیاس ScL90 نشان داد که بین پدران و مادران در زمینه های رفتارهای پرخاشگرانه، افسردگی، شکایات جسمانی، حساسیت بین فردی و اضطراب تفاوت معناداری وجود دارد. و در زمینه های روان پریشی ، ترس مرضی، حالات پارانوئید، حالات وسواسی ـ اضطراری تفاوت معناداری بین پدران و مادران با کودک عقب مانده ذهنی وجود ندارد.

مقدمه
وجود یک کودک عقب مانده ذهنی مسائل فراوانی را در خانواده و اعضای آن بوجود می آورد و تأثیر آن بر رفتار و واکنشهای والدین موضوعی نیست که قابل اغماض و انکار باشد. این تأثیر تنها بر روی نحوه ارتباط والدین با یکدیگر و یا ارتباط بین کودک معلول با سایرین نیست، بلکه ارتباط متقابل و تعاملات افراد خانواده را نیز تحت تأثیر قرار می دهد (تیم چاک[۱]، به نقل از نظامی ۱۳۶۶).
وجود کودک عقب مانده ذهنی معمولاً منجر به تغییر رفتار اعضای خانواده می شود. والدینی که با هزاران امید و آرزو منتظر تولد طفل طبیعی و سالم و زیبا می باشند، با تولد کودک عقب مانده با مرگ آرزوها و امیدها و افول انتظارات خود مواجه می شوند و آینده ای مبهم و تاریک را برای خود ترسیم می نمایند.
وقتی کودک از لحاظ بدنی طبیعی بدنیا می آید، انتظارات والدین تا اندازه ای برآورده می شود. اما بعدها اگر در جریان رشد کودک مشکلی رخ دهد ممکن است که این توقعات تغییر کند و درست در همین زمان است که برچسب هایی از قبیل کندآموز، کندذهن و عقب مانده ذهنی از طرفین والدین مورد استفاده قرار می گیرند (الکساندر و تیم چاک[۲]، به نقل از نظامی ۱۳۶۶).
در نگاهی گذرا به مسئله عقب ماندگی ذهنی و تأثیری که این پدیده بر روابط والدین با یکدیگر و با کودک و از طرفی با دیگران می گذارد، می توان والدینی را مشاهده کرد که تا مرز نابودی و از بین بردن فرزند خویش پیش رفته و یا درصدد طرد کامل او برآمده اند. از سویی دیگر، والدینی را نیز می توان یافت که تمام هم و غم و نیز تلاش خود را صرف رشد و شکوفایی و درمان و تربیت فرزند عقب مانده ذهنی خود کرده اند. شاید این برخوردها و واکنش های متضاد از طرف والدین بیانگر این باشد که آنها در هنگام برخورد با فرد عقب مانده ذهنی دچار نوعی ابهام می شوند و این باهام شاید به دلیل عدم شناخت موضوع عقب ماندگی ذهنی، انواع و عوامل بوجود آورنده آن باشد. بنابراین قبل از هر چیز با توجه به مسائل متعدد کودکان عقب مانده ذهنی ضروری به نظر می رسد که درک روشنی از تعاریف، طبقه بندی و علل و عوامل مؤثر در بروز عقب ماندگی ذهنی ارائه گردد. چرا که در هر مقطع زمانی تعریفی خاص با توجه به نگرش های حاکم بر جوامع از پدیده عقب ماندگی ذهنی ارائه می شود و در نتیجه وظایف والدین نیز بر اساس این تعاریف و نگرشها، تعیین و مشخص می شوند (تیم چاک[۳]، به نقل از نظامی ۱۳۶۶). والدین نه تنها نسبت به فرزند عقب مانده ذهنی خود واکنش عاطفی نشان می دهند. فشار گروهها خواه واقعی باشد یا غیرواقعی، اغلب والدین را به کناره گیری از تماس های عادی اجتماعی شان وادار می سازد. خانواده بی اختیار گوشه گیر می شود و به دلیل افزایش این طرد اجتماعی و گوشه گیری، والدین تمایل به تمرکز دائمی و بیش از حد بر فعالیت های کودک پیدا می کنند. این افزایش توجه و تمرکز به ناتوانائی های کودک، موجب بروز اختلالات شخصیتی و روانی بیشتر والدین می گردد (داور منش، ۱۳۷۰).
وجود کودک عقب مانده ذهنی اثرات عمیقی بر روی نحوه ارتباط اعضای خانواده با هم و هر یک از آنان با کودک می گذارد و همین اثرات، چنانچه به گونه ای منطقی و چاره جویانه حل نشود، ضایعات جبران ناپذیری بر والدین و سایر اعضای خانواده و خصوصاً کودک عقب مانده وارد می کند. عامل هرگونه تفاهم و پذیرش یا عدم تفاهم در اصل خود والدین می باشند. بنابراین نوع عکس العملی که پدر و مادر در مقابل عقب ماندگی ذهنی فرزندشان از خود بروز می دهند در ایجاد جوی مساعد هم برای خود کودک و هم برای سایر افراد خانواده نقش بسیار حساسی را دارد (میلانی فر، ۱۳۷۰).

تعریف عقب ماندگی ذهنی[۴]:
تاکنون تعاریف متعددی از عقب ماندگی ذهنی توسط دست اندرکاران و متخصصان مختلف ارائه گردیده است. اما باید اذعان نمود که تعریف دقیق و روشن عقب ماندگی ذهنی چندان آسان نیست، زیرا که عقب ماندگی ذهنی با شرایط یکسان و به یک میزان و با علل مشابه و آثار همانند در همه افراد عقب مانده ذهنی مشاهده نمی شود. عقب ماندگی ذهنی یک پدیده تک بعدی نمی باشد، بلکه یک شرایط مرکب و پیچیده ذهنی است. به همین جهت بسیاری از متخصصین امور تربیتی، روان شناسی و روان پزشکی و پزشکی علاقمند به بررسی ابعاد مختلف عقب ماندگی ذهنی می باشند. بدیهی است که در این میان، پزشکان در تعریف عقب ماندگی ذهنی عمدتاً توجه خاصی به ضایعات مغزی معطوف داشته و روان شناسان بیشتر به چگونگی رفتار در افراد عقب مانده ذهنی توجه می نمایند. در هر حال آنچه که مورد نظر غالب متخصصان آموزش و پرورش کودکان عقب ماندگی ذهنی می باشد، ارائه یک تعریف جامع از عقب ماندگی ذهنی و نمایان نمودن تمامی ویژگی های مربوط به تأخیر در رشد ذهنی و روانی و عاطفی و اجتماعی افراد عقب مانده است (افروز، ۱۳۷۰).
انجمن عقب ماندگی امریکا[۵] تعریفی بدین قرار ارائه می دهد، عقب مانده ذهنی به شرایطی اطلاق می شود که در آن عملکرد کلی ذهن به طور مشخصی پایین تر از میانگین است و همزمان با آن در رفتارهای انطباقی نارسایی هایی دیده می شود که این وضعیت در دوران رشد پیش می آید (گروسمن، به نقل از منشی طوسی، ۱۳۶۹). عملکرد کلی ذهن بر اساس نتیجه آزمونهای هوشی استاندارد سنجیده می شود. زمانی که گفته می شود عملکرد ذهنی فرد پایین تر از میانگین است یعنی دو انحراف معیار نمره هوشی او از حد متوسط پایین تر است و رفتار سازگارانه عبارتست از درجه رسیدن فرد به معیارهای مناسب سن و گروه اجتماعی در استقلال فردی و مسئولیت اجتماعی می باشد (منشی طوسی، ۱۳۶۹).
کـانـر[۶] دو طبقه از اشخاص مبتلا به نقص ذهنی را برحسب موقع و منزلت بزرگسالیشان تعریف کرد. تعاریف او میزان معلولیت را با توجه به شرایط محیطی که فرد معلول باید خود را با آن منطبق سازد مورد توجه قرار می داد و کندذهنی نسبی و مطلق را با توجه به تعابیر ذیل مورد تمیز و تفکیک قرار می داد.
نوع اول عقب ماندگی ذهنی شامل افرادی که در تمام جوامع دچار مشکل هستند یعنی نارسایی های آنها به گونه ای است که هم در جوامع پیشرفته و هم در جوامع غیر پیشرفته، عقب مانده ذهنی تلقی می شوند. و نوع دوم شامل افرادی می شود که محدودیت های هوشی آنها به طور قطع مرتبط با معیارهای فرهنگی خاص است که آنها را احاطه کرده که در جوامع ساده ترف آنها هیچ مشکلی در باب نایل شدن و برخورداری از برابری در برآورد آرزوهای قابل درک و عملی خود ندارند (رابینسون به نقل از ماهر ۱۳۶۶).

پایان نامه ی تدریس در مقطع ابتدائی کودکان عقب مانده ذهنی. doc

اختصاصی از فی بوو پایان نامه ی تدریس در مقطع ابتدائی کودکان عقب مانده ذهنی. doc دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

نوع فایل: word

قابل ویرایش 90 صفحه

جهت دریافت درجه ی کارشناسی در رشته ی روان شناسی

مقدمه:

در مورد کودکان استثنایی باید گفت که به طور کلی دستگاه عصبی کودک به درجه رشد و کمال بزرگسالان نرسیده و چون رشد ادامه دارد و به عبارت در حال تغییر و تحول است لذا رفتار نیز به همان منوال در تحول و تغییر خواهد بود. در کودکان استثنایی واکنشها ویژگی های خاص دارند، چون کودک رشد فکری کامل ندارد لذا نمی تواند بر رفتارهای خود مانند بزرگسالان کنترل داشته باشد یا اگر عمل خلافی از او سر زند احساس گناه و تقصیر کند.

این کودکان در مقابل فشارهای زندگی واکنشهای  نسبتاً سریع و شدید نشان می دهند و به همان سرعت هم وقتی نشانه های زندگی از بین رفت بهبود می یابند. از آنجا که وابسته و متکی به دیگران هستند و در واقع از نظر شخصیتی نارس و نابالغند لذا در مقابل فشار و ناراحتی تنها کاری که خواهند کرد اختلالات رفتاری است که وسیلة بیان کودک است.

اگر کودک سن کمتری داشته باشد در ارتباط با دیگران بیشتر در زحمت بوده و حتی وقتی قادر به تکلم است چون دایره اطلاع بر لغات محدود است و اصولاً قادر به درک و بیان مفاهیم کلی نیست و در بیان احساسات خود دچار مشکل است لذا اختلالات رفتاری و روانی شدیدتری از خود نشان می دهد.

زبان کودک را نه دیگران می فهمند و نه پزشک معالج. کودک نمی تواند از احساسات خود مانند ترس و اضطراب، احساس محرومیت و شکست صحبت کند ولی می تواند آنها را به زبان علائم جسمانی مانند بیقراری، امتناع از رفتن به مدرسه بهانه گیری و نظایر آن بیان کند.

پس پررفتار غیر عادی کودک یا علائم جسمانی را به خصوص اگر علت بخصوص نداشته باشد باید به عنوان واکنش نسبت به شرایطی که در اطراف اوست در نظر گرفت.

کودک باید از مراحل مختلف رشد عبور کند، توقف یا عدم رشد کافی و به اصطلاح تثبیت که در کودک خیلی شایع است موجب اختلال به درجات مختلف می شود و کودک در مقابله با مرحله بعدی رشد دچار مشکل می شود، که بررسی و کشف اختلالات رفتاری کودکان و تغییر علائم روانی آنان یکی از مشکلات مهم روان شناسی و روان پزشکی کودک است.

لغت استثنایی اصولاً یک اصطلاح آموزشی است و مربیان آموزش و پرورش و مشاوران راهنمایی در زمرة اولین کسانی هستند که به محدودیتهای یادگیری، عاطفی، شخصیتی، اجتماعی و مشکلات این افراد پی می برند و باید نسبت به رفع آنها با روشهای موجود و همچنین پیشگیری از اقدامات آتی اقدام نمایند.

در اینکه تمام کودکان افراد استثنایی هستند شکی نیست. هیچ کودکی عیناً شبیه کودک دیگر نیست و هر کودکی خصوصیات منحصر به فرد خود را دارد، اگرچه این وضع تنها در کودکان صدق نمی کند ولی عده ای از کودکان به اندازه ای با کودکان دیگر فرق دارند که باید توجه مخصوص به آنها مبذول داشت. این انحراف به طور کلی در تمام خصوصیات جسمانی، عاطفی، عقلانی و اجتماعی آنها دیده می شود که باعث اشکال و مانعی بزرگ در سازگاری آنها با محیط اجتماع می گردد و به همین منظور به این دسته از افراد اجتماع استثنایی می گویند.

به طور کلی این کودکان را از 3 نظر مورد مطالعه قرار می دهند:

1) آنهایی که از بدو تولد به علت ناراحتی های ارثی واختلالات مادرزادی بیماری مشخصی دارند مانند سندرم دان، هیدروسفالی، میکروسفالی و ...

2) کسانی که از ابتدا با وسایل تشخیص می توان به بیماری آنها پی برد مانند:

دررفتگی مادرزادی لگن، اختلالات متابولیکی و اختلالات غدد مترشحه داخلی (هیپوتیروئیدیسم)

3) افرادی که نقص عضو و بیماری آنها در طول رشد کودک مشخص می شود مانند: فلج مغزی، عقب ماندگی ذهنی، اختلالات شنوایی، بینایی و وجود ضایعات و آسیبهای مغزی مختصر که باعث اختلال در عملکرد مغز مانند اختلال Minimal brain dysfunction در خواندن، نوشتن، حافظه و سازگاری و ... کودک می شود.

نکتة مهم این که پیروزی و موفقیت بیمار فقط به میزان معلولیت بستگی ندارد بلکه میزان تواناییهای بیمار در به حرکت در آوردن اعضای سالم برای جبران قسمتهای ناتوان، میزان فعالیت و پشتکار، محیط خانواده و کاردانی مربیان نیز در این امر دخالت دارند.

در میان کودکان استثنائی، یعنی افرادی که به لحاظ ویژگیهای خاص جسمانی، ذهنی، عاطفی و روانی، در برخورداری مطلوب از تسهیلات و امکانات مختلف جامعه، بویژه آموزش و پرورش نیازمند توجه و حمایت فوق العاده می باشند. کودکان و دانش آموزان عقب مانده ذهنی به واسطه همان پیچیدگی خاص پدیده هوش و عقب ماندگی هوشی جایگاه قابل ملاحظه ای دارند.

تاریخ گذشته ما نشان می دهد که وظیفه کودکان عقب مانده ذهنی به عهده خانواده او و مؤسسات خصوصی بوده است ولی امروزه عرفا به عنوان یک وظیفه مدرسه پذیرفته است.

آموزش و پرورش کودکان عقب مانده ذهنی با استفاده از روش های مناسب هم برای فرد و هم برای جامعه ارزشمند است.

عقب مانده های ذهنی در سایه یک برنامه آموزشی که مطابق نیازها و استعدادهای آنها تعیین شده باشد می توانند: 1) زندگی کاملتر و از نظر شخصی رضایت بخشتری را بگذرانند.

2) شناخت بهتری از مسائل خود به دست آورده و سازگاری بیشتری نسبت به آنها از خودشان نشان دهند.

3) از نظر اجتماعی پیشرفت کنند.

4) از نظر اقتصادی استقلال بیشتری کسب نمایند.

آموزش دادن کودکان عقب مانده ذهنی هم از نظر دولت و هم از نظر جامعه کاری است مقرون به صرفه هزینه هایی که دولت برای تهیه برنامه های آموزشی این کودکان متحمل می شود تا بتواند در آینده به طور کامل یا به طور نسبی از خود مراقبت نماید کمتر از مبالغی است که برای نگهداری آنها در مؤسسات و انجمن های دولتی ویژه عقب مانده ها اختصاص داده می شود.

مطالب موجود درباره کودکان استثنایی از منابع گوناگون تهیه شده است زیرا این کودکان مورد علاقه پزشکان روان شناسان و جامعه شناسان و سایر کسانی می باشند که در زمینه های مربوط کار می کنند.

فهرست مطالب:

فصل اول

مقدمه

تاریخچه کودکان عقب مانده ذهنی

تعلیم و تربیت چیست؟

مراحل  هدف های آموزشی

طبقه بندی هد فهای تربیتی  در حیطه یادگیری

سطوح یادگیری در حیطه شناختی

سطوح یادگیری در حیطه عاطفی

سطوح یادگیری در حیطة  روانی – حرکتی

تعریف آموزش

تعریف یادگیری

مقایسه آموزشی  و یادگیری

فصل دوم:مشخصات  محل کارورزی

مشخصات محل کارورزی و مدرسه

مشخصات دانش آموزان

برنامه هفتگی کلاس

مشخصات کلاس

سطح تحصیلات معلمان و کارکنان مدرسه

فصل سوم: درس علوم

مشاهدة  تدریس درس علوم

فعالیتهای مربوط به ارائه درس

جدول طرح  درس علوم

گزارش تدریس علوم

جدول طرح درس علوم

سؤالات امتحان

فصل چها رم درس  فارسی

مشاهده تدریس درس فارسی

فعالیتهای مربوط به ارائه درس

جدول  طرح  درس  فارسی

گزارش تدریس  فارسی

جدول طرح درس

سؤالات امتحانی و نتایج آن

فصل  پنجم: درس ریاضی

مشاهده تدریس درس ریاضی

جدول طرح درس  ریاضی

فعالیتهای مربوط به ارائه درس

گزارش تدریس ریاضی

جدول طرح درس ریاضی

سؤالات  امتحان ریاضی و تحلیل آنها

نتیجه گیری

دانلود مقاله کودکان عقب مانده آموزش پذیر

اختصاصی از فی بوو دانلود مقاله کودکان عقب مانده آموزش پذیر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

کودکان عقب مانده آموزش پذیر

مقدمه :

کودکان امروز آینده سازان و گنجینه های گران بهای فردا هستند این گلهای خندان باغ زندگی نیاز به نگهداری و پرورش صحیح دارند تا بتوانند رشد یافته و شکوفا شوند. از آنجا که پرورش این سرمایه های زندگی بر عهده ما آموزگاران و مربیان تعلیم و تربیت است، باید این مسئولیت بزرگ را آگاهانه و هوشیارانه بپذیریم.از این رو سعی ما در نوشتن این مقاله افزودن مطالبی در این مورد هر چند ناچیز و اندک، خواهد بود در این مقاله تأکید بر دو گروه کودکان عقب مانده و سرآمد می باشد.و بر گروه متوسط چندان تأکید نخواهیم کرد.(چون این گروه از لحاظIQ و از لحاظ آموزشی و تربیتی وسایر لحاظ نُرم بوده و نیازچندانی نسبت به گروه های بالا ندارند.)
امید است که این مقاله هر چه بیشتر برای دست اندر کاران تعلیم و تربیت و آموزگاران دلسوز و متعهد مفید واقع شود. محمدی فروردین1383
همیشه در کلاس بچه هایی وجود دارند که نسبت به همکلاسیهای خود مطالب را زودتر یا دیرتر یاد می گیرند. کودکانی وجود دارند که در کلاس فعال هستند. پر جنب و جوشند و فعالانه در فعالیت های گروهی شرکت می کنند. همچنین کودکانی نیز هستند که از وظایف خود شانه خالی می کنند، مورد تمسخر دیگران قرار می گیرند و گوشه های کلاس را برای خود انتخاب می کنند و تنهایی را دوست دارند و بیشتر اوقات در خود فرو رفته با خود حرف می زنند یا غرق در رویا هستند و یا بازی میکنند.و آیا این عادلانه است که ما آن ها را فراموش کنیم و اهمیت ندهیم و به دیگران اجازه بدهیم که آن ها را مسخره کنند؟
کودکان سرآمد و کودکان عقب مانده را تحت عنوان کوکان استثنایی نام می برند. بدیهی است که اول از همه لازم است که یک تقسیم بندی از کودکان از لحاظ هوشی داشته باشیم. اما قبل از آن باید چند اصطلاح توضیح داده شوند.
هوش: (intelligence ) برای هوش تعریف واحدی به دست نیامده است. و صاحب نظران مختلف آن را به گونه های مختلف تعریف کرده اند. بنابر این نمی توان تعریف واحدی از هوش به دست داد که مورد توافق همه روانشناسان وابسته به رویکردهای مختلف باشد با این حال عناصری از هوش وجود دارند که مورد توافق غالب پژوهش گران است. گیج و برلاینر (1992) این عناصر را در سه دسته زیر قرار دادند:
1:توانایی پرداختن به امور انتزائی، منظور این است که افراد باهوش بیشتر با امور انتزائی (اندیشه ها، نمادها، روابط، مفاهیم، اصول) سر و کار دارند تا امور عینی(ابزارهای مکانیکی، فعالیت های حسی)
2:توانایی حل کردن مسائل، یعنی توانایی پرداختن به موقعیت های جدید نه فقط دادن پاسخ های از قبل آموخته شده به موقعیت های آشنا
3:توانایی یادگیری، به ویژه یادگیری انتزاعیات، از جمله انتزاعیات موجود در کلمات و سایر نمادها و نیز توانایی استفاده از آن ها
استیس2 هوش را اینگونه تعریف می کند: (( هوش به رفتار انطباقی فرد اشاره می کند که معمولاً دارای عنصری از حل مسئله و به وسیله فرایند ها و عملیات شناختی هدایت می شوند))
پیاژه3 هوش را فعالیتی می داند که از شخص سر می زند و دائماً در حال تغییر است و آنرا به صورتی از تعادل یابی (جبران عدم تعادل) تعریف می کند که تمام ساخت شناختی به صوی آن هدایت می شوند. پیاژه هوش را بر حسب محتوا، ساخت و کارکرد توصیف می کند.
آلفرد بینه4 هوش را اینگونه تعریف می کند: (( هوش همان چیزی است که آزمونهای هوش آن را می سنجد و باعث می شود که افراد عقب مانده را از افراد طبیعی و با هوش متمایز کند ))
هوشبهر(IQ )5 : معمولاً نمره هر فرد در آزمون هوش با اصطلاح هوشبهر(IQ )6 مشخص می شود و نحوه محاصبه آن به این شکل است که سن عقلی را بر سن تقویمی تقسیم کرده و آن را در 100 ضرب می کنند.
هر کس در آزمون هوشی نمره 100 بگیرد از نصف افراد گروه باهوشتر است. نمره بالای100 معرف عملکرد ذهنی بالای متوسط و نمرات پایین 100 معرف عملکرد ذهنی پایین تر از متوسط هستند.

اندازه گیری هوش بهر افراد در یک جامعه منحنی بهنجاری را می سازد
1: حدود 5/2 درصد از افراد جامعه ضریب هوشی 70-55 دارند. ( عقب مانده ذهنی )
2: حدود 5/13 درصد افراد جامعه ضریب هوشی 85-70 دارند. ( عقب مانده مرزی )
3: تقریباً 66 درصد از افراد جامعه ضریب هوشی 115-85 دارند. ( طبیعی یا متوسط )
4: حدود 5/13 درصد از افراد جامعه ضریب هوشی 130-115 دارند. ( پر استعداد )
5: حدود 5/2 درصد از افراد جامعه ضریب هوشی 145-130 دارند. ( سرآمد )

نتایج بالا این را نشان می دهد که فقط حدود 5 درصد از افراد جامعه در محدوده کودکان استثنایی (عقب مانده و سرآمد ) قرار می گیرند.

تعریف کودکان عقب مانده:
مطالعه اکثر کتاب های روانشناسی این نکته را مشخص می کند که اکثر استادان و صاحب نظران روانشناسی کودکان عقب مانده را از روی نتیجه آزمون هوشی تعریف می کنند اما اخیراً این نکته که جنبه سازگاری با محیط توسط این کودکان نیز مطرح شده است. حال به تعریف عقب ماندگی ذهنی می پردازیم.
عقب ماندگی ذهنی7 : عقب ماندگی ذهنی به کنش هوشی کلی اطلاق می شود که به طور معنی داری پایین تر از میانگین است و همراه اختلالات، همزمان در رفتار انطباقی است و یا به آن منجر می شود. و در طی دوره رشد آشکار می شود.
سازمان بهداشت جهانی (WHO )8 عقب ماندگی ذهنی را اینگونه تعریف می کند: عقب ماندگی ذهنی عبارت است از رشد ناقص یا متوقف ذهنی ( غیر از عقب ماندگی شدید ) که شامل عقب ماندگی هوشی بوده و به نحو و درجه ای است که حساس یا ملزم به درمان طبی و سایر مراقبت ها و تعلیمات مخصوص بیمار است.9
تقسیم بندی کودکان عقب مانده10:
کودکان عقب مانده را از دیدگاههای مختلفی طبقه بندی می کنند ( طبقه بندی روانشناسان، پزشکان و … ). یکی از بهترین طبقه بندی ها ، طبقه بندی مرکز تحقیقات کند ذهنی آمریکا (طبقه بندی روانشناسی ) است که طی آن کودکان عقب مانده به 5 گروه طبقه بندی می شوند.
1: عقب ماندگی ذهنی مرزی با بهره هوشی بین 84-70
2: عقب ماندگی ذهنی خفیف با بهره هوشی بین 69-55
3: عقب ماندگی ذهنی متوسط با بهره هوشی بین 54-40
4: عقب ماندگی ذهنی شدید با بهره هوشی بین 39-25
5: عقب ماندگی ذهنی عمیق با بهره هوشی بین 24-0

واضح و روشن است که هر چه از میزان ضریب هوشی فرد کاسته شود سازگاری او نیز با محیط کمتر و مشکل تر خواهد شد.
طبقه بندی پزشکی کودکان عقب مانده11 :
1: کودکان مرزی با هوشبهر بین 95-75
2: کودکان آموزش پذیر با هوشبهر بین 75-50
3: کودکان تربیت پذیر با هوشبهر بین 50-25
4: کودکان پناهگاهی یا ایزوله با هوشبهر بین 25-0

علل عقب ماندگی ذهنی12 : علل عقب ماندگی را به چهار دسته کلی تقسیم می کنند.
1:عوامل ارثی یا علل قبل از تشکیل جنین ( اختلالهای مربوط به کروموزومهای جنسی، سندرمهای داون، کلاین فلتر، ترنر و سایر سندرم هاـ هیدرو سفالی ـ میکرو سفالی ـ ماکروسفالی و … )
2:عوامل قبل از تولد یا علل مربوط به دوران بارداری: ( داروهاـ عفونت های مادرـ ناسازگاری خونی مادر و جنین ـ اشعه ایکس و تشعشعات رادیواکتیوـ ضربه ـ مسمومیت و … )
3: علل هنگام تولد: ( چرخش نامتعادل کودک هنگام زایمان ـ استفاده از وسایل مکانیکی ـ کمبود اکسیژن به هنگام تولد ـ عفونت و … )
4:علل بعد از تولد: ( انواع عفونت ها ـ مسمومیت ـ ضربه ـ اختلالات سوخت و سازی و غدد داخلی ـ محرومیت های عاطفی و … )

در بین عوامل ذکر شده در صفحه قبل آن دسته از عوامل که فراوانی بیشتری نسبت به دیگر عوامل دارند و همچنین بیشتر شناخته شده اند، عوامل ارثی ( دسته اول ) هستند بیماری هایی مانند: سندرم داون( down )، سندرم کلاین فلتـر (klinefelter )، سندرم ترنر( turner )، سندرم صدای گربه (cri-du-chats ) و بیماری های دیگری مثل میکرو سفالی، هیدرو سفالی و ماکرو سفالی از این دسته هستند که به توضیح مختصری از آن ها می پردازیم.

سندرم داون (منگولیسم )13: این بیماری با فراوانی 1 در 600 بروز می کند علت آن تا سال 1959 مشخص نبود، ولی در این سال ، لوژن، دانشمند و طبیب فرانسوی به وجود یک کروموزوم اضافی در جفت شماره 21 در بیماران مبتلا پی برد. در واقع یاخته های بدن این افراد به جای 46 کروموزوم 47 کروموزوم دارند.
علایم بیماری: از مهمترین مشخصات این ناهنجاری شل بودن عضلات، داشتن صورت گرد و بزرگ، چشمان مورب شبیه مغول ها، گوشهای کوچک، خطوط غیر طبیعی در کف دست، عقب ماندگی قوای مغزی و پایین بودن قدرت هوش و حافظه ( 75-25= IQ ) گاهی ممکن است نارسایی های قلبی نیز مشاهده شود. همچنین استعداد ابتلا به عفونتهای ریوی در کودکان مبتلا زیاد و متوسط طول عمرشان 8 سال است. استفاده از آنتی بیوتیک ها و جراهی قلب می تواند طول عمر آن ها را افزایش دهد. طبق آمار موجود در برابر سه پسر مُنگول تنها دو دختر از این نوع به وجود می آیند و بعلاوه مادرانی که سن آن ها از 38 متجاوز باشد بیشتر در معرض خطر داشتن چنین فرزندانی قرار می گیرند.

سندرم کلاین فلتر14: این ناهنجاری کروموزومی که در هر 400 نوزاد پسر 1 مورد دیده می شود ( مخصوص پسران ) در سال 1942 توسط دانشمندی به این نام شناخته شد. در سال 1959 به وجود یک کروموزوم اضافی در این بیماران پی بردند. تعداد کروموزوم های این قبیل افراد 47 عدد و وضعیت کروموزمی آن ها XXY است.
علایم: تشخیص مبتلایان در کودکی و قبل از بلوغ مشکل است، زیرا هیچ گونه علامت ثابتی درآنها وجود ندارد. این بیماری در سن بلوغ به علت کوچک ماندن بیضه ها و نداشتن یاخته های جنسی فعال، عقیم ماندن، عدم رویش کامل مو بر صورت و بدن ، بزرگی پستان ها، بلندی قد و چانه زنانه و گاهی عقب ماندگی مغزی و روانی قابل تشخیص است.

سندرم ترنر15: این ناهنجاری مخصوص زنان است در هر 2500 نوزاد دختر 1 مورد دیده می شود احتمال وفور آن بیشتر است ولی اکثر آن ها قبل از تولد سقط می شوند. این بیماری در سال 1938 نخستین بار توسط دانشمندی به نام ترنر شناخته شد. علت پیدایش ناهنجاری فقدان یکی از کروموزوم های جنسی X است. یعنی این افراد 45 کروموزوم دارند. ( ژنوتیپ OX )
علایم: تشخیص مبتلایان قبل از بلوغ مشکل است. در سن بلوغ، علایمی نظیر کوتاهی قد، عدم ظهور صفات ثانویه جنسی به علت کوچک ماندن تخمدان ها، همچنین فقدان قاعدگی و عدم رشد پستان، داشتن گردن پرده دار از علایم این ناهنجاری است.

سندرم صدای گربه16: به علت وجود اختلال در دستگاه صوتی و حنجره صدایی شبیه به گربه از خود بیرون می آورند. علت این بیماری را در اختلالی که در کروموزوم شماره 5 به وجود می آید می دانند. بطوری که جزئی از کروموزوم مذکور از بین می رود یا مواد شیمیایی آن ( ژن ها ) فعالیت ندارند. این اطفال خیلی زود به علت ابتلا به عفونتها و بیماری قلبی از بین می روند. ولی با روش های درمانی ممکن است تا مدتها زنده بمانند. اگر کودک زنده بماند ممکن است کم کم صدای گریه گربه از بین برود ولی عقب ماندگی همچنان باقی می ماند.

میکرو سفالی، هیدرو سفالی، ماکرو سفالی17:

میکروسفالی: این افراد دارای جمجمه ای کوچکتر از حد معمول هستند که در اولین نگاه متوجه این کوچکی می توان شد. علت آن وقفه در رشد سلول های قشر مغزی در نواحی پیشانی و آهیانه ای است. میکروسفال ها علاوه بر عقب ماندگی ذهنی شدید اختلالات حسی و حرکتی و حملات اپی لپسی نیز دارند. اکثر میکرو سفال ها در گروه تـربیت پزیر قرار دارند و بهره هوشی آن ها بین 45-25 می باشد. معمولاً قد این بیـماران از اکثر همکلاسان خود کوتاه تر می باشد. یکی از علل این بیماری وجود ارث مغلوب در خانواده های این افراد است.

هیدروسفالی: این افراد دارای جمجمه خیلی بزرگ هستند، بطوری که بیمار نمی تواند در حالت عادی سر خود را به طور طبیعی نگه دارد و بایستی توسط دستگاهی حالت سر خود را نگه دارد. این بیماری به علت ازدیاد ترشح مایع مغزی نخایی است که به خاطر عدم جذب آن در بطن های مغزی باعث ازدیاد فشار داخل جمجمه شده و در نتیجه از رشد مغزی جلوگیری می کند. این بیماران نیز با اختلالات حسی و حرکتی و ناهنجاری شدید نشان داده می شود.

ماکروسفالی: در این بیماران به علت رشد زیاد از حد بافت مغز، معمولاً ماده سفید جمجمه فرد مانند هیدروسفال ها از حد معمول بزرگ بوده و در این وضعیت چین و شکن های طبیعی در مغز ایجاد نمی شود. عقب ماندگی در این بیماران در درجات مختلف دیده شده و با اختلالات حسی و حرکتی همراه می باشد. در این بیماران اختلالات رفتاری نیز مشاهده می گردد.

ویژگیهای کودکان عقب مانده ذهنی18:
عقب ماندگان ذهنی دارای ویژگیهای خاص خود هستند، که شناخت این ویژگیهای در قلمرو های متفاوت شناختی ( حافظه، یادگیری، یادآوری و … ) عاطفی ـ اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و روانی ـ حرکتی است و تقریباً هر کودک عقب مانده ذهنی ویژگهای روانی، اجتماعی، شناختی، عاطفی و … خاص خود را دارد. و عامل اصلی که کودکان عقب مانده را در این گروه قرار می دهد تفاوتهای شناختی آن ها با دیگران است.

همکاران و پیروان نظریه پیاژه به برسی کودکان عقب مانده در چهارچوب نظام شناختی پیاژه پرداختند و به این نتیجه رسیدند که عقب ماندگان عمیق از مرحله حسی ـ حرکتی، عقب ماندگان شدید از ابتدای مراحل پیش عملیاتی، عقب ماندگان متوسط از مرحله پیش عملیاتی و عقب ماندگان سطحی از مرحله عملیات عینی جلوتر نخواهند رفت.
در هر یک از گروه های چهارگانه ی ( عمیق، شدید، متوسط و سطحی ) قدرت ابتکار، اختراع و انتقاد وجود ندارد. تحول عاطفی یا انفعالی این دسته از کودکان نیز نا متعادل و غیر طبیعی است؛ چرا که تحول عاطفی صحیح و سالم در گرو تحول شناختی و اجتماعی مناسب می باشد.
تحقیقات برخی از روانشناسان19 نشان داده است که: اقامت سه ساله در پرورشگاه ( تقریباً بین شش ماه تا سه سال و شش ماه ) به طور متوسط ضریب هوشی 72 به بار می آورد در حالی که گروه مشابهی از کودکان پرورشگاهی، وقتی در اختیار خانواده ها قرار می گیرند و در نتیجه از محیط طبیعی برخوردار می شوند، ضریب هوشی 100 نشان می دهند. نتایج اجرای آزمون هوشی در مورد کودکان پرورشگاهی ده ساله یا بیشتر نشان داده است که اثر محیط روانی فقیر در دوران اولیه زندگی پایدارتر است ضریب هوشی پس از 12 تا 15 سالگی خیلی کم تغییر می کند. به عبارت دیگر کودکی که سال های اولیه زندگی خود را در محیط های روانی فقیر بگذراند، هرگز نخواهد توانست کمبود هوشی خود را جبران نماید.
جدول ویژگی های کودکان عقب مانده20:
درجه عقب ماندگی
ضریب هوشی
درصد جمعیت %
ویژگیها
خفیف
(مرزی)
50-70
80 تا 85
معمولاً می توانند کارهایی یاد بگیرند که بوسیله آن ها خود را اداره کنند؛ می توانند خانواده تشکیل دهند کودکانی داشته باشند و به شغل های غیر تخصصی اشتغال ورزند
متوسط
(آموزش پزیر)
49-35
10 تا 12 می توانند کار های ساده و غیر تخصصی انجام دهند؛ می توانند بخشی از نیازهای خود را برطرف کنند.
شدید
(تربیت پزیر)
34-20
4 تا 7
می توانند کارهای یکنواخت را تکرار کنند، اما همیشه باید تحت مراقبت باشند. با آموزش مناسب، می توانند مهارت های اولیه ایجاد ارتباط را یاد بگیرند.
عمیق
(پناهگاهی)
زیر 20 1
تنها می توانند رفتارهای ابتدایی انجام دهند، مثل راه رفتن، غذا خوردن و چند کلمه حرف زدن.
اقدامات آموزشی21:
برای اینکه یادگیری با ظرفیت دانش آموز عقب مانده متناسب شود باید نکات زیر را مورد توجه قرارداد.

1ـ برنامه متناسب با سن تقویمی کودک باشد؛
2ـ برنامه بر فعالیت های کنشی تأکید داشته باشد؛
3ـ برنامه بیشترین اوقات روزانه کودک را تحت تأثیر قرار دهد؛
4ـ سازمان دهی اقدامات آموزشی باید بدقت بر قلمرو برنامه های درسی منطبق باشد؛
5ـ در کنار اقدامات آموشی همگانی از طرح برنامه های آموزشی انفرادی غفلت نشود؛
6ـ بیشترین تلاش برای عادی سازی صورت گیرد؛
7ـ برای آموزشی یک مهارت تا حد امکان تمرین های متفاوت و متنوع در نظر گرفته شود؛

کودکان متوسط ( طبیعی ):
همانطور که در صفحات قبل نیز اشاره کردیم بیشترین فراوانی در جامعه متعلق به این گروه می باشد. ( حدود 65 درصد ) ضریب هوشی این کودکان 115 – 85 می باشد.که هر چه به 85 نزدیک شویم، برخی ویژگی های عقب ماندگی و هر چه به 115 نزدیک شویم برخی ویژگی های تیز هوشی (پراستعدادی) را می توانیم در این کودکان ببینیم. این دسته می توانند درس بخوانند ، تحصیل خود را به اتمام برسانند ، شغل های مختلف را بپزیرند، ازدواج کنند، بچه دار شوند ، فرزندان خود را تربیت کنند و به زندگی عادی خود ادامه دهند.
چون ما در جامعه اکثراً با این گروه زیاد سر و کار داریم، ( شاید خود ما نیز در این دسته باشیم ) ویژگیهای آنها را تا حد زیادی می دانیم و با رغبت ها، فعالیت ها، عواطف، تمایلات و… آن ها آشنا هستیم، به این جهت از توضیح اضافی در این مورد صرف نظر کرده و بقیه مقاله را به توصیف کودکان سرآمد می پردازیم.

کودکان سرآمد (تیز هوش ):
این دسته را کودکانی تشکیل می دهند که در آزمون های هوشی نمره بالاتر از 130 کسب می کنند. کودکانی هستند؛ خلاق، مبتکر، پر استعداد، راغب به انجام کارها و آزمایشات، جستجوگر، و آفریننده.
در مقابل مفهوم استثنایی پایین یا عقب ماندگی، مفهوم استثنایی بالا یا قریحه یا استعـدادقرار دارد، با استعداد ها هم مانند عقب مانده ها حدود 2 درصد جمعیت را تشکیل می دهند، یعنی شامل افرادی هستند که نمرات هوشی یا هوشبهر آن ها 130 به بالا است. این افراد علاوه بر عملکرد بالا در آزمون های هوشی، معمولاًدر فعالیت های تحصیلی نیز موفقیت سطح بالایی به دست می آورند.
مفهوم دیگری که به استعداد نزدیک است مفهوم سرآمدی ( giftedness ) است.معمولاً چنین فرض می شود که افراد سرآمد هم دارای توانایی های ذهنی و استعداد سطح بالا و هم دارای ویژگی های خلاق هستند. بنا به گفته هیوارد (heward ) هر چند که سرآمدی به گونه های مختلف تعریف شده اما هوش، استعداد و آفرینندگی مفاهیم عمده همه تعاریف آن بوده اند. به سخن دیگر می توان گفت که سرآمد ها کسانی هستند که هم هوش سطح بالا دارند، هم به خوبی از عهده حل مسائـل برمی آیند و هم دارای ویژگی های آفرینندگی یا خلاقیت هستند.22

تعریف کودک سرآمد23 :
معمولاً کودکانی را که دارای بهره هوشی بالای 130 هستند به عنوان کودکان سرآمد یا تیز هوش می شناسند. جیمز گالاگر ( games gallagher ) معتقد است:
کودک سرآمد کسی است اعمال و رفتار متمایز داشته، استعداد و توان وی به وسیله متخصصــان با صلاحیت تأیید شده باشد. وی همچنین توانایی ذهنی و روانی، استعداد عالی تحصیلی، قدرت رهبری، خلاقیت و سازندگی را از جمله مشخصه های کودکان سرآمد می داند.
هاویگهرست ( havighorst ) کودک سرآمد را اینچنین تعریف می کند:
کودک تیز هوش یا سرآمد کسی است که در یکی از رشته های با ارزش از خود توانایی و برجستگی قابل توجه نشان دهد .

ویژگی های کودکان سرآمد24 :
1ـ خود مختاری، انگیزش شخصی و انظباط.
2ـ راحتی در یادگیری اطلاعات تازه.
3ـ علایق مختلف یا علاقه بسیار شدید به یک زمینه خاص.
4ـ کنجکاوی و تمایل شدید به شناختن علت و معلول پدیده ها .
5ـ افکار انتقادی و تحلیلی.
6ـ راحتی در ایجاد ارتباط و گستردگی لغات.
7ـ قدرت مشاهده قوی.
8ـ راحتی در ارائه روش های خلاق.
9ـ انعطاف پزیری در افکار و اعمال.
10ـ یادگیری زودرس خواندن و تمایل به نوشته های علمی.
11ـ حساسیت به هیجان های دیگران.
12ـ توانایی دقت و قدت خارق العاده.
13ـ قدرت شخصی.
14ـ روابط هماهنگ با همسر و بزرگسالان.
15ـ روابط پخته و عاقلانه.
ویژگی های دیگر کودکان سرآمد:25

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   11 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

پایان نامه بررسی سطح اضطراب معلمان کودکان استثنایی (عقب مانده ذهنی) و معلمان کودکان عادی

اختصاصی از فی بوو پایان نامه بررسی سطح اضطراب معلمان کودکان استثنایی (عقب مانده ذهنی) و معلمان کودکان عادی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فایل : word

قابل ویرایش و آماده چاپ

تعداد صفحه :109

چکیده:

در پژوهش حاضر، سطح اضطراب معلمان کودکان استثنایی (عقب مانده ذهنی) و معلمان کودکان عادی مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور یک گروه نمونه 50 نفری (شامل 25 نفر از معلمان کودکان عقب مانده ذهنی و 25 نفر از معلمان کودکان عادی) از شهر تهران از طریق روش نمونه گیری طبقه‌ای انتخاب و تست اضطراب اشپیل برگر بر روی آنها اجرا شد. نتایج نشان داد که:

بین میزان اضطراب معلمان کودکان عادی و عقب ماندة ذهنی تفاوت معنادار وجود ندارد.

فصل اول

کلیات

مقدمه:

فرض براین است که هر موقعیتی که بهزیستی جاندار را به خطر می اندازد و حالت اضطراب به وجود می آورد. منظور از اضطراب، هیجان ناخوشایندی است که با اصطلاحاتی مانند «نگرانی»، «وحشت» و «ترس» بیان می شود و همه ما آدمیان درجاتی از آن را گاه به گاه تجربه می کنیم. از آنجا که اضطراب به درجات گوناگونی از دلشورة خفیف گرفته تا وحشت روی می دهد، بنابراین آگاهی آدمی نسبت به سبب ناراحتی خویش نیز احتمالاً درجات گوناگونی دارد (اتکینسون و اتکینسون و هیلگارد، ترجمه براهنی، شاملو، کریمی، هاشمیان 1379).

روان رنجوریها اختلالاتی مبتنی بر اضطراب هستند که در آنها آگاهی از واقعیت پابرجاست ولی این آگاهی اغلب تحریف شده است. این اختلالها در نبود اختلال عضوی مغز ظاهر می شوند، اگر چه برخی از اختلالهای عضوی مغز مانند صرع، در کنار این اختلالها شیوع بیشتری دارند (ریچارد پی. هالجین ـ سوزان کراس ویتبورن، ترجمه: سیدمحمدی 1384).

اضطراب به منزلة بخشی از زندگی هر انسان، در همة افراد در حدّی اعتدال آمیز وجود دارد. و در این حد، به عنوان پاسخی سازش یافته تلقی می شود. بالعکس، اضطراب مرضی نیز وجود دارد، چرا که اگر حدی از اضطراب می تواند سازنده و مفید باشد و اگر اغلب مردم اضطراب را تجربه می کنند، اما این حالت ممکن است جنبة مزمن و مداوم بیابد که در این صورت نه تنها می توان پاسخ را سازش یافته دانست بلکه باید آن را به منزلة منبع شکست، سازش نایافتگی و استیصال گسترده ای تلقی کرد که فرد را از بخش عمده ای از امکاناتش محروم می کند، وقتی اساس راهبردهای محدودکنندة آزادی و انعطاف فردی کاهش می یابد و طیف گستردة اختلالهای اضطرابی را که از اختلالهای شناختی و بدنی تا ترسهای غیرموجه و وحشت‌زدگیها گسترده‌اند، به وجود می آورد (ریچاردپی، هالجین ـ سوزان کراس ویتبورن، ترجمة :سیدمحمدی، 1384).

بیشتر معلمان از اضطراب و دلواپسیهایی که از منابع بسیاری نشئت می گیرد در عذاب‌اند. این اضطرابات از هر منبعی که باشد، کار تدریس را برای آنها دشوار کرده از درجة موفقیت آنها به میزان قابل توجهی می کاهد(فرهنگی، 1378).

کیفیت شغل، سازش با محیط کار و همکاران، توجه به مقررات کار و وظایفی که به دلیل داشتن حرفه خاصی فرد را مقید و مجبور به اطاعت می نماید امر عادی و شایان توجه است. در صورت عدم انطباق با چنین شرایطی ممکن است اختلالات رفتاری و روانی در فرد بروز نمایند. بین ثبات شغلی و ثبات روانی رابطه مستقیم وجود دارد(میلانی فر، 1376).

معلمی حرفه ای است که نیازمند انرژی و توان زیادی است، با وجود این، توانایی جسمی اگر چه لازم است اما کافی نیست، چه معلم به توانایی عقلی ـ ذهنی، روانی‌ ـ عاطفی و اجتماعی نیز نیاز دارد (سیف، 1384).

هنوز هم کنترل کلاس درس و مسایل و مشکلات انضباطی، یکی از اصلی‌ترین مشغله های ذهنی اکثر معلمان است و یا به قول «بیلز» و «پاجاک»[1] (1985) باید گفت، مشکلات انضباطی یکی از عمده ترین دلیل شکست معلمان و فشار روحی آنهاست. یک موقعیت استرس[2] (فشار روانی) دائمی مربوط به نقش معلم، وی را مجبور می کند تا به منظور حمایت و حفظ شخصیت خود به جستجوی سازگاری با انواع فشارها برآید (سیف، 1384).

[1] - Blasé and Pajak

[2] - stress